Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Belgrad Taarruzu ya da Belgrad Stratejik Taarruz Harekâtı (Sırp-Hırvatça: Beogradska operacija, Београдска операција; Rusça: Белградская стратегическая наступательная операция, Rusça: Belgradskaya strategicheskaya nastupatel'naya operatsiya), II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslavya Cephesi'nde, Kızıl Ordu ve Yugoslav Partizanlar'la Wehrmacht arasında gerçekleşen muharebelerdir. Esas olarak Yugoslavya'nın başkenti Belgrad'a yönelik olan bu genel taarruz harekâtı, 14 Eylül - 24 Kasım 1944 tarihleri arasında devam etmiş ve sonunda Alman işgalindeki Yugoslavya bu işgalden çıkmıştır. Sovyet ve Yugoslav kuvvetleri ayrı ve yeterli eşgüdüm olmadan harekât yaptılar. Bu durum Alman birliklerinin Belgrad bölgesinden tahliyesi için fırsat yarattı.
| Belgrad Taarruzu | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| II. Dünya Savaşı Yugoslavya Cephesi | |||||||
 Belgrad'da imha edilmiş bir T-34/85 | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
Müttefik:  Sovyetler Birliği Yugoslav Partizanlar Bulgaristan | Mihver: Almanya Ulusal Kurtuluş Hükümeti | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
 Fyodor Tolbuhin Savo Drljević Danilo Lekić Kiril Stancev |  Maximilian von Weichs (ölü) Hans Felber Alexander Löhr | ||||||
| Çatışan birlikler | |||||||
| 1. Ordu Grubu | 2. Panzer Ordusu Ordu Grubu F | ||||||
| Güçler | |||||||
| 580,000 asker 3,640 top 520 tank ve saldırı silahı 1,420 uçak 80 gemi | 150,000 asker (çoğunlukla 2. kademe piyade ve Alman olmayan destek birlikleri) 2,100 top 125 tank ve saldırı silahı 350 uçak 70 gemi | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Sovyetler: 2,953 ölü (sadece Belgrad) | 45,000 [] | ||||||
Harekâta katılan kuvvetler, taarruz eden tarafta batıda Yugoslav Partizanları'nın 1. Ordu Grubu, kuzeyde (2. Bulgar Ordusu dahil) ve 2. Ukrayna Cephesi'nin bazı unsurlarıdır. Savunan taraf ise Alman E Ordular Grubu'ydu. Ayrıca Sırp faşist unsurlar olan Çetnikler de Alman kuvvetlerinin yanında çarpıştılar.
Sovyet kuvvetlerinin esas hedefi Suva Planina bölgesindeki Alman E Ordular Grubu'nu ve Velika Morava bölgesindeki 'nu imha etmek, sonuçta Belgrad'ı kontrol altına almaktı.
Taarruzun ikincil hedefi ise Arnavutluk ve Yunanistan'dan çekilen Alman E Ordular Grubu'nun geri çekilme hattını, Belgrad - Selanik demiryolu da dahil olmak üzere, Macaristan - Belgrad - Güney Yugoslavya bölgesini ele geçirmekti.
Harekât öncesi
İki Alman ordu grubu, 1944 yılı Eylül ayı öncesinde Balkanlar'da bulunuyordu. E Ordular Grubu, harekât bölgesinin güneyinde, F Ordular Grubu ise kuzeyinde yerleşmişti. Romanya ve Bulgaristan'ın taraf değiştirmesine yol açan 2. Yaş-Kişinev Taarruzu'nda uğranılan yenilgi ve Kızıl Ordu birliklerinin Balkanlar içinde ilerlemesi, E Ordular Grubu'nu Macaristan içlerine çekilmeye zorlamıştı. Ayrıca Macaristan'da, F Ordular Grubu unsurlarından Sırbistan Ordular Grubu oluşturuldu.
Bulgaristan'daki monarşist - faşist rejim, 1944 Bulgaristan darbesinin sonucunda devrildi ve yerini Kimon Georgiev liderliğindeki Anavatan Cephesi Hükûmeti kuruldu. Bu yeni hükûmet işbaşına geldiğinde Almanya'ya savaş ilan etti.
Eylül ayı sonlarında Mareşal Fyodor Tolbuhin komutasındaki Sovyet 3. Ukrayna Cephesi, Yugoslavya - Bulgaristan sınırında toplanmaktaydı. Sovyet 'su Bulgaristan'ın kuzeybatı köşesindeki Vidin civarında, General K. Stanche komutasında olup operatif olarak 3. Ukrayna Cephesi emrindeki Bulgar 2. Ordu'su, Yugoslavya - Bulgaristan ve Yunanistan sınırlarının kesiştiği bölgedeki Niş demiryolu kavşağının güneyinde konuşlanmıştır. Ayrıca Yugoslav Partizanlar'ının 1. Ordusu, Niş'in geri alınmasında Yugoslav 13. ve 14. Kolorduları takviye etmek ve 57. Ordu'nun Belgrad'a ilerlemesinde destek olmak için Yugoslavya'dan bölgeye getirilici. Kızıl Ordu'nun 2. Ukrayna Cephesi'nin 'su, Vrsac'ın kuzeyinde Belgrad'la Macaristan arasındaki demiryolu hattını kesmek için harekete geçmeye hazır olarak Romanya'nın Teregove Nehri kesimine konuşlandı
Harekât öncesinde Mareşal Tito'ya bağlı Yugoslav Partizanlar ile Sovyet birlikleri arasında eşgüdüm sağlandı. Bu amaçla Mareşal Tito, 21 Eylül'de artık Sovyet kontrolünde olan Romanya'ya gelerek Stalin'le görüşmek üzere Moskova'ya hareket etti. Bu iki müttefik, Yugoslavya'da sürdürülecek harekâta Bulgaristan birliklerinin katılımı konusunda bir anlaşmaya vardılar.
Taarruz
Kara harekâtları başlamadan önce 3. Ukrayna Cephesi'nin hava unsuru olan 17. Hava Ordusu, Alman birliklerinin Yunanistan'dan ve Yugoslavya'nın güney bölgelerinden geri çekilmesini önlemekle görevlendirildi. Bu görevle Sovyet hava unsurları 15 - 21 Eylül tarihleri arasında Niş, Üsküp ve Kruşevo bölgelerindeki demiryolu köprülerine ve diğer önemli tesislere karşı hava akınları düzenlediler.
Harekât cephenin güney kanadından Leskovak - Niş bölgesinde 2. Bulgar Ordusu'nun taarruzuyla başlatıldı. Savunmadaki kuvvet, Alman "dir. İki gün sonra Yugoslav partizan unsurlarının da katılmış olduğu Bulgar Ordusu, Çetnik ve Sırp sınır muhafızlarından oluşan birleşik bir kuvveti atarak Vlasotince'yi ele geçirdi. Bulgar Ordu'sunun bir zırhlı Tugayı öncülüğünde 8 Ekim'de Bela Palanka civarındaki Alman mevzilerine taarruz edildi ve Vlasotince kesimine iki gün içinde ulaşıldı. Leskovak, 47. Partizan Tümeni'nin bir tugayıyla desteklenen zırhlı tugay tarafından 12 Ekim 1944 günü alındı. Bu sırada Morava Nehri'ni geçen ve Niş yönünde yoklama taarruzları yapan bir Bulgar keşif taburu da bu taarruzda etkili olmuştur. Bunun amacı "Prinz Eugen" Tümeni'nin kuzeye çekilen kalıntılarını izlemekten çok 2. Bulgar Ordusu'nun Kosova'yı geri almak için harekete geçmesi ve böylelikle orada Yunanistan'dan kuzeye doğru çekilen Alman E Ordular Grubu'nun geri çekilme hattını kesmek içindi. Prepolac Geçidi'nin 5 Kasım'da ağır kayıplarla geçilmesinden sonra tugay Podujevo'yu işgal etti. Fakat Kasım ayının 21'ine kadar Priştine'ye ulaşamadı.
