Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bernhardus Varenius (Bernhard Varen) (1622, Hitzacker, Lower Saxony – 1650) Alman coğrafyacı.
Keşifler çağını müteakiben oluşan birikim Avrupalı bilim adamları tarafından değerlendirilmeye başlamış ve önemli buluşların yanı sıra bilimsel değişme ve gelişmeler ortaya çıkmıştır. Bu gelişmelerin 16 ve 17. yüzyıllarda Coğrafya alanındaki en önemli iki ismi Bernhardus Varenius ve Gerardus Mercator’dur.
Çocukluk ve ilk gençlik yıllarında kilise terbiyesi ve Hristiyan öğretisi üzerine eğitim alan bu bilim adamları sonraları kendilerine yeni ilgi alanları belirlemiş ve Tıp, Matematik, Astronomi, Felsefe gibi bilimlerle bir süre ilgilendikten sonra Coğrafya’da karar kılmışlardır. Klasik dönemde coğrafya bilimine ve coğrafi düşüncenin gelişimine en büyük katkı, hepsi Alman olan Varenius, Kant, Humboldt ve Ritter’den gelmiştir. Varenius’un (1622-1650) 1650 yılında yazdığı Geographia Generalis kitabı, çoğu coğrafyacı tarafından modern coğrafyanın kuruluşunun başlangıç eseri olarak kabul edilir. Zira Varenius’un bu çalışması coğrafyanın sınırlarını çizerek, coğrafya biliminin astronomik olaylarla ilgilenen, söylencelere dayanan ve efsaneler üreten bir disiplin olmaktan çıkmasını sağlayarak, coğrafyanın ayrı bir bilim dalı ve araştırma alanı olarak kabul edilmesini sağlamıştır. Varenius, 17. yüzyıla kadar olan coğrafyanın çok büyük ölçüde bölgesel tasvire dayalı korografya/koroloji olduğunu belirterek ve bunu eleştirerek, coğrafyanın bir bilim olarak daha çok genel coğrafyaya; yani evrensel teori ve genel ilkelere yönelmesi gerektiğini vurgulamıştır. Varenius, genel coğrafyanın klasik bilimsel yöntem ve teknikleri; yani matematik ve geometri gibi ölçme, mantıksal nedensellik, kanıta dayalı önermeler kullanmasını önerirken, özel/bölgesel coğrafyanın yöntembilimsel bakımdan gözlem, deneyim ve sezgilere dayanan tasviri bir metodunun olduğunu belirtmektedir.
Hayatı
Almanya’nın Hamburg kentinin güneydoğusunda, Elbe Nehri kenarındaki küçük bir şehir olan Hitzacker’de 1622 yılında Lutherci bir papaz ailesinin muhtemelen dördüncü çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Annesi 1623’te doğum sırasında ölmüş ve ailesi 1628’de Uelzen’e taşınmıştır. Babasının 1635’te ölümünün ardından diğer kimsesiz çocuklarla birlikte kilisenin gözetiminde din eğitimi almaya başlayan Varenius Luther taraftarlarıyla birlikte bu alandaki eğitimine Tübingen’de devam etmiştir. Daha sonra Tıp, Astronomi ve Coğrafya alanlarına yönlendirdiği eğitimi sonrasında en çok Coğrafya’yı benimsemiş ve bu alanda çalışmıştır. 1649 yılında tıp tahsilini tamamlayarak çalışmak için Amsterdam’a gitmiştir. Aynı yıl yazdığı Descriptio Regni Japoniae adlı eserinde Japonya ve Siam bölgesi hakkında bilgiler vermektedir. En önemli eseri olan Geographia Generalis’i de 1650 yılında Amsterdam’da tamamlamış ve aynı yıl sağlıksız çalışma ortamından kaynaklandığı düşünülen sebeplere bağlı olarak ölmüştür.
