Binbaşı Ayşe (Ayşe Altuntaç), Türk kurtuluş mücadelesinin halk kahramanlarından.
Ayşe Çavuş adıyla bilinir. Bir şehit binbaşının eşi olan Ayşe Hanım, İzmir'in işgali sonrası bir atlı süvari müfrezesi kurarak Aydın yöresindeki direnişe katıldı. Çetelerle birlikte yürüttüğü mücadeleye daha sonra müfrezesi ile düzenli ordunun resmi bir parçası olarak devam etti. 9 Eylül 1922’de İzmir'e giren Türk kıtaları içinde yer aldı.
Yaşamı
Selanik asıllı göçmen bir ailenin kızı olarak İzmir’de yaşadı. Osmanlı ordusunda binbaşı olan kocası Balkan Savaşlarında şehit düştü. Eşinin intikamını almaya yemin eden Ayşe Hanım, I. Dünya Savaşı'ndan Osmanlı Devleti'nin yenik çıkması ve İzmir’in işgali üzerine çocuklarını güvenli gördüğü Uşak’a yolladı. Kendisi ise ziynet eşyalarını satıp silah aldı ve işgallere karşı örgütlenen Milli Mücadele'ye katılmak için Aydın'a gitti. Büyük oğlu ve damadı da kendisine katıldı. Birlikte dilenci kılığında köy köy gezerek gençleri Millî Mücadele’ye katılmaya teşvik ettiler. 280 genç, milli mücadeleye katılmaya ikna oldu ve atlı bir süvari müfrezesi oluşturarak Kasaba’ya (Turgutlu) geldiler fakat Yunanlılar'ın burayı işgal etmiş olduğunu görerek Salihli’ye döndüler. Burada birliğe katılanların sayısı 350'ye ulaştı. Müfreze, Köpekçi Nuri'nin çetesine katıldı.
Ayşe Hanım, Yunanlılar'n 400 kişilik bir birlikle Demirci’yi işgal ettiğini haber alınca, çetesiyle ani bir baskın düzenleyerek onları püskürttü ve Simav'a geçti. Simav'da, Kuva-yı Milliye Komutanından, Milli Mücadele'nin önderi Mustafa Kemal Paşa’nın kendisiyle tanışmak istediğini öğrenince Ankara’ya gitti. Kendisini ödüllendirmek isteyen Paşa'ya tek arzusunun vatanın kurtuluşu olduğunu söyledi. Ankara’da kendisine katılan elli dört gönüllü ile birlikte Kütahya’ya gitti.
Gediz'in işgal edildiğini öğrenince Binbaşı Ayşe'nin müfrezesi Hamidiye Köprüsü’nde pusu kurup üç Yunan askerini öldürdü ancak araba kullanmayı bilmediklerinden arabayı atlara çektirerek Ordu Komutanlığı'na kadar getirdiler. Kendisine "Ayşe Çavuş” lakabı, bu kahramanlığı dolayısıyla verildi.
Birinci ve İkinci İnönü Savaşları'na ve Sakarya Meydan Savaşı'na katılan; birlikte savaştığı oğlu ve damadını sırasıyla Gediz’de ve Demirci'de şehit verip ardından Sakarya Savaşı'nda kasığından yaralanan Ayşe Hanım, hem dinlenmek hem de çocuklarını görmek üzere Ankara’ya gelerek silahını, müfrezesini, atlarını teslim etti. Mustafa Kemal Paşa ile görüştü. Burada Vakit gazetesinde 5 Şubat 1922 tarihinde "Yunanlıların İzmir’e girmesini müteakip köy köy dolaşarak gönüllü toplayan ve Kasaba (Turgutlu) ile Demirci’de düşmana mühim darbeler indiren kahraman kadının menâkıbı” başlığı ile yayınlanacak olan röportajı verdi. Röportajı yapan Lütfi Arif'in tasvirine göre Ayşe Hanım sarı benizli, Tatar çehreli ve 55 yaşlarında, orta boylu bir kadındır. Aslen Prizrenli olup Balkan Harbi sonrasında Kasaba’ya yerleşmiştir, dördü erkek, biri kız beş evlada sahiptir.
Ayşe Hanım, Büyük Taarruzda ve Başkomutanlık Meydan Savaşı'nda da savaştı. 9 Eylül'de İzmir’e giren birliklerin içindeydi ve burada ayağından yaralandı.
Savaştan sonra, 1925 yılı haziran ayında gezmek için geldiği İstanbul’da bir gazeteye röportaj verdi. Üzerinde süvari elbisesi ile fotoğrafta poz veren Ayşe Hanım, şunları söyledi:
”Allaha şükürler olsun bugün büyük Gazi’miz sayesinde emelimize nail olduk. Vatanımız kurtuldu. Vaktiyle düşman çizmesi altında inleyen sevgili topraklarımızda şimdi serbest ve göğsümü gere gere gezebiliyorum.”
Soyadı Kanunu'ndan sonra Ayşe Hanım, Altuntac soyadını edindi (Kaynakların kimisinde Altıntaş olarak da geçer).
1942 yılında İzmir’den Ankara’ya tedavi için geldi. Merkez Bankası'nda müstahdem (odacı) olarak çalışmaya başladı. 1948 yılı itibarıyla 65 lira aylık ile geçinmeye çalışıyor ve geçim sıkıntısı yaşıyordu. 1949 yılında öldü.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Milli Mücadele'nin kadın kahramanları". Yeniasir. 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Aralık 2023.
- ^ ilhamipektas. . 24 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023.
- ^ Sarıkoyuncu Değerli, Esra (2021). "Millî Mücadele'de Türk kadını ve İnönü Muharebeleri'nde çarpışan iki kadın kahraman". Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. ISSN 2667-8683. 7 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ekim 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Binbasi Ayse Ayse Altuntac Turk kurtulus mucadelesinin halk kahramanlarindan Ayse Cavus adiyla bilinir Bir sehit binbasinin esi olan Ayse Hanim Izmir in isgali sonrasi bir atli suvari mufrezesi kurarak Aydin yoresindeki direnise katildi Cetelerle birlikte yuruttugu mucadeleye daha sonra mufrezesi ile duzenli ordunun resmi bir parcasi olarak devam etti 9 Eylul 1922 de Izmir e giren Turk kitalari icinde yer aldi YasamiSelanik asilli gocmen bir ailenin kizi olarak Izmir de yasadi Osmanli ordusunda binbasi olan kocasi Balkan Savaslarinda sehit dustu Esinin intikamini almaya yemin eden Ayse Hanim I Dunya Savasi ndan Osmanli Devleti nin yenik cikmasi ve Izmir in isgali uzerine cocuklarini guvenli gordugu Usak a yolladi Kendisi ise ziynet esyalarini satip silah aldi ve isgallere karsi orgutlenen Milli Mucadele ye katilmak icin Aydin a gitti Buyuk oglu ve damadi da kendisine katildi Birlikte dilenci kiliginda koy koy gezerek gencleri Milli Mucadele ye katilmaya tesvik ettiler 280 genc milli mucadeleye katilmaya ikna oldu ve atli bir suvari mufrezesi olusturarak Kasaba ya Turgutlu geldiler fakat Yunanlilar in burayi isgal etmis oldugunu gorerek Salihli ye donduler Burada birlige katilanlarin sayisi 350 ye ulasti Mufreze Kopekci Nuri nin cetesine katildi Ayse Hanim Yunanlilar n 400 kisilik bir birlikle Demirci yi isgal ettigini haber alinca cetesiyle ani bir baskin duzenleyerek onlari puskurttu ve Simav a gecti Simav da Kuva yi Milliye Komutanindan Milli Mucadele nin onderi Mustafa Kemal Pasa nin kendisiyle tanismak istedigini ogrenince Ankara ya gitti Kendisini odullendirmek isteyen Pasa ya tek arzusunun vatanin kurtulusu oldugunu soyledi Ankara da kendisine katilan elli dort gonullu ile birlikte Kutahya ya gitti Gediz in isgal edildigini ogrenince Binbasi Ayse nin mufrezesi Hamidiye Koprusu nde pusu kurup uc Yunan askerini oldurdu ancak araba kullanmayi bilmediklerinden arabayi atlara cektirerek Ordu Komutanligi na kadar getirdiler Kendisine Ayse Cavus lakabi bu kahramanligi dolayisiyla verildi Birinci ve Ikinci Inonu Savaslari na ve Sakarya Meydan Savasi na katilan birlikte savastigi oglu ve damadini sirasiyla Gediz de ve Demirci de sehit verip ardindan Sakarya Savasi nda kasigindan yaralanan Ayse Hanim hem dinlenmek hem de cocuklarini gormek uzere Ankara ya gelerek silahini mufrezesini atlarini teslim etti Mustafa Kemal Pasa ile gorustu Burada Vakit gazetesinde 5 Subat 1922 tarihinde Yunanlilarin Izmir e girmesini muteakip koy koy dolasarak gonullu toplayan ve Kasaba Turgutlu ile Demirci de dusmana muhim darbeler indiren kahraman kadinin menakibi basligi ile yayinlanacak olan roportaji verdi Roportaji yapan Lutfi Arif in tasvirine gore Ayse Hanim sari benizli Tatar cehreli ve 55 yaslarinda orta boylu bir kadindir Aslen Prizrenli olup Balkan Harbi sonrasinda Kasaba ya yerlesmistir dordu erkek biri kiz bes evlada sahiptir Ayse Hanim Buyuk Taarruzda ve Baskomutanlik Meydan Savasi nda da savasti 9 Eylul de Izmir e giren birliklerin icindeydi ve burada ayagindan yaralandi Savastan sonra 1925 yili haziran ayinda gezmek icin geldigi Istanbul da bir gazeteye roportaj verdi Uzerinde suvari elbisesi ile fotografta poz veren Ayse Hanim sunlari soyledi Allaha sukurler olsun bugun buyuk Gazi miz sayesinde emelimize nail olduk Vatanimiz kurtuldu Vaktiyle dusman cizmesi altinda inleyen sevgili topraklarimizda simdi serbest ve gogsumu gere gere gezebiliyorum Soyadi Kanunu ndan sonra Ayse Hanim Altuntac soyadini edindi Kaynaklarin kimisinde Altintas olarak da gecer 1942 yilinda Izmir den Ankara ya tedavi icin geldi Merkez Bankasi nda mustahdem odaci olarak calismaya basladi 1948 yili itibariyla 65 lira aylik ile gecinmeye calisiyor ve gecim sikintisi yasiyordu 1949 yilinda oldu Ayrica bakinizTayyar Rahmiye Halime CavusKaynakca Milli Mucadele nin kadin kahramanlari Yeniasir 17 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Aralik 2023 ilhamipektas 24 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Ekim 2023 Sarikoyuncu Degerli Esra 2021 Milli Mucadele de Turk kadini ve Inonu Muharebeleri nde carpisan iki kadin kahraman Anadolu Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi ISSN 2667 8683 7 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Ekim 2023