Romanos Lekapenos (d. 870 - ö. 948, Prote), 920-944 arasında tahtı damadı VII. Konstantinos'la paylaşan ve gerçek iktidarı elinde tutan Bizans imparatoru.
I. Romanos Ρωμανός Α' | |
---|---|
Bizans İmparatoru | |
Hüküm süresi | 920–944 |
Önce gelen | VII. Konstantinos |
Sonra gelen | VII. Konstantinos |
Doğum | 870 |
Ölüm | 948 |
Eş(ler)i | Theodora |
Çocuk(lar)ı | Hristoforos Stefanos Konstantinos Theofilaktos Helena Agatha |
Hanedan | Makedon Hanedanı |
Hükümdarlık öncesi yaşamı
Ermeni bir köylünün oğludur. Babası "Çekilmez Theophylaktos" Tephrike'de Arap ordularıyla 872 yılında yapılan savaşta I. Basileios'un kurtulmasını sağlamış ve bu başarısı nedeniyle saray muhafızı olmuştur. Önemli bir eğitim almayan Romanos gençliğinde donanmaya katıldı. Otuzlu yaşlarında Sisam themasının strategosu oldu. 912 yılında donanma komutanlığına getirildi.
Tuna'daki Bizans donanmasının komutanı olan Romanos, ordunun 'ta yenilgiye uğradığını öğrenince 917 yılında Konstantinopolis'e (İstanbul) gitti. 25 Mart 1919'da donanmasıyla İstanbul'a gelen ve burada konumuna güçlendirmeye başlayan Romanos, Magister officiorum ve Hetaireia unvanlarını aldı. Kızı Helena'nın Nisan 919'da imparator VII. Konstantinos ile evlenmesiyle basileopatōr ("imparatorun babası"), 24 Eylül'de sezar unvanlarını alan Romanos son olarak 17 Aralık 919'da da tahtı damadıyla paylaşmak üzere kıdemli imparator olarak taç giydi.
İmparatorluk yılları
921 yılında oğlu Hristoforos'i, 924 yılında da diğer oğulları Stefanos ve Konstantinos'u ortak imparator ilan etti.
Hükümdarlığının ilk yıllarında Bulgarlar'ın Trakya'ya gelen ve sonrasında Edirne ve Boğazın Avrupa yakasına kadar ilerleyen Bulgar kralı I. Simeon ile 9 Eylül 924'te antlaşmaya vardı. Bu antlaşma ile Bulgarlara büyük meblağlarda haraç verilirken, Bulgarlarda Bizans topraklarından çekildiği gibi Karadeniz kıyısında ele geçirdikleri kaleleri geri vermiştir. Böylece imparatorluğun batı sınırları uzun süreli güvence altına alınmıştır.
Hükümdarlığının ilk yıllarında Bulgar saldırıları ile mücadele ederken, Puglia ve sonrasında 924 yılında da Haldia themasında yaşanan ayaklanmaları bastırdı. Konumunu daha da güçlendirmek için kendisine karşı gördüğü saraydaki bürokratları ve memurları sürgüne gönderdi. Çıkardığı kanunlarla küçük toprak sahibi köylüleri, zengin feodal aristokratlara karşı koruma politikası yürüttü.
Bulgarlarla yaptığı barış sayesinde imparator, doğu topraklarına sefer hazırlığına başladı. Bulgarlarla mücadele esnasında 924 yılında Araplar ile iki yıllık bir antlaşma yapmıştı. Ancak batı sınırlarında güvenliğin sağlanması nedeniyle doğu topraklarında düzeni sağlamak amacıyla 926 yılında en güvendiği komutanlarından İoannis Kurkuas'ı görevlendirdi. Yaklaşık altı yıl süren bu seferde Malazgirt ve Vaspurakan bölgeleri ele geçirilerek Ermenistan'daki imparatorluk hakimiyeti sağlamlaştırılmıştır. 19 Mayıs 934'te Arap Emirliği olan Malatya ele geçirilmiştir. Ancak bu ilerleyiş Musul Hamdanileri tarafından duraklatıldı.
941 yılında Konstantinopolis'e saldıran Rusların, donanması ile Bitinya'nın Karadeniz topraklarında saldırıya geçen kara ordusu da ağır bir yenilgiye uğratıldı. Yaklaşık üç yıl sonra Büyük Prens İgor önderliğindeki yeniden İstanbul'a doğru harekete geçen ve Tuna Nehri dolaylarına kadar gelen Ruslarla bir barış antlaşması yapmayı başardı.
941 yılında Ruslar'ın bozguna uğratılmasıyla İoannis Kurkuas komutasındaki Bizans ordusu yeniden doğuya sefer düzenlemiştir. Bizans ordusu 942 yılı başlarında Halep'e kadar ilerledikten sonra imparatorluk topraklarına geri dönmüştür. Aynı yılın sonbaharından önce yeniden düzenlenen seferde Mezopotamya topraklarına akınlar yapıldığı gibi birkaç şehirde ele geçirilmiş ancak 943 yılında Kurkuas'ın görevinden alınmasıyla ilerleyiş son bulmuştur.
Öz oğulları Stefanos ve Konstantinos 944'te onu tahttan indirerek Prote'de bir manastıra çekilmeye zorladılar. Burada ibadetle geçirdiği yıllardan sonra 15 Haziran 948 yılında ölen Romanos, Myrelaion Manastırı'na defnedildi.
Ailesi
922 yılında ölen Theodora'da ile olan evliliğinden 6 çocuğu olmuştur.
- Hristoforos Lekapenos, 921 ile 931 yılları arasında ortak imparator. Augusta Sofya ile evlenmiştir. Bu evlilikten Bulgaristan İmparatoru I. Petr (h. 927-969) ile evlenen Maria (İrini ismini almıştır) ve Mihail Lekapenos doğmuştur. Mihail, büyükbabası tarafından ortak imparator yapılmıştır.
- Stefanos Lekapenos, (ö. 967) 924 ile 945 yılları arasında ortak imparator.
- Konstantinos Lekapenos, (ö. 946) 924 ile 945 yılları arasında ortak imparator.
- Theofilaktos Lekapenos, 933 ile 956 yılları arasında Konstantinopolis Patriği.
- Helena Lekapene, İmparator VII. Konstantinos ile evlendi.
- Agatha Lekapene, Romanos Argyros ile evlendi; torunları imparator III. Romanos'tur.
Romanos'un birde gayrı meşru çocuğu Eunuch ("hadım") Basileios Lekapenos vardır. Özellikle 976 ile 985 yılları arasında sarayda etkili olmuştur.
Konuyla ilgili yayınlar
- Norwich, John Julius (2013). Bizans II: Yükseliş Dönemi (MS 803-1081). İstanbul: Kabalcı. s. 121-136. ISBN .
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: VII. Konstantinos | Bizans İmparatoru 920–944 (920-944 arasında VII. Konstantinos ile) | Sonra gelen: VII. Konstantinos |
Wikimedia Commons'ta I. Romanos ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Romanos Lekapenos d 870 o 948 Prote 920 944 arasinda tahti damadi VII Konstantinos la paylasan ve gercek iktidari elinde tutan Bizans imparatoru I Romanos Rwmanos A Bizans ImparatoruHukum suresi920 944Once gelenVII KonstantinosSonra gelenVII KonstantinosDogum870Olum948Es ler iTheodoraCocuk lar iHristoforos Stefanos Konstantinos Theofilaktos Helena AgathaHanedanMakedon HanedaniHukumdarlik oncesi yasamiErmeni bir koylunun ogludur Babasi Cekilmez Theophylaktos Tephrike de Arap ordulariyla 872 yilinda yapilan savasta I Basileios un kurtulmasini saglamis ve bu basarisi nedeniyle saray muhafizi olmustur Onemli bir egitim almayan Romanos gencliginde donanmaya katildi Otuzlu yaslarinda Sisam themasinin strategosu oldu 912 yilinda donanma komutanligina getirildi Tuna daki Bizans donanmasinin komutani olan Romanos ordunun ta yenilgiye ugradigini ogrenince 917 yilinda Konstantinopolis e Istanbul gitti 25 Mart 1919 da donanmasiyla Istanbul a gelen ve burada konumuna guclendirmeye baslayan Romanos Magister officiorum ve Hetaireia unvanlarini aldi Kizi Helena nin Nisan 919 da imparator VII Konstantinos ile evlenmesiyle basileopatōr imparatorun babasi 24 Eylul de sezar unvanlarini alan Romanos son olarak 17 Aralik 919 da da tahti damadiyla paylasmak uzere kidemli imparator olarak tac giydi Imparatorluk yillari921 yilinda oglu Hristoforos i 924 yilinda da diger ogullari Stefanos ve Konstantinos u ortak imparator ilan etti 931 944 yillarindan Miliaresion on yuzde imparator I Romanos un bustu diger tarafta ortak imparatorlar VII Konstantinos Stefanos ve Konstantinos in isimleri gorulebilir Hukumdarliginin ilk yillarinda