Barthélemy Boganda (Doğum 4 Nisan 1910 - Ölüm 29 Mart 1959) o dönem Fransa sömürgesi olan ve daha sonra Orta Afrika Cumhuriyeti adı ile bağımsızlığını kazanan Ubangi-Chari bölgesinde görevli öncü siyaset adamıydı.
Barthélemy Boganda | |
---|---|
1958'de Boganda | |
1. Orta Afrika Cumhuriyeti Başbakanı | |
Görev süresi 6 Aralık 1958 - 29 Mart 1959 | |
Yerine geldiği | Makam oluşturuldu |
Yerine gelen | Abel Goumba |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 1910 Bobangui, Ubangi-Chari |
Ölüm | 29 Mart 1959 (48-49 yaşında) Boda, Orta Afrika Cumhuriyeti |
Ölüm nedeni | Uçak kazası |
Partisi | |
Evlilik(ler) | Michelle Jourdain (e. 1950; ö. 1959) |
Çocuk(lar) | 3 |
Mesleği | Siyasetçi, Rahip |
Boganda, gençlik yıllarında rahip olarak görev almış, uzun yıllar misyoner olarak çeşitli bölgelerde görev almıştı.
1949 yılında Fransız bir kadın ile evlenerek kilise için üstlendiği görevleri bırakmış ve tamamen son birkaç yıldır kilise ile birlikte yürüttüğü politikaya odaklanmıştı. 1950'li yılların başından itibaren o dönem Fransa sömürgesi olan bölgesinde önemi artan Boganda, henüz 1946 yılında Fransa Parlamentosu'na seçilerek genç yaşta önemli görevler üstlenmiştir. Fransa parlamentosuna seçilmiş olmasına rağmen, bu ülkeye çok sık gitmeyen Boganda, 28 Eylül 1949 yılında Orta Afrika'da Mouvement pour l'Évolution Sociale d'Afrique Noire (MESAN) partisini kurarak faaliyetlerini kendi bölgesinde yoğunlaştırmıştır. 1956 yılında ülkesinde kurulan hükûmete öncülük eden Boganda, aynı yıl başkent Bangui'nin belediye başkanlığına getirilmiştir.
Boganda, 8 Aralık 1958 yılında Özerk Orta Afrika Cumhuriyeti'nin başbakanı görevini üstlenmiş ve bu görevini 29 Mart 1959 yılında bir uçak kazası sonucu hayatını kaybetmesine dek sürdürmüştür.
Ülkesinin tam bağımsızlığını göremeyen Boganda, ortaya koyduğu Latin Afrika Birleşik Devletleri fikri ile o dönem gündemi meşgul etmişti. Bu fikri ile o güne kadar kendi deyimi ile kader birliği içerisinde bulunan Afrika kıtasının orta bölgesinde yer alan Fransa, Portekiz, Belçika ve İspanya sömürgelerini (bugünkü Çad, Kongo Cumhuriyeti, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Kamerun, Ekvator Ginesi, Angola ve Gabon) tek bayrak altında toplama çabaları olsa da o dönemin diğer belirtilen ülkelere göre çok daha iyi konumda bulunan Gabon'un başkanı Léon M'ba tarafından kabul görmemiştir.
Ölümü
29 Mart 1959 tarihinde geçirdiği uçak kazası sonucu hayatını kaybeden Boganda'dan sonra oluşan siyasi kriz öncelikle kuzeni David Dacko tarafından doldurulmaya çalışılmış ancak Dacko'nun da başbakanlığı uzun sürmemiş, yine Boganda'nın bir akrabası olan Jean-Bédel Bokassa tarafından başbakanlıktan uzaklaştırılmış ve yerine kendisi geçmiştir. İlerleyen dönemlerde gücünü tamamen kendisi lehine kullanan Bokassa, kendini kral ilan edecek boyuta kadar ilerletmiştir.
Boganda'nın ölümünden sonra baş gösteren siyasi kavgalar bağımsızlığın kazanılmasından sonra da uzun yıllar devam etmiş ve ülke huzura kavuşamamıştır.
Diğer
- Boganda'nın hayali olan Latin Afrika Birleşik Devletleri için oluşturduğu bayrak, Orta Afrika Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını kazanmasından sonra ülkenin bayrağı olarak göndere çekilmiştir.
- Ölüm tarihi ülkede resmi tatil olarak ilan edilmiştir.
- Başkent Bangui'de bulunan stadyuma Boganda'nın ismi verilmiştir.
Kaynakça
- ^ Doty, Robert C. (3 Haziran 1958). "Balky Assembly Yields, 350–161 : Decree Rule Set". The New York Times. ss. 1, 5.
- ^ "Independence Is Asked". The New York Times. Associated Press. 24 Ağustos 1958. s. 2.
- ^ Brady, Thomas F. (31 Ağustos 1958). "African Leaders Back De Gaulle". The New York Times. ss. 1, 22.
Bir siyasetçi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Barthelemy Boganda Dogum 4 Nisan 1910 Olum 29 Mart 1959 o donem Fransa somurgesi olan ve daha sonra Orta Afrika Cumhuriyeti adi ile bagimsizligini kazanan Ubangi Chari bolgesinde gorevli oncu siyaset adamiydi Barthelemy Boganda1958 de Boganda1 Orta Afrika Cumhuriyeti BasbakaniGorev suresi 6 Aralik 1958 29 Mart 1959Yerine geldigi Makam olusturulduYerine gelen Abel GoumbaKisisel bilgilerDogum 1910 Bobangui Ubangi ChariOlum 29 Mart 1959 48 49 yasinda Boda Orta Afrika CumhuriyetiOlum nedeni Ucak kazasiPartisiEvlilik ler Michelle Jourdain e 1950 o 1959 Cocuk lar 3Meslegi Siyasetci RahipBarthelemy Boganda o doneme ait bir posta pulunda Boganda genclik yillarinda rahip olarak gorev almis uzun yillar misyoner olarak cesitli bolgelerde gorev almisti 1949 yilinda Fransiz bir kadin ile evlenerek kilise icin ustlendigi gorevleri birakmis ve tamamen son birkac yildir kilise ile birlikte yuruttugu politikaya odaklanmisti 1950 li yillarin basindan itibaren o donem Fransa somurgesi olan bolgesinde onemi artan Boganda henuz 1946 yilinda Fransa Parlamentosu na secilerek genc yasta onemli gorevler ustlenmistir Fransa parlamentosuna secilmis olmasina ragmen bu ulkeye cok sik gitmeyen Boganda 28 Eylul 1949 yilinda Orta Afrika da Mouvement pour l Evolution Sociale d Afrique Noire MESAN partisini kurarak faaliyetlerini kendi bolgesinde yogunlastirmistir 1956 yilinda ulkesinde kurulan hukumete onculuk eden Boganda ayni yil baskent Bangui nin belediye baskanligina getirilmistir Boganda 8 Aralik 1958 yilinda Ozerk Orta Afrika Cumhuriyeti nin basbakani gorevini ustlenmis ve bu gorevini 29 Mart 1959 yilinda bir ucak kazasi sonucu hayatini kaybetmesine dek surdurmustur Ulkesinin tam bagimsizligini goremeyen Boganda ortaya koydugu Latin Afrika Birlesik Devletleri fikri ile o donem gundemi mesgul etmisti Bu fikri ile o gune kadar kendi deyimi ile kader birligi icerisinde bulunan Afrika kitasinin orta bolgesinde yer alan Fransa Portekiz Belcika ve Ispanya somurgelerini bugunku Cad Kongo Cumhuriyeti Kongo Demokratik Cumhuriyeti Kamerun Ekvator Ginesi Angola ve Gabon tek bayrak altinda toplama cabalari olsa da o donemin diger belirtilen ulkelere gore cok daha iyi konumda bulunan Gabon un baskani Leon M ba tarafindan kabul gormemistir Boganda tarafindan 1957 de onerilen Latin Afrika Birlesik DevletleriOlumu29 Mart 1959 tarihinde gecirdigi ucak kazasi sonucu hayatini kaybeden Boganda dan sonra olusan siyasi kriz oncelikle kuzeni David Dacko tarafindan doldurulmaya calisilmis ancak Dacko nun da basbakanligi uzun surmemis yine Boganda nin bir akrabasi olan Jean Bedel Bokassa tarafindan basbakanliktan uzaklastirilmis ve yerine kendisi gecmistir Ilerleyen donemlerde gucunu tamamen kendisi lehine kullanan Bokassa kendini kral ilan edecek boyuta kadar ilerletmistir Boganda nin olumunden sonra bas gosteren siyasi kavgalar bagimsizligin kazanilmasindan sonra da uzun yillar devam etmis ve ulke huzura kavusamamistir DigerBoganda nin hayali olan Latin Afrika Birlesik Devletleri icin olusturdugu bayrak Orta Afrika Cumhuriyeti nin bagimsizligini kazanmasindan sonra ulkenin bayragi olarak gondere cekilmistir Olum tarihi ulkede resmi tatil olarak ilan edilmistir Baskent Bangui de bulunan stadyuma Boganda nin ismi verilmistir Kaynakca Doty Robert C 3 Haziran 1958 Balky Assembly Yields 350 161 Decree Rule Set The New York Times ss 1 5 Independence Is Asked The New York Times Associated Press 24 Agustos 1958 s 2 Brady Thomas F 31 Agustos 1958 African Leaders Back De Gaulle The New York Times ss 1 22 Bir siyasetci ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz