Betrun (بشرّي - al-Batrūn) Lübnan'ın kuzeyindeki Şimal ilinin Betrun İlçesi'nde bulunan bir şehirdir. Betrun İlçesi'nin de merkezi olan şehir dünyanın hâlâ yaşanılan en eski şehirlerinden biri olup geçmişi MÖ 14. yüzyıla kadar gitmektedir.
Betrun البترون | |
---|---|
Şehir | |
Betrun Limanı'ndan bir görünüş. | |
Betrun | |
Koordinatlar: 34°15′00″K 35°39′00″D / 34.25000°K 35.65000°D | |
Ülke | Lübnan |
İl | Şimal |
İlçe | Betrun |
Rakım | 34 m |
Nüfus | |
• Toplam | 45,000 |
• Yoğunluk | 390/km² |
Zaman dilimi | (DAS) |
Şehir, başkent Beyrut'un 54 km kuzeyinde, ülkenin ikinci büyük şehri olan Trablusşam'ın 30 km güneyinde ve Akdeniz kıyısında yer almaktadır. Mezhepsel nedenlerden dolayı Lübnan yönetimi tarafından henüz resmî bir nüfus sayımı yapılmamış olmasına rağmen şehrin nüfusunun 50 bin civarı olduğu düşünülmektedir. Nüfusun büyük bölümünü Maruniler, Melkaniler ve Rum Ortodoks Hıristiyanlar oluşturmaktadır.
Tarih
Fenikeliler Betrun'u Antik Çağ'da Theoprosopon, Bizans İmparatorluğu döneminde ise Lithoprosopon Burnu olarak adlandırılan burnun güney tarafında kurmuşlardır. Betrun'un, Sur kralı tarafından kurulduğu söylenir. Betrun muhtemelen MÖ 14. yüzyıla tarihlenen Amarna mektuplarında adı geçen "Batruna"dır. Betrun'dan antik coğrafyacılar Strabon, Yaşlı Plinius, Batlamyus, Bizanslı Stefanos ve İeroklis de bahsetmiştir. Aziz Theofanis kenti "Bostrys" olarak adlandırmıştır.
Şehir, Roma döneminde Fenike Eyaleti'ne bağlıydı. Bölge Hristiyanlaştırıldıktan sonra Antakya patriğine bağlı bir piskoposluk oldu. 551 yılında Betrun, toprak kaymalarına da neden olan ve Lithoprosopon Burnu'nu çatlatan bir yıkılmıştır. Tarihçiler Betrun'un büyük doğal limanının deprem sırasında oluştuğuna inanmaktadır.
Betrun'dan üç Rum Ortodoks piskoposun çıktığı bilinmektedir. Bunlar 451'de Porphyrius, 512 civarında Elias ve 553'te Stefan'dır. Yunanca yazılmış Notitiae Episcopatuum’a göre, Rum Ortodoks Piskoposluğu Betrun'da, şehrin Petrounion olarak adlandırıldığı onuncu yüzyıldan beri varlığını sürdürmektedir. Bölgenin Müslümanlar tarafından fethedilmesinden sonra Petrounion ismi Arapçalaştırılarak Batroun’a dönüştürülmüştür.
Betrun, 1104 yılında Haçlılar tarafından ele geçirildi. Şehir 1289 yılında Memlûk Sultanlığı tarafından fethedilene kadar Trablus Kontluğu'na bağlı olarak bilinmiştir.
Osmanlı yönetimi altında Betrun, 1517 - 1690 yılları arasında Trablusşam Eyaleti'ne bağlı bir nahiyeydi. 19. yüzyılda ise Cebel-i Lübnan Sancağı'na bağlı bir kaza oldu.
Ekonomi
Tarihsel olarak Betrun şehri, Beyrut'u Trablusşam'a bağlayan ulusal yol ile denizin kesiştiği noktada kurulmuştur. Son zamanlarda yerel ekonomik dokunun tarihsel işlevlerinin radikal bir şekilde gece kulüpleri, barlar, restoranlar, mağazalar gibi eğlence hizmetlerine dayalı bir ekonomiye kayması şehrin gelişiminin tek itici gücü haline gelmiştir. Şehrin bu ekonomik dönüşümü, konutların gelişmekte olan şehir banliyölerine doğru yeniden yerleştirilmesiyle ve şehir merkezindeki emlak piyasasının aşırı değerlenmesiyle sonuçlanmıştır.
Turizm
Betrun, Lübnan'ın kuzeyindeki önemli bir turizm merkezidir. Şehirde birçok tarihi Maruni ve Rum Ortodoks kiliseleri bulunmaktadır. Betrun aynı zamanda barlar ve gece kulüpleriyle canlı bir gece hayatına sahip önemli bir sahil kasabasıdır. Narenciye bahçeleriyle ile öne çıkan Betrun, yirminci yüzyılın başlarından beri ana caddesindeki kafe ve restoranlarda satılan taze limonatasıyla ünlüdür. 2009 yılından beri şehirde Betrun Uluslararası Festivali düzenlenmekte olup festivalde önde gelen yerel ve uluslararası sanatçılar ağırlanmaktadır. Festival genellikle her yılın temmuz veya ağustos aylarında eski liman bölgesinde gerçekleştirilmektedir.
Betrun'un turistik öneme sahip arkeolojik alanlarından biri dağlarla çevrili bir ovanın ortasında çıkıntı yapan, dik kenarları olan ve izole edilmiş büyük bir kaya üzerine inşa edilmiş olan 'dir.
Kaynakça
- ^ (Menander, in Josephus, Antiquities of the Jews, VIII, xiii, 2), cited in Bothrys 6 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Catholic Encyclopedia
- ^ Malalas, Chronogr., XVIII, in P.G., XCVII, 543, cited in Bothrys 6 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Catholic Encyclopedia
- ^ Malalas, Chronogr., XVIII, in P.G., XCVII, 704, cited in Bothrys 6 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Catholic Encyclopedia
- ^ "The historical earthquakes of Syria: an analysis of large and moderate earthquakes from 1365 B.C. to 1900 A.D." (PDF). earth-prints.org. 26 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Eylül 2023.
- ^ Barber 2012, s. 98.
- ^ Runciman 1989, s. 407.
- ^ a b Sezen, Tahir (2017). "Osmanlı Yer Adları" (PDF). devletarsivleri.gov.tr. 1 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 21 Temmuz 2023.
- ^ Sfier, Nagi (Ağustos 2018). "Local economic development via urbanism lever: the case of Lebanon" (PDF). sauesjournal.net. 2 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Eylül 2023.
Wikimedia Commons'ta Betrun ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Betrun بشر ي al Batrun Lubnan in kuzeyindeki Simal ilinin Betrun Ilcesi nde bulunan bir sehirdir Betrun Ilcesi nin de merkezi olan sehir dunyanin hala yasanilan en eski sehirlerinden biri olup gecmisi MO 14 yuzyila kadar gitmektedir Betrun البترونSehirBetrun Limani ndan bir gorunus BetrunKoordinatlar 34 15 00 K 35 39 00 D 34 25000 K 35 65000 D 34 25000 35 65000UlkeLubnanIlSimalIlceBetrunRakim34 mNufus Toplam45 000 Yogunluk390 km Zaman dilimiUTC 02 00 DAS Sehir baskent Beyrut un 54 km kuzeyinde ulkenin ikinci buyuk sehri olan Trablussam in 30 km guneyinde ve Akdeniz kiyisinda yer almaktadir Mezhepsel nedenlerden dolayi Lubnan yonetimi tarafindan henuz resmi bir nufus sayimi yapilmamis olmasina ragmen sehrin nufusunun 50 bin civari oldugu dusunulmektedir Nufusun buyuk bolumunu Maruniler Melkaniler ve Rum Ortodoks Hiristiyanlar olusturmaktadir TarihFenikeliler Betrun u Antik Cag da Theoprosopon Bizans Imparatorlugu doneminde ise Lithoprosopon Burnu olarak adlandirilan burnun guney tarafinda kurmuslardir Betrun un Sur krali tarafindan kuruldugu soylenir Betrun muhtemelen MO 14 yuzyila tarihlenen Amarna mektuplarinda adi gecen Batruna dir Betrun dan antik cografyacilar Strabon Yasli Plinius Batlamyus Bizansli Stefanos ve Ieroklis de bahsetmistir Aziz Theofanis kenti Bostrys olarak adlandirmistir Sehir Roma doneminde Fenike Eyaleti ne bagliydi Bolge Hristiyanlastirildiktan sonra Antakya patrigine bagli bir piskoposluk oldu 551 yilinda Betrun toprak kaymalarina da neden olan ve Lithoprosopon Burnu nu catlatan bir yikilmistir Tarihciler Betrun un buyuk dogal limaninin deprem sirasinda olustuguna inanmaktadir Betrun dan uc Rum Ortodoks piskoposun ciktigi bilinmektedir Bunlar 451 de Porphyrius 512 civarinda Elias ve 553 te Stefan dir Yunanca yazilmis Notitiae Episcopatuum a gore Rum Ortodoks Piskoposlugu Betrun da sehrin Petrounion olarak adlandirildigi onuncu yuzyildan beri varligini surdurmektedir Bolgenin Muslumanlar tarafindan fethedilmesinden sonra Petrounion ismi Arapcalastirilarak Batroun a donusturulmustur Betrun 1104 yilinda Haclilar tarafindan ele gecirildi Sehir 1289 yilinda Memluk Sultanligi tarafindan fethedilene kadar Trablus Kontlugu na bagli olarak bilinmistir Osmanli yonetimi altinda Betrun 1517 1690 yillari arasinda Trablussam Eyaleti ne bagli bir nahiyeydi 19 yuzyilda ise Cebel i Lubnan Sancagi na bagli bir kaza oldu EkonomiTarihsel olarak Betrun sehri Beyrut u Trablussam a baglayan ulusal yol ile denizin kesistigi noktada kurulmustur Son zamanlarda yerel ekonomik dokunun tarihsel islevlerinin radikal bir sekilde gece kulupleri barlar restoranlar magazalar gibi eglence hizmetlerine dayali bir ekonomiye kaymasi sehrin gelisiminin tek itici gucu haline gelmistir Sehrin bu ekonomik donusumu konutlarin gelismekte olan sehir banliyolerine dogru yeniden yerlestirilmesiyle ve sehir merkezindeki emlak piyasasinin asiri degerlenmesiyle sonuclanmistir TurizmBetrun Lubnan in kuzeyindeki onemli bir turizm merkezidir Sehirde bircok tarihi Maruni ve Rum Ortodoks kiliseleri bulunmaktadir Betrun ayni zamanda barlar ve gece kulupleriyle canli bir gece hayatina sahip onemli bir sahil kasabasidir Narenciye bahceleriyle ile one cikan Betrun yirminci yuzyilin baslarindan beri ana caddesindeki kafe ve restoranlarda satilan taze limonatasiyla unludur 2009 yilindan beri sehirde Betrun Uluslararasi Festivali duzenlenmekte olup festivalde onde gelen yerel ve uluslararasi sanatcilar agirlanmaktadir Festival genellikle her yilin temmuz veya agustos aylarinda eski liman bolgesinde gerceklestirilmektedir Betrun un turistik oneme sahip arkeolojik alanlarindan biri daglarla cevrili bir ovanin ortasinda cikinti yapan dik kenarlari olan ve izole edilmis buyuk bir kaya uzerine insa edilmis olan dir Kaynakca Menander in Josephus Antiquities of the Jews VIII xiii 2 cited in Bothrys 6 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Catholic Encyclopedia Malalas Chronogr XVIII in P G XCVII 543 cited in Bothrys 6 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Catholic Encyclopedia Malalas Chronogr XVIII in P G XCVII 704 cited in Bothrys 6 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Catholic Encyclopedia The historical earthquakes of Syria an analysis of large and moderate earthquakes from 1365 B C to 1900 A D PDF earth prints org 26 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Eylul 2023 Barber 2012 s 98 Runciman 1989 s 407 a b Sezen Tahir 2017 Osmanli Yer Adlari PDF devletarsivleri gov tr 1 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 21 Temmuz 2023 Sfier Nagi Agustos 2018 Local economic development via urbanism lever the case of Lebanon PDF sauesjournal net 2 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Eylul 2023 Wikimedia Commons ta Betrun ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir