Aynülverde Muharebesi Ocak 685'in başlarında Emevî ordusu ile Tövbe edenler (Tevvâbîn) arasında savaştır.Tevvâbîn, Muhammed'in bir sahabesi olan Süleyman bin Surad liderliğindeki Ali yanlısıKufe'de, 680 yılında Emevîlere karşı ayaklanan bir gruptu. Ali yanlısı Kufeliler, Hüseyin'i Emevî halifesi I. Yezîd'e karşı ayaklanmaya çağırdılar, ancak daha sonra 680'de Kerbelâ Olayı'nda öldürüldüğünde ona yardım edemediler. Başlangıçta küçük bir yeraltı hareketi olan Tevvâbîn, Yezid'in 683'te ölümünden sonra Irak'ta yaygın bir destek gördüler. Ubeydullah bin Ziyâd komutasındaki büyük bir Emevî ordusunun Irak'a saldırı başlatmaya hazırlandığı kuzey Suriye'ye ayrılmadan kısa bir süre önce destekçilerinin çoğu tarafından terk edildiler. Resulayn'da çıkan üç gün süren savaşta küçük Tevvâbîn ordusu imha edildi ve İbn Surad da dahil olmak üzere üst düzey liderleri öldürüldü. Bununla birlikte, bu savaş, Muhtar es-Sekafî'nin daha sonraki daha başarılı hareketi için bir öncü ve motivasyon kaynağı olduğunu kanıtladı.
Aynülverde Muharebesi | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
İkinci Fitne | |||||||||
36°50′27″K 40°04′45″D / 36.84083°K 40.07917°D
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Tevvâbîn | Emevîler | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
Süleyman bin Surad (ölü) Rifa'a ibn Shaddad | Ubeydullah bin Ziyâd Husayn bin Nümeyr Shurahbil ibn Dhi'l Kala' al-Himyari | ||||||||
Güçler | |||||||||
3.000 | 20.000 |
Arka plan
İlk Emevi halifesi I. Muâviye'nin 676'da oğlu I. Yezîd'i vâris olarak atamasına, halife olmasına kızan birçok kişi karşı çıktı. Kalıtsal miras, hükümdarlığın daha geniş bir kabile içinde geçtiği Arap geleneğine ve Müslüman topluluk üzerindeki en yüksek otoritenin herhangi bir erkeğin mülkiyetinde olmadığı İslami ilkelere yabancıydı. Muhalefete, özellikle İslamcı G. R. Hawting'e göre, soyları nedeniyle "halife adayları olarak kabul edilmek için bazı iddialarda bulunabilecek" Muhammed'in birkaç önde gelen sahabesinin oğulları önderlik ediyordu. Yezîd'i kabul etmeleri için rüşvet almayı veya kandırılmayı reddettiler.
Muaviye'nin Nisan 680'de ölümünden sonra Yezid, tüm muhaliflerinin üslendiği Medine valisine itaatlerini sağlamasını emretti. Bunlardan Hüseyin ve Abdullah bin Zübeyr validen kaçarak Mekke'ye geldiler. Orada Hüseyin, Irak'ın garnizon kasabası Kufe'den, Yezîd'e karşı isyan etmeye ve babası Ali'nin (h. 656-661) daha önce sahip olduğu Müslüman cemaatin lideri olarak hak ettiği yeri geri kazanmaya davet eden mektuplar aldı. Hüseyin, gelişine zemin hazırlaması için kuzeni Müslim bin Akil'i gönderdi. İbn Akil, Hüseyin'i Kufe'ye gitmeye çağıran olumlu bir rapor gönderdi. Kısa bir süre sonra İbn Akil, Emevî valisi Ubeydullah bin Ziyâd tarafından yakalandı ve idam edildi ve destekçileri bastırıldı. Durumdan habersiz olan Hüseyin, Kufe'ye gitti, ancak şehrin hemen dışında yakalandı ve öldürüldü. Beklenen desteği bir türlü gelmedi.
Savaşanlar
Tevvâbîn
Kendilerine Tövbe Edenler (Tevvâbîn) diyen Hüseyin'in Kufe'deki bazı destekçileri, felaketten kendilerini sorumlu tuttular ve liderlerini günahkar bir şekilde terk ettikleri algısının kefaretini ödemeye karar verdiler. İslam'daki intihar yasağını göz önünde bulundurarak, katliamın faillerine karşı mücadelede kurtuluşa ve şehitliğe ulaşmak için kendilerini feda etmeye karar verdiler. Muhammed'in sahabesi ve Ali'nin eski müttefiki Süleyman bin Surad, hareketin lideri olarak seçildi. Bu arada Yezid 683'te öldü ve Emevî otoritesi Hilafet genelinde çöktü ve İkinci Fitne olarak bilinen iç savaşa yol açtı. İbn Ziyad Irak'tan sürüldü ve Suriye'ye kaçtı. Bu, Tevvâbîn'e harekete geçme fırsatı verdi. Önemli bir başarı ile sonuçlanan geniş çaplı bir askere alma kampanyası başlatıldı ve harekete 16.000 erkek katıldı. Ancak ayrılış gününde sadece 4.000 adam geldi, bunlardan 1.000'i yolda ayrıldı. Tevvâbîn yılmadan Fırat Nehri boyunca Cezire'ye (Yukarı Mezopotamya) doğru ilerlediler. Hepsi iyi donanımlıydı.
Emeviler
Yezîd'in halefi II. Muâviye'nin kısa saltanatı, birkaç hafta sonra ölümüyle sona erdi. Onun yerine geçecek uygun bir Süfyaniler adayı olmayan Suriye'deki Emevi sadıkları, halife olarak I. Muâviye'nin kuzeni I. Mervân'ı seçti. Mervân'ın halifeliğine, Mekke merkezli karşı halife Abdullah bin Zübeyr'in davasını destekleyen Benî Kays liderliğindeki birkaç kuzey Suriyeli kabile meydan okudu. Mervân, Mercirahit Muharebesi'nde (684) 6.000 kişilik küçük bir orduyla onları yendi. Zaferin ardından İbn Ziyad'ı Irak'a geri gönderdi. Kuvvetlerinin eyaleti yeniden fethedecek kadar güçlü olmadığını anlayan İbn Ziyad, Mercirahit Muharebesi'nde Mervan'a karşı çıkan kabileler de dahil olmak üzere çeşitli Suriye Arap kabilelerinden asker alarak Emevî ordusunu güçlendirmek için yola çıktı. Tevvâbîn ile karşılaştığında, İbn Ziyad müthiş bir Suriyeli ordusu kurmuştu.
Muharebe
Tevvâbîn, Suriye'ye doğru yürüyüşlerinde El-Karkisiya'da kısa bir süre kaldılar. Önceki yılki Mercirahit Muharebesi'nden Kaysî mülteciler kendilerini orada sağlamlaştırmış ve Tevvâbîn'e erzak konusunda yardım etmişlerdi. Kaysî şefi Zufar ibn el-Harith el-Kilabi, İbn Surad'a Emevi birliklerinin yeri hakkında bilgi verdi ve ona kurak bozkırlarda harekât üssü olarak kullanılabileceği Ayn al-Warda'ya (modern Resulayn ile tanımlanır) yürümesini ve oraya Emevîlerden önce varmasını tavsiye etti. Büyük sayısal eşitsizlik göz önüne alındığında, Zufar onu zorlu bir savaştan kaçınmaya ve bunun yerine süvarilerini küçük müfrezelere ayırmaya ve kanatlarına karşı sürekli çatışmalar yürütmeye, "onlara oklar atmaya ve açık bir alanda onlara saldırmaya, çünkü sayıca sizden üstünler ve yapamazsınız" dedi. etrafınızın çevrilmeyeceğinden emin olun". Tevvâbîn kuvvetinde piyade bulunmadığını fark eden Zufar gerektiğinde birinin atlı, diğerinin yaya olarak savaşabilmesi için müfrezeleri eşleştirmeyi de tavsiye etti. Zufar, sempati göstermesine rağmen, çabalarında hiçbir umut görmediğinden, Tevvâbîn kuvvetine katılmaktan doğrudan kaçındı. İbn Surad'a el-Karkisiye'de kalmasını ve Emevilerle yanında savaşmasını teklif etti, ancak İbn Surad reddetti.
Zufar'ın tavsiyesine uyan Tevvâbîn, kasaba arkalarında olacak şekilde Aynülverde'nin dışında kamp kurdular. Emevî ordusu gelmeden önce beş gün dinlendiler. İkincisinin toplam gücü 20.000 idi, ancak iki saha komutanı arasındaki anlaşmazlıklar nedeniyle iki birime bölündüler. Yaklaşık 8.000 asker Shurahbil ibn Dhi'l-Kala komutasındaydı ve geri kalanı Hüseyin ibn Numayr komutasındaydı. Shurahbil önce İbn Numayr'ın önünde geldi ve kamp kurdu. Tevvâbîn ona saldırdı ve birlikleri kaçtı. Ertesi gün İbn Numayr, birlikleriyle geldi. Tevvâbîn teslim olmaya çağırdı, o da Emevi ordusunun teslim olmasını ve Emevi kuvvetlerinin baş komutanı İbn Ziyad'ın Hüseyin'in ölümüne karıştığı için idam edilmesini talep etti. Savaş 4 Ocak Çarşamba günü başladı. İbn Surad, kendisi merkezde kalırken, Emevi kanatlarına saldırmak için ikisini göndererek, Tevvâbîn üç gruba ayırdı. İlk gün Tevvâbîn Emevileri püskürtmeyi başardılar, ancak ertesi gün İbn Ziyad, İbn Numayr komutasında savaşması için Şurahbil'i geri gönderdi ve Emevi ordusunun sayısal üstünlüğü hakim olmaya başladı. Tevvâbîn, zemini tutmalarına rağmen ciddi kayıplar verdiler. Savaşın üçüncü günü tamamen kuşatıldılar. İbn Surad, adamlarına bire bir çatışmaya girmek için inip yaya olarak ilerlemelerini emretti. Emevi ordusu üzerlerine ok yağdırmaya başladı ve Tevvâbîn kuvveti neredeyse yok edildi. İbn Surad bir ok atışına düştü ve geri kalan dört komutandan üçü arka arkaya öldürüldü. Sonunda Tövbekarların sancağı son komutan Rifa'a ibn Shaddad'a geçti. Bu noktada Tevvâbîn, el-Mada'in ve Basra'dan destekçilerinin kendilerine katılmak için yola çıktıkları haberini aldılar, ancak o zamana kadar tamamen yok edilmişlerdi, bu yüzden takviye beklemek yerine Rifa'a, hayatta kalan birkaç kişiyle birlikte geri çekildi ve gece El-Karkisiye'ye kaçtılar.
Neticesi
Hayatta kalan az sayıda Tevvâbîn, fedakarlık yeminlerini yerine getirmedikleri için pişmanlık duydular. Daha önce Emevi valisi tarafından Kerbelâ Olayı'nda Hüseyin'e yardım etmesi engellenen başka bir Ali yanlısı lider Muhtar es-Sekafî'ye gittiler. Muhtar, örgütlenme ve siyasi program eksikliği nedeniyle Tövbekarlar hareketini eleştirmişti. İbn Surad'ın gitmesiyle Muhtar, Ali yanlısı Kufanların tartışmasız lideri oldu. Uzun vadeli planları ve daha örgütlü bir hareketi vardı; Tevvâbînlerin "Hüseyin'in İntikamı" sloganını benimsedi, ama aynı zamanda Ali'nin oğlu Muhammed bin Hanefiyye adına bir Ali halifeliğinin kurulmasını da savundu. Tamamen Arap bir hareket olan Tevvâbînlerin aksine Muhtar, Arap olmayan yerel mühtedilere de (mawālī) başvurdu. Ayrıca, etkili bir askeri komutan ve Nakha kabilesinin şefi İbrahim bin Maliki el-Eşter'i kazanmayı başardı. Birleşik kuvvetleriyle Ekim 685'te Kufe'yi ve dolayısıyla doğu ve kuzey bağımlılıklarını ele geçirdi. Daha sonra Emevilerle savaşmak için İbnü'l-Eşter komutasındaki çoğu piyadeden oluşan 13.000 kişilik oldukça büyük ve profesyonel bir ordu gönderdi. İbnü'l-Ashtar, Hazir Muharebesi'nde Emevî ordusunu yok etti ve İbn Ziyad, İbn Numayr ve Şurahbil'i öldürdü. Muhtar, Basra'nın Zübeyrid valisi Mus'ab ibn al tarafından Nisan 687'de öldürülmeden önce Irak'ın çoğunu, Cezire'nin bazı kısımlarını, Arminiya'yı ve batı ve kuzey İran'ın (Adharbayjan ve Cibal) kısımlarını kontrol ediyordu.
Notlar
- ^ Tevvâbîn hareketinin birincil kaynağı, Iraklı tarihçi Ebû Mikhnaf'ın (ö. 774) eseridir. Tarihçi Gernot Rotter'e göre, genellikle güvenilir kabul edilen Ebû Mikhnaf'ın anlatımı bu açıdan tamamen gerçek değildir.
- ^ Dördüncü halife Ali ve onun soyundan gelenlerin siyasi destekçileri.
- ^ Muâviye ve Yezîd soyundan Emevîler; Ebu Süfyan'ın torunlarıdırlar
- ^ Rotter'e göre bu tarih hayalidir ve savaş 685 yazında yapılmış olmalıdır.
Kaynakça
- Özel
- ^ Wellhausen 1901, s. 74.
- ^ Rotter 1982, s. 93.
- ^ a b Rotter 1982, s. 98.
- ^ a b Hawting 2000, s. 46.
- ^ Wellhausen 1927, ss. 140–145.
- ^ Hawting 2000, s. 47.
- ^ Wellhausen 1927, ss. 145–146.
- ^ Daftary 1990, ss. 49–50.
- ^ Wellhausen 1927, ss. 146–147.
- ^ Halm 1997, ss. 17–18.
- ^ Daftary 1990, s. 51.
- ^ Jafri 2000, s. 217.
- ^ a b Wellhausen 1901, s. 73.
- ^ Donner 2010, ss. 182–183.
- ^ Kennedy 2001, s. 32.
- ^ a b Kennedy 2001, ss. 27–28.
- ^ Jafri 2000, ss. 217–218.
- ^ a b Kennedy 2001, s. 28.
- ^ a b Hawting 1989, s. 143.
- ^ Hawting 1989, s. 144.
- ^ a b Kennedy 2001, ss. 28–29.
- ^ Hawting 1989, s. 147.
- ^ Donner 2010, s. 183.
- ^ Daftary 1990, s. 52.
- ^ Wellhausen 1901, s. 84.
- ^ Donner 2010, s. 185–186.
- ^ Donner 2010, s. 185.
- ^ Zakeri 1995, s. 207.
- Genel
- (1990). The Ismāʿı̄lı̄s: Their History and Doctrines (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN .
- (2010). Muhammad and the Believers, at the Origins of Islam. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. ISBN .
- Hawting, G.R., (Ed.) (1989). The History of al-Ṭabarī, Volume 20: The Collapse of Sufyānid Authority and the Coming of the Marwānids: The Caliphates of Muʿāwiyah II and Marwān I and the Beginning of the Caliphate of ʿAbd al-Malik, A.D. 683–685/A.H. 64–66. SUNY series in Near Eastern studies. (İngilizce). Albany, New York: State University of New York Press. ISBN .
- Hawting, Gerald R. (2000). The First Dynasty of Islam: The Umayyad Caliphate AD 661–750 (İngilizce) (Second bas.). Londra ve New York: Routledge. ISBN .
- (1997). Shia Islam: From Religion to Revolution. Allison Brown tarafından çevrildi. Princeton: Markus Wiener Publishers. ISBN .
- (2000). The Origins and Early Development of Shi'a Islam. Oxford: Oxford University Press. ISBN .
- Kennedy, Hugh (2001). The Armies of the Caliphs: Military and Society in the Early Islamic State (İngilizce). Londra ve New York: Routledge. ISBN .
- Rotter, Gernot (1982). Die Umayyaden und der zweite Bürgerkrieg (680-692) (Almanca). Wiesbaden: Deutsche Morgenländische Gesellschaft. ISBN .
- Wellhausen, Julius (1901). Die religiös-politischen Oppositionsparteien im alten Islam (Almanca). Berlin: Weidmann'sche Buchhandlung. OCLC 453206240.
- Wellhausen, Julius (1927). The Arab Kingdom and its Fall (İngilizce). Margaret Graham Weir tarafından çevrildi. Kalküta: Kalküta Üniversitesi. OCLC 752790641.
- Zakeri, Mohsen (1995). Sāsānid Soldiers in Early Muslim Society: The Origins of ʿAyyārān and Futuwwa. Wiesbaden: Otto Harrassowitz. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aynulverde Muharebesi Ocak 685 in baslarinda Emevi ordusu ile Tovbe edenler Tevvabin arasinda savastir Tevvabin Muhammed in bir sahabesi olan Suleyman bin Surad liderligindeki Ali yanlisiKufe de 680 yilinda Emevilere karsi ayaklanan bir gruptu Ali yanlisi Kufeliler Huseyin i Emevi halifesi I Yezid e karsi ayaklanmaya cagirdilar ancak daha sonra 680 de Kerbela Olayi nda olduruldugunde ona yardim edemediler Baslangicta kucuk bir yeralti hareketi olan Tevvabin Yezid in 683 te olumunden sonra Irak ta yaygin bir destek gorduler Ubeydullah bin Ziyad komutasindaki buyuk bir Emevi ordusunun Irak a saldiri baslatmaya hazirlandigi kuzey Suriye ye ayrilmadan kisa bir sure once destekcilerinin cogu tarafindan terk edildiler Resulayn da cikan uc gun suren savasta kucuk Tevvabin ordusu imha edildi ve Ibn Surad da dahil olmak uzere ust duzey liderleri olduruldu Bununla birlikte bu savas Muhtar es Sekafi nin daha sonraki daha basarili hareketi icin bir oncu ve motivasyon kaynagi oldugunu kanitladi Aynulverde MuharebesiIkinci Fitne36 50 27 K 40 04 45 D 36 84083 K 40 07917 D 36 84083 40 07917 Tarih4 Ocak 685BolgeResulaynModern Suriye de yeriSonucEmevi zaferiTaraflarTevvabinEmevilerKomutanlar ve liderlerSuleyman bin Surad olu Rifa a ibn ShaddadUbeydullah bin Ziyad Husayn bin Numeyr Shurahbil ibn Dhi l Kala al HimyariGucler3 00020 000Arka planIlk Emevi halifesi I Muaviye nin 676 da oglu I Yezid i varis olarak atamasina halife olmasina kizan bircok kisi karsi cikti Kalitsal miras hukumdarligin daha genis bir kabile icinde gectigi Arap gelenegine ve Musluman topluluk uzerindeki en yuksek otoritenin herhangi bir erkegin mulkiyetinde olmadigi Islami ilkelere yabanciydi Muhalefete ozellikle Islamci G R Hawting e gore soylari nedeniyle halife adaylari olarak kabul edilmek icin bazi iddialarda bulunabilecek Muhammed in birkac onde gelen sahabesinin ogullari onderlik ediyordu Yezid i kabul etmeleri icin rusvet almayi veya kandirilmayi reddettiler Muaviye nin Nisan 680 de olumunden sonra Yezid tum muhaliflerinin uslendigi Medine valisine itaatlerini saglamasini emretti Bunlardan Huseyin ve Abdullah bin Zubeyr validen kacarak Mekke ye geldiler Orada Huseyin Irak in garnizon kasabasi Kufe den Yezid e karsi isyan etmeye ve babasi Ali nin h 656 661 daha once sahip oldugu Musluman cemaatin lideri olarak hak ettigi yeri geri kazanmaya davet eden mektuplar aldi Huseyin gelisine zemin hazirlamasi icin kuzeni Muslim bin Akil i gonderdi Ibn Akil Huseyin i Kufe ye gitmeye cagiran olumlu bir rapor gonderdi Kisa bir sure sonra Ibn Akil Emevi valisi Ubeydullah bin Ziyad tarafindan yakalandi ve idam edildi ve destekcileri bastirildi Durumdan habersiz olan Huseyin Kufe ye gitti ancak sehrin hemen disinda yakalandi ve olduruldu Beklenen destegi bir turlu gelmedi SavasanlarTevvabin Iran in Kermanshah kentinde Tovbe ordusunu tasvir eden 20 yuzyil cini isi Kendilerine Tovbe Edenler Tevvabin diyen Huseyin in Kufe deki bazi destekcileri felaketten kendilerini sorumlu tuttular ve liderlerini gunahkar bir sekilde terk ettikleri algisinin kefaretini odemeye karar verdiler Islam daki intihar yasagini goz onunde bulundurarak katliamin faillerine karsi mucadelede kurtulusa ve sehitlige ulasmak icin kendilerini feda etmeye karar verdiler Muhammed in sahabesi ve Ali nin eski muttefiki Suleyman bin Surad hareketin lideri olarak secildi Bu arada Yezid 683 te oldu ve Emevi otoritesi Hilafet genelinde coktu ve Ikinci Fitne olarak bilinen ic savasa yol acti Ibn Ziyad Irak tan suruldu ve Suriye ye kacti Bu Tevvabin e harekete gecme firsati verdi Onemli bir basari ile sonuclanan genis capli bir askere alma kampanyasi baslatildi ve harekete 16 000 erkek katildi Ancak ayrilis gununde sadece 4 000 adam geldi bunlardan 1 000 i yolda ayrildi Tevvabin yilmadan Firat Nehri boyunca Cezire ye Yukari Mezopotamya dogru ilerlediler Hepsi iyi donanimliydi Emeviler Yezid in halefi II Muaviye nin kisa saltanati birkac hafta sonra olumuyle sona erdi Onun yerine gececek uygun bir Sufyaniler adayi olmayan Suriye deki Emevi sadiklari halife olarak I Muaviye nin kuzeni I Mervan i secti Mervan in halifeligine Mekke merkezli karsi halife Abdullah bin Zubeyr in davasini destekleyen Beni Kays liderligindeki birkac kuzey Suriyeli kabile meydan okudu Mervan Mercirahit Muharebesi nde 684 6 000 kisilik kucuk bir orduyla onlari yendi Zaferin ardindan Ibn Ziyad i Irak a geri gonderdi Kuvvetlerinin eyaleti yeniden fethedecek kadar guclu olmadigini anlayan Ibn Ziyad Mercirahit Muharebesi nde Mervan a karsi cikan kabileler de dahil olmak uzere cesitli Suriye Arap kabilelerinden asker alarak Emevi ordusunu guclendirmek icin yola cikti Tevvabin ile karsilastiginda Ibn Ziyad muthis bir Suriyeli ordusu kurmustu MuharebeTevvabin Suriye ye dogru yuruyuslerinde El Karkisiya da kisa bir sure kaldilar Onceki yilki Mercirahit Muharebesi nden Kaysi multeciler kendilerini orada saglamlastirmis ve Tevvabin e erzak konusunda yardim etmislerdi Kaysi sefi Zufar ibn el Harith el Kilabi Ibn Surad a Emevi birliklerinin yeri hakkinda bilgi verdi ve ona kurak bozkirlarda harekat ussu olarak kullanilabilecegi Ayn al Warda ya modern Resulayn ile tanimlanir yurumesini ve oraya Emevilerden once varmasini tavsiye etti Buyuk sayisal esitsizlik goz onune alindiginda Zufar onu zorlu bir savastan kacinmaya ve bunun yerine suvarilerini kucuk mufrezelere ayirmaya ve kanatlarina karsi surekli catismalar yurutmeye onlara oklar atmaya ve acik bir alanda onlara saldirmaya cunku sayica sizden ustunler ve yapamazsiniz dedi etrafinizin cevrilmeyeceginden emin olun Tevvabin kuvvetinde piyade bulunmadigini fark eden Zufar gerektiginde birinin atli digerinin yaya olarak savasabilmesi icin mufrezeleri eslestirmeyi de tavsiye etti Zufar sempati gostermesine ragmen cabalarinda hicbir umut gormediginden Tevvabin kuvvetine katilmaktan dogrudan kacindi Ibn Surad a el Karkisiye de kalmasini ve Emevilerle yaninda savasmasini teklif etti ancak Ibn Surad reddetti Zufar in tavsiyesine uyan Tevvabin kasaba arkalarinda olacak sekilde Aynulverde nin disinda kamp kurdular Emevi ordusu gelmeden once bes gun dinlendiler Ikincisinin toplam gucu 20 000 idi ancak iki saha komutani arasindaki anlasmazliklar nedeniyle iki birime bolunduler Yaklasik 8 000 asker Shurahbil ibn Dhi l Kala komutasindaydi ve geri kalani Huseyin ibn Numayr komutasindaydi Shurahbil once Ibn Numayr in onunde geldi ve kamp kurdu Tevvabin ona saldirdi ve birlikleri kacti Ertesi gun Ibn Numayr birlikleriyle geldi Tevvabin teslim olmaya cagirdi o da Emevi ordusunun teslim olmasini ve Emevi kuvvetlerinin bas komutani Ibn Ziyad in Huseyin in olumune karistigi icin idam edilmesini talep etti Savas 4 Ocak Carsamba gunu basladi Ibn Surad kendisi merkezde kalirken Emevi kanatlarina saldirmak icin ikisini gondererek Tevvabin uc gruba ayirdi Ilk gun Tevvabin Emevileri puskurtmeyi basardilar ancak ertesi gun Ibn Ziyad Ibn Numayr komutasinda savasmasi icin Surahbil i geri gonderdi ve Emevi ordusunun sayisal ustunlugu hakim olmaya basladi Tevvabin zemini tutmalarina ragmen ciddi kayiplar verdiler Savasin ucuncu gunu tamamen kusatildilar Ibn Surad adamlarina bire bir catismaya girmek icin inip yaya olarak ilerlemelerini emretti Emevi ordusu uzerlerine ok yagdirmaya basladi ve Tevvabin kuvveti neredeyse yok edildi Ibn Surad bir ok atisina dustu ve geri kalan dort komutandan ucu arka arkaya olduruldu Sonunda Tovbekarlarin sancagi son komutan Rifa a ibn Shaddad a gecti Bu noktada Tevvabin el Mada in ve Basra dan destekcilerinin kendilerine katilmak icin yola ciktiklari haberini aldilar ancak o zamana kadar tamamen yok edilmislerdi bu yuzden takviye beklemek yerine Rifa a hayatta kalan birkac kisiyle birlikte geri cekildi ve gece El Karkisiye ye kactilar NeticesiHayatta kalan az sayida Tevvabin fedakarlik yeminlerini yerine getirmedikleri icin pismanlik duydular Daha once Emevi valisi tarafindan Kerbela Olayi nda Huseyin e yardim etmesi engellenen baska bir Ali yanlisi lider Muhtar es Sekafi ye gittiler Muhtar orgutlenme ve siyasi program eksikligi nedeniyle Tovbekarlar hareketini elestirmisti Ibn Surad in gitmesiyle Muhtar Ali yanlisi Kufanlarin tartismasiz lideri oldu Uzun vadeli planlari ve daha orgutlu bir hareketi vardi Tevvabinlerin Huseyin in Intikami sloganini benimsedi ama ayni zamanda Ali nin oglu Muhammed bin Hanefiyye adina bir Ali halifeliginin kurulmasini da savundu Tamamen Arap bir hareket olan Tevvabinlerin aksine Muhtar Arap olmayan yerel muhtedilere de mawali basvurdu Ayrica etkili bir askeri komutan ve Nakha kabilesinin sefi Ibrahim bin Maliki el Ester i kazanmayi basardi Birlesik kuvvetleriyle Ekim 685 te Kufe yi ve dolayisiyla dogu ve kuzey bagimliliklarini ele gecirdi Daha sonra Emevilerle savasmak icin Ibnu l Ester komutasindaki cogu piyadeden olusan 13 000 kisilik oldukca buyuk ve profesyonel bir ordu gonderdi Ibnu l Ashtar Hazir Muharebesi nde Emevi ordusunu yok etti ve Ibn Ziyad Ibn Numayr ve Surahbil i oldurdu Muhtar Basra nin Zubeyrid valisi Mus ab ibn al tarafindan Nisan 687 de oldurulmeden once Irak in cogunu Cezire nin bazi kisimlarini Arminiya yi ve bati ve kuzey Iran in Adharbayjan ve Cibal kisimlarini kontrol ediyordu Notlar Tevvabin hareketinin birincil kaynagi Irakli tarihci Ebu Mikhnaf in o 774 eseridir Tarihci Gernot Rotter e gore genellikle guvenilir kabul edilen Ebu Mikhnaf in anlatimi bu acidan tamamen gercek degildir Dorduncu halife Ali ve onun soyundan gelenlerin siyasi destekcileri Muaviye ve Yezid soyundan Emeviler Ebu Sufyan in torunlaridirlar Rotter e gore bu tarih hayalidir ve savas 685 yazinda yapilmis olmalidir KaynakcaOzel Wellhausen 1901 s 74 Rotter 1982 s 93 a b Rotter 1982 s 98 a b Hawting 2000 s 46 Wellhausen 1927 ss 140 145 Hawting 2000 s 47 Wellhausen 1927 ss 145 146 Daftary 1990 ss 49 50 Wellhausen 1927 ss 146 147 Halm 1997 ss 17 18 Daftary 1990 s 51 Jafri 2000 s 217 a b Wellhausen 1901 s 73 Donner 2010 ss 182 183 Kennedy 2001 s 32 a b Kennedy 2001 ss 27 28 Jafri 2000 ss 217 218 a b Kennedy 2001 s 28 a b Hawting 1989 s 143 Hawting 1989 s 144 a b Kennedy 2001 ss 28 29 Hawting 1989 s 147 Donner 2010 s 183 Daftary 1990 s 52 Wellhausen 1901 s 84 Donner 2010 s 185 186 Donner 2010 s 185 Zakeri 1995 s 207 Genel 1990 The Ismaʿi li s Their History and Doctrines Ingilizce Cambridge Cambridge University Press ISBN 978 0 521 37019 6 2010 Muhammad and the Believers at the Origins of Islam Cambridge Massachusetts Harvard University Press ISBN 978 0 674 05097 6 Hawting G R Ed 1989 The History of al Ṭabari Volume 20 The Collapse of Sufyanid Authority and the Coming of the Marwanids The Caliphates of Muʿawiyah II and Marwan I and the Beginning of the Caliphate of ʿAbd al Malik A D 683 685 A H 64 66 SUNY series in Near Eastern studies Ingilizce Albany New York State University of New York Press ISBN 978 0 88706 855 3 Hawting Gerald R 2000 The First Dynasty of Islam The Umayyad Caliphate AD 661 750 Ingilizce Second bas Londra ve New York Routledge ISBN 0 415 24072 7 1997 Shia Islam From Religion to Revolution Allison Brown tarafindan cevrildi Princeton Markus Wiener Publishers ISBN 1 55876 134 9 2000 The Origins and Early Development of Shi a Islam Oxford Oxford University Press ISBN 0195793870 Kennedy Hugh 2001 The Armies of the Caliphs Military and Society in the Early Islamic State Ingilizce Londra ve New York Routledge ISBN 0 415 25093 5 Rotter Gernot 1982 Die Umayyaden und der zweite Burgerkrieg 680 692 Almanca Wiesbaden Deutsche Morgenlandische Gesellschaft ISBN 9783515029131 Wellhausen Julius 1901 Die religios politischen Oppositionsparteien im alten Islam Almanca Berlin Weidmann sche Buchhandlung OCLC 453206240 Wellhausen Julius 1927 The Arab Kingdom and its Fall Ingilizce Margaret Graham Weir tarafindan cevrildi Kalkuta Kalkuta Universitesi OCLC 752790641 Zakeri Mohsen 1995 Sasanid Soldiers in Early Muslim Society The Origins of ʿAyyaran and Futuwwa Wiesbaden Otto Harrassowitz ISBN 978 3 447 03652 8