Azınlık hakları terimi temelde iki ayrı kavramı belirtmektedir. Terim; ırksal, etnik, sınıfsal, dini, dilsel ve cinsel azınlıkların bireysel haklarını belirtmenin yanı sıra azınlık öbeklerine atfedilen grup haklarını da içermektedir. Kullanım alanı, hiçbir çoğunluk öbeğine ait olmayan kişilerin bireysel haklarını da kapsayacak biçimde genişlemiştir.
Sivil haklar hareketleri, bir azınlık öbeğine ait olmanın kişinin bireysel haklarını kısıtlamamasına özellikle dikkat etmektedir.
Azınlık öbeklerinin haklarını savunmak amacıyla çeşitli politik yapılar da bulunmaktadır. Pozitif ayrımcılık kotaları, bu duruma örnek olarak gösterilebilir.
Uluslararası Hukukta Azınlık Hakları
Dünya tarihindeki ilk azınlık hakları 1849 yılında Macar tarafından oluşturulmuştur. Etnik, dini, dilsel azınlıklar ve yerel hakları konu alan azınlık hakları, uluslararası insan hakları hukukunun tamamlayıcı bir parçasıdır. Çocuk hakları, kadın hakları ve sığınmacı haklarında olduğu gibi azınlık hakları da toplumda baskın öbeğe göre dezavantajlı olan özel öbeklerin korunmasını amaçlamaktadır. Azınlıkları, varlıklarına yönelen en büyük tehditten koruyan ilk antlaşma, BM Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi'dir.
Azınlık haklarını düzenleyen temel insan hakları standartları; (Madde 27), Birleşmiş Milletler'in ulusal, etnik, dini ve dilsel azınlıklara üye kişilerin haklarına ilişkin açıklaması, iki Avrupa Konseyi antlaşması ( ve ) ve 1990 tarihli AGİT Kopenhag belgesidir.
Azınlık hakları; varlığın korunması, ayrımcılık ve işkenceyle savaşım, kişi haklarının korunması ve geliştirilmesi ile politik yaşama katılma konularını kapsamaktadır.
Birçok ülke, azınlık haklarının korunması amacıyla özel yasalar çıkarmış ve ombudsmanlık kurumları oluşturmuşlardır. Macar Ulusal ve Etnik Azınlık Hakları Parlamenter Kurul Üyeliği, bu oluşumlara örnek olarak verilebilir.
Her ne kadar Birleşmiş Milletler, yerli halkları azınlıkların alt ulamı olarak görmüş olsa da bu öbekler, günümüzde uluslararası hukuk tarafından özel olarak korunmaktadırlar. Uluslararası Çalışma Örgütü'nün 169 no'lu kararı ve 14 Eylül 2007 tarihli BM Yerli Halkların Hakları Bildirisi bu düzenlemelerdendir.
Cinsel azınlıkların haklarını uluslararası insan hakları hukuku kapsamına almaya çalışan öneri, Birleşmiş Milletler'e üye birkaç ülke tarafından şiddetle geri çevrilmiştir.
Nesnelci görüş
Nesnelcilik felsefesinin kurucusu Ayn Rand'e göre bir öbek yalnız başına hiçbir hakka sahip değildir. Buna göre kişiler, bir öbeğe üye olmakla yeni haklar kazanmayacakları gibi var olan haklarını da yitirmezler. Bireysel haklar tüm öbek ve örgütlerin tek ahlaki temelidir. Rand, "bireysel haklar" teriminin kullanışsız olduğunu (hakların bireyin doğasından kaynaklandığını göz önüne alarak) öne sürmekte ve "ortak haklar" teriminin bir çelişkiye neden olduğunu savunmaktadır. Bireysel haklar genel oyla belirlenemezler. Hakların politik işlevi; azınlıkları çoğunluk baskısından korumaktır (var olan en küçük azınlık bireydir).
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 23 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2009.
- ^ Ayn Rand (1961), "Ortaklaştırılmış Haklar'" 21 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Cimriliğin Erdemi
Bibliyografya
- Thornberry, P. 1991. Uluslararası Hukuk ve Azınlık Hakları, Oxford: Clarendon Press
- Barzilai, G. 2003. Topluluklar ve Hukuk: Yasal Kişilikler Politikası ve Kültürü, Ann Arbor: University of Michigan Press.
- Henrard, K. 2000. Azınlıkların Korunmasına İlişkin Elverişli Bir Düzen Tasarısı: Bireysel İnsan Hakları, Azınlık Hakları ve Kendi Geleceğini Belirleme Hakkı, Leiden: Martinus Nijhoff Publishers
- Jackson Preece, J. 2005. Azınlık Hakları: Çeşitlilik ve Birliktelik Arasında, Cambridge: Polity Press
- Pentassuglia, G. 2002. Uluslararası Hukukta Azınlıklar: Giriş Çalışması, Strasbourg: Council of Europe Publications
Dış bağlantılar
- Birleşmiş Milletler'in ulusal, etnik, dini ve dilsel azınlıklara üye kişilerin haklarına ilişkin açıklaması hakkında bir yorum[], Birleşmiş Milletler Azınlık Çalışma Öbeği
- Birleşmiş Milletler Bağımsız Uzmanının Azınlık Haklarına İlişkin Düşünceleri 25 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- , önerileri 11 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- BM'nin Soykırımın Önlenmesine İlişkin Özel Kararı 25 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Uluslararası Azınlık Hakları Öbeği 27 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- 1990 AGİT Kopenhag Belgesi 27 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- AGİT Hague'un ulusal azınlıkların eğitim haklarına ilişkin önerileri 8 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- AGİT Ulusal azınlıkların dilsel haklarına ilişkin Oslo bildirisi 27 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Avrupa Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi'nin 222 no'lu kararı (2007) Bölgesel ve Azınlıktaki Dillerde Eğitim 3 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Azinlik haklari terimi temelde iki ayri kavrami belirtmektedir Terim irksal etnik sinifsal dini dilsel ve cinsel azinliklarin bireysel haklarini belirtmenin yani sira azinlik obeklerine atfedilen grup haklarini da icermektedir Kullanim alani hicbir cogunluk obegine ait olmayan kisilerin bireysel haklarini da kapsayacak bicimde genislemistir Sivil haklar hareketleri bir azinlik obegine ait olmanin kisinin bireysel haklarini kisitlamamasina ozellikle dikkat etmektedir Azinlik obeklerinin haklarini savunmak amaciyla cesitli politik yapilar da bulunmaktadir Pozitif ayrimcilik kotalari bu duruma ornek olarak gosterilebilir Uluslararasi Hukukta Azinlik HaklariDunya tarihindeki ilk azinlik haklari 1849 yilinda Macar tarafindan olusturulmustur Etnik dini dilsel azinliklar ve yerel haklari konu alan azinlik haklari uluslararasi insan haklari hukukunun tamamlayici bir parcasidir Cocuk haklari kadin haklari ve siginmaci haklarinda oldugu gibi azinlik haklari da toplumda baskin obege gore dezavantajli olan ozel obeklerin korunmasini amaclamaktadir Azinliklari varliklarina yonelen en buyuk tehditten koruyan ilk antlasma BM Soykirim Sucunun Onlenmesi ve Cezalandirilmasi Sozlesmesi dir Azinlik haklarini duzenleyen temel insan haklari standartlari Madde 27 Birlesmis Milletler in ulusal etnik dini ve dilsel azinliklara uye kisilerin haklarina iliskin aciklamasi iki Avrupa Konseyi antlasmasi ve ve 1990 tarihli AGIT Kopenhag belgesidir Azinlik haklari varligin korunmasi ayrimcilik ve iskenceyle savasim kisi haklarinin korunmasi ve gelistirilmesi ile politik yasama katilma konularini kapsamaktadir Bircok ulke azinlik haklarinin korunmasi amaciyla ozel yasalar cikarmis ve ombudsmanlik kurumlari olusturmuslardir Macar Ulusal ve Etnik Azinlik Haklari Parlamenter Kurul Uyeligi bu olusumlara ornek olarak verilebilir Her ne kadar Birlesmis Milletler yerli halklari azinliklarin alt ulami olarak gormus olsa da bu obekler gunumuzde uluslararasi hukuk tarafindan ozel olarak korunmaktadirlar Uluslararasi Calisma Orgutu nun 169 no lu karari ve 14 Eylul 2007 tarihli BM Yerli Halklarin Haklari Bildirisi bu duzenlemelerdendir Cinsel azinliklarin haklarini uluslararasi insan haklari hukuku kapsamina almaya calisan oneri Birlesmis Milletler e uye birkac ulke tarafindan siddetle geri cevrilmistir Nesnelci gorusNesnelcilik felsefesinin kurucusu Ayn Rand e gore bir obek yalniz basina hicbir hakka sahip degildir Buna gore kisiler bir obege uye olmakla yeni haklar kazanmayacaklari gibi var olan haklarini da yitirmezler Bireysel haklar tum obek ve orgutlerin tek ahlaki temelidir Rand bireysel haklar teriminin kullanissiz oldugunu haklarin bireyin dogasindan kaynaklandigini goz onune alarak one surmekte ve ortak haklar teriminin bir celiskiye neden oldugunu savunmaktadir Bireysel haklar genel oyla belirlenemezler Haklarin politik islevi azinliklari cogunluk baskisindan korumaktir var olan en kucuk azinlik bireydir Ayrica bakinizSivil haklar Insan haklari Etnik grup Etnik catismaKaynakca 23 Subat 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2009 Ayn Rand 1961 Ortaklastirilmis Haklar 21 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cimriligin ErdemiBibliyografyaThornberry P 1991 Uluslararasi Hukuk ve Azinlik Haklari Oxford Clarendon Press Barzilai G 2003 Topluluklar ve Hukuk Yasal Kisilikler Politikasi ve Kulturu Ann Arbor University of Michigan Press Henrard K 2000 Azinliklarin Korunmasina Iliskin Elverisli Bir Duzen Tasarisi Bireysel Insan Haklari Azinlik Haklari ve Kendi Gelecegini Belirleme Hakki Leiden Martinus Nijhoff Publishers Jackson Preece J 2005 Azinlik Haklari Cesitlilik ve Birliktelik Arasinda Cambridge Polity Press Pentassuglia G 2002 Uluslararasi Hukukta Azinliklar Giris Calismasi Strasbourg Council of Europe PublicationsDis baglantilarBirlesmis Milletler in ulusal etnik dini ve dilsel azinliklara uye kisilerin haklarina iliskin aciklamasi hakkinda bir yorum olu kirik baglanti Birlesmis Milletler Azinlik Calisma Obegi Birlesmis Milletler Bagimsiz Uzmaninin Azinlik Haklarina Iliskin Dusunceleri 25 Agustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde onerileri 11 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde BM nin Soykirimin Onlenmesine Iliskin Ozel Karari 25 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Uluslararasi Azinlik Haklari Obegi 27 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1990 AGIT Kopenhag Belgesi 27 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde AGIT Hague un ulusal azinliklarin egitim haklarina iliskin onerileri 8 Mayis 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde AGIT Ulusal azinliklarin dilsel haklarina iliskin Oslo bildirisi 27 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Avrupa Yerel ve Bolgesel Yonetimler Kongresi nin 222 no lu karari 2007 Bolgesel ve Azinliktaki Dillerde Egitim 3 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde