Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Batı gorili (Gorilla gorilla); primatlar (Primates) takımının büyük insansı maymunlar (Hominidae) familyasında sınıflandırılan goril (Gorilla) cinsinin (Gorilla beringei) ile birlikte var olan iki türünden biridir. Doğu gorillerinden daha hafif ve küçük, yaşam alanı olarak ise daha geniş bir alana yayılmışlardır. Batı gorili kendi içerisinde iki alt türe ayrılır: Batı ova gorili (Gorilla gorilla gorilla) ve (Gorilla gorilla diehli). Kayda değer Batı gorili bireylerine Koko ve Harambe örnek verilebilir.
| Batı gorili | |||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Batı gorilinin alt türlerinden biri olan bir batı ova gorili, Orta Afrika Cumhuriyeti | |||||||||||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||||||||||
 Kritik tehlikede (IUCN 3.1) | |||||||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||||||||||
| Gorilla gorilla (Savage, 1847) | |||||||||||||||||||||||
| Alt türler | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||||
| Batı gorilinin yaşam alanı | |||||||||||||||||||||||
Özellikler
Batı gorilleri, nispeten küçük boyutlarına ek olarak doğu gorillerinden daha açık renkli ve sahip oldukları daha dar göğüs ve daha kısa kafatası ile biraz daha incedirler. Batı ova gorilleri, siyah, koyu gri veya koyu-kahverengi gri renginde kürklere sahip olurlar; alın bölgelerindeki tüyler ise kahverengimsi bir renge sahiptir. Erkekler ortalama olarak 167 santimetre (66 in) boyunda olurlar, ancak 176 santimetre (69 in) kadar da uzun olabilirler; bunun yanında erkekler ortalama 168 kilogram (370 lb), dişiler ise 58 ila 72 kilogram (128 ila 159 lb) ağırlığındadırlar. Batı gorilinin iki alt türü arasında, kafatası ve diş yapısında farklılıklar görülür.
Batı ile doğu gorillerinin yaşam tarzlarında da farklıklar mevcuttur: Batı gorilleri daha küçük gruplar hâlinde yaşarlar, daha çok meyvelere yönelik bir şekilde beslenirler ve ortalama olarak, yiyecek ararken daha uzun mesafeler kat ederler.
Yaşam alanı
Batı gorilleri, Afrika'nın ortalarındaki Gine Körfezi'nin yakınlarında yaşarlar. Cross River gorilleri ise yalnızca Nijerya ve Kamerun sınırında, Batı ova gorillerinin yaşam alanının yaklaşık 300 kilometre kuzeybatısında yer alırlar.
Yaklaşık 150.000 ila 200.000, bazı tahminlere göre de 360.000 kadar birey ile goril türleri arasında açık ara en kalabalık olanıdır. Bu sayının çoğunluğunu batı ova gorilleri oluşturur. Buna karşılık, Cross River gorillerinin nüfusu sadece birkaç yüz birey kadardır. Özellikle son yıllarda artan avcılık ve yaşam alanı yok olması nedeniyle, tür IUCN tarafından kritik tehlikede sınıfında sınıflandırılır.
Kaynakça
- ^ a b Maisels, F.; Bergl, R. A.; Williamson, E. A. . IUCN Kırmızı Listesi (İngilizce). doi:10.2305/IUCN.UK.2018-2.RLTS.T9404A136250858. 4 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Kingdon, Jonathan (2013). Mammals of Africa: Volume II (İngilizce). Bloomsbury Publishing. s. 45. ISBN .
- ^ Leigh, S. R.; Shea, B. T. (1995). "Ontogeny and the evolution of adult body size dimorphism in apes". American Journal of Primatology (İngilizce). 36 (1). ss. 37-60. doi:10.1002/ajp.1350360104. (PMID) 31924084.
- ^ Breuer, T.; Ndoundou-Hockemba, M.; Fishlock, V. (2005). "First Observation of Tool Use in Wild Gorillas". PLOS Biology (İngilizce). 3 (11). ss. e380. doi:10.1371/journal.pbio.0030380. (PMC) 1236726 $2. (PMID) 16187795.
- ^ . Dünya Doğayı Koruma Vakfı (Almanca). 22 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bati gorili Gorilla gorilla primatlar Primates takiminin buyuk insansi maymunlar Hominidae familyasinda siniflandirilan goril Gorilla cinsinin Gorilla beringei ile birlikte var olan iki turunden biridir Dogu gorillerinden daha hafif ve kucuk yasam alani olarak ise daha genis bir alana yayilmislardir Bati gorili kendi icerisinde iki alt ture ayrilir Bati ova gorili Gorilla gorilla gorilla ve Gorilla gorilla diehli Kayda deger Bati gorili bireylerine Koko ve Harambe ornek verilebilir Bati goriliBati gorilinin alt turlerinden biri olan bir bati ova gorili Orta Afrika CumhuriyetiKorunma durumuKritik tehlikede IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim PrimatesAlt takim HaplorhiniInfra takim SimiiformesFamilya HominidaeAlt familya HomininaeOymak GorilliniCins GorillaTur G gorillaIkili adlandirmaGorilla gorilla Savage 1847 Alt turlerBati ova gorili Gorilla gorilla gorilla Gorilla gorilla diehliBati gorilinin yasam alaniOzelliklerErkek bir bati gorilinin kafatasi Bati gorilleri nispeten kucuk boyutlarina ek olarak dogu gorillerinden daha acik renkli ve sahip olduklari daha dar gogus ve daha kisa kafatasi ile biraz daha incedirler Bati ova gorilleri siyah koyu gri veya koyu kahverengi gri renginde kurklere sahip olurlar alin bolgelerindeki tuyler ise kahverengimsi bir renge sahiptir Erkekler ortalama olarak 167 santimetre 66 in boyunda olurlar ancak 176 santimetre 69 in kadar da uzun olabilirler bunun yaninda erkekler ortalama 168 kilogram 370 lb disiler ise 58 ila 72 kilogram 128 ila 159 lb agirligindadirlar Bati gorilinin iki alt turu arasinda kafatasi ve dis yapisinda farkliliklar gorulur Bati ile dogu gorillerinin yasam tarzlarinda da farkliklar mevcuttur Bati gorilleri daha kucuk gruplar halinde yasarlar daha cok meyvelere yonelik bir sekilde beslenirler ve ortalama olarak yiyecek ararken daha uzun mesafeler kat ederler Yasam alaniBati gorilleri Afrika nin ortalarindaki Gine Korfezi nin yakinlarinda yasarlar Cross River gorilleri ise yalnizca Nijerya ve Kamerun sinirinda Bati ova gorillerinin yasam alaninin yaklasik 300 kilometre kuzeybatisinda yer alirlar Yaklasik 150 000 ila 200 000 bazi tahminlere gore de 360 000 kadar birey ile goril turleri arasinda acik ara en kalabalik olanidir Bu sayinin cogunlugunu bati ova gorilleri olusturur Buna karsilik Cross River gorillerinin nufusu sadece birkac yuz birey kadardir Ozellikle son yillarda artan avcilik ve yasam alani yok olmasi nedeniyle tur IUCN tarafindan kritik tehlikede sinifinda siniflandirilir Kaynakca a b Maisels F Bergl R A Williamson E A IUCN Kirmizi Listesi Ingilizce doi 10 2305 IUCN UK 2018 2 RLTS T9404A136250858 4 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Kingdon Jonathan 2013 Mammals of Africa Volume II Ingilizce Bloomsbury Publishing s 45 ISBN 9781408122570 Leigh S R Shea B T 1995 Ontogeny and the evolution of adult body size dimorphism in apes American Journal of Primatology Ingilizce 36 1 ss 37 60 doi 10 1002 ajp 1350360104 PMID 31924084 Breuer T Ndoundou Hockemba M Fishlock V 2005 First Observation of Tool Use in Wild Gorillas PLOS Biology Ingilizce 3 11 ss e380 doi 10 1371 journal pbio 0030380 PMC 1236726 2 PMID 16187795 Dunya Dogayi Koruma Vakfi Almanca 22 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi