Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Basra Körfezi ve Umman'da Afşar fetihleri - Basra Körfezi ve çevresindeki bölgelerin fethi, Afşar İmparatorluğunu Körfez'in hegemonik devleti olan bir imparatorluğa dönüştürmeyi amaçlaması olarak biliniyor. Bu bölgeleri ele geçirmeye yönelik tüm kampanyalar başlangıçta çok başarılıydı ve birçok hedef ele geçirildi. Ancak Nadir Şah Afşar'ın amiral olarak atadığı Muhammed Taghi han isyan etmiş ve bu isyanı bastırmaya yönelik güç kaybı sonucunda önceki başarıların bir kısmı kaybedilmiştir. Ama sonunda Muhammed Taghi Khan yakalandı, isyan bastırıldı ve daha önce kaybedilen topraklar geri alındı.
| Basra Körfezi ve Umman'da Afşar fetihleri | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Nadir'in seferleri | |||||||||
 Bandar-e-Buşahr, imparatorluğun Basra Körfezi'ndeki en önemli ve tarihi liman kentidir. | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
 Afşar İmparatorluğu |  Maskat Sultanlığı Umman İmamlığı Deniz korsanları | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
| Nadir Şah | Bilinmiyor | ||||||||
Afşar İmparatorluğunun bu topraklardaki hakimiyeti Nadir Şah Afşar'ın ölümüne kadar devam etti. Nadir Şah'ın 1747'de öldürülmesinden sonra tüm Afşar imparatorluğu iç kargaşaya sürüklendi ve imparatorluk bölündü. Bununla körfez bölgeleri merkezi otorite tarafından kaptırıldı ve yerel hakimler güçlerini yeniden kazanmayı başardılar.
Yürüyüşler
Nadir'in Basra Körfezi'ni ele geçirme arzusu, imparatorluğunu yeniden bölgede ana güç haline getirme arzusundan kaynaklanıyordu. Bu yürüyüşler 1730'lardan itibaren başlatıldı ve çoğu başarıyla tamamlandı. Ancak Nadir Şah tarafından genel vali olarak atanan Deryasas (amiral) Taghi han, işi gerektiği gibi organize edemedi ve vergi yükünden bıkan halk, maliye yetkilileri tarafından Fars vilayetinde talep edilen yüksek vergileri karşılayamadığı zaman ayaklandı ve isyan etti. Taği Han ilk zamanlarda isyanı bastırmaya çalışsa da bunu başaramadı ve isyana bizzat katılarak liderliğini yapmaya başladı.
Taghi han isyana katılır katılmaz eyaletteki birlikleri kendi etrafında birleştirmeye başladı. Tagi han, Körfez'deki deniz kuvvetlerinin komutanı Rüstem Han'ın kendisiyle işbirliği yapmaması halinde tüm vilayeti Nadir Şah'a karşı isyan için seferber etmenin mümkün olmayacağını ilan etti. Kaynağa göre Taghi han, 20.000 kişilik bir grupla Bender Abbas'a giderek Rüstem Han ve güçlerini kendi tarafına çekmeye çalıştı. Ancak Rüstem Han, Nadir Şah'a ihanet etmedi. Böyle olduğunda, Taghi han suikast yolunu tuttu. Rüstem Han'ın hizmetinde bulunan Bender Abbas ve İranlı generaller arasında öyle bir propaganda yapıldı ki Nadir Şah hastalandı. Gördüğü kişileri beğenip beğenmediğini sebepsiz yere ve sorgulamadan öldürür. Ordunun hizmetindeki savaşçıları can korkusuyla kaçmış. Rüstem Han'ın grubundaki generallerin Nadir Şah'ın öfkesinden kurtulamayacaklarını böyle bir propaganda ile iletmek isteyen Taği Han, bu nedenle Rüstem Han'ı öldürmelerini ve Bender Abbas'taki güçlerle Taği Han'ın tarafına geçmelerini talep etti. Taghi han'ın bu propagandası meyvesini verdi ve kısa süre sonra Rüstem Han öldürüldü. Bununla birlikte Bender Abbas ve oradaki askerî güçler isyancıların kontrolüne girdi. Taghi han, eyaletin reisi olarak atanan Kelbali han'ı da ortadan kaldırmayı başardı. Kelbali Han'ın öldürülmesi Aralık 1743'ün başında gerçekleşti. Sonuç olarak, bu isyan 1743'ün sonunda ve 1744'ün başında doruk noktasına ulaştı.