Varenius’un başyapıtı olan ’in ünü dönemin koşullarına göre Coğrafyanın genel bilimsel prensip ve temellerini ortaya koyup, sistematize etmesinden kaynaklanmaktadır. Eserin ilk bölümü matematiksel olarak Dünyanın şekli, boyutları, hareketleri ve ölçülerine ayrılmışken ikinci bölüm Dünya ile Güneş ve yıldızlar arasındaki ilişki, farklı yerler arasındaki zaman farkı ve gün uzunluğu gibi konulardan bahsetmektedir. Üçüncü bölüm ise yeryüzünün belli bölümleri hakkında kısa bilgilere, konum ve boylam hakkında ifadeler ile küre ve harita yapımı konularına ayrılmıştır. Varenius genel bir kabul olarak modern Coğrafyanın temellerini atan bilim insanı olarak değerlendirilmektedir. Bölgesel Coğrafya kavramını dile getirmiş, Coğrafyanın sadece Dünyanın bütününü değil farklı bölümlerini de ele aldığını ifade etmiştir. Buna göre bir yerin değerlendirmesi yapılırken konum, sınırlar, topoğrafik özellikler, beşeri özellikler ve ekonomik özellikler incelenerek coğrafi bir analiz yapılmalıdır.
Bir diğer özellik olarak Bernhardus Varenius’un coğrafi çalışmalarda bir standardizasyon oluşturmaya çalışması ve genel ilke ve prensipler ortaya koymaya çalışması ise bugünkü anlamda sistematik Coğrafyanın temellerinin atılması şeklinde değerlendirilebilmektedir.
Kaynakça
- ^ Yavan, Prof. Dr. Nuri Yavan. Batı Coğrafyası Geleneği Üzerine (PDF). Makale. Ankara Üniversitesi, DTCF. s. 6. 27 Ocak 2022 tarihinde kaynağından (PDF).
- ^ a b Önceki cümlelerden bir veya daha fazlası artık kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Varenius, Bernhardus". Encyclopædia Britannica. 27 (11. bas.). Cambridge University Press. s. 905. This cites:
- Breusing, "Lebensnachrichten von Bernhard Varenius" (Geogr. Mittheil., 1880)
- H. Blink's paper on Varenius in Tijdschr. van het Nederl. Aandrijksk. Genotschap (1887), ser. ii. pt. 3
- 's article "Bernhard Varenius," in Allgemeine Deutsche Biographie, vol. xxxix. (Leipzig, 1895)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bernhardus Varenius Bernhard Varen 1622 Hitzacker Lower Saxony 1650 Alman cografyaci Varen in Descriptio Regni Japoniae Japonya Kralligi Aciklamasi nin on parcasi 1649 Kesifler cagini muteakiben olusan birikim Avrupali bilim adamlari tarafindan degerlendirilmeye baslamis ve onemli buluslarin yani sira bilimsel degisme ve gelismeler ortaya cikmistir Bu gelismelerin 16 ve 17 yuzyillarda Cografya alanindaki en onemli iki ismi Bernhardus Varenius ve Gerardus Mercator dur Cocukluk ve ilk genclik yillarinda kilise terbiyesi ve Hristiyan ogretisi uzerine egitim alan bu bilim adamlari sonralari kendilerine yeni ilgi alanlari belirlemis ve Tip Matematik Astronomi Felsefe gibi bilimlerle bir sure ilgilendikten sonra Cografya da karar kilmislardir Klasik donemde cografya bilimine ve cografi dusuncenin gelisimine en buyuk katki hepsi Alman olan Varenius Kant Humboldt ve Ritter den gelmistir Varenius un 1622 1650 1650 yilinda yazdigi Geographia Generalis kitabi cogu cografyaci tarafindan modern cografyanin kurulusunun baslangic eseri olarak kabul edilir Zira Varenius un bu calismasi cografyanin sinirlarini cizerek cografya biliminin astronomik olaylarla ilgilenen soylencelere dayanan ve efsaneler ureten bir disiplin olmaktan cikmasini saglayarak cografyanin ayri bir bilim dali ve arastirma alani olarak kabul edilmesini saglamistir Varenius 17 yuzyila kadar olan cografyanin cok buyuk olcude bolgesel tasvire