Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde veya bölüm Tohum dağılımı adlı maddeye çok benzemektedir ve bu iki maddenin önerilmektedir. Birleştirme işlemi yapıldıktan sonra sayfaya {{}} şablonunu ekleyiniz. |
Bitki yayılışı, olarak da bilinir, Ernest Haeckel tarafından koroloji şöyle tanımlanmıştır: Belirli direy ve bitey alanlarındaki sistematik birimlerin coğrafi dağılışları, kökenleri ve bunların değişmelerinin araştırılmasıdır.
Bitkiler uygun çevre şartlarının bulunduğu yerleri örterek yaşama alanlarını çizmiş olurlar. Böylece türlerin ilk yaşamaya başladığı yerlere gen merkezi (çıkış merkezi) adı verilir. Örneğin Verbascum'un (sığırkuyruğu) gen merkezi orta Anadolu'dur.
Bitkilerin dağılışı ve göçü her ne kadar birbirine sıkıca bağlı ise de faaliyetleri farklıdır. Dağılış, bitkinin bulunduğu çevreden tohumlarla yayılması ve yeni yerlere ulaşmasıdır. Oysaki göç bir gelişmeyi içerir. Dolayısıyla dağılış, göçün gerekli habercisidir ve yeni çevre kazanılmasının sona ermesidir. Doğada tohumla yayılma yapan taksonomik birimlerin sayısı azdır. Yayılmayı ve göçü sağlayan bitki kısımlarına denir.
Diasporlar, yer değiştirme yeteneğinde olup genellikle üreme organlarıdır. Örneğin spor, tohum veya meyve gibi. Birçok hallerde diasporlar vejetatif kökenli özel organlar olabileceği gibi bitkinin değişikliğe uğramış kısımları, bitkinin tümü hatta bitki grupları da olabilir.
Genellikle aynı bitki veya aynı birey değişik tipte diaspor meydana getirebilir. Böylece kuzey yarım kürenin bölgelerinde orman ağaçlarının büyük bir kısmı örneğin meşe ve göknar normal olarak tohum üretirler, fakat bunlar dip sürgünü, çelik veya diğer aktif olan vejetatif kısımlarla da üreyebilir. Bundan başka birçok koloni yayılma gösterir. Örneğin Phragamines () dünyanın büyük bir kısmına yayılmıştır. bu yayılmayı tüysü meyvesi ile rüzgarlarla ve az çok yüzebilen rizomlarla, su ile de yapabilirler.
Bu arada bir kısım bitkiler çok fazla yayılma olanaklarına sahip iken, bir kısmı bundan yoksundur. Bitki türlerinin yayılış şekilleri , familya,cins ve türlere göre çok değişiktir. Yayılma ve çoğalma imkânları en fazla olan . (Bakteriler, Mantarlar ve Algler); buna karşılık (Çiçekli bitkiler) yayılma ve çoğalma olanakları daha sınırlıdır. Tohumlu bitkiler aktif ve pasif olmak üzere iki şekilde yayılırlar.
Aktif yayılma (otokori): Bitkiden oluşan tohumun yine aynı bitkinin kendi olanaklarını kullanarak yere düşüp etrafa yayılmasıyla olur.
Pasif yayılma (allokori): Tohumların taşıyıcılar tarafından başka yerlere götürülmesiyle olur.
Kaynakça
- Bitki coğrafyası, Kemal Yıldız Yrd.Doç.Dr
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde veya bolum Tohum dagilimi adli maddeye cok benzemektedir ve bu iki maddenin tek baslik altinda birlestirilmesi onerilmektedir Birlestirme islemi yapildiktan sonra sayfaya Gecmis birlestir sablonunu ekleyiniz Bitki yayilisi olarak da bilinir Ernest Haeckel tarafindan koroloji soyle tanimlanmistir Belirli direy ve bitey alanlarindaki sistematik birimlerin cografi dagilislari kokenleri ve bunlarin degismelerinin arastirilmasidir Bitkiler uygun cevre sartlarinin bulundugu yerleri orterek yasama alanlarini cizmis olurlar Boylece turlerin ilk yasamaya basladigi yerlere gen merkezi cikis merkezi adi verilir Ornegin Verbascum un sigirkuyrugu gen merkezi orta Anadolu dur Bitkilerin dagilisi ve gocu her ne kadar birbirine sikica bagli ise de faaliyetleri farklidir Dagilis bitkinin bulundugu cevreden tohumlarla yayilmasi ve yeni yerlere ulasmasidir Oysaki goc bir gelismeyi icerir Dolayisiyla dagilis gocun gerekli habercisidir ve yeni cevre kazanilmasinin sona ermesidir Dogada tohumla yayilma yapan taksonomik birimlerin sayisi azdir Yayilmayi ve gocu saglayan bitki kisimlarina denir Diasporlar yer degistirme yeteneginde olup genellikle ureme organlaridir Ornegin spor tohum veya meyve gibi Bircok hallerde diasporlar vejetatif kokenli ozel organlar olabilecegi gibi bitkinin degisiklige ugramis kisimlari bitkinin tumu hatta bitki gruplari da olabilir Genellikle ayni bitki veya ayni birey degisik tipte diaspor meydana getirebilir Boylece kuzey yarim kurenin bolgelerinde orman agaclarinin buyuk bir kismi ornegin mese ve goknar normal olarak tohum uretirler fakat bunlar dip surgunu celik veya diger aktif olan vejetatif kisimlarla da ureyebilir Bundan baska bircok koloni yayilma gosterir Ornegin Phragamines dunyanin buyuk bir kismina yayilmistir bu yayilmayi tuysu meyvesi ile ruzgarlarla ve az cok yuzebilen rizomlarla su ile de yapabilirler Bu arada bir kisim bitkiler cok fazla yayilma olanaklarina sahip iken bir kismi bundan yoksundur Bitki turlerinin yayilis sekilleri familya cins ve turlere gore cok degisiktir Yayilma ve cogalma imkanlari en fazla olan Bakteriler Mantarlar ve Algler buna karsilik Cicekli bitkiler yayilma ve cogalma olanaklari daha sinirlidir Tohumlu bitkiler aktif ve pasif olmak uzere iki sekilde yayilirlar Aktif yayilma otokori Bitkiden olusan tohumun yine ayni bitkinin kendi olanaklarini kullanarak yere dusup etrafa yayilmasiyla olur Pasif yayilma allokori Tohumlarin tasiyicilar tarafindan baska yerlere goturulmesiyle olur KaynakcaBitki cografyasi Kemal Yildiz Yrd Doc Dr