İsyanın büyümesi ve Taği Han'ın yaptıkları hakkında alınan her bilgi, Nadir Şah'ın telaşını artırdı. Osmanlı devleti ile girdiği savaş kafasını karıştırdığından bu ayaklanmanın bastırılmasına karşı hemen kararlı önlemler alamamıştı.
Nadir Şah, büyüyen isyanı önlemek için Umman'daki askeri kuvvetlerin komutanı Muhammed Hüseyin Han Kirhlı'yı geri çağırdı ve onu Tağı Han'ın üzerine gönderdi. Güçlenmeden önce Tagi han'a saldırması ve ayaklanmayı önlemesi talimatı verildi. Alam Ara-ye Naderi'nin verdiği bilgiye göre, Muhammed Hüseyin Han Kirhlı'nın 7.000 kişilik grubu Şiraz'da Taghi han'ın grubuyla karşılaştı. Aralarında 2-3 kez savaş çıktı. Ancak iki taraf da avantaj sağlayamadı. Böyle oldukda Taghi Khan, Muhammed Hüseyin Han'ın grubunu Şiraz mahallelerinde pusuya düşürmek için bir plan yaptı ve amacına ulaştı. Nadir Şah, Tagi han'ın isyanını bastırmak için İran'a daha büyük bir kuvvet gönderilmesi gerektiğine ikna olmuştu. Bu maksatla Allahverdi Han Kirhlı komutasında 30.000 kişilik bir grup teşkil ederek İsfahan'a gönderdi. Bu birlik İsfahan'dan Şiraz'a yöneldi.
Allahverdi Han ve ordusu Şiraz yakınlarında Şahbağ denilen yerde konakladı. Tagi han, önce Allahverdi han ile kalenin dışında savaşa girmeye karar verdi. 10.000-12.000 kişilik birliyi kaleyi terk etti ve Nadir Şah'ın güçlerine saldırdı. Taraflar arasındaki savaş birkaç saat sürdü. Taği Han büyük umutlarla savaşa girmesine rağmen Allahverdi Han'ın birliyi'nın direnişini kıramadı. Birliyi ağır kayıplar verdi ve kaleye geri çekilmek zorunda kaldı.
"Alam Ara-ye Naderi" ye göre Şiraz kalesinin kuşatması iki ay sürdü. Nadir Şah, kuşatmanın uzunluğundan memnun kalmamış ve endişesini Allahverdi Han'a iletmiştir. Nadir Şah, Şiraz'ın fethini hızlandırmak için ek bir askerî güç bile gönderdi. Ancak Şiraz kalesinin savunma yetenekleri, tüm girişimleri başarısız kıldı. Kalenin kuşatılması üç aya ulaştığında, Tağı Han'ın generalleri arasındaki hoşnutsuzluk Şiraz'ın alınmasına izin verdi. Kale duvarlarının savunmasında duran generallerden biri, ailesi kurtulacaksa kale kapısını açmaya hazır olduğunu söyledi. Allahverdi Han, o komutana yazılı bir garanti verdi ve bununla kalenin kapılarının açılması mümkün oldu. Nadir Şah'ın güçlerinin kaleye girdiğini duyan Tagi han, oğluyla birlikte kaleden kaçmayı başardı. Ancak kale içindeki direniş uzun süre devam etti.
Nadir'in hayatının son günlerinde bazı sorunlar yaşaması, giderek daha acımasız hale gelmesi ve sürekli askeri seferlerin bedelinin halka yüklenmesi, insanların memnuniyetsizliğinin giderek artmasına neden oldu. Yavaş yavaş, tüm ülke isyanlarla kaplandı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Ehsan Yar-Shater. Encyclopaedia Iranica. Routledge & Kegan Paul.
- ^ Cambridge History of Iran. Cambridge: Cambridge University Press. 1968. Erişim tarihi: 20 Kasım 2022.
- ^ Michael Axworthy (2012). "Nāder Shah and the Iranian Navy". iranicaonline.org. 17 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Temmuz 2022.
- ^ Qüddusi 1999, s. 54
- ^ Süleymanov 2010, s. 463
- ^ Süleymanov 2010, s. 465
- ^ Süleymanov 2010, s. 466
- ^ Süleymanov 2010, s. 467
- ^ Qüddusi 1999, s. 101
Kaynak
- Süleymanov, Mehman (2010). Nadir şah (PDF). Tahran. s. 740. 30 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 24 Kasım 2022.
- Qüddusi, Məhəmməd Hüseyn (1999). Nadir Şah Afşar'ın Hayatı. Bakı: Gənclik. s. 234. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Basra Korfezi ve Umman da Afsar fetihleri Basra Korfezi ve cevresindeki bolgelerin fethi Afsar Imparatorlugunu Korfez in hegemonik devleti olan bir imparatorluga donusturmeyi amaclamasi olarak biliniyor Bu bolgeleri ele gecirmeye yonelik tum kampanyalar baslangicta cok basariliydi ve bircok hedef ele gecirildi Ancak Nadir Sah Afsar in amiral olarak atadigi Muhammed Taghi han isyan etmis ve bu isyani bastirmaya yonelik guc kaybi sonucunda onceki basarilarin bir kismi kaybedilmistir Ama sonunda Muhammed Taghi Khan yakalandi isyan bastirildi ve daha once kaybedilen topraklar geri alindi Basra Korfezi ve Umman da Afsar fetihleriNadir in seferleriBandar e Busahr imparatorlugun Basra Korfezi ndeki en onemli ve tarihi liman kentidir Tarih1730 lardan 1747 yeBolgeBasra Korfezi ve cevresiSonucBasra Korfezi imparatorlugun cokusune kadar Afsarlarin hegemonyasi altinda oldu Cografi DegisikliklerBasra Korfezi ndeki adalarin ve kiyilarin cogu ya Afsarlar in yonetimi altina girdi ya da ona bagli olmayi kabul etti TaraflarAfsar ImparatorluguMaskat Sultanligi Umman Imamligi Deniz korsanlariKomutanlar ve liderlerNadir SahBilinmiyor Afsar Imparatorlugunun bu topraklardaki hakimiyeti Nadir Sah Afsar in olumune kadar devam etti Nadir Sah in 1747 de oldurulmesinden sonra tum Afsar imparatorlugu ic kargasaya suruklendi ve imparatorluk bolundu Bununla korfez bolgeleri merkezi otorite tarafindan kaptirildi ve yerel hakimler guclerini yeniden kazanmayi basardilar YuruyuslerMaskat Sultanligi ve Umman Imamligi Haritasi Nadir in Basra Korfezi ni ele gecirme arzusu imparatorlugunu yeniden bolgede ana guc haline getirme arzusundan kaynaklaniyordu Bu yuruyusler 1730 lardan itibaren baslatildi ve cogu basariyla tamamlandi Ancak Nadir Sah tarafindan genel vali olarak atanan Deryasas amiral Taghi han isi gerektigi gibi organize edemedi ve vergi yukunden bikan halk maliye yetkilileri tarafindan Fars vilayetinde talep edilen yuksek vergileri karsilayamadigi zaman ayaklandi ve isyan etti Tagi Han ilk zamanlarda isyani bastirmaya calissa da bunu basaramadi ve isyana bizzat katilarak liderligini yapmaya basladi Taghi han isyana katilir katilmaz eyaletteki birlikleri kendi etrafinda birlestirmeye basladi Tagi han Korfez deki deniz kuvvetlerinin komutani Rustem Han in kendisiyle isbirligi yapmamasi halinde tum vilayeti Nadir Sah a karsi isyan icin seferber etmenin mumkun olmayacagini ilan etti Kaynaga gore Taghi han 20 000 kisilik bir grupla Bender Abbas a giderek Rustem Han ve guclerini kendi tarafina cekmeye calisti Ancak Rustem Han Nadir Sah a ihanet etmedi Boyle oldugunda Taghi han suikast yolunu tuttu Rustem Han in hizmetinde bulunan Bender Abbas ve Iranli generaller arasinda oyle bir propaganda yapildi ki Nadir Sah hastalandi Gordugu kisileri begenip begenmedigini sebepsiz yere ve sorgulamadan oldurur Ordunun hizmetindeki savascilari can korkusuyla kacmis Rustem Han in grubundaki generallerin Nadir Sah in ofkesinden kurtulamayacaklarini boyle bir propaganda ile iletmek isteyen Tagi Han bu nedenle Rustem Han i oldurmelerini ve Bender Abbas taki guclerle Tagi Han in tarafina gecmelerini talep etti Taghi han in bu propagandasi meyvesini verdi ve kisa sure sonra Rustem Han olduruldu Bununla birlikte Bender Abbas ve oradaki askeri gucler isyancilarin kontrolune girdi Taghi han eyaletin reisi olarak atanan Kelbali han i da ortadan kaldirmayi basardi Kelbali Han in oldurulmesi Aralik 1743 un basinda gerceklesti Sonuc olarak bu isyan 1743 un sonunda ve 1744 un basinda doruk noktasina ulasti Nadir Sah Isyanin buyumesi ve Tagi Han in yaptiklari hakkinda alinan her bilgi Nadir Sah in telasini artirdi Osmanli devleti ile girdigi savas kafasini karistirdigindan bu ayaklanmanin bastirilmasina karsi hemen kararli onlemler alamamisti Nadir Sah buyuyen isyani onlemek icin Umman daki askeri kuvvetlerin komutani Muhammed Huseyin Han Kirhli yi geri cagirdi ve onu Tagi Han in uzerine gonderdi Guclenmeden once Tagi han a saldirmasi ve ayaklanmayi onlemesi talimati verildi Alam Ara ye Naderi nin verdigi bilgiye gore Muhammed Huseyin Han Kirhli nin 7 000 kisilik grubu Siraz da Taghi han in grubuyla karsilasti Aralarinda 2 3 kez savas cikti Ancak iki taraf da avantaj saglayamadi Boyle oldukda Taghi Khan Muhammed Huseyin Han in grubunu Siraz mahallelerinde pusuya dusurmek icin bir plan yapti ve amacina ulasti Nadir Sah Tagi han in isyanini bastirmak icin Iran a daha buyuk bir kuvvet gonderilmesi gerektigine ikna olmustu Bu maksatla Allahverdi Han Kirhli komutasinda 30 000 kisilik bir grup teskil ederek Isfahan a gonderdi Bu birlik Isfahan dan Siraz a yoneldi Allahverdi Han ve ordusu Siraz yakinlarinda Sahbag denilen yerde konakladi Tagi han once Allahverdi han ile kalenin disinda savasa girmeye karar verdi 10 000 12 000 kisilik birliyi kaleyi terk etti ve Nadir Sah in guclerine saldirdi Taraflar arasindaki savas birkac saat surdu Tagi Han buyuk umutlarla savasa girmesine ragmen Allahverdi Han in birliyi nin direnisini kiramadi Birliyi agir kayiplar verdi ve kaleye geri cekilmek zorunda kaldi Alam Ara ye Naderi ye gore Siraz kalesinin kusatmasi iki ay surdu Nadir Sah kusatmanin uzunlugundan memnun kalmamis ve endisesini Allahverdi Han a iletmistir Nadir Sah Siraz in fethini hizlandirmak icin ek bir askeri guc bile gonderdi Ancak Siraz kalesinin savunma yetenekleri tum girisimleri basarisiz kildi Kalenin kusatilmasi uc aya ulastiginda Tagi Han in generalleri arasindaki hosnutsuzluk Siraz in alinmasina izin verdi Kale duvarlarinin savunmasinda duran generallerden biri ailesi kurtulacaksa kale kapisini acmaya hazir oldugunu soyledi Allahverdi Han o komutana yazili bir garanti verdi ve bununla kalenin kapilarinin acilmasi mumkun oldu Nadir Sah in guclerinin kaleye girdigini duyan Tagi han ogluyla birlikte kaleden kacmayi basardi Ancak kale icindeki direnis uzun sure devam etti Nadir in hayatinin son gunlerinde bazi sorunlar yasamasi giderek daha acimasiz hale gelmesi ve surekli askeri seferlerin bedelinin halka yuklenmesi insanlarin memnuniyetsizliginin giderek artmasina neden oldu Yavas yavas tum ulke isyanlarla kaplandi Ayrica bakinizAfsar Imparatorlugu nun askeri filosu Afsar Imparatorlugu nun askeri sistemiKaynakca Ehsan Yar Shater Encyclopaedia Iranica Routledge amp Kegan Paul erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Cambridge History of Iran Cambridge Cambridge University Press 1968 Erisim tarihi 20 Kasim 2022 Michael Axworthy 2012 Nader Shah and the Iranian Navy iranicaonline org 17 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Temmuz 2022 Quddusi 1999 s 54 Suleymanov 2010 s 463 Suleymanov 2010 s 465 Suleymanov 2010 s 466 Suleymanov 2010 s 467 Quddusi 1999 s 101KaynakSuleymanov Mehman 2010 Nadir sah PDF Tahran s 740 30 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 24 Kasim 2022 Quddusi Mehemmed Huseyn 1999 Nadir Sah Afsar in Hayati Baki Genclik s 234 ISBN 5 8020 1178 5