Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bayram Günü (Fransızca özgün adı: Jour de fête), Jacques Tati'nin yönettiği 1949 Fransa yapımı satirik komedi filmidir. Bu film Türkiye'de Mart 1991'de 10. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde yönetmenin diğer filmleriyle birlikte gösterilmiştir. Film İngilizce konuşulan ülkelerde The Big Day (Türkçe: Büyük Gün) adıyla gösterime verilmiştir.
| Jour de fête | |
 "Bayram Günü (Jour de fête) filminin özgün sinema afişi" | |
| Yönetmen | Jacques Tati |
|---|---|
| Yapımcı | |
| Senarist | Jacques Tati |
| Oyuncular | Jacques Tati Santa Relli |
| Müzik | Jean Yatove |
| Görüntü yönetmeni | |
| Sanat yönetmeni | René Moulaert (set, dekor tasarım) |
| Kurgu | Marcel Morreau Sophie Tatischeff (1995, renkli versiyon) |
| Stüdyo | Cady Films, Panoramic Films (renkli versiyon) |
| Dağıtıcı | Discifilm (Fransa) Arthur Mayer-Edward Kingsley (ABD) The Criterion Collection (DVD) |
| Cinsi | Sinema filmi |
| Türü | Komedi |
| Renk | Siyah-beyaz (1949) Kısmen renkli (1964) ve renkli (1995, Thomson Color) versiyonları vardır |
| Yapım yılı | 1949 |
| Çıkış tarih(ler)i | 4 Mayıs 1949, Fransa 19 Şubat 1952, ABD Mart 1991, İstanbul Film Festivali |
| Süre | 76 dakika (renkli versiyon) |
| Ülke |  Fransa |
| Dil | Fransızca |
| Önceki film | (Postacılar Okulu, 1947) kısa film |
| Devam filmi | Bay Hulot'nun Tatili (Les Vacances de monsieur Hulot, 1953) |
| Diğer adları | Bayram Günü (Türkiye) The Big Day (ABD/İngiltere) Giorno di festa (İtalya) Día de fiesta (İspanya) Tatis Schützenfest (Batı Almanya) |
| Resmî sitesi | |
Sinema yazarı 'a göre 'den beri en büyük Fransız komedyeni olan Jacques Tati'nin ilk uzun metrajlı filmi olan "Bayram Günü", yönetmenin bir önceki filmi olan, kısa metrajlı (15 dakikalık) "L'École des facteurs"ün (Postacılar Okulu, 1947) birçok ögesini bünyesinde barındırmaktadır. Bu filmde de küçük ve sakin kasabanın 'nevi şahsına münhasır' sakar postacısı, yılda bir kez düzenlenen festivalde seyrettiği bir Amerikan propaganda filminden etkilenerek posta hizmetlerini tıpkı ABD Posta Servisi'nin hızıyla yerine getirmeye çalışır ama onun Amerikalı meslektaşları gibi ileri teknolojili araç gereçleri, helikopteri vb yoktur, onun yerine sahip olduğu külüstür bisikleti ve sonsuz azmiyle ortalığı karıştırmakta gecikmez.
Bu film de Tati'nin modern teknolojiyi amansızca eleştirdiği filmlerinden biridir ve hem yönetmenliğini yapıp hem de senaryosunu yazdığı tüm filmlerinde olduğu gibi başrolü de yine kendisi üstlenmiştir. Bu filmdeki başrol "postacı François", bir sonraki filmi Bay Hulot'nun Tatili'nde (Les Vacances de monsieur Hulot, 1953) ilk kez adıyla sanıyla ortaya çıkacak olan Jacques Tati'nin alter egosu "Bay Hulot" karakterinin bir prototipidir. Sinemaya geçmeden önce müzikhollerde ve kabarelerde pandomim gösterileriyle kariyerine başlayan Tati, hayatı boyunca çok az film yapmış olmasına rağmen tüm zamanların en iyi 50 yönetmeni arasında yer almaktadır.
Tati bu filmini "Thomson Color" adı verilen deneysel bir renk sistemiyle çekecekti ve aynı zamanda da Fransa'nın ilk renkli filmi olacaktı, ancak bu renk sistemine güvenemeyen Tati tedbir olarak ikinci bir kamera kullanarak aynı sahneleri eşzamanlı olarak bir de siyah-beyaz filme çekti. Tati'nin kuşkuları doğru çıktı, Thomson şirketi iflas etti ve renkli negatifler kullanılamadı. Böylece "Jour de fête" 1949'da siyah beyaz kopyasıyla gösterime verildi. Jacques Tati 1964'te filmin bazı sahnelerini elle boyadı (kısmen renkli kopya). 1995'te ise yönetmenin kızı Sophie Tatischeff ve görüntü yönetmeni François Ede renkli kopyayı restore ettiler. Yani filmin pratikte üç farklı versiyonu vardır.
"Bayram Günü" Venedik Film Festivali'nde "Altın Aslan" ödülüne aday gösterildi ama bu ödülü kazanamadı. Aynı yarışmada "En İyi Özgün Senaryo" dalında "Uluslararası Ödül"ü kazandı.
Konusu
Zaman 1940'lı yılların sonlarıdır. Fransa'nın tam ortasında yer alan küçük ve sakin taşra kasabası "Sainte-Sévère-sur-Indre"de hayat son derece yavaş ilerlemektedir. Bir nehir kenarında kurulmuş olan bu yerleşim yeri, çevresinin pastoral manzarası ile aslında bir kasabadan çok şirin bir köy görünümündedir. Kasabanın sakar ve beceriksiz postacısı François (Jacques Tati) çok sevdiği ve adeta kendisiyle özdeşleşmiş külüstür bisikletiyle posta dağıtırken mümkün olduğunca ağırdan alır, her fırsatta işini bırakarak kasabalının bir takım işlerine yardımcı olmaya çalışır ama onları da yüzüne gözüne bulaştırır. Kasabalı, aklı çabuk karışan, biraz da bön bir adam olan François ile inceden dalgasını geçmektedir. İnsanlar yüzüne karşı işinin ne kadar önemli olduğu söyleyerek onu pohpohlarlar, ama arkasından da alay ederler. François küçümsendiğinin farkında bile değildir. O işini büyük bir ciddiyetle sürdürür.
"Bastille Günü" dolayısıyla kasabada yılda bir kez düzenlenen panayır oranın insanlarının tekdüze hayatlarına büyük bir değişiklik getirmektedir. Panayır için her yıl gelen gezici lunapark da kasabada dört gözle beklenmektedir. Daha etkinlikler başlamadan kasaba karnaval havasına girmiştir bile. Halk büyük bir gayretle günler öncesinden hazırlıklara başlar, sokakların ve dükkânların süslenmesi, lunaparkın kurulmasına el birliğiyle yardımcı olur. Atlıkarıncaların, çadır sinemasının ve diğer oyun pavyonlarının inşasına postacı François da katılır. Nihayet 'büyük gün' gelir (Filmin İngilizce adı bu anlama gelen "The Big Day"dir), içki su gibi akmaktadır. Kasabalının kendisine yaptığı kötü bir şaka sonucunda şarap yerine daha sert bir içkiden içen postacı François hemen sarhoş olur. Alkolün etkisi altındayken çadır sinemasında ABD Posta Servisi'nin marifetlerini anlatan bir haber filmi seyreden François, Amerikalı meslektaşlarına özenir ve arkadaşlarının da dolduruşuyla kasabadaki posta işlerini tıpkı filmdeki postacılar gibi jet hızıyla yerine getirmeye karar verir. Ancak François, teknolojinin son nimetlerinden faydalanan Amerikalı posta görevlilerinin modern donanımına sahip değildir. Onun altında motosikletler, emrinde hızlı trenler ve helikopterler, otomatik tasnif makineleri vb yoktur, onun sadece çok sevdiği külüstür bir bisikleti vardır. Postacı bu durumdan yılacak adam değildir. Aynen filmde gördüğü sistemin hızında çalışmaya başlar ama bu nafile gayreti başına olmadık kazalar getirecek, birçok komik durum ortaya çıkacaktır.
Ertesi gün Lunapark ve göstericiler çadırlarıyla diğer malzemelerini toparlayarak kasabadan ayrılırlar. Kasaba eski sakin günlerine döner.
Filmin farklı sürümleri
Jacques Tati ilk uzun metrajlı çalışması olacak "Bayram Günü"nü "" adı verilen deneysel bir renk sistemiyle çekecekti ve bu film aynı zamanda Fransa'nın da ilk renkli filmi olacaktı. Ancak bu renk sistemine güvenemeyen Tati tedbir olarak ikinci bir kamera kullanarak aynı sahneleri eşzamanlı olarak bir de siyah-beyaz filme çekti, yani filminin bir yedeğini almış oldu. Çekimler tamamlandığında Tati kuşkularında haklı çıktı, Thomson şirketi iflas etmiş olduğu için pozlandırılmış renkli negatifler kullanılamadı, çünkü bu hiç denenmemiş renk sistemiyle çekilmiş filmleri banyo edecek başka bir şirket bulunamıyordu. Renkli negatifler arşivlerin tozlu raflarını boylarken ekip eldeki yedek siyah beyaz negatiflerle çalıştı ve "Jour de fête" 1949'da siyah beyaz kopyasıyla gösterime verildi. Tati 1964'te filmin bazı sahnelerini elle boyadı (kısmen renkli kopya). 1995'te ise kendisi de bir sinema kurgucusu olan yönetmenin kızı Sophie Tatischeff ve görüntü yönetmeni François Ede renkli kopyayı arşivden indirerek restore ettiler. Yani filmin pratikte üç farklı versiyonu vardır. Bunlar:
- 1949 sürümü - Siyah-beyaz
Yedek kamerayla eşzamanlı çekilen siyah-beyaz negatiflerden kurgulanan 1949 tarihli bu ilk sürüm 70 dakikaydı.
- 1964 sürümü - Kısmen renkli
Filmin ilk siyah-beyaz sürümünden hiçbir zaman tatmin olmamış olan Tati 1964 yılında filmi tekrar elden geçirdi. Bazı sahnelerde yer alan bayrak, flama, balon, süsleme kâğıtları, içki kadehleri gibi nispeten küçük objelerle, filmin jenerikteki adı ve son yazısını bizzat kendi eliyle kare kare boyadı. "Scopochrome" adı verilen bu zahmetli işlemle yetinmeyip yeni çektiği bazı sahneleri de filme ekledi. Müziği yeniden kaydedildi. Filmin mizanseni de biraz değişmişti. Örneğin filme, önceki versiyonda olmayan yeni bir karakter eklenmişti. Filmin ilk dakikalarından başlayarak filme dahil olan bu yeni karakter genç bir ressamdı ve festivalin başlayacağı gün yürüyerek kasabaya geliyor ve izlenimlerini resim defterine çiziyordu. Olaylar sanki onun gözünden aktarılıyor, film bir anlamda onun ağzından anlatılıyordu (Filmin İngilizce DVD'sinde dış ses olarak ressamın hafif alaycı anlatımı film boyunca işitilir). Bu karakterin yer aldığı sahneler filme o kadar ustalıkla eklemlenmişti ki, özgün versiyonu bilenler en küçük bir rahatsızlık duymadılar. Ressamı oynayan aktör Alexandre Wirtz'ti ve doğal olarak sadece bu sürümün jeneriğinde adı geçiyordu. Bu sürümde haliyle filmin kurgusu da biraz değişmiş ve süresi de 86 dakikaya çıkmıştı.
- 1995 sürümü - Renkli
Yönetmenin ölümünden çok sonra, 1995 yılında kızı Sophie Tatischeff ve sinematograf François Ede'nin arşivlerdeki Thomson Color negatiflerden restore ettiği versiyon budur. Aslında restorasyon Panoramic Films şirketinin öncülüğünde, "Fransız Kültür Bakanlığı", "Ulusal Sinematografi Merkezi", "Film Arşivi", Canal+, "Fondation Groupama Gan pour le Cinéma" ve Kodak'ın da katkılarıyla 1987 tarihinde tamamlanmıştı. Ama gösterime sunulması 1995 yılına kadar ertelenmiştir. Renkli negatifleri tamamen kayıp olan, yani eksik kalan bazı sahneler de siyah beyaz versiyondan alınan ilgili bölümlerin bilgisayar desteğiyle renklendirilmesiyle filmdeki yerlerine eklenmişlerdir. Filmin renkleri ne bugünkü filmlerin renklerine ne de o yılların parlak Technicolor renklerine benzemektedir. Soluk ve neredeyse silinmeye yüz tutmuş bu renkler biraz da fotoğrafçılığın ilk yıllarında kullanılan Lumière kardeşlerin icadı olan "Autochrome" renklerini andırmaktadır. Bu versiyon kurgu ve mizansen olarak daha çok 1949 versiyonuna benzemektedir ve ressam karakterinin olduğu sahneler artık filmde yer almamaktadır. Buna karşılık 1964 versiyonunda bulunmayan bazı sahneler de bu renkli versiyonda vardır. Filmin hemen başındaki kısa prolog bölümünde bir dış ses filmin çekim ve renklendirilme öyküsünü özetler. 1995 sürümü renkli versiyon 76 dakikadır.
Temalar
Filmin çekimleri II. Dünya Savaşı sonrasında Fransa'nın yaralarını sarmaya çalıştığı bir döneme denk gelmişti. Fransa, Marshall Planı çerçevesinde ABD'den ekonomik kalkınma yardımı almaya başlayan 16 ülkeden biriydi. ABD, İngiltere'den sonra en büyük yardımı bu ülkeye yapmıştı. Ancak bunun bir de bedeli vardı. Örneğin bu anlaşmanın sanat-kültür ayağı, Fransa'nın belli bir miktarda Hollywood filmini ithal etme koşulunu da dayatmaktaydı. Ulusal kültürel kimliğine her zaman sahip çıkmış ve bununla övünen, üstelik ezelden beri Amerika'nın kültürel hegemonyasından çekinmiş bir ülke için bu dayatma onur kırıcıydı. Fransızlar da savaşta kendilerini kurtaran müttefikleri ABD'ye minnet duymakla, bu yardım planına boyun eğmemek arasında ikiye bölünmüşlerdi. "Jour de fête" bu nedenlerle Jacques Tati'nin 'en Fransız' filmi sayılmaktadır. Filmde postacı François'nın işleri Amerikanvari yapmaya çalışması hicvedilir. Sonunda bu sistemin Fransa için 'uygun olmadığı' vurgulanır. François öykündüğü Amerikalılar gibi davranırken hep çuvallar. Yani filmde işlenen birincil tema ABD'nin Fransa'ya yaptığı "ekonomik ve kültürel zorlama" ve "kültürler arası çatışma"dır.
Filmde işlenen diğer tema ise "gelişen teknolojinin tüm insanlığın ortak değerlerini ve geleceğini tehdit etmesi" temasıdır ki bu Tati'nin tüm filmlerinin ortak paydasını oluşturur.
Tarzı
Esasen klasik bir dramatik örgüsü olmayan film arka arkaya sıralanmış birçok gag (gülüt)'den oluşmuştur. Hem görsel hem de laflara dayalı bu espriler ses efektleriyle de desteklenmişti. Sinemaya geçmeden önce pandomim sanatıyla uzun süre ilgilenmiş olan Tati, büyük bir titizlikle bu mimlerin koreografisini çalışmıştı. Bu "gag"lerden birinde kasabaya gelen panayır işçisi Roger (Guy Decomble) çadır sinemasının kurulumu sırasında çadırın önünde kasabalı genç kız Jeannette'e (Maine Vallée) kur yaparken arka planda sinemada gösterilmekte olan bir Amerikan westerninin İngilizce ses kuşağı işitilir. Filmin kahramanı olan Arizonalı kovboy da belli ki o esnada filmdeki sevgilisine kur yapmaktadır. Roger Jeannette'le konuşur gibi yaparken bu filmin ses kuşağına uygun hareket eder hattâ elindeki İngiliz anahtarını bir tabanca gibi çevirir vb, Jeannette de bozuntuya vermez duruma uyar. Ta ki bir elektrik kesintisiyle filmin sesi ağırlaşıp komik bir hale gelinceye kadar. Zaten bu noktada Roger'nin karısı (Santa Relli) duruma müdahale eder. "Jour de fête" Tati'nin en içten filmi, aynı zamanda tamamen kırsalda çekilmiş olan tek filmidir.
Hem görsel hem de işitsel esprilere dayanan, ses efektleriyle de süslü bu slapstick tarzındaki komedi filmi, atmosferiyle altmış yıl öncesindeki Fransa kırsalını ve küçük kasaba yaşantısını tüm güzelliğiyle betimlemektedir.
Oyuncular
| Oyuncular | Rolü |
|---|---|
| Jacques Tati | François, postacı |
| Guy Decomble | Roger, Panayır görevlisi |
| Paul Frankeur | Marcel |
| Santa Relli | Germaine, Roger'nin karısı |
| Maine Vallée | Jeannette |
| Delcassan | Dedikoducu |
| Jacques Beauvais | Kafenin sahibi |
| Valy | Edith |
| Roger Rafal | Kuaför |
| Robert Balpo | Toprak sahibi |
| Alexandre Wirtz | Ressam (sadece "kısmen renkli" versiyonda) |
| "Sainte-Sévère-sur-Indre" sakinleri | Figürasyon |
Ödülleri
Kazandıkları
- 1949 - Venedik Film Festivali, "En İyi Özgün Senaryo" dalında "Uluslararası Ödül". Ödül Jacques Tati'ye verildi.
- 1950 - "Grand prix du Cinéma Français", Paris. Ödül Jacques Tati'ye verildi.
Adaylık
- 1949 - Venedik Film Festivali, Altın Aslan
Ev videosu
"Bayram Günü" (Jour de fête, 1949) filminin bugüne kadar hemen tüm ev videosu formatlarında dağıtımı yapılmıştır. Video formatlarının piyasaya ilk verildikleri versiyonları aşağıya alınmıştır.
| Yıl | Format | Firma | Notlar |
|---|---|---|---|
| 1991 | Laserdisc | Criterion | CLV, tek disk 2 yüz. NTSC, Mono dijital ses. Fransızca, İngilizce alt yazı. 76 dak. Siyah-beyaz Etiket sırt no:#94 |
| 1991 | VHS | Embassy Home Entertainment | NTSC, Ses Hi-Fi mono, Fransızca, İngilizce altyazılı |
| 1995 | VHS | Panoramic Films | Renkli, NTSC. Altyazı yok. |
| 1999 | DVD | Francinex | PAL, DVD-10, 1 disk, Fransızca, Restore edilmiş filmden aktarılmış. A yüzünde renkli, B yüzünde siyah-beyaz versiyon var. Bonus olarak kısa metrajlı "L’école des facteurs" filmi. |
| 2012 | Blu-ray | BFI | Hem 1964 hem 1995 versiyonları. 1080p çift katman, 40GB MPEG-4 AVC Video, 29.53 Mbps, LPCM Audio. Bonuslar (Kısa metrajlı filmleri) ek DVD'de. |
Kaynakça
- ^ Özön, Nijat (1985). Sinema, Uygulayımı - Sanatı - Tarihi. Hil Yayın. ss. sayfa 218.
- ^ a b Dorsay, Atilla (1985). Sinemayı Sanat Yapanlar. Varlık Yayınları. ss. sayfa 129.
- ^ "The 50 Greatest Directors and Their 100 Best Movies" (İngilizce). Entertainment Weekly. 24 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Nisan 2013.
- ^ a b "Jour de fete" (İngilizce). dvdbeaver.com. 18 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Nisan 2013.
- ^ "Jour de fête (1949) / Awards for" (İngilizce). IMDb. 12 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Nisan 2013.
- ^ "Jour de fête (1949) / Alternate Versions" (İngilizce). IMDb. 24 Mart 2005 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2013.
- ^ (2003). The films of Jacques Tati. Guernica Editions. ss. sayfa 7. Erişim tarihi: 19 Nisan 2013.
- ^ (İngilizce). tativille.com. 12 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2013.
- ^ a b "Here Comes François, Doing Things the American Way!" (İngilizce). epinions.com. Erişim tarihi: 19 Nisan 2013.[]
- ^ (İngilizce). cinepassion.org. 20 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2013.
- ^ (İngilizce). Laserdisc Database. 12 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2013.
Dış bağlantılar
- IMDb'de Bayram Günü
- SinemaTürk'te Bayram Günü
- Allmovie.com'da "Jour de fête"6 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Rotten Tomatoes'da "The Big Day (Jour De Fete)"21 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Filmin çeşitli afişleri10 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Tati'nin resmi sitesinde "Jour de fête"12 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Filmin renkli ve siyah beyaz versiyonlarının kıyaslanması18 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bayram Gunu Fransizca ozgun adi Jour de fete Jacques Tati nin yonettigi 1949 Fransa yapimi satirik komedi filmidir Bu film Turkiye de Mart 1991 de 10 Uluslararasi Istanbul Film Festivali nde yonetmenin diger filmleriyle birlikte gosterilmistir Film Ingilizce konusulan ulkelerde The Big Day Turkce Buyuk Gun adiyla gosterime verilmistir Bayram GunuJour de fete Bayram Gunu Jour de fete filminin ozgun sinema afisi YonetmenJacques TatiYapimciSenaristJacques TatiOyuncularJacques Tati Santa RelliMuzikJean YatoveGoruntu yonetmeniSanat yonetmeniRene Moulaert set dekor tasarim KurguMarcel Morreau Sophie Tatischeff 1995 renkli versiyon StudyoCady Films Panoramic Films renkli versiyon DagiticiDiscifilm Fransa Arthur Mayer Edward Kingsley ABD The Criterion Collection DVD CinsiSinema filmiTuruKomediRenkSiyah beyaz 1949 Kismen renkli 1964 ve renkli 1995 Thomson Color versiyonlari vardirYapim yili1949Cikis tarih ler i4 Mayis 1949 Fransa 19 Subat 1952 ABD Mart 1991 Istanbul Film FestivaliSure76 dakika renkli versiyon UlkeFransaDilFransizcaOnceki film Postacilar Okulu 1947 kisa filmDevam filmiBay Hulot nun Tatili Les Vacances de monsieur Hulot 1953 Diger adlariBayram Gunu Turkiye The Big Day ABD Ingiltere Giorno di festa Italya Dia de fiesta Ispanya Tatis Schutzenfest Bati Almanya Resmi sitesi Sinema yazari a gore den beri en buyuk Fransiz komedyeni olan Jacques Tati nin ilk uzun metrajli filmi olan Bayram Gunu yonetmenin bir onceki filmi olan kisa metrajli 15 dakikalik L Ecole des facteurs un Postacilar Okulu 1947 bircok ogesini bunyesinde barindirmaktadir Bu filmde de kucuk ve sakin kasabanin nevi sahsina munhasir sakar postacisi yilda bir kez duzenlenen festivalde seyrettigi bir Amerikan propaganda filminden etkilenerek posta hizmetlerini tipki ABD Posta Servisi nin hiziyla yerine getirmeye calisir ama onun Amerikali meslektaslari gibi ileri teknolojili arac gerecleri helikopteri vb yoktur onun yerine sahip oldugu kulustur bisikleti ve sonsuz azmiyle ortaligi karistirmakta gecikmez Bu film de Tati nin modern teknolojiyi amansizca elestirdigi filmlerinden biridir ve hem yonetmenligini yapip hem de senaryosunu yazdigi tum filmlerinde oldugu gibi basrolu de yine kendisi ustlenmistir Bu filmdeki basrol postaci Francois bir sonraki filmi Bay Hulot nun Tatili nde Les Vacances de monsieur Hulot 1953 ilk kez adiyla saniyla ortaya cikacak olan Jacques Tati nin alter egosu Bay Hulot karakterinin bir prototipidir Sinemaya gecmeden once muzikhollerde ve kabarelerde pandomim gosterileriyle kariyerine baslayan Tati hayati boyunca cok az film yapmis olmasina ragmen tum zamanlarin en iyi 50 yonetmeni arasinda yer almaktadir Tati bu filmini Thomson Color adi verilen deneysel bir renk sistemiyle cekecekti ve ayni zamanda da Fransa nin ilk renkli filmi olacakti ancak bu renk sistemine guvenemeyen Tati tedbir olarak ikinci bir kamera kullanarak ayni sahneleri eszamanli olarak bir de siyah beyaz filme cekti Tati nin kuskulari dogru cikti Thomson sirketi iflas etti ve renkli negatifler kullanilamadi Boylece Jour de fete 1949 da siyah beyaz kopyasiyla gosterime verildi Jacques Tati 1964 te filmin bazi sahnelerini elle boyadi kismen renkli kopya 1995 te ise yonetmenin kizi Sophie Tatischeff ve goruntu yonetmeni Francois Ede renkli kopyayi restore ettiler Yani filmin pratikte uc farkli versiyonu vardir Bayram Gunu Venedik Film Festivali nde Altin Aslan odulune aday