Sovyet 57. Ordu'su 28 Eylül'de Vidin bölgesinden Belgrad genel istikametinde taarruzuna başladı. Ordu'nun 64. Piyade Kolordusu Vidin'in güneyinden ilerleyerek Paracin'de Morava Nehri geçişlerini kontrol altına aldı. Bu arada 68. Piyade Kolordusu Vidin'den Mladenovak yönünde ilerleyerek Petrovak'ın güney kesiminde Yugoslav 14. Kolordusu ile temas kurdu. Sovyet 75. Piyade Kolordusu Bulgaristan'ın güneybatı sınırındaki Turnu-Severin bölgesinden, ordunun kuzey kanadını örterek Pozarevak yönünde ilerledi. 57. Ordu, cephenin kuzey kanadı boyunca Tuna üzerinde askeri malzeme ve birliklerin naklini sağlayan Tuna Askeri Filotillosu'nun ikmal desteğinden yararlanmıştır. Sovyet 17. Hava Ordusu'nun desteğini alan Yugoslav 14. Kolordusu, Mihver sınır savunma birliklerinin cephesini Doğu Sırpistan dağlarında, şiddetli çatışmalarla yardı. Yugoslav birlikleri 8 Ekim'de Morava Nehrine ilerlediler ve Velika Plana ve Palanka'da iki köprübaşı ele geçirdiler. Güneydoğu Bulgaristan'dan bölgeye ulaşan 4. Muhafız Mekanize Kolordu'su, güneyden Belgrad yönündeki taarruzun geliştirilmesi için 12 Ekim'de oluşan gedikten ileri sürüldü. Bu sırada taarruz, bölgeye yeni ulaşan Yugoslav 1. Proletarya Tümeni tarafından devam ettirildi ve 12. Slovak Tümeni, Belgrad2ın batısında Sava Nehri üzerinde köprübaşları oluşturdu.
Taarruzun kuzey kesiminde 2. Ukrayna Cephesi kuvvetlerinin desteğinde 46. Ordu, Alman Belgrad savunma mevzilerinin kuzeyinde kanat açığından çevirme girişimi için ilerledi. Böylelikle Tisza Nehri üzerindeki ve demiryolu ikmal hattını kesmeyi amaçladı. 10. Muhafız Piyade Kolordusu, 5. Hava Ordusu'nun desteğiyle Tamiş Nehrini ve Pancevo kuzeyinde Tisza'yı hızla geçerek Belgrad - Novi Sad demiryolu hattını tehdit eder duruma geldi. Daha kuzeyde Kızıl Ordu'nun 31. Muhafız Piyade Kolordusu Petrovgrad yönünde ilerledi ve 37. Piyade Kolordusu, Tisza Nehri geçişleri için taarruz ederek Novi Sad'la Subotika arasındaki demiryolu hattını tehdit ederek daha geniş alanlı bir tehdit yarattı. Bu geniş kuşatmalar, Sovyet Budapeşte Stratejik Taarruz Harekâtı'nın hazırlıklarını da sağlamış oluyordu.
Belgrad Taarruzu
Belgrad'ın güneyindeki savunma cephesi, Sovyet 4. Muhafız Mekanize Kolordusu ve Yugoslav 12. Kolordusu tarafından 14 Ekim 1944 tarihinde kırıldı ve kente girildi. Belgrad ve güneydoğudaki Smederevo arasında Alman birliklerinin teslim olması Belgrad'a taarruz eden kuvvetlerin de işini güçleştirdi ve kentin tümüyle kontrol altına alınması bu yüzden sekteye uğradı. Yugoslav ve Sovyet birlikleri, 20 Ekim 1944 tarihinde Belgrad'ı tümüyle kontrol altına aldılar.
Yugoslav 13. Kolordu'su Bulgar 2. Ordu'su ile birlikte güneydoğu yönünden Niş ve Leskovac yönünde ilerledi. Bu birlikler ayrıca E Ordular Grubu'nun, Morava ve güneyindeki nehirler üzerinden geri çekilme bölgesini işgal etmekle görevliydiler. Bunun sonucunda E Ordular Grubu, Karadağ ve Bosna'nın dağlık bölgelerinden geri çekilmek zorunda kaldılar ve Macaristan'daki Alman birlikleriyle birleşemediler. Bir sonraki gün 3. Ukrayna Cephesi birlikleri Kraljevo'ya hücum ederek Belgrad - Thessoalniki anayolunu kestiler.
Yugoslav Partizanlara bağlı birliklerle birlikte 46. Ordu (2. Ukrayna Cephesi) 10. Muhafız Piyade Kolordusu Tuna üzerinden hareket ederek, Belgrad bölgesindeki Wehmacht kuvvetlerine karşı kuzeydoğuda daha geniş bir güç oluşturdular. Bu birlikler Tisza ve Tuna'nın sol kıyılarını (Yugoslavya tarafı) temizlediler ve Pancevo'yu geri aldılar.
Sonuç
Belgrad Harekâtı'nın tamamlanmasından sonra 3. Ukrayna Cephesi kuvvetleri, 2. Ukrayna Cephesi'ni desteklemek üzere Macaristan'a kaydırıldılar. Ülkelerinin bağımsızlığını sağlamakta Yuvoslav Partizanlara cephane, silah ve malzeme yönünden destek olunmaya devam edilmiştir.
Dipnotlar
- ^ Glantz (1995), p. 299
- ^ Belgrad 20 Ekim 1945 tarihinde düştü. The encyclopedia of Military History from 3500 B.C. to the present - Ernest R. Dupuy,
- ^ The Bulgarian Army in Yugoslavia 1941-1945 - Tomo Ristovski, Boro Mitrovski Sh: 215-56
- ^ David M. Glantz, Savaş Sanatı Sempozyumu - From the Vistula to the Oder: Soviet Offensive Operations - October 1944 - March 1945. 19 - 23 Mayıs 1986. US Army War College Sh: 666
Kaynakça
- The Bulgarian Army in Yugoslavia 1941-1945 - Tomo Ristovski, Boro Mitrovski
- From the Vistula to the Oder: Soviet Offensive Operations - October 1944 - March 1945 - David M. Glantz. Savaş Sanatı Sempozyumu, US Army War College 19 - 23 Mayıs 1986
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Belgrad Taarruzu ya da Belgrad Stratejik Taarruz Harekati Sirp Hirvatca Beogradska operacija Beogradska operaciјa Rusca Belgradskaya strategicheskaya nastupatelnaya operaciya Rusca Belgradskaya strategicheskaya nastupatel naya operatsiya II Dunya Savasi sirasinda Yugoslavya Cephesi nde Kizil Ordu ve Yugoslav Partizanlar la Wehrmacht arasinda gerceklesen muharebelerdir Esas olarak Yugoslavya nin baskenti Belgrad a yonelik olan bu genel taarruz harekati 14 Eylul 24 Kasim 1944 tarihleri arasinda devam etmis ve sonunda Alman isgalindeki Yugoslavya bu isgalden cikmistir Sovyet ve Yugoslav kuvvetleri ayri ve yeterli esgudum olmadan harekat yaptilar Bu durum Alman birliklerinin Belgrad bolgesinden tahliyesi icin firsat yaratti Belgrad TaarruzuII Dunya Savasi Yugoslavya CephesiBelgrad da imha edilmis bir T 34 85Tarih14 Eylul 24 Kasim 1944BolgeBelgrad YugoslavyaSonucPartizan Sovyet zaferiTaraflarMuttefik Sovyetler Birligi Yugoslav Partizanlar BulgaristanMihver Almanya Ulusal Kurtulus HukumetiKomutanlar ve liderlerFyodor Tolbuhin Savo Drljevic Danilo Lekic Kiril StancevMaximilian von Weichs olu Hans Felber Alexander LohrCatisan birlikler1 Ordu Grubu2 Panzer Ordusu Ordu Grubu FGucler580 000 asker 3 640 top 520 tank ve saldiri silahi 1 420 ucak 80 gemi150 000 asker cogunlukla 2 kademe piyade ve Alman olmayan destek birlikleri 2 100 top 125 tank ve saldiri silahi 350 ucak 70 gemiKayiplarSovyetler 4 350 olu veya kayip 14 488 yarali veya hasta 18 838 toplam Yugoslavlar 2 953 olu sadece Belgrad 45 000 kaynak belirtilmeli Harekata katilan kuvvetler taarruz eden tarafta batida Yugoslav Partizanlari nin 1 Ordu Grubu kuzeyde 2 Bulgar Ordusu dahil ve 2 Ukrayna Cephesi nin bazi unsurlaridir Savunan taraf ise Alman E Ordular Grubu ydu Ayrica Sirp fasist unsurlar olan Cetnikler de Alman kuvvetlerinin yaninda carpistilar Sovyet kuvvetlerinin esas hedefi Suva Planina bolgesindeki Alman E Ordular Grubu nu ve Velika Morava bolgesindeki nu imha etmek sonucta Belgrad i kontrol altina almakti Taarruzun ikincil hedefi ise Arnavutluk ve Yunanistan dan cekilen Alman E Ordular Grubu nun geri cekilme hattini Belgrad Selanik demiryolu da dahil olmak uzere Macaristan Belgrad Guney Yugoslavya bolgesini ele gecirmekti Harekat oncesiIki Alman ordu grubu 1944 yili Eylul ayi oncesinde Balkanlar da bulunuyordu E Ordular Grubu harekat bolgesinin guneyinde F Ordular Grubu ise kuzeyinde yerlesmisti Romanya ve Bulgaristan in taraf degistirmesine yol acan 2 Yas Kisinev Taarruzu nda ugranilan yenilgi ve Kizil Ordu birliklerinin Balkanlar icinde ilerlemesi E Ordular Grubu nu Macaristan iclerine cekilmeye zorlamisti Ayrica Macaristan da F Ordular Grubu unsurlarindan Sirbistan Ordular Grubu olusturuldu Bulgaristan daki monarsist fasist rejim 1944 Bulgaristan darbesinin sonucunda devrildi ve yerini Kimon Georgiev liderligindeki Anavatan Cephesi Hukumeti kuruldu Bu yeni hukumet isbasina geldiginde Almanya ya savas ilan etti Eylul ayi sonlarinda Maresal Fyodor Tolbuhin komutasindaki Sovyet 3 Ukrayna Cephesi Yugoslavya Bulgaristan sinirinda toplanmaktaydi Sovyet su Bulgaristan in kuzeybati kosesindeki Vidin civarinda General K Stanche komutasinda olup operatif olarak 3 Ukrayna Cephesi emrindeki Bulgar 2 Ordu su Yugoslavya Bulgaristan ve Yunanistan sinirlarinin kesistigi bolgedeki Nis demiryolu kavsaginin guneyinde konuslanmistir Ayrica Yugoslav Partizanlar inin 1 Ordusu Nis in geri alinmasinda Yugoslav 13 ve 14 Kolordulari takviye etmek ve 57 Ordu nun Belgrad a ilerlemesinde destek olmak icin Yugoslavya dan bolgeye getirilici Kizil Ordu nun 2 Ukrayna Cephesi nin su Vrsac in kuzeyinde Belgrad la Macaristan arasindaki demiryolu hattini kesmek icin harekete gecmeye hazir olarak Romanya nin Teregove Nehri kesimine konuslandi Harekat oncesinde Maresal Tito ya bagli Yugoslav Partizanlar ile Sovyet birlikleri arasinda esgudum saglandi Bu amacla Maresal Tito 21 Eylul de artik Sovyet kontrolunde olan Romanya ya gelerek Stalin le gorusmek uzere Moskova ya hareket etti Bu iki muttefik Yugoslavya da surdurulecek harekata Bulgaristan birliklerinin katilimi konusunda bir anlasmaya vardilar TaarruzKara harekatlari baslamadan once 3 Ukrayna Cephesi nin hava unsuru olan 17 Hava Ordusu Alman birliklerinin Yunanistan dan ve Yugoslavya nin guney bolgelerinden geri cekilmesini onlemekle gorevlendirildi Bu gorevle Sovyet hava unsurlari 15 21 Eylul tarihleri arasinda Nis Uskup ve Krusevo bolgelerindeki demiryolu koprulerine ve diger onemli tesislere karsi hava akinlari duzenlediler Harekat cephenin guney kanadindan Leskovak Nis bolgesinde 2 Bulgar Ordusu nun taarruzuyla baslatildi Savunmadaki kuvvet Alman 7 SS Dag Tumeni Prinz Eugen dir Iki gun sonra Yugoslav partizan unsurlarinin da katilmis oldugu Bulgar Ordusu Cetnik ve Sirp sinir muhafizlarindan olusan birlesik bir kuvveti atarak Vlasotince yi ele gecirdi Bulgar Ordu sunun bir zirhli Tugayi onculugunde 8 Ekim de Bela Palanka civarindaki Alman mevzilerine taarruz edildi ve Vlasotince kesimine iki gun icinde ulasildi Leskovak 47 Partizan Tumeni nin bir tugayiyla desteklenen zirhli tugay tarafindan 12 Ekim 1944 gunu alindi Bu sirada Morava Nehri ni gecen ve Nis yonunde yoklama taarruzlari yapan bir Bulgar kesif taburu da bu taarruzda etkili olmustur Bunun amaci Prinz Eugen Tumeni nin kuzeye cekilen kalintilarini izlemekten cok 2 Bulgar Ordusu nun Kosova yi geri almak icin harekete gecmesi ve boylelikle orada Yunanistan dan kuzeye dogru cekilen Alman E Ordular Grubu nun geri cekilme hattini kesmek icindi Prepolac Gecidi nin 5 Kasim da agir kayiplarla gecilmesinden sonra tugay Podujevo yu isgal etti Fakat Kasim ayinin 21 ine kadar Pristine ye ulasamadi Sovyet 57 Ordu su 28 Eylul de Vidin bolgesinden Belgrad genel istikametinde taarruzuna basladi Ordu nun 64 Piyade Kolordusu Vidin in guneyinden ilerleyerek Paracin de Morava Nehri gecislerini kontrol altina aldi Bu arada 68 Piyade Kolordusu Vidin den Mladenovak yonunde ilerleyerek Petrovak in guney kesiminde Yugoslav 14 Kolordusu ile temas kurdu Sovyet 75 Piyade Kolordusu Bulgaristan in guneybati sinirindaki Turnu Severin bolgesinden ordunun kuzey kanadini orterek Pozarevak yonunde ilerledi 57 Ordu cephenin kuzey kanadi boyunca Tuna uzerinde askeri malzeme ve birliklerin naklini saglayan Tuna Askeri Filotillosu nun ikmal desteginden yararlanmistir Sovyet 17 Hava Ordusu nun destegini alan Yugoslav 14 Kolordusu Mihver sinir savunma birliklerinin cephesini Dogu Sirpistan daglarinda siddetli catismalarla yardi Yugoslav birlikleri 8 Ekim de Morava Nehrine ilerlediler ve Velika Plana ve Palanka da iki koprubasi ele gecirdiler Guneydogu Bulgaristan dan bolgeye ulasan 4 Muhafiz Mekanize Kolordu su guneyden Belgrad yonundeki taarruzun gelistirilmesi icin 12 Ekim de olusan gedikten ileri suruldu Bu sirada taarruz bolgeye yeni ulasan Yugoslav 1 Proletarya Tumeni tarafindan devam ettirildi ve 12 Slovak Tumeni Belgrad2in batisinda Sava Nehri uzerinde koprubaslari olusturdu Taarruzun kuzey kesiminde 2 Ukrayna Cephesi kuvvetlerinin desteginde 46 Ordu Alman Belgrad savunma mevzilerinin kuzeyinde kanat acigindan cevirme girisimi icin ilerledi Boylelikle Tisza Nehri uzerindeki ve demiryolu ikmal hattini kesmeyi amacladi 10 Muhafiz Piyade Kolordusu 5 Hava Ordusu nun destegiyle Tamis Nehrini ve Pancevo kuzeyinde Tisza yi hizla gecerek Belgrad Novi Sad demiryolu hattini tehdit eder duruma geldi Daha kuzeyde Kizil Ordu nun 31 Muhafiz Piyade Kolordusu Petrovgrad yonunde ilerledi ve 37 Piyade Kolordusu Tisza Nehri gecisleri icin taarruz ederek Novi Sad la Subotika arasindaki demiryolu hattini tehdit ederek daha genis alanli bir tehdit yaratti Bu genis kusatmalar Sovyet Budapeste Stratejik Taarruz Harekati nin hazirliklarini da saglamis oluyordu Belgrad TaarruzuBelgrad in guneyindeki savunma cephesi Sovyet 4 Muhafiz Mekanize Kolordusu ve Yugoslav 12 Kolordusu tarafindan 14 Ekim 1944 tarihinde kirildi ve kente girildi Belgrad ve guneydogudaki Smederevo arasinda Alman birliklerinin teslim olmasi Belgrad a taarruz eden kuvvetlerin de isini guclestirdi ve kentin tumuyle kontrol altina alinmasi bu yuzden sekteye ugradi Yugoslav ve Sovyet birlikleri 20 Ekim 1944 tarihinde Belgrad i tumuyle kontrol altina aldilar Yugoslav 13 Kolordu su Bulgar 2 Ordu su ile birlikte guneydogu yonunden Nis ve Leskovac yonunde ilerledi Bu birlikler ayrica E Ordular Grubu nun Morava ve guneyindeki nehirler uzerinden geri cekilme bolgesini isgal etmekle gorevliydiler Bunun sonucunda E Ordular Grubu Karadag ve Bosna nin daglik bolgelerinden geri cekilmek zorunda kaldilar ve Macaristan daki Alman birlikleriyle birlesemediler Bir sonraki gun 3 Ukrayna Cephesi birlikleri Kraljevo ya hucum ederek Belgrad Thessoalniki anayolunu kestiler Yugoslav Partizanlara bagli birliklerle birlikte 46 Ordu 2 Ukrayna Cephesi 10 Muhafiz Piyade Kolordusu Tuna uzerinden hareket ederek Belgrad bolgesindeki Wehmacht kuvvetlerine karsi kuzeydoguda daha genis bir guc olusturdular Bu birlikler Tisza ve Tuna nin sol kiyilarini Yugoslavya tarafi temizlediler ve Pancevo yu geri aldilar SonucBelgrad Harekati nin tamamlanmasindan sonra 3 Ukrayna Cephesi kuvvetleri 2 Ukrayna Cephesi ni desteklemek uzere Macaristan a kaydirildilar Ulkelerinin bagimsizligini saglamakta Yuvoslav Partizanlara cephane silah ve malzeme yonunden destek olunmaya devam edilmistir Dipnotlar Glantz 1995 p 299 Belgrad 20 Ekim 1945 tarihinde dustu The encyclopedia of Military History from 3500 B C to the present Ernest R Dupuy The Bulgarian Army in Yugoslavia 1941 1945 Tomo Ristovski Boro Mitrovski Sh 215 56 David M Glantz Savas Sanati Sempozyumu From the Vistula to the Oder Soviet Offensive Operations October 1944 March 1945 19 23 Mayis 1986 US Army War College Sh 666KaynakcaThe Bulgarian Army in Yugoslavia 1941 1945 Tomo Ristovski Boro Mitrovski From the Vistula to the Oder Soviet Offensive Operations October 1944 March 1945 David M Glantz Savas Sanati Sempozyumu US Army War College 19 23 Mayis 1986