dayali korografya koroloji oldugunu belirterek ve bunu elestirerek cografyanin bir bilim olarak daha cok genel cografyaya yani evrensel teori ve genel ilkelere yonelmesi gerektigini vurgulamistir Varenius genel cografyanin klasik bilimsel yontem ve teknikleri yani matematik ve geometri gibi olcme mantiksal nedensellik kanita dayali onermeler kullanmasini onerirken ozel bolgesel cografyanin yontembilimsel bakimdan gozlem deneyim ve sezgilere dayanan tasviri bir metodunun oldugunu belirtmektedir HayatiAlmanya nin Hamburg kentinin guneydogusunda Elbe Nehri kenarindaki kucuk bir sehir olan Hitzacker de 1622 yilinda Lutherci bir papaz ailesinin muhtemelen dorduncu cocugu olarak dunyaya gelmistir Annesi 1623 te dogum sirasinda olmus ve ailesi 1628 de Uelzen e tasinmistir Babasinin 1635 te olumunun ardindan diger kimsesiz cocuklarla birlikte kilisenin gozetiminde din egitimi almaya baslayan Varenius Luther taraftarlariyla birlikte bu alandaki egitimine Tubingen de devam etmistir Daha sonra Tip Astronomi ve Cografya alanlarina yonlendirdigi egitimi sonrasinda en cok Cografya yi benimsemis ve bu alanda calismistir 1649 yilinda tip tahsilini tamamlayarak calismak icin Amsterdam a gitmistir Ayni yil yazdigi Descriptio Regni Japoniae adli eserinde Japonya ve Siam bolgesi hakkinda bilgiler vermektedir En onemli eseri olan Geographia Generalis i de 1650 yilinda Amsterdam da tamamlamis ve ayni yil sagliksiz calisma ortamindan kaynaklandigi dusunulen sebeplere bagli olarak olmustur Geographia generalis 1715 Varenius un basyapiti olan in unu donemin kosullarina gore Cografyanin genel bilimsel prensip ve temellerini ortaya koyup sistematize etmesinden kaynaklanmaktadir Eserin ilk bolumu matematiksel olarak Dunyanin sekli boyutlari hareketleri ve olculerine ayrilmisken ikinci bolum Dunya ile Gunes ve yildizlar arasindaki iliski farkli yerler arasindaki zaman farki ve gun uzunlugu gibi konulardan bahsetmektedir Ucuncu bolum ise yeryuzunun belli bolumleri hakkinda kisa bilgilere konum ve boylam hakkinda ifadeler ile kure ve harita yapimi konularina ayrilmistir Varenius genel bir kabul olarak modern Cografyanin temellerini atan bilim insani olarak degerlendirilmektedir Bolgesel Cografya kavramini dile getirmis Cografyanin sadece Dunyanin butununu degil farkli bolumlerini de ele aldigini ifade etmistir Buna gore bir yerin degerlendirmesi yapilirken konum sinirlar topografik ozellikler beseri ozellikler ve ekonomik ozellikler incelenerek cografi bir analiz yapilmalidir Bir diger ozellik olarak Bernhardus Varenius un cografi calismalarda bir standardizasyon olusturmaya calismasi ve genel ilke ve prensipler ortaya koymaya calismasi ise bugunku anlamda sistematik Cografyanin temellerinin atilmasi seklinde degerlendirilebilmektedir Kaynakca Yavan Prof Dr Nuri Yavan Bati Cografyasi Gelenegi Uzerine PDF Makale Ankara Universitesi DTCF s 6 27 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan PDF a b Onceki cumlelerden bir veya daha fazlasi artik kamu mali olan bir yayindan alinan metni iceriyor Chisholm Hugh Ed 1911 Varenius Bernhardus Encyclopaedia Britannica 27 11 bas Cambridge University Press s 905 This cites Breusing Lebensnachrichten von Bernhard Varenius Geogr Mittheil 1880 H Blink s paper on Varenius in Tijdschr van het Nederl Aandrijksk Genotschap 1887 ser ii pt 3 s article Bernhard Varenius in Allgemeine Deutsche Biographie vol xxxix Leipzig 1895