Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Azerbaycan edebiyatı (Azerice: Azərbaycan ədəbiyyatı) Azerbaycan Cumhuriyeti'nin resmî devlet dili olan bir Türk dili olan Azerice ile yazılmış metinlerdir.
Doğuşu
İslam ve İran medeniyeti ve Batı medeniyeti etkisi altında doğmuştur. Azerbaycan türkçesini, halk şairleri 12.-13. yüzyılda kullanır. Bundan önce eserler Arapça ve Farsça olarak kaleme alınmıştır. İsmail Bin Yassar (Arapça) bu edebiyatın ilk temsilcidir. 12. yüzyıl başlarında Nizami Gencevi, , ve Efdaleddin de Azerbaycan edebiyatında yer alır.
14. yüzyıl
İlhanlılar ve Celayirliler devri, Horosan’dan yeniden gelen Oğuz Türklerinin de etkisi ile Türkçe edebiyat dili halini almaya başlamıştır. Kadı Burhaneddin, Hasanoğlu, Erzurumlu Darir, gibi şairler de bu dönemde yetişmiştir. Azerbaycan edebiyatının en büyük şairi Fuzûlî’dir (?-1556).
18. yüzyıl
Çağdaş Azerbaycan edebiyatının doğduğu dönemdir. Hatai (Şah İsmail, Safeviler Devleti'nin hükümdarı) ile başlayan sade edebi Türkçecilik akımı Azerbaycan'ın hatırı sayılır şairlerden Molla Penah Vakıf, gibi modern edebiyat kurucuları tarafından da benimseyerek yaşatılmıştır.
19. yüzyıl
Azerbaycan bu yüzyılda, batıdaki siyaset ve kültür akımlarının etkisi altına girdi. Çarlık rejiminin bütün baskısına rağmen, Fransız İhtilali havası, Kafkasya’yı sardı, Azerbaycan aydınları üzerinde derin bir etki bıraktı. Azerbaycan edebiyatı, eski aşk terennümünü bir yana bırakarak yeni kültürün öncülüğünü yaptı.
19. yüzyıl ortaları Azerbaycan için bir nevi rönesans olmuştur. Mirza Fetali Ahundov’un modern altı piyesi bir taraftan çağdaş Azerbaycan dram edebiyatını hazırlarken, ile Azerbaycan basınının temelini atmıştır. Klasik Azerbaycan edebiyatına yeni bir ruh veren , Usul-i Cedit modern Türkçe mektebini açmış, Azerbaycan öğretimine yeni eğitim ve öğretim sistemi kazandırmıştır.
Azerbaycan Edebiyatında Mizah
Celil Memmetkuluzade, Mirze Alekper Sabır bu alanda eserler vermiş, toplumu mizah yoluyla ironik bir dille anlatmışlardır. Uzun yıllar yayın hayatını sürdüren Molla Nasreddin dergisi de bilinmektedir.
Dram
, Hüseyin Cavid, Cafer Cabbarlı, Celil Memmedguluzade, , Süleyman Sani Ahundov gibi yazarlar bu alanda yetişmiştir. Azerbaycan’da tiyatronun yanında opera ve operet de gelişmiştir. Hacı beyliği ailesi bu alanda başarılı çalışmalar yapmıştır.
Şiir
Ahmet Cevat ve Yusuf Ali Türkiye’deki şiir akımlarından etkilenmiş, şiirlerini bu doğrultuda geliştirmiştir. Azerbaycan edebiyatı komünist rejimin uzun süre baskısı altında kalması edebiyatın inkişafına büyük etkisi olmuş, komünist ideolojisine ters olanlar Stalin diktatörlüğünün kurbanları olmuşlar. Azerbaycan edebiyatı komünizm yüzünden edebi alanda sekteye uğramış, şiir alanında da bu dönemde gözle görülür bir gelişim gösterememiştir.
Dış bağlantılar
- Azerbaycan Edebiyatı 8 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Azeri.org 16 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Azerbaycan edebiyati Azerice Azerbaycan edebiyyati Azerbaycan Cumhuriyeti nin resmi devlet dili olan bir Turk dili olan Azerice ile yazilmis metinlerdir Mirza Shafi Vazeh in Azerbaycan lehcesinin Tatar chrestomathy sinden sayfa DogusuIslam ve Iran medeniyeti ve Bati medeniyeti etkisi altinda dogmustur Azerbaycan turkcesini halk sairleri 12 13 yuzyilda kullanir Bundan once eserler Arapca ve Farsca olarak kaleme alinmistir Ismail Bin Yassar Arapca bu edebiyatin ilk temsilcidir 12 yuzyil baslarinda Nizami Gencevi ve Efdaleddin de Azerbaycan edebiyatinda yer alir 14 yuzyilIlhanlilar ve Celayirliler devri Horosan dan yeniden gelen Oguz Turklerinin de etkisi ile Turkce edebiyat dili halini almaya baslamistir Kadi Burhaneddin Hasanoglu Erzurumlu Darir gibi sairler de bu donemde yetismistir Azerbaycan edebiyatinin en buyuk sairi Fuzuli dir 1556 18 yuzyilCagdas Azerbaycan edebiyatinin dogdugu donemdir Hatai Sah Ismail Safeviler Devleti nin hukumdari ile baslayan sade edebi Turkcecilik akimi Azerbaycan in hatiri sayilir sairlerden Molla Penah Vakif gibi modern edebiyat kuruculari tarafindan da benimseyerek yasatilmistir 19 yuzyilAzerbaycan bu yuzyilda batidaki siyaset ve kultur akimlarinin etkisi altina girdi Carlik rejiminin butun baskisina ragmen Fransiz Ihtilali havasi Kafkasya yi sardi Azerbaycan aydinlari uzerinde derin bir etki birakti Azerbaycan edebiyati eski ask terennumunu bir yana birakarak yeni kulturun onculugunu yapti 19 yuzyil ortalari Azerbaycan icin bir nevi ronesans olmustur Mirza Fetali Ahundov un modern alti piyesi bir taraftan cagdas Azerbaycan dram edebiyatini hazirlarken ile Azerbaycan basininin temelini atmistir Klasik Azerbaycan edebiyatina yeni bir ruh veren Usul i Cedit modern Turkce mektebini acmis Azerbaycan ogretimine yeni egitim ve ogretim sistemi kazandirmistir Azerbaycan Edebiyatinda MizahCelil Memmetkuluzade Mirze Alekper Sabir bu alanda eserler vermis toplumu mizah yoluyla ironik bir dille anlatmislardir Uzun yillar yayin hayatini surduren Molla Nasreddin dergisi de bilinmektedir Dram Huseyin Cavid Cafer Cabbarli Celil Memmedguluzade Suleyman Sani Ahundov gibi yazarlar bu alanda yetismistir Azerbaycan da tiyatronun yaninda opera ve operet de gelismistir Haci beyligi ailesi bu alanda basarili calismalar yapmistir SiirAhmet Cevat ve Yusuf Ali Turkiye deki siir akimlarindan etkilenmis siirlerini bu dogrultuda gelistirmistir Azerbaycan edebiyati komunist rejimin uzun sure baskisi altinda kalmasi edebiyatin inkisafina buyuk etkisi olmus komunist ideolojisine ters olanlar Stalin diktatorlugunun kurbanlari olmuslar Azerbaycan edebiyati komunizm yuzunden edebi alanda sekteye ugramis siir alaninda da bu donemde gozle gorulur bir gelisim gosterememistir Dis baglantilarAzerbaycan Edebiyati 8 Mayis 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Azeri org 16 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde