Bardas Fokas (ya da Phocas) (Yunanca: Βάρδας Φωκᾶς) (ö. 13 Nisan 989), hüküm süren Makedon Hanedanı'na yanında ya da karşı üç isyanın bariz bölümlerinde yer almış Bizans İmparatorluğu'nun öne çıkan generali.
İlk İsyan
Bardas Fokas Anadolu'da büyük toprakları bulunan ve çok defa mensupları Bizans ordularında askeri komutan olan aslen Ermeni olan bir zengin sülalenin üyesiydi. Büyük babasının babası Yaşlı Nikiforos Fokas, I. Basileios döneminde Güney İtalya'yı Bizanslılara tekrar bağlayan orduların komutanıydı. Büyük babasının ağabeyi Yaşlı Leo Fokas 919 yılında I. Romanos Lekepanus'a karşı isyan eden bir generaldi ve sonunda gözlerine mil çekilip kör edilmişti. Büyük babası ve adaşı Yaşlı Bardas Fokas Doğu Bizans orduları komutanlığı yaptı. Amcası İmparator II. Nikiforos, babası kouropalates Genç Leo Fokas'tır. Genç Bardas'ta savaş sanatındaki mahareti ile ün kazanmıştı.
Askeri kariyerinde çok hızlı yükseldi ancak düşüşü de o kadar hızlı oldu. Amcası İmparator II. Nikiforos'un 970 yılında ölümü üzerine, Fokas ve ailesi aynı zamanda kuzenleri olan yeni İmparator I. İoannis'e karşı ayaklandılar.
Caesarea Mazaca'de konuşlanmış birlikleri tarafından Bardas Fokas imparator ilan edildi, fakat isyan başka bir başarılı komutan Bardas Skleros tarafından sona erdirildi. Bardas Fokas ve akrabaları yakalanıp, izleyen yedi yıl kalacakları Prote'ye sürgün edildiler.
Fokas, Skleros'a karşı
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgxTHpVd0wwTnNZWE5vWDJKbGRIZGxaVzVmZEdobFgyRnliV2xsYzE5dlpsOUNZWEprWVhOZlUydHNaWEp2YzE5aGJtUmZRbUZ5WkdGelgxQm9iMnRoY3k1cWNHY3ZNalV3Y0hndFEyeGhjMmhmWW1WMGQyVmxibDkwYUdWZllYSnRhV1Z6WDI5bVgwSmhjbVJoYzE5VGEyeGxjbTl6WDJGdVpGOUNZWEprWVhOZlVHaHZhMkZ6TG1wd1p3PT0uanBn.jpg)
978 yılında İmparator II. Basileios'un amcası ve naibi Basileios Lekapenos tarafından hücresinden çıkarıldı. Tebdili kıyafet memleketi Kapadokya'ya gidip yerel asilleri Skleros'a karşıt yapmış, imparatorluk güçlerine karşı isyan çıkarmış ve Hellespont'a ilerlemiştir. Tornikios önderliğindeki Gürcü ordusunun da desteği ile Bardas Fokas, Skleros'a karşı önceki kayıplarına karşın tek zaferi olan Pankalia savaşını kazandı ve isyanı durdurdu. Tahta yaptığı hizmetler de göz önüne alınarak Domestikos tōn scholōn görevi verildi, Sarazenlerden Halep'in yeniden alınması için Bizans ordularını yönetti.
İkinci İsyan
VIII. Konstantinos, danışmanları tarafından kolaylıkla yönlendirilebilirken, II. Basileios yönetimi eline alıp orduyu kendi yönetmek istiyordu. Basileios giderek artan başına buyrukluğu, 987 yılında Fokas ailesi eski düşmanları Bardas Skleros gizli bir uzlaşmaya varmalarına neden oldu. İmparatorlara karşı isyan başarılı olursa imparatorluk aralarında bölünecekti. Bu isyan, 10 yıl önce yaşanankinin taklidiydi. Fokas, kendini imparator ilan etti, Küçük Asya'nın büyük kısmını geçmeye başladı.
Skleros'u görevinden alıp tutukladıktan sonra, Abidos'u kuşatıp, Çanakkale Boğazı'nı kapatma noktasına geldi. Tam bu sırada, Basileios'a, Kiev'in Rus Prensi kayınbiraderi I. Vladimir'den Vareg paralı asker yardımı ulaştı ve Abidos'a yürüdü.
İki ordu karşı karşıya geldiğinde, dörtnala ileri fırladı ve ordusunun ön saflarında at binen İmparator ile kişisel olarak savaşma fırsatı aramaya başladı. Basileios ile yüzleşmeye hazırlanırken, Fokas sarıldı, atından düştü, 13 Nisan 989 tarihinde ölü bulundu. Kafası kesildi Basileios'a getirildi. Böylece isyan sona erdi.
Ailesi
Kuzeni ile olan evliliğinden iki oğlu olmuştur: Leon ve Nikolas. Torunu ve adaşı Bardas Fokas 1025 yılında İmparatorluk yetkilileri tarafından kör edilmiştir.
Kaynakça
- Özel
- ^ Norwich, John Julius (1993), Byzantium: the apogee (1993 bas.), Penguin Books, ISBN - Total pages: 389
- ^ Treadgold, Warren (1997). A History of the Byzantine State and Society. Stanford: University of Stanford Press. s. 518. ISBN .
- Genel
- Mihail Psellos, Chronographia13 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "madde adı gerekli". Encyclopædia Britannica (11. bas.). Cambridge University Press. Bu madde artık
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bardas Fokas ya da Phocas Yunanca Bardas Fwkᾶs o 13 Nisan 989 hukum suren Makedon Hanedani na yaninda ya da karsi uc isyanin bariz bolumlerinde yer almis Bizans Imparatorlugu nun one cikan generali Ilk IsyanBardas Fokas Anadolu da buyuk topraklari bulunan ve cok defa mensuplari Bizans ordularinda askeri komutan olan aslen Ermeni olan bir zengin sulalenin uyesiydi Buyuk babasinin babasi Yasli Nikiforos Fokas I Basileios doneminde Guney Italya yi Bizanslilara tekrar baglayan ordularin komutaniydi Buyuk babasinin agabeyi Yasli Leo Fokas 919 yilinda I Romanos Lekepanus a karsi isyan eden bir generaldi ve sonunda gozlerine mil cekilip kor edilmisti Buyuk babasi ve adasi Yasli Bardas Fokas Dogu Bizans ordulari komutanligi yapti Amcasi Imparator II Nikiforos babasi kouropalates Genc Leo Fokas tir Genc Bardas ta savas sanatindaki mahareti ile un kazanmisti Askeri kariyerinde cok hizli yukseldi ancak dususu de o kadar hizli oldu Amcasi Imparator II Nikiforos un 970 yilinda olumu uzerine Fokas ve ailesi ayni zamanda kuzenleri olan yeni Imparator I Ioannis e karsi ayaklandilar Caesarea Mazaca de konuslanmis birlikleri tarafindan Bardas Fokas imparator ilan edildi fakat isyan baska bir basarili komutan Bardas Skleros tarafindan sona erdirildi Bardas Fokas ve akrabalari yakalanip izleyen yedi yil kalacaklari Prote ye surgun edildiler Fokas Skleros a karsiFokas ve Skleros ordulari arasinda bir carpisma Madrid Skilitzes yazmasindan bir minyatur 978 yilinda Imparator II Basileios un amcasi ve naibi Basileios Lekapenos tarafindan hucresinden cikarildi Tebdili kiyafet memleketi Kapadokya ya gidip yerel asilleri Skleros a karsit yapmis imparatorluk guclerine karsi isyan cikarmis ve Hellespont a ilerlemistir Tornikios onderligindeki Gurcu ordusunun da destegi ile Bardas Fokas Skleros a karsi onceki kayiplarina karsin tek zaferi olan Pankalia savasini kazandi ve isyani durdurdu Tahta yaptigi hizmetler de goz onune alinarak Domestikos tōn scholōn gorevi verildi Sarazenlerden Halep in yeniden alinmasi icin Bizans ordularini yonetti Ikinci IsyanVIII Konstantinos danismanlari tarafindan kolaylikla yonlendirilebilirken II Basileios yonetimi eline alip orduyu kendi yonetmek istiyordu Basileios giderek artan basina buyruklugu 987 yilinda Fokas ailesi eski dusmanlari Bardas Skleros gizli bir uzlasmaya varmalarina neden oldu Imparatorlara karsi isyan basarili olursa imparatorluk aralarinda bolunecekti Bu isyan 10 yil once yasanankinin taklidiydi Fokas kendini imparator ilan etti Kucuk Asya nin buyuk kismini gecmeye basladi Skleros u gorevinden alip tutukladiktan sonra Abidos u kusatip Canakkale Bogazi ni kapatma noktasina geldi Tam bu sirada Basileios a Kiev in Rus Prensi kayinbiraderi I Vladimir den Vareg parali asker yardimi ulasti ve Abidos a yurudu Iki ordu karsi karsiya geldiginde dortnala ileri firladi ve ordusunun on saflarinda at binen Imparator ile kisisel olarak savasma firsati aramaya basladi Basileios ile yuzlesmeye hazirlanirken Fokas sarildi atindan dustu 13 Nisan 989 tarihinde olu bulundu Kafasi kesildi Basileios a getirildi Boylece isyan sona erdi AilesiKuzeni ile olan evliliginden iki oglu olmustur Leon ve Nikolas Torunu ve adasi Bardas Fokas 1025 yilinda Imparatorluk yetkilileri tarafindan kor edilmistir KaynakcaOzel Norwich John Julius 1993 Byzantium the apogee 1993 bas Penguin Books ISBN 0140114483 Total pages 389 Treadgold Warren 1997 A History of the Byzantine State and Society Stanford University of Stanford Press s 518 ISBN 0 8047 2630 2 GenelMihail Psellos Chronographia13 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bu madde artik kamu mali olan bir yayindan alinan metni iceriyor Chisholm Hugh Ed 1911 madde adi gerekli Encyclopaedia Britannica 11 bas Cambridge University Press