Yaşamın başlangıcından beri, atmosfer ve okyanuslar azot içerir. Azot canlılar için önemli bir maddedir. Canlılar yaşamlarını sürdürebilmek için oksijen ve karbondioksite ihtiyaç duydukları gibi, büyüyebilmek için de azota (N2) ihtiyaç duyarlar. Çünkü proteinlerin ve DNA’nın önemli bir bileşenidir. Azot, canlı vücudunda özellikle nükleik asitlerin, proteinlerin ve vitaminlerin yapısında %15 oranında bulunmaktadır. Gaz halindeki azot (N2), atmosferin %78'ini oluşturur. Üçlü kovalent bağı, bu iki azot atomunu sıkıca bir arada tutar. Azot Döngüsü, daha çok biyosferin ince bir tabakasında gerçekleşir. Azot bileşikleri bu ince kabuk içinde birbirine dönüşür. Bu işlemlere azot döngüsü denir. Azot döngüsü yaşamın sürekliliğini sağlayan bir doğa olayıdır. Bu döngüde azot bileşikleri sürekli olarak topraktan canlılara ve sonra tekrar toprağa geri dönerler. Ancak bir miktar azot atmosfere gider ve tekrar geri alınır. Canlılar havadaki bu azotu, ihtiyaçları olmasına rağmen doğada bulunduğu gibi bünyelerine alamazlar. Bu gazın bir şekilde canlıların kullanabileceği hale dönüştürülmesi ve canlılar tarafından tüketilip bitirilmemesi için bir döngü şeklinde atmosfere geri dönmesi gerekmektedir. Bu zorunluluğu ise mikroskobik bakteriler ve baklagiller karşılamaktadır.
Azot çok az organizma tarafından gaz haliyle alınarak kullanılabilir.
Ekosistemlerdeki canlıların kullanabilmesi için öncelikle atmosferik azot gazının inorganik formda fikse edilmesi gerekmektedir. Azot gazının çeşitli şekillerde bağlanarak kullanılabilir bileşikler haline dönüşmesi olayına fiksasyon denir. Fiksasyon sonucu elde edilen inorganik form genellikle amonyak ve nitrattır. Dünyadaki azot fiksasyonu, bazı canlılar tarafından (Rhizobium, , , ) biyolojik süreçlerle gerçekleşebildiği gibi, fizikokimyasal (şimşek, yıldırım gibi etkenlerle azotun nitrata dönüşümü) ve endüstriyel süreçlerle (sentetik nitratlı gübre üretimi) de gerçekleşmektedir. Yapılan hesaplamalara göre yıllık azot fiksasyonunun en önemli miktarını biyolojik fiksasyon oluşturmaktadır. Gübre üretimi ile yapılan sunni fiksasyon, biyolojik fiksasyonun yaklaşık yarısı; şimşek, yıldırım ve yanardağ hareketleri gibi fizikokimyasal yolla oluşan fiksasyon ise yaklaşık 1/8'i kadardır.
Biyolojik fiksasyon yapan Rhizobium cinsi bakteriler, bazı baklagillerin kökünde simbiyotik olarak yaşamaktadır. Sucul ekosistemlerdeki biyolojik azot fiksasyonunun çok önemli bir kısmı Anabeana ve Oscillatoria cinsi mavi-yeşil algler tarafından gerçekleştirilmektedir. Toprakta ise Azotobacter ve Clostridium cinsi bakteriler önemli derecede biyolojik fiksasyonu gerçekleştiren canlılardır (Kormondy, 1984).
Fiksasyona uğramış olan azotun, diğer canlılar tarafından kullanılabilmesi için öncelikle bitkiler tarafından alınarak özümlenmesi (organik bünyeye katılması) zorunludur. Her ne şekilde olursa olsun, fiksasyona uğrayarak toprağa ve suya karışan nitrat formundaki inorganik azot (NO3), suda erimek suretiyle bitkiler tarafından alınabilir. Bitkiler tarafından emilen nitrat, protein ve nükleik asit gibi biyomoleküllerin üretiminde kullanılır. Böylece azot, abiyotik çevreden unsurlara geçmiş olur. Bitkilerden beslenme yoluyla tüm canlılara ulaştırılır. Azot, bitkiler ve hayvanlar atık ürettiklerinde ya da öldüklerinde, ayrışma tekrar toprağa döner. Toprakta bulunan denitrifikasyon bakterileri de nitrit ya da nitratı tekrar azot gazına dönüştürür. Böylece azot tekrar atmosfere karışır.
Bakteriler azot bağlama işlemi için nitrojenaz enzimi kullanırlar. Bu enzim, iki proteinden oluşur. Bu proteinler iki atom arasındaki bağları kırmak ve 1 molekül N2'den 2 molekül amonyak elde etmek için 1-2 saniyede 8 kez ayrılıp birleşirler.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yasamin baslangicindan beri atmosfer ve okyanuslar azot icerir Azot canlilar icin onemli bir maddedir Canlilar yasamlarini surdurebilmek icin oksijen ve karbondioksite ihtiyac duyduklari gibi buyuyebilmek icin de azota N2 ihtiyac duyarlar Cunku proteinlerin ve DNA nin onemli bir bilesenidir Azot canli vucudunda ozellikle nukleik asitlerin proteinlerin ve vitaminlerin yapisinda 15 oraninda bulunmaktadir Gaz halindeki azot N2 atmosferin 78 ini olusturur Uclu kovalent bagi bu iki azot atomunu sikica bir arada tutar Azot Dongusu daha cok biyosferin ince bir tabakasinda gerceklesir Azot bilesikleri bu ince kabuk icinde birbirine donusur Bu islemlere azot dongusu denir Azot dongusu yasamin surekliligini saglayan bir doga olayidir Bu dongude azot bilesikleri surekli olarak topraktan canlilara ve sonra tekrar topraga geri donerler Ancak bir miktar azot atmosfere gider ve tekrar geri alinir Canlilar havadaki bu azotu ihtiyaclari olmasina ragmen dogada bulundugu gibi bunyelerine alamazlar Bu gazin bir sekilde canlilarin kullanabilecegi hale donusturulmesi ve canlilar tarafindan tuketilip bitirilmemesi icin bir dongu seklinde atmosfere geri donmesi gerekmektedir Bu zorunlulugu ise mikroskobik bakteriler ve baklagiller karsilamaktadir Azot dongusunun bir basamagi Yildirimin azotu topraga baglamasi Azot cok az organizma tarafindan gaz haliyle alinarak kullanilabilir Ekosistemlerdeki canlilarin kullanabilmesi icin oncelikle atmosferik azot gazinin inorganik formda fikse edilmesi gerekmektedir Azot gazinin cesitli sekillerde baglanarak kullanilabilir bilesikler haline donusmesi olayina fiksasyon denir Fiksasyon sonucu elde edilen inorganik form genellikle amonyak ve nitrattir Dunyadaki azot fiksasyonu bazi canlilar tarafindan Rhizobium biyolojik sureclerle gerceklesebildigi gibi fizikokimyasal simsek yildirim gibi etkenlerle azotun nitrata donusumu ve endustriyel sureclerle sentetik nitratli gubre uretimi de gerceklesmektedir Yapilan hesaplamalara gore yillik azot fiksasyonunun en onemli miktarini biyolojik fiksasyon olusturmaktadir Gubre uretimi ile yapilan sunni fiksasyon biyolojik fiksasyonun yaklasik yarisi simsek yildirim ve yanardag hareketleri gibi fizikokimyasal yolla olusan fiksasyon ise yaklasik 1 8 i kadardir Biyolojik fiksasyon yapan Rhizobium cinsi bakteriler bazi baklagillerin kokunde simbiyotik olarak yasamaktadir Sucul ekosistemlerdeki biyolojik azot fiksasyonunun cok onemli bir kismi Anabeana ve Oscillatoria cinsi mavi yesil algler tarafindan gerceklestirilmektedir Toprakta ise Azotobacter ve Clostridium cinsi bakteriler onemli derecede biyolojik fiksasyonu gerceklestiren canlilardir Kormondy 1984 Fiksasyona ugramis olan azotun diger canlilar tarafindan kullanila bilmesi icin oncelikle bitkiler tarafindan alinarak ozumlenmesi organik bunyeye katilmasi zorunludur Her ne sekilde olursa olsun fiksasyona ugrayarak topraga ve suya karisan nitrat formundaki inorganik azot NO3 suda erimek suretiyle bitkiler tarafindan alinabilir Bitkiler tarafindan emilen nitrat protein ve nukleik asit gibi biyomolekullerin uretiminde kullanilir Boylece azot abiyotik cevreden unsurlara gecmis olur Bitkilerden beslenme yoluyla tum canlilara ulastirilir Azot bitkiler ve hayvanlar atik urettiklerinde ya da olduklerinde ayrisma tekrar topraga doner Toprakta bulunan denitrifikasyon bakterileri de nitrit ya da nitrati tekrar azot gazina donusturur Boylece azot tekrar atmosfere karisir Bakteriler azot baglama islemi icin nitrojenaz enzimi kullanirlar Bu enzim iki proteinden olusur Bu proteinler iki atom arasindaki baglari kirmak ve 1 molekul N2 den 2 molekul amonyak elde etmek icin 1 2 saniyede 8 kez ayrilip birlesirler Ayrica bakinizAnaerobik amonyum oksidasyonuKaynakca