Bebek ölümü, bir yaşın altındaki bir çocuğun ölümü olarak tanımlanır. Bebek ölüm hızı ile ölçülür, bu değer bir yılda canlı doğan 1000 bebekten bir yıl içinde kaçının öldüğünü gösterir.
Bebek ölüm hızı (BÖH) bölgedeki bebek sağlığını temsil eder. Bebek ölüm hızı bir bölgenin sağlık sisteminin seviyesini göstermektedir. Dünyada II. Dünya savaşı yıllarında bin bebekten 306'sı ölürken, Cumhuriyetin kuruluşunda Türkiye'de bebeklerin 1/4'ü bir yaşını göremiyordu.
Sebepleri
Bebek ölümlerinin başlıca sebepleri; doğum asfiksi (solunumun başlamaması), zatürre, erken doğum komplikasyonları, ishal, sıtma, kızamık ve kötü beslenmedir. Bunların dışında, eğitim, çevre koşulları, devletin tıp hizmetleri ve annenin sağlık bilgisi gibi pek çok faktör ölüm sayısına etki eder. Gıda ürünlerinde hijyenin sağlanması, temiz erişilebilir içme suyu, bulaşıcı hastalıklara karşı aşılama ve diğer halk sağlığı önlemleri bebek ölümlerini engeller. Bebek ölümleri, toplumun potansiyel fiziksel, sosyal ve beşeri sermayesini alıp götürür.
Bebek ölümlerinin %60'ı ilk bir ay içinde gerçekleşmektedir. Bu ölümlerin ana nedeni engellenmesi zor doğumsal anormalliklerdir. bir aydan bir yaşına kadar olan ölümler engellenebilir nedenlerden kaynaklanır. Türkiye'de toplam ölümlerin %30'unu bebek ölümleri oluşturur.
Dünyada bebek ölümleri
Dünyada, gelişmiş ülkelerin ve gelişmekte olan ülkeler için, bebek ölüm hızı 1960 ve 2001 yılları arasında önemli ölçüde azalmıştır. 1960 yılında binde 126 olan BÖH 2001 yılında binde 57'ye gerilemiştir. Ancak BÖH az gelişmiş ülkelerde daha yüksektir. 2001 yılında az gelişmiş ülkelerde binde 91 olan BÖH, gelişmiş ülkelerden on kat büyüktü. BÖH'deki azalma, gelişmiş ülkelere nazaran, gelişmekte olan ülkelerde daha az gerçekleşmiştir.
The World Factbook 2012 tahminlerine göre ilk beş ve son beş ülke sıralaması listede gösterilmiştir.
Sıra | Ülke | Bebek ölüm hızı (ölüm/1,000 canlı doğum) |
---|---|---|
1 | Afganistan | 121.63 |
2 | Nijer | 109.98 |
3 | Mali | 109.08 |
4 | Somali | 103.72 |
5 | Orta Afrika Cumhuriyeti | 97.17 |
218 | İsveç | 2.74 |
219 | Singapur | 2.65 |
220 | Bermuda | 2.47 |
221 | Japonya | 2.21 |
222 | Monako | 1.80 |
Yıl | BÖH | Yıl | BÖH |
---|---|---|---|
1971 | 134,0 | 1993 | 52,6 |
1973 | 123,0 | 1998 | 42,7 |
1975 | 112,0 | 2003 | 29,0 |
1977 | 102,0 | 2004 | 24,6 |
1979 | 96,0 | 2005 | 23,6 |
1983 | 95,3 | 2006 | 22,6 |
1988 | 77,7 | 2007 | 21,7 |
Yıllar | BÖH | Yıllar | BÖH |
---|---|---|---|
1950–1955 | 152 | 2000–2005 | 52 |
1955–1960 | 136 | 2005–2010 | 47 |
1960–1965 | 116 | 2010–2015 | 43 |
1965–1970 | 100 | 2015–2020 | 40 |
1970–1975 | 91 | 2020–2025 | 37 |
1975–1980 | 83 | 2025–2030 | 34 |
1980–1985 | 74 | 2030–2035 | 31 |
1985–1990 | 65 | 2035–2040 | 28 |
1990–1995 | 61 | 2040–2045 | 25 |
1995–2000 | 57 | 2045–2050 | 23 |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ World Infant Mortality Rates in 2008 27 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . tuik.gov.tr. 2014. 22 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2015.
- ^ ENGİN, Dr. Berat. "Bebek ve Çocuk Ölümleri". sağlık.net. 12 Mart 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Kasım 2015.
- ^ "CIA – The World Factbook: Infant Mortality Rate". 19 Kasım 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Aralık 2012.
- ^ (PDF). 22 Kasım 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2015.
- ^ "UNdata: Infant mortality rate (per 1,000 births)". 27 Kasım 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Kasım 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bebek olumu bir yasin altindaki bir cocugun olumu olarak tanimlanir Bebek olum hizi ile olculur bu deger bir yilda canli dogan 1000 bebekten bir yil icinde kacinin oldugunu gosterir 2013 yili dunya bebek olum hizi2008 yilinda Dunya da bebek olum oranlari Bebek olum hizi BOH bolgedeki bebek sagligini temsil eder Bebek olum hizi bir bolgenin saglik sisteminin seviyesini gostermektedir Dunyada II Dunya savasi yillarinda bin bebekten 306 si olurken Cumhuriyetin kurulusunda Turkiye de bebeklerin 1 4 u bir yasini goremiyordu SebepleriBebek olumlerinin baslica sebepleri dogum asfiksi solunumun baslamamasi zaturre erken dogum komplikasyonlari ishal sitma kizamik ve kotu beslenmedir Bunlarin disinda egitim cevre kosullari devletin tip hizmetleri ve annenin saglik bilgisi gibi pek cok faktor olum sayisina etki eder Gida urunlerinde hijyenin saglanmasi temiz erisilebilir icme suyu bulasici hastaliklara karsi asilama ve diger halk sagligi onlemleri bebek olumlerini engeller Bebek olumleri toplumun potansiyel fiziksel sosyal ve beseri sermayesini alip goturur Bebek olumlerinin 60 i ilk bir ay icinde gerceklesmektedir Bu olumlerin ana nedeni engellenmesi zor dogumsal anormalliklerdir bir aydan bir yasina kadar olan olumler engellenebilir nedenlerden kaynaklanir Turkiye de toplam olumlerin 30 unu bebek olumleri olusturur Dunyada bebek olumleriDunyada gelismis ulkelerin ve gelismekte olan ulkeler icin bebek olum hizi 1960 ve 2001 yillari arasinda onemli olcude azalmistir 1960 yilinda binde 126 olan BOH 2001 yilinda binde 57 ye gerilemistir Ancak BOH az gelismis ulkelerde daha yuksektir 2001 yilinda az gelismis ulkelerde binde 91 olan BOH gelismis ulkelerden on kat buyuktu BOH deki azalma gelismis ulkelere nazaran gelismekte olan ulkelerde daha az gerceklesmistir The World Factbook 2012 tahminlerine gore ilk bes ve son bes ulke siralamasi listede gosterilmistir Sira Ulke Bebek olum hizi olum 1 000 canli dogum 1 Afganistan 121 632 Nijer 109 983 Mali 109 084 Somali 103 725 Orta Afrika Cumhuriyeti 97 17218 Isvec 2 74219 Singapur 2 65220 Bermuda 2 47221 Japonya 2 21222 Monako 1 80Turkiye de 1000 dogumda tahmin bebek olum oranlari 1971 2007 Saglik Bakanligi Bir Bakista Saglik 2007 Yil BOH Yil BOH1971 134 0 1993 52 61973 123 0 1998 42 71975 112 0 2003 29 01977 102 0 2004 24 61979 96 0 2005 23 61983 95 3 2006 22 61988 77 7 2007 21 7Dunyada 1000 dogumda tahmin bebek olum oranlari 1950 2050 UN medium variant 2008 rev Yillar BOH Yillar BOH1950 1955 152 2000 2005 521955 1960 136 2005 2010 471960 1965 116 2010 2015 431965 1970 100 2015 2020 401970 1975 91 2020 2025 371975 1980 83 2025 2030 341980 1985 74 2030 2035 311985 1990 65 2035 2040 281990 1995 61 2040 2045 251995 2000 57 2045 2050 23Ayrica bakinizBebek olum hizina gore ulkeler listesi Dogum orani Dogum oranina gore egemen devletler ve bagimli bolgelerin listesiKaynakca World Infant Mortality Rates in 2008 27 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde tuik gov tr 2014 22 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Kasim 2015 ENGIN Dr Berat Bebek ve Cocuk Olumleri saglik net 12 Mart 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Kasim 2015 CIA The World Factbook Infant Mortality Rate 19 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Aralik 2012 PDF 22 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2015 UNdata Infant mortality rate per 1 000 births 27 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Kasim 2015