gosterildi ama bu odulu kazanamadi Ayni yarismada En Iyi Ozgun Senaryo dalinda Uluslararasi Odul u kazandi KonusuZaman 1940 li yillarin sonlaridir Fransa nin tam ortasinda yer alan kucuk ve sakin tasra kasabasi Sainte Severe sur Indre de hayat son derece yavas ilerlemektedir Bir nehir kenarinda kurulmus olan bu yerlesim yeri cevresinin pastoral manzarasi ile aslinda bir kasabadan cok sirin bir koy gorunumundedir Kasabanin sakar ve beceriksiz postacisi Francois Jacques Tati cok sevdigi ve adeta kendisiyle ozdeslesmis kulustur bisikletiyle posta dagitirken mumkun oldugunca agirdan alir her firsatta isini birakarak kasabalinin bir takim islerine yardimci olmaya calisir ama onlari da yuzune gozune bulastirir Kasabali akli cabuk karisan biraz da bon bir adam olan Francois ile inceden dalgasini gecmektedir Insanlar yuzune karsi isinin ne kadar onemli oldugu soyleyerek onu pohpohlarlar ama arkasindan da alay ederler Francois kucumsendiginin farkinda bile degildir O isini buyuk bir ciddiyetle surdurur Bastille Gunu dolayisiyla kasabada yilda bir kez duzenlenen panayir oranin insanlarinin tekduze hayatlarina buyuk bir degisiklik getirmektedir Panayir icin her yil gelen gezici lunapark da kasabada dort gozle beklenmektedir Daha etkinlikler baslamadan kasaba karnaval havasina girmistir bile Halk buyuk bir gayretle gunler oncesinden hazirliklara baslar sokaklarin ve dukkanlarin suslenmesi lunaparkin kurulmasina el birligiyle yardimci olur Atlikarincalarin cadir sinemasinin ve diger oyun pavyonlarinin insasina postaci Francois da katilir Nihayet buyuk gun gelir Filmin Ingilizce adi bu anlama gelen The Big Day dir icki su gibi akmaktadir Kasabalinin kendisine yaptigi kotu bir saka sonucunda sarap yerine daha sert bir ickiden icen postaci Francois hemen sarhos olur Alkolun etkisi altindayken cadir sinemasinda ABD Posta Servisi nin marifetlerini anlatan bir haber filmi seyreden Francois Amerikali meslektaslarina ozenir ve arkadaslarinin da doldurusuyla kasabadaki posta islerini tipki filmdeki postacilar gibi jet hiziyla yerine getirmeye karar verir Ancak Francois teknolojinin son nimetlerinden faydalanan Amerikali posta gorevlilerinin modern donanimina sahip degildir Onun altinda motosikletler emrinde hizli trenler ve helikopterler otomatik tasnif makineleri vb yoktur onun sadece cok sevdigi kulustur bir bisikleti vardir Postaci bu durumdan yilacak adam degildir Aynen filmde gordugu sistemin hizinda calismaya baslar ama bu nafile gayreti basina olmadik kazalar getirecek bircok komik durum ortaya cikacaktir Ertesi gun Lunapark ve gostericiler cadirlariyla diger malzemelerini toparlayarak kasabadan ayrilirlar Kasaba eski sakin gunlerine doner Filmin farkli surumleriJacques Tati ilk uzun metrajli calismasi olacak Bayram Gunu nu adi verilen deneysel bir renk sistemiyle cekecekti ve bu film ayni zamanda Fransa nin da ilk renkli filmi olacakti Ancak bu renk sistemine guvenemeyen Tati tedbir olarak ikinci bir kamera kullanarak ayni sahneleri eszamanli olarak bir de siyah beyaz filme cekti yani filminin bir yedegini almis oldu Cekimler tamamlandiginda Tati kuskularinda hakli cikti Thomson sirketi iflas etmis oldugu icin pozlandirilmis renkli negatifler kullanilamadi cunku bu hic denenmemis renk sistemiyle cekilmis filmleri banyo edecek baska bir sirket bulunamiyordu Renkli negatifler arsivlerin tozlu raflarini boylarken ekip eldeki yedek siyah beyaz negatiflerle calisti ve Jour de fete 1949 da siyah beyaz kopyasiyla gosterime verildi Tati 1964 te filmin bazi sahnelerini elle boyadi kismen renkli kopya 1995 te ise kendisi de bir sinema kurgucusu olan yonetmenin kizi Sophie Tatischeff ve goruntu yonetmeni Francois Ede renkli kopyayi arsivden indirerek restore ettiler Yani filmin pratikte uc farkli versiyonu vardir Bunlar 1949 surumu Siyah beyaz Yedek kamerayla eszamanli cekilen siyah beyaz negatiflerden kurgulanan 1949 tarihli bu ilk surum 70 dakikaydi 1964 surumu Kismen renkli Filmin ilk siyah beyaz surumunden hicbir zaman tatmin olmamis olan Tati 1964 yilinda filmi tekrar elden gecirdi Bazi sahnelerde yer alan bayrak flama balon susleme kagitlari icki kadehleri gibi nispeten kucuk objelerle filmin jenerikteki adi ve son yazisini bizzat kendi eliyle kare kare boyadi Scopochrome adi verilen bu zahmetli islemle yetinmeyip yeni cektigi bazi sahneleri de filme ekledi Muzigi yeniden kaydedildi Filmin mizanseni de biraz degismisti Ornegin filme onceki versiyonda olmayan yeni bir karakter eklenmisti Filmin ilk dakikalarindan baslayarak filme dahil olan bu yeni karakter genc bir ressamdi ve festivalin baslayacagi gun yuruyerek kasabaya geliyor ve izlenimlerini resim defterine ciziyordu Olaylar sanki onun gozunden aktariliyor film bir anlamda onun agzindan anlatiliyordu Filmin Ingilizce DVD sinde dis ses olarak ressamin hafif alayci anlatimi film boyunca isitilir Bu karakterin yer aldigi sahneler filme o kadar ustalikla eklemlenmisti ki ozgun versiyonu bilenler en kucuk bir rahatsizlik duymadilar Ressami oynayan aktor Alexandre Wirtz ti ve dogal olarak sadece bu surumun jeneriginde adi geciyordu Bu surumde haliyle filmin kurgusu da biraz degismis ve suresi de 86 dakikaya cikmisti 1995 surumu Renkli Yonetmenin olumunden cok sonra 1995 yilinda kizi Sophie Tatischeff ve sinematograf Francois Ede nin arsivlerdeki Thomson Color negatiflerden restore ettigi versiyon budur Aslinda restorasyon Panoramic Films sirketinin onculugunde Fransiz Kultur Bakanligi Ulusal Sinematografi Merkezi Film Arsivi Canal Fondation Groupama Gan pour le Cinema ve Kodak in da katkilariyla 1987 tarihinde tamamlanmisti Ama gosterime sunulmasi 1995 yilina kadar ertelenmistir Renkli negatifleri tamamen kayip olan yani eksik kalan bazi sahneler de siyah beyaz versiyondan alinan ilgili bolumlerin bilgisayar destegiyle renklendirilmesiyle filmdeki yerlerine eklenmislerdir Filmin renkleri ne bugunku filmlerin renklerine ne de o yillarin parlak Technicolor renklerine benzemektedir Soluk ve neredeyse silinmeye yuz tutmus bu renkler biraz da fotografciligin ilk yillarinda kullanilan Lumiere kardeslerin icadi olan Autochrome renklerini andirmaktadir Bu versiyon kurgu ve mizansen olarak daha cok 1949 versiyonuna benzemektedir ve ressam karakterinin oldugu sahneler artik filmde yer almamaktadir Buna karsilik 1964 versiyonunda bulunmayan bazi sahneler de bu renkli versiyonda vardir Filmin hemen basindaki kisa prolog bolumunde bir dis ses filmin cekim ve renklendirilme oykusunu ozetler 1995 surumu renkli versiyon 76 dakikadir TemalarFilmin cekimleri II Dunya Savasi sonrasinda Fransa nin yaralarini sarmaya calistigi bir doneme denk gelmisti Fransa Marshall Plani cercevesinde ABD den ekonomik kalkinma yardimi almaya baslayan 16 ulkeden biriydi ABD Ingiltere den sonra en buyuk yardimi bu ulkeye yapmisti Ancak bunun bir de bedeli vardi Ornegin bu anlasmanin sanat kultur ayagi Fransa nin belli bir miktarda Hollywood filmini ithal etme kosulunu da dayatmaktaydi Ulusal kulturel kimligine her zaman sahip cikmis ve bununla ovunen ustelik ezelden beri Amerika nin kulturel hegemonyasindan cekinmis bir ulke icin bu dayatma onur kiriciydi Fransizlar da savasta kendilerini kurtaran muttefikleri ABD ye minnet duymakla bu yardim planina boyun egmemek arasinda ikiye bolunmuslerdi Jour de fete bu nedenlerle Jacques Tati nin en Fransiz filmi sayilmaktadir Filmde postaci Francois nin isleri Amerikanvari yapmaya calismasi hicvedilir Sonunda bu sistemin Fransa icin uygun olmadigi vurgulanir Francois oykundugu Amerikalilar gibi davranirken hep cuvallar Yani filmde islenen birincil tema ABD nin Fransa ya yaptigi ekonomik ve kulturel zorlama ve kulturler arasi catisma dir Filmde islenen diger tema ise gelisen teknolojinin tum insanligin ortak degerlerini ve gelecegini tehdit etmesi temasidir ki bu Tati nin tum filmlerinin ortak paydasini olusturur TarziEsasen klasik bir dramatik orgusu olmayan film arka arkaya siralanmis bircok gag gulut den olusmustur Hem gorsel hem de laflara dayali bu espriler ses efektleriyle de desteklenmisti Sinemaya gecmeden once pandomim sanatiyla uzun sure ilgilenmis olan Tati buyuk bir titizlikle bu mimlerin koreografisini calismisti Bu gag lerden birinde kasabaya gelen panayir iscisi Roger Guy Decomble cadir sinemasinin kurulumu sirasinda cadirin onunde kasabali genc kiz Jeannette e Maine Vallee kur yaparken arka planda sinemada gosterilmekte olan bir Amerikan westerninin Ingilizce ses kusagi isitilir Filmin kahramani olan Arizonali kovboy da belli ki o esnada filmdeki sevgilisine kur yapmaktadir Roger Jeannette