Bulgarlar in Trakya ya gelen ve sonrasinda Edirne ve Bogazin Avrupa yakasina kadar ilerleyen Bulgar krali I Simeon ile 9 Eylul 924 te antlasmaya vardi Bu antlasma ile Bulgarlara buyuk meblaglarda harac verilirken Bulgarlarda Bizans topraklarindan cekildigi gibi Karadeniz kiyisinda ele gecirdikleri kaleleri geri vermistir Boylece imparatorlugun bati sinirlari uzun sureli guvence altina alinmistir Hukumdarliginin ilk yillarinda Bulgar saldirilari ile mucadele ederken Puglia ve sonrasinda 924 yilinda da Haldia themasinda yasanan ayaklanmalari bastirdi Konumunu daha da guclendirmek icin kendisine karsi gordugu saraydaki burokratlari ve memurlari surgune gonderdi Cikardigi kanunlarla kucuk toprak sahibi koyluleri zengin feodal aristokratlara karsi koruma politikasi yuruttu Bulgarlarla yaptigi baris sayesinde imparator dogu topraklarina sefer hazirligina basladi Bulgarlarla mucadele esnasinda 924 yilinda Araplar ile iki yillik bir antlasma yapmisti Ancak bati sinirlarinda guvenligin saglanmasi nedeniyle dogu topraklarinda duzeni saglamak amaciyla 926 yilinda en guvendigi komutanlarindan Ioannis Kurkuas i gorevlendirdi Yaklasik alti yil suren bu seferde Malazgirt ve Vaspurakan bolgeleri ele gecirilerek Ermenistan daki imparatorluk hakimiyeti saglamlastirilmistir 19 Mayis 934 te Arap Emirligi olan Malatya ele gecirilmistir Ancak bu ilerleyis Musul Hamdanileri tarafindan duraklatildi 941 yilinda Konstantinopolis e saldiran Ruslarin donanmasi ile Bitinya nin Karadeniz topraklarinda saldiriya gecen kara ordusu da agir bir yenilgiye ugratildi Yaklasik uc yil sonra Buyuk Prens Igor onderligindeki yeniden Istanbul a dogru harekete gecen ve Tuna Nehri dolaylarina kadar gelen Ruslarla bir baris antlasmasi yapmayi basardi 941 yilinda Ruslar in bozguna ugratilmasiyla Ioannis Kurkuas komutasindaki Bizans ordusu yeniden doguya sefer duzenlemistir Bizans ordusu 942 yili baslarinda Halep e kadar ilerledikten sonra imparatorluk topraklarina geri donmustur Ayni yilin sonbaharindan once yeniden duzenlenen seferde Mezopotamya topraklarina akinlar yapildigi gibi birkac sehirde ele gecirilmis ancak 943 yilinda Kurkuas in gorevinden alinmasiyla ilerleyis son bulmustur Oz ogullari Stefanos ve Konstantinos 944 te onu tahttan indirerek Prote de bir manastira cekilmeye zorladilar Burada ibadetle gecirdigi yillardan sonra 15 Haziran 948 yilinda olen Romanos Myrelaion Manastiri na defnedildi Ailesi922 yilinda olen Theodora da ile olan evliliginden 6 cocugu olmustur Hristoforos Lekapenos 921 ile 931 yillari arasinda ortak imparator Augusta Sofya ile evlenmistir Bu evlilikten Bulgaristan Imparatoru I Petr h 927 969 ile evlenen Maria Irini ismini almistir ve Mihail Lekapenos dogmustur Mihail buyukbabasi tarafindan ortak imparator yapilmistir Stefanos Lekapenos o 967 924 ile 945 yillari arasinda ortak imparator Konstantinos Lekapenos o 946 924 ile 945 yillari arasinda ortak imparator Theofilaktos Lekapenos 933 ile 956 yillari arasinda Konstantinopolis Patrigi Helena Lekapene Imparator VII Konstantinos ile evlendi Agatha Lekapene Romanos Argyros ile evlendi torunlari imparator III Romanos tur Romanos un birde gayri mesru cocugu Eunuch hadim Basileios Lekapenos vardir Ozellikle 976 ile 985 yillari arasinda sarayda etkili olmustur Konuyla ilgili yayinlarNorwich John Julius 2013 Bizans II Yukselis Donemi MS 803 1081 Istanbul Kabalci s 121 136 ISBN 978 605 5093 02 0 Resmi unvanlarOnce gelen VII Konstantinos Bizans Imparatoru 920 944 920 944 arasinda VII Konstantinos ile Sonra gelen VII KonstantinosWikimedia Commons ta I Romanos ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir