Belsoğukluğu (Gonore), Neisseria gonorrhoeae bakterisinin neden olduğu, özellikle döl ve idrar yollarını etkileyen, cinsel yolla bulaşan bir hastalıktır. Cinsel yolla bulaşan hastalıkların ikinci en bulaşıcı olanıdır; ilk sırayı klamidya enfeksiyonu alır.
Belsoğukluğu | |
---|---|
Uzmanlık | Dermatoloji, Üroloji, Jinekoloji |
Neisseria gonorrhoeae, Gram(-) bir diplokoktur; endotoksik etkisi olan mukopolisakkaridler içerir. Etken tarafından üretilen IgA-proteaze enzimi enzimi üretra, uterus endoserviksi ve tüplerin üretra, uterus endoserviksi ve tüplerin mukozaların yüzeylerindeki koruyucu IgA proteinini eriterek bu bölgede tutunabilmesini sağlar.
Korunmasız ilişki enfeksiyonun yayılmasında en önemli faktördür. Cinsel ilişkiyle bulaşan hastalığın kuluçka süresi 2-30 gündür; ancak genellikle enfekte olduktan sonra belirtiler 2-6 gün içinde ortaya çıkabilir. Bu hastalıkta cinsel organdan ejakülata benzer damlalar halinde sıvılar gelir; özellikle erkeklerde üre boşaltımı sırasında ve sonrasında cinsel organda yanma hissi vardır. Eğer tedavi edilmezse kişide kısırlık gibi önemli hastalıklara sebebiyet verir.
Bulgular
Erkeklerde üretrayı (gonokok üretriti), kadınlarda ise serviksi ve serviksteki salgı bezlerini (gonokok servisiti) etkiler. Erkeklerde hastalık kuluçka süresinden sonra idrar yaparken ağrı ve irinli akıntı belirtileri görülür. Kadın hastaların çoğu asemptomatik portörlerdir; mukus ve adet (menstrüasyon) akıntısı bakterilerin çoğalması için uygun ortamlardır. Belirti veren olgularda, döl ve idrar yollarında ağrılı akıntı başlar. Bu aşamada tedavi edilmezse salpinks lezyonlarındaki kronikleşme kısırlık (infertilite; sterilite) ile sonlanabilir. Akut dönemde sepsis, artrit, konjunktivit gelişebilir.
Tedavi görmeyen olgular giderek kronikleşir. Dünyada kısırlığa (sekonder sterilite) neden olan faktörlerin başında kronikleşmiş gonore infeksiyonu gelmektedir. Kronikleşme erkeklerde epididim kanallarının tıkanması ile testis ve prostat lezyonları nedeniyle kısırlık (infertilite; sterilite) ile sonlanabilir. Kadınlarda ise, rahim boynu ve tüplerin yanı sıra karın alt bölgesine yayılarak kısırlık (sterilite) ve dış gebelik (ektopik gebelik) nedeni olabilir (pelvik inflamatuvar hastalık). Kadınlarda karaciğer çevresinde oluşan patolojiler, batma sancısı olarak anlatılan ağrılara neden olur (). Akut dönemde sepsis, artrit, konjunktivit ve meninjit gelişebilir.
Gonore stomatiti (belsoğukluğu stomatiti): Oral seks infeksiyonlarında canlı etken ağız mukozasından ya da farinksten girer. Genellikle sessiz bir gidiş gösterir. Klinik belirti veren olgulardaki bulgular özgün değildir (nonspesifik); dilde, dişetlerinde ve farinkste eritemli bir zemin üzerinde irili ufaklı erozyonlar görülür. Bazı olgularda erozyonlar birleşerek ve derinleşerek büyükçe ülserler yaparlar. Bölgesel lenfadenopati saptanır. Ayırıcı tanıda bakteriyolojik incelemeler yara sağlardır.
Tanı
Belsoğukluğu, bulaşıcı olması nedeniyle toplumsal bir hastalıktır. Mikroskopik inceleme çoğunluğu nötrofil polimorflar tarafından fagosite edilmiş diplokoklar görülür. Kronikleşen olgularda, yoğun plazma hücreleri içeren fibröz doku gelişmesi saptanır.
Komplikasyonlar
- Kısırlık (sterilite; infertilite)
- Reaktif artrit (Reiter sendromu): Tedavisiz hastalarda, kan dolaşımına giren bakteriler bir ya da birkaç eklemi tutar. Eklemlerde oluşan irinli artrit'in yanı sıra deri ve mukozalarda yangısal tepkiler ile konjunktivit bulguları saptanabilir. Eklemlerden alınan eksüda örneklerinde gonokoklar belirlenir.
- Gonokok konjunktiviti: Erişkinlerde gonokokla kirlenmiş ellerin gözleri de enfekte etmesi sonucudur. Bebeklerdeki göz enfeksiyonu, doğarken hasta annesinin doğum yollarındaki bakterilerin bulaşması ile ortaya çıkar (ophthalmia neonatorum).
- Sepsis: Tedavisi geciken hastalarda gonokokların kan dolaşımına karışmasıdır. Özellikle, bağışıklık sistemindeki kompleman bileşenlerinde sorunu olan hastalarda sık görülen bir komplikasyondur.
Tedavi
Belsoğukluğu hastalığı doktor kontrolünde verilen seftriakson, doksisiklin gibi ilaç tedavileri uygulanır.
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i Stanberry L, Rosenthal S (editors). Sexually Transmitted Diseases, 2nd edition. Academic Press-Elsevier, London-Waltham-San Diego, 2013
- ^ a b c d e f g h i Kumar V, Abbas AK, Aster JC. Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease. 9th edt., Elsevier Saunders, Philadelphia, 2015
- ^ a b c Tukington C, Ashby BL. The Encyclopedia of Infectious Diseases, 3rd edition. Facts on File Inc., New York, 2007
- ^ a b c d e Çöloğlu AS. Oral Patoloji (Ağız Patolojisi). Yeditepe Üniv.Yayınları, Mor Ajans, İstanbul, 2007
- ^ a b . 18 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2012.
- ^ a b Little JW. Gonorrhea: An update. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod. 101:137-143, 2006
Sınıflandırma | D |
---|---|
Dış kaynaklar |
|
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Belsoguklugu Gonore Neisseria gonorrhoeae bakterisinin neden oldugu ozellikle dol ve idrar yollarini etkileyen cinsel yolla bulasan bir hastaliktir Cinsel yolla bulasan hastaliklarin ikinci en bulasici olanidir ilk sirayi klamidya enfeksiyonu alir BelsogukluguUzmanlikDermatoloji Uroloji Jinekoloji Neisseria gonorrhoeae Gram bir diplokoktur endotoksik etkisi olan mukopolisakkaridler icerir Etken tarafindan uretilen IgA proteaze enzimi enzimi uretra uterus endoserviksi ve tuplerin uretra uterus endoserviksi ve tuplerin mukozalarin yuzeylerindeki koruyucu IgA proteinini eriterek bu bolgede tutunabilmesini saglar Korunmasiz iliski enfeksiyonun yayilmasinda en onemli faktordur Cinsel iliskiyle bulasan hastaligin kulucka suresi 2 30 gundur ancak genellikle enfekte olduktan sonra belirtiler 2 6 gun icinde ortaya cikabilir Bu hastalikta cinsel organdan ejakulata benzer damlalar halinde sivilar gelir ozellikle erkeklerde ure bosaltimi sirasinda ve sonrasinda cinsel organda yanma hissi vardir Eger tedavi edilmezse kiside kisirlik gibi onemli hastaliklara sebebiyet verir BulgularErkeklerde uretrayi gonokok uretriti kadinlarda ise serviksi ve serviksteki salgi bezlerini gonokok servisiti etkiler Erkeklerde hastalik kulucka suresinden sonra idrar yaparken agri ve irinli akinti belirtileri gorulur Kadin hastalarin cogu asemptomatik portorlerdir mukus ve adet menstruasyon akintisi bakterilerin cogalmasi icin uygun ortamlardir Belirti veren olgularda dol ve idrar yollarinda agrili akinti baslar Bu asamada tedavi edilmezse salpinks lezyonlarindaki kroniklesme kisirlik infertilite sterilite ile sonlanabilir Akut donemde sepsis artrit konjunktivit gelisebilir Tedavi gormeyen olgular giderek kroniklesir Dunyada kisirliga sekonder sterilite neden olan faktorlerin basinda kroniklesmis gonore infeksiyonu gelmektedir Kroniklesme erkeklerde epididim kanallarinin tikanmasi ile testis ve prostat lezyonlari nedeniyle kisirlik infertilite sterilite ile sonlanabilir Kadinlarda ise rahim boynu ve tuplerin yani sira karin alt bolgesine yayilarak kisirlik sterilite ve dis gebelik ektopik gebelik nedeni olabilir pelvik inflamatuvar hastalik Kadinlarda karaciger cevresinde olusan patolojiler batma sancisi olarak anlatilan agrilara neden olur Akut donemde sepsis artrit konjunktivit ve meninjit gelisebilir Gonore stomatiti belsoguklugu stomatiti Oral seks infeksiyonlarinda canli etken agiz mukozasindan ya da farinksten girer Genellikle sessiz bir gidis gosterir Klinik belirti veren olgulardaki bulgular ozgun degildir nonspesifik dilde disetlerinde ve farinkste eritemli bir zemin uzerinde irili ufakli erozyonlar gorulur Bazi olgularda erozyonlar birleserek ve derinleserek buyukce ulserler yaparlar Bolgesel lenfadenopati saptanir Ayirici tanida bakteriyolojik incelemeler yara saglardir TaniBelsoguklugu bulasici olmasi nedeniyle toplumsal bir hastaliktir Mikroskopik inceleme cogunlugu notrofil polimorflar tarafindan fagosite edilmis diplokoklar gorulur Kroniklesen olgularda yogun plazma hucreleri iceren fibroz doku gelismesi saptanir KomplikasyonlarOphthalmia neonatorum gonokok infeksiyonu olan annenin bebeginde dogumdaki bulas sonrasi olusan goz enfeksiyonuKisirlik sterilite infertilite Reaktif artrit Reiter sendromu Tedavisiz hastalarda kan dolasimina giren bakteriler bir ya da birkac eklemi tutar Eklemlerde olusan irinli artrit in yani sira deri ve mukozalarda yangisal tepkiler ile konjunktivit bulgulari saptanabilir Eklemlerden alinan eksuda orneklerinde gonokoklar belirlenir Gonokok konjunktiviti Eriskinlerde gonokokla kirlenmis ellerin gozleri de enfekte etmesi sonucudur Bebeklerdeki goz enfeksiyonu dogarken hasta annesinin dogum yollarindaki bakterilerin bulasmasi ile ortaya cikar ophthalmia neonatorum Sepsis Tedavisi geciken hastalarda gonokoklarin kan dolasimina karismasidir Ozellikle bagisiklik sistemindeki kompleman bilesenlerinde sorunu olan hastalarda sik gorulen bir komplikasyondur TedaviBelsoguklugu hastaligi doktor kontrolunde verilen seftriakson doksisiklin gibi ilac tedavileri uygulanir Kaynakca a b c d e f g h i Stanberry L Rosenthal S editors Sexually Transmitted Diseases 2nd edition Academic Press Elsevier London Waltham San Diego 2013 a b c d e f g h i Kumar V Abbas AK Aster JC Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease 9th edt Elsevier Saunders Philadelphia 2015 a b c Tukington C Ashby BL The Encyclopedia of Infectious Diseases 3rd edition Facts on File Inc New York 2007 a b c d e Cologlu AS Oral Patoloji Agiz Patolojisi Yeditepe Univ Yayinlari Mor Ajans Istanbul 2007 a b 18 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Nisan 2012 a b Little JW Gonorrhea An update Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 101 137 143 2006 SiniflandirmaDICD 10 A 1 ICD 9 CM 098MeSH D006069Dis kaynaklarPatient UK Belsoguklugu