le konusur gibi yaparken bu filmin ses kusagina uygun hareket eder hatta elindeki Ingiliz anahtarini bir tabanca gibi cevirir vb Jeannette de bozuntuya vermez duruma uyar Ta ki bir elektrik kesintisiyle filmin sesi agirlasip komik bir hale gelinceye kadar Zaten bu noktada Roger nin karisi Santa Relli duruma mudahale eder Jour de fete Tati nin en icten filmi ayni zamanda tamamen kirsalda cekilmis olan tek filmidir Hem gorsel hem de isitsel esprilere dayanan ses efektleriyle de suslu bu slapstick tarzindaki komedi filmi atmosferiyle altmis yil oncesindeki Fransa kirsalini ve kucuk kasaba yasantisini tum guzelligiyle betimlemektedir OyuncularJacques Tati 1949 tarihinde siyah beyaz baskisiyla gosterime verdigi Bayram Gunu Jour de fete filminin bazi sahnelerindeki kimi objeleri 1964 tarihinde elle boyayarak yeniden gosterime sundu ustte 1995 yilinda ise yonetmenin kizi Sophie Tatischeff 1949 da deneysel olarak eszamanli cekilen ama hicbir zaman banyosu yapilmayan Thomson Color renkli negatifleri bulup restore etti altta Siyah beyaz ve renkli filmler eszamanli iki ayri kamerayla cekildikleri icin sahne farklari vardir Oyuncular RoluJacques Tati Francois postaciGuy Decomble Roger Panayir gorevlisiPaul Frankeur MarcelSanta Relli Germaine Roger nin karisiMaine Vallee JeannetteDelcassan DedikoducuJacques Beauvais Kafenin sahibiValy EdithRoger Rafal KuaforRobert Balpo Toprak sahibiAlexandre Wirtz Ressam sadece kismen renkli versiyonda Sainte Severe sur Indre sakinleri FigurasyonOdulleriKazandiklari 1949 Venedik Film Festivali En Iyi Ozgun Senaryo dalinda Uluslararasi Odul Odul Jacques Tati ye verildi 1950 Grand prix du Cinema Francais Paris Odul Jacques Tati ye verildi Adaylik 1949 Venedik Film Festivali Altin AslanEv videosu Bayram Gunu Jour de fete 1949 filminin bugune kadar hemen tum ev videosu formatlarinda dagitimi yapilmistir Video formatlarinin piyasaya ilk verildikleri versiyonlari asagiya alinmistir Yil Format Firma Notlar1991 Laserdisc Criterion CLV tek disk 2 yuz NTSC Mono dijital ses Fransizca Ingilizce alt yazi 76 dak Siyah beyaz Etiket sirt no 941991 VHS Embassy Home Entertainment NTSC Ses Hi Fi mono Fransizca Ingilizce altyazili1995 VHS Panoramic Films Renkli NTSC Altyazi yok 1999 DVD Francinex PAL DVD 10 1 disk Fransizca Restore edilmis filmden aktarilmis A yuzunde renkli B yuzunde siyah beyaz versiyon var Bonus olarak kisa metrajli L ecole des facteurs filmi 2012 Blu ray BFI Hem 1964 hem 1995 versiyonlari 1080p cift katman 40GB MPEG 4 AVC Video 29 53 Mbps LPCM Audio Bonuslar Kisa metrajli filmleri ek DVD de Kaynakca Ozon Nijat 1985 Sinema Uygulayimi Sanati Tarihi Hil Yayin ss sayfa 218 a b Dorsay Atilla 1985 Sinemayi Sanat Yapanlar Varlik Yayinlari ss sayfa 129 The 50 Greatest Directors and Their 100 Best Movies Ingilizce Entertainment Weekly 24 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Nisan 2013 a b Jour de fete Ingilizce dvdbeaver com 18 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Nisan 2013 Jour de fete 1949 Awards for Ingilizce IMDb 12 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Nisan 2013 Jour de fete 1949 Alternate Versions Ingilizce IMDb 24 Mart 2005 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2013 2003 The films of Jacques Tati Guernica Editions ss sayfa 7 Erisim tarihi 19 Nisan 2013 Ingilizce tativille com 12 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2013 a b Here Comes Francois Doing Things the American Way Ingilizce epinions com Erisim tarihi 19 Nisan 2013 olu kirik baglanti Ingilizce cinepassion org 20 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Nisan 2013 Ingilizce Laserdisc Database 12 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Nisan 2013 Dis baglantilarIMDb de Bayram Gunu SinemaTurk te Bayram Gunu Allmovie com da Jour de fete 6 Aralik 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rotten Tomatoes da The Big Day Jour De Fete 21 Agustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Filmin cesitli afisleri10 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Tati nin resmi sitesinde Jour de fete 12 Aralik 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Filmin renkli ve siyah beyaz versiyonlarinin kiyaslanmasi18 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde