Büyük Güllücek Höyük, Çorum İl merkezinin güneybatısında, Alaca İlçesi'nin kuzeybatısında, Köyü'nün güneybatısında yer alan bir höyüktür. Höyüğün gerçek adı Kaletepe olmakla birlikte arkeoloji yazınında en yakın yerleşimin adıyla geçmektedir. Yerel olarak ise Nurlu Kale olarak bilinmektedir. Tepe, Kaledere ve Ağçeviren dereleri arasındaki sırtta, dereden 50 metre yüksekliktedir. Çapı yaklaşık olarak 50 metredir. Höyük, Alacahöyük'ün 15 km. kadar kuzeydoğusuna düşmektedir.
Arkeolojik Höyük | |
Adı: | Büyük Güllücek Höyük |
il: | Çorum |
İlçe: | Alaca |
Köy: | |
Türü: | Höyük |
Tahribat: | |
Tescil durumu: | |
Tescil No ve derece: | |
Tescil tarihi: | |
Araştırma yöntemi: | Kazı |
Kazılar
Höyükte define arama dolayısıyla büyük tahribat yapıldığı rapor edilmesi üzerine 1947 ve 1949 yıllarında Türk Tarih Kurumu adına Dr. Hamit Zübeyir Koşay ve Mahmut Akok yönetiminde kazı yapılmıştır. Kazı yapılma kararında bir başka etken ise, önceden açılmış defineci çukurlarında bırakılmış olarak Alacahöyük IV tabakasına ait malzemenin bulunmuş olmasıdır.
Tabakalanma
Üstteki iki tabaka Demir Çağı (Frig Dönemi) tabakalarıdır. Daha alttaki iki tabaka ise Kalkolitik Çağ tabakalarıdır. Kazılarda ana toprağa kadar inilmiştir. Yerleşmenin Kalkolitik Çağ'dan Frigler'in gelişine kadarki sürede iskan edilmediği ifade edilmektedir.
Buluntular
Kalkolitik çağ yerleşmesinde iki ve üç odalı, kare ya da kareye yakın dikdörtgen yapılar açığa çıkarılmıştır. Taş temel ya da subasmanlar üzerinde kerpiç duvarlı bu yapılarda tabanlar kille sıvanmıştır. Taban üzerinde oval ya da daire şeklinde ocaklar bulunmaktadır. Oldukça küçük bir yerleşimdir, 4-5 hane barındırmaktadır. Ele geçen çanak çömlek buluntularının tümü el yapımı, içi dışı siyah ya da kırmızı veya bir tarafı kırmızı diğer tarafı siyah maldan oluşmaktadır. Bazı kaplar açkılıdır. Yontma taş aletlerde hammadde ağırlıkla çakmak taşıdır. Sürtme taş olarak açkılı yassı küçük baltalar, çekiçler bulunmuştur. Kemik aletler çoğunlukla bızlardır. Maden alet olarak iki tane yassı bakır balta ele geçmiştir. Anadolu'da Kalkolitik Çağ'dan itibaren görülen balta tipindedirler.
Yerleşmenin kuzey yamacında, Kalkolitik Çağ'a tarihlenen bir yapının köşesinde, basit bir toprak mezara gömülü bir insan iskeleti bulunmuştur. Gömütün üstünde ve yakınında Kalkolitik Çağ'ın bilinen seramikleri bulunmuştur. Hocker durumunda (ana rahmindeki gibi) yatırılmış, 30 yaşındaki bir erkeğe ait olan iskeletin MÖ 4. binyılın sonlarına ya da MÖ 3. binyılın başlarına tarihlenmesi önerilmektedir.
Değerlendirme
Küçük bir Kalkolitik yerleşme olarak Büyük Güllücek Höyüğü, ilkel koşullarda tarım yapan, hayvan besleyen ve bölgenin verdiği olanaklar çerçevesinde avlanan bir topluluk görünümündedir. Kazı başkanı Koşay, Balkanlar'daki Karanovo, Kirivodo ve Soultan yerleşmeleriyle benzerlikler, ilişkiler örneğinde Kuzey Anadolu ile Güneydoğu Avrupa arasındaki benzerlikleri işaret etmektedir. Bu bağlamda Büyük Güllücek sakinlerinin Anadolu'da gelişen ve Güneydoğu Avrupa'ya yayılan bir kültürün temsilcileri olduğu ifade edilmektedir. Özellikle yiv bezemeli çanak çömleğin Romanya'nın Pre-Cucuteni Kültürü ile ilgili olduğu, belki de kökenini oluşturduğu düşünülmektedir.
Dış bağlantılar
- Yakın plan kroki
- Fotoğraflar
Kaynakça
- ^ a b c d e "TAY – Yerleşme Dönem Ayrıntıları". 15 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mayıs 2012.
- ^ a b c AÜ Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi 2 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., VIII. Cilt 3 – Eylül 1950 Sh.: 269
- ^ Sevgi Gürdal, Anadolu'da Başlangıcından MÖ II. Binyıl Sonuna Kadar Yırtıcı Kuş Tasvirleri Selçuk Üniversitesi Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Buyuk Gullucek Hoyuk Corum Il merkezinin guneybatisinda Alaca Ilcesi nin kuzeybatisinda Koyu nun guneybatisinda yer alan bir hoyuktur Hoyugun gercek adi Kaletepe olmakla birlikte arkeoloji yazininda en yakin yerlesimin adiyla gecmektedir Yerel olarak ise Nurlu Kale olarak bilinmektedir Tepe Kaledere ve Agceviren dereleri arasindaki sirtta dereden 50 metre yuksekliktedir Capi yaklasik olarak 50 metredir Hoyuk Alacahoyuk un 15 km kadar kuzeydogusuna dusmektedir Arkeolojik HoyukAdi Buyuk Gullucek Hoyukil CorumIlce AlacaKoy Turu HoyukTahribat Tescil durumu Tescil No ve derece Tescil tarihi Arastirma yontemi KaziKazilarHoyukte define arama dolayisiyla buyuk tahribat yapildigi rapor edilmesi uzerine 1947 ve 1949 yillarinda Turk Tarih Kurumu adina Dr Hamit Zubeyir Kosay ve Mahmut Akok yonetiminde kazi yapilmistir Kazi yapilma kararinda bir baska etken ise onceden acilmis defineci cukurlarinda birakilmis olarak Alacahoyuk IV tabakasina ait malzemenin bulunmus olmasidir TabakalanmaUstteki iki tabaka Demir Cagi Frig Donemi tabakalaridir Daha alttaki iki tabaka ise Kalkolitik Cag tabakalaridir Kazilarda ana topraga kadar inilmistir Yerlesmenin Kalkolitik Cag dan Frigler in gelisine kadarki surede iskan edilmedigi ifade edilmektedir BuluntularKalkolitik cag yerlesmesinde iki ve uc odali kare ya da kareye yakin dikdortgen yapilar aciga cikarilmistir Tas temel ya da subasmanlar uzerinde kerpic duvarli bu yapilarda tabanlar kille sivanmistir Taban uzerinde oval ya da daire seklinde ocaklar bulunmaktadir Oldukca kucuk bir yerlesimdir 4 5 hane barindirmaktadir Ele gecen canak comlek buluntularinin tumu el yapimi ici disi siyah ya da kirmizi veya bir tarafi kirmizi diger tarafi siyah maldan olusmaktadir Bazi kaplar ackilidir Yontma tas aletlerde hammadde agirlikla cakmak tasidir Surtme tas olarak ackili yassi kucuk baltalar cekicler bulunmustur Kemik aletler cogunlukla bizlardir Maden alet olarak iki tane yassi bakir balta ele gecmistir Anadolu da Kalkolitik Cag dan itibaren gorulen balta tipindedirler Yerlesmenin kuzey yamacinda Kalkolitik Cag a tarihlenen bir yapinin kosesinde basit bir toprak mezara gomulu bir insan iskeleti bulunmustur Gomutun ustunde ve yakininda Kalkolitik Cag in bilinen seramikleri bulunmustur Hocker durumunda ana rahmindeki gibi yatirilmis 30 yasindaki bir erkege ait olan iskeletin MO 4 binyilin sonlarina ya da MO 3 binyilin baslarina tarihlenmesi onerilmektedir DegerlendirmeKucuk bir Kalkolitik yerlesme olarak Buyuk Gullucek Hoyugu ilkel kosullarda tarim yapan hayvan besleyen ve bolgenin verdigi olanaklar cercevesinde avlanan bir topluluk gorunumundedir Kazi baskani Kosay Balkanlar daki Karanovo Kirivodo ve Soultan yerlesmeleriyle benzerlikler iliskiler orneginde Kuzey Anadolu ile Guneydogu Avrupa arasindaki benzerlikleri isaret etmektedir Bu baglamda Buyuk Gullucek sakinlerinin Anadolu da gelisen ve Guneydogu Avrupa ya yayilan bir kulturun temsilcileri oldugu ifade edilmektedir Ozellikle yiv bezemeli canak comlegin Romanya nin Pre Cucuteni Kulturu ile ilgili oldugu belki de kokenini olusturdugu dusunulmektedir Dis baglantilarYakin plan kroki FotograflarKaynakca a b c d e TAY Yerlesme Donem Ayrintilari 15 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mayis 2012 a b c AU Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Dergisi 2 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde VIII Cilt 3 Eylul 1950 Sh 269 Sevgi Gurdal Anadolu da Baslangicindan MO II Binyil Sonuna Kadar Yirtici Kus Tasvirleri Selcuk Universitesi Protohistorya ve Onasya Arkeolojisi Anabilim Dali Yuksek Lisans Tezi