Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Besim Ömer Akalın (1 Temmuz 1862, Narda - 19 Mart 1940, Ankara), Türk tıp profesörü, bilim insanı, sivil toplum örgütçüsü ve milletvekili.
Besim Ömer Akalın | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 1 Temmuz 1862 Narda  Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 19 Mart 1940 (77 yaşında) Ankara  Türkiye |
| Milliyet | Türk |
| Vatandaşlık | Türkiye |
| Kariyeri | |
| Dalı | Tıp |
| Çalıştığı kurumlar | Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane, İstanbul , Paris Darülfünun TBMM |
Türkiye'de çağdaş doğum biliminin öncülerindendir; ülkedeki ilk doğum kliniğini açan, doğum üzerine ilk çağdaş kitabı yayımlayan kişidir. "Ebelerin ebesi" adı ile anılır; ebelik mesleğinin kurumsallaşmasına, ayrıca hemşirelik ve hasta bakıcılık mesleğine büyük katkıları olmuştur. Ülkede tıbbî yayıncılığı başlatan bilim insanıdır.
Yaşamı
Babası Nardalı Ömer Şevki Paşa, Sinop Mutasarrıflığı yapmıştı; annesi Afife Hanım ise Yaşar Paşa'nın kızıydı. Macide adlı bir kızkardeşi ve Azmi, Agah ve Kemal Ömer adlı üç erkek kardeşi vardı.
İlköğrenimini Priştine'de yaptı. Ortaöğrenimine Kosova Mülkî Rüştiyesinde başladı, Kuleli Askerî Tıbbiye İdâdisi'nde tamamladı. Yüksek öğrenimini Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane'de askerî öğrenci olarak ve her sınıfta birinci olarak 1885'te bitirdi.
Bir süre askeri hekim olarak Yunanistan sınırında görev yaptı. Tifoya yakalanınca İstanbul'a döndü ve Tıp Okulu'nda doğum kliniğinde Mehmet Vahit Bey'in yanında öğretmen yardımcısı olarak çalıştı. Uzmanlık eğitimi için Paris'e gönderildi ve eğitimini Chartie Hastanesi'nde Prof. Dr. Budin ve Prof Dr. Pinard'ın yanında asistan olarak çalışarak 1891 yılında tamamladı. Paris'teki deneyimlerini iki kitap haline getirdi. "Doğum Tarihi" adlı kitabı, Türkiye'de doğumla ilgili ilk çağdaş eser olarak tanınır.
Paris'teki öğreniminin ardından yurda döndüğünde rütbesi generalliğe yükseltilen Besim Ömer, bir doğum kliniği açmak için defalarca talepte bulunduysa da II. Abdülhamit tarafından reddedildi. 1892'de saraydan gizlice bir doğum kliniği açtı. Mekteb-i Tıbbiye yakınındaki üç odalı küçük bina ülkenin ilk doğum kliniğidir ve bu doğumhane 17 yıl hizmet verdikten sonra terk edilmiş ve Kadırga'daki daha büyük bir binaya taşınmıştır.
1895 yılında Ebe Okulu'nda öğretmen oldu. Ebelik alanında ilk kitaplar olan "Doğurduktan Sonra", "Ebe Hanımlara Öğütlerim" ve "Ebelik" adlı kitapları yayımlayarak çağdaş ebeliğin ülkedeki kurucusu oldu.
1899 yılında Doğum Kliniği Şefi oldu. II. Meşrutiyet ilan edildiğinde (1908) rütbesi albaylığa indirildi ama halk arasında "Paşa" olarak anılmaya devam etti.
Hemşireliği Avrupa'daki gelişimini izleyen Besim Ömer Paşa, Türkiye'de kadınların çalışmasına ve meslek gereği dahi olsa erkeğe el sürmelerine engel olan anlayışın karşısında durarak Japonya'da ilk defa kadın hastabakıcı yetiştirilmesinde uygulanan yöntemi İstanbul'da uyguladı. 1911 yılında İstanbul'un en tanınmış ailelerinin kızlarını, derslerini kendisinin yürüttüğü Gönüllü Hastabakıcılık Kursu'na çağırdı. 6 aylık kurs gören Müslüman Türk kadınları, ilk defa yaralı askerlerin bakımına katılabildiler.
1912 yılında Titanik gemisine Avrupa bilet almış, fakat kötü hava koşulları nedeniyle gemiye binememiştir.
1913-1914 yıllarında halktan kadınlara hastabakıcılık kurslara açtı. Bu kurslarda 300 kadar hasta bakıcı yetişti. Çoğu I. Dünya Savaşı'nda Çanakkale cephesi ve diğer cephelerde yaralanan askerlere baktılar. Besim Ömer Paşa, Çanakkale Savaşı sırasında Kızılay Genel Müdürlüğü yaptı.
1917 yılında Darülfünun'a "Emîn" (rektör) seçildi. 1922 yılında Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane'ye bir grup kız öğrenciyi kayıt ettirerek Türkiye'nin ilk kadın doktorlarının yetişmesine önayak oldu. 1928 yılında mezun olan 6 öğrenci; Dr. Suat Rasim, Dr. Fitnat Celal ve Dr. İffet Naim, Dr. Sabiha Süleyman, Dr. Hamdiye Abdürrahim, Dr. Müfide Kazım Hanımlar idi. 1933'teki üniversite reformu sırasında üniversite kadrosunun dışında kaldı.
1921 ile 1924 yılları arasında Hür ve Kabul Edilmiş Masonlar Büyük Locası büyük üstatlığı yapmıştır.
V. ve VI. Dönem Bilecik Milletvekilliği yapmıştır.
19 Mart 1940 günü Ankara'da öldü.
Görevleri
- 1888 Mekteb-i Tıbbiye-i Şâhâne'de Fenni Kıbâle muallimi (Tıp fakültesinde bilimsel doğum profesörü)
- 1895 Ek görev olarak Ebeler Okulunda ebeler muallimi
- 1898 Ek görev olarak Seririyat-ı Viladiye muallimi (Doğum kliniği)
- 1910 Tıp Fakültesi Reisi (Dekan)
- 1912 Sıhhat Umum Müdürü
- 1914 Tıp Fakültesi Reisi
- 1915 Darülfünun Emini (Üniversite Rektörü-İlk rektör)
- 1935 V. Dönem Bilecik Milletvekili
Başarıları
Kitapları ve verdiği eğitimler ile modern ebeliğin kurumsallaşmasında büyük rol oynamıştır. Ebelere verdiği önem nedeni ile bir dönem "ebelerin ebesi" adı ile anıldı. Tıp Fakültesinde verdiği dersler ile binlerce doktorun yetişmesinde katkısı oldu.
Sürekli yayınladığı "Nevsâl-i Âfiyet" yıllıkları ile tıbbi yayıncılığı başlatmış oldu.
Toplum sağlığı ve kavramlarına önem veren ilk bilim insanıdır. Veremle Mücadele Cemiyeti, Türk Tıp Tarihi Kurumu, Himaye-i Etfâl Cemiyeti (bugünkü Çocuk Esirgeme Kurumu), Süt Damlası, Türk Hastabakıcılar Cemiyeti, Hilâl-i Ahmer Cemiyeti(Kızılay) kadınlar kolu gibi pek çok sivil toplum kuruluşunun ya kurucularındandı ya da ilk Genel Başkanları olmuştu.
400'den fazla bilimsel makalesi yayınlandı, 70'ten fazla kitap yazdı, çeşitli gazete ve dergilerde sürekli yazıları çıktı.
Eserleri
- Sıhhatnüma-i İzdivaç (1891)
- Sıhhatnüma-i Tenasül (1891)
- Sıhhatnüma-i Etfal (1885)
- Sıhhatnüma-i Aile (1886)
- Sıhhatnüma-i Nevzat yahut Beşik-Kundak-Emzik (1894)
- Tabib-i Etfal (Fransızcadan tercüme) (1896)
- Tenasül (1889)
- Ukm-ı İnanet (1888)
- Zayıf ve Vakitsiz Doğan Çocuklara Takayyüd (1886)
- İpnotizma-Manyetizma (1889)
- Mukeyyifat ve Müskirattan Tütün (1886)
- Müskirat (1887)
- Afyon ve Esrar (1887)
- Deniz Banyoları (1890)
- Şişmanlık ve Zayıflık (1885)
- Gözlerin Hıfz-ı Sıhhati (1886)
- Dişlerin Hıfz-ı Sıhhati (1883)
- Su (1883)
- Kendini Bil (1894)
- Midenin Hıfz-ı Sıhhati (1892)
- Çocuklara Aş (1898)
- İdadiler için Hıfz-ı Sıhhat (1914)
- Veba (1886)
- Yalova Kaplıcası (1901)
- Fransa Mont Dore Kaplıcası (1928)
- Irzahane (1903)
- Doğururken ve Doğurduktan Sonra (1904)
- Küçük Çocuklara Vefeyat Kesreti (1906)
- Çocuk Sıhhati Serisi (6 kitap)
- Nevsal-i Afiyet Birinci Sene (1899)
- Nevsal-i Afiyet Salname-i Tıbbi (1900)
- Nevsal-i Afiyet Salname-i Tıbbi (1904)
- Nevsal-i Afiyet Salname-i Tıbbi (1906)
- Emraz-ı Nisa (1898)
- Hastabakıcılık Dersleri (1915)
- Ebelik Dersleri (1928)
- İlk İmdad ve Muavenet (1918)
- Yüz Yıl Yaşamak (1927)
- Fen ve İzdivaç (1924)
- Güç Doğum (1933)
- Kısırlık (1931)
- Doğum Tarihi (1932)
- Üzüm ve Üzümle Tedavi (1933)
- Gençliği Koruma, Çok Yaşama (1934)
Kaynakça
- ^ Kavak, Mehmet (19-21 Mayıs 2017). Besim Ömer Paşa ve Ailesinin Hususi Evrakı. Sağlık Tarihi ve Müzeciliği Sempozyumu - 3. Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları. ss. 405-441. 2 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Aralık 2021.
- ^ "Titanik'ten kurtulan Dr. Besim Ömer Akalın'a ait eser yayınlandı". ntv. 7 Haziran 2021. 19 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ocak 2022.
- ^ . 27 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2021.
- ^ "TBMM Albümü". tbmm.gov.tr. 31 Ekim 2012. 10 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Aralık 2012.
- ^ Hanımefendilere Hilâl-i Ahmer'e dair konferans, Hazırlayan: İsmail Hacıfettahoğlu, 2007, Türkiye Kızılay Derneği Yayınları
Dış bağlantılar
- Peyami Safa': Besim Ömer Akalın6 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Besim Omer Akalin 1 Temmuz 1862 Narda 19 Mart 1940 Ankara Turk tip profesoru bilim insani sivil toplum orgutcusu ve milletvekili Besim Omer AkalinDogum1 Temmuz 1862 1862 07 01 Narda Osmanli ImparatorluguOlum19 Mart 1940 77 yasinda Ankara TurkiyeMilliyetTurkVatandaslik TurkiyeKariyeriDaliTipCalistigi kurumlarMekteb i Tibbiye i Sahane Istanbul Paris Darulfunun TBMM13 Kasim 1919 tarihli Servet i Funun mecmuasinda Besim Omer Bey9 Eylul 1926 tarihli Servet i Funun dergisinde Besim Omer Pasa o senenin Tip fakultesi mezunlari ile bir arada Turkiye de cagdas dogum biliminin onculerindendir ulkedeki ilk dogum klinigini acan dogum uzerine ilk cagdas kitabi yayimlayan kisidir Ebelerin ebesi adi ile anilir ebelik mesleginin kurumsallasmasina ayrica hemsirelik ve hasta bakicilik meslegine buyuk katkilari olmustur Ulkede tibbi yayinciligi baslatan bilim insanidir YasamiBabasi Nardali Omer Sevki Pasa Sinop Mutasarrifligi yapmisti annesi Afife Hanim ise Yasar Pasa nin kiziydi Macide adli bir kizkardesi ve Azmi Agah ve Kemal Omer adli uc erkek kardesi vardi Ilkogrenimini Pristine de yapti Ortaogrenimine Kosova Mulki Rustiyesinde basladi Kuleli Askeri Tibbiye Idadisi nde tamamladi Yuksek ogrenimini Mekteb i Tibbiye i Sahane de askeri ogrenci olarak ve her sinifta birinci olarak 1885 te bitirdi Bir sure askeri hekim olarak Yunanistan sinirinda gorev yapti Tifoya yakalaninca Istanbul a dondu ve Tip Okulu nda dogum kliniginde Mehmet Vahit Bey in yaninda ogretmen yardimcisi olarak calisti Uzmanlik egitimi icin Paris e gonderildi ve egitimini Chartie Hastanesi nde Prof Dr Budin ve Prof Dr Pinard in yaninda asistan olarak calisarak 1891 yilinda tamamladi Paris teki deneyimlerini iki kitap haline getirdi Dogum Tarihi adli kitabi Turkiye de dogumla ilgili ilk cagdas eser olarak taninir Paris teki ogreniminin ardindan yurda dondugunde rutbesi generallige yukseltilen Besim Omer bir dogum klinigi acmak icin defalarca talepte bulunduysa da II Abdulhamit tarafindan reddedildi 1892 de saraydan gizlice bir dogum klinigi acti Mekteb i Tibbiye yakinindaki uc odali kucuk bina ulkenin ilk dogum klinigidir ve bu dogumhane 17 yil hizmet verdikten sonra terk edilmis ve Kadirga daki daha buyuk bir binaya tasinmistir 1895 yilinda Ebe Okulu nda ogretmen oldu Ebelik alaninda ilk kitaplar olan Dogurduktan Sonra Ebe Hanimlara Ogutlerim ve Ebelik adli kitaplari yayimlayarak cagdas ebeligin ulkedeki kurucusu oldu 1899 yilinda Dogum Klinigi Sefi oldu II Mesrutiyet ilan edildiginde 1908 rutbesi albayliga indirildi ama halk arasinda Pasa olarak anilmaya devam etti Hemsireligi Avrupa daki gelisimini izleyen Besim Omer Pasa Turkiye de kadinlarin calismasina ve meslek geregi dahi olsa erkege el surmelerine engel olan anlayisin karsisinda durarak Japonya da ilk defa kadin hastabakici yetistirilmesinde uygulanan yontemi Istanbul da uyguladi 1911 yilinda Istanbul un en taninmis ailelerinin kizlarini derslerini kendisinin yuruttugu Gonullu Hastabakicilik Kursu na cagirdi 6 aylik kurs goren Musluman Turk kadinlari ilk defa yarali askerlerin bakimina katilabildiler 1912 yilinda Titanik gemisine Avrupa bilet almis fakat kotu hava kosullari nedeniyle gemiye binememistir 1913 1914 yillarinda halktan kadinlara hastabakicilik kurslara acti Bu kurslarda 300 kadar hasta bakici yetisti Cogu I Dunya Savasi nda Canakkale cephesi ve diger cephelerde yaralanan askerlere baktilar Besim Omer Pasa Canakkale Savasi sirasinda Kizilay Genel Mudurlugu yapti 1917 yilinda Darulfunun a Emin rektor secildi 1922 yilinda Mekteb i Tibbiye i Sahane ye bir grup kiz ogrenciyi kayit ettirerek Turkiye nin ilk kadin doktorlarinin yetismesine onayak oldu 1928 yilinda mezun olan 6 ogrenci Dr Suat Rasim Dr Fitnat Celal ve Dr Iffet Naim Dr Sabiha Suleyman Dr Hamdiye Abdurrahim Dr Mufide Kazim Hanimlar idi 1933 teki universite reformu sirasinda universite kadrosunun disinda kaldi 1921 ile 1924 yillari arasinda Hur ve Kabul Edilmis Masonlar Buyuk Locasi buyuk ustatligi yapmistir V ve VI Donem Bilecik Milletvekilligi yapmistir Adina cikarilan pul 19 Mart 1940 gunu Ankara da oldu Gorevleri1888 Mekteb i Tibbiye i Sahane de Fenni Kibale muallimi Tip fakultesinde bilimsel dogum profesoru 1895 Ek gorev olarak Ebeler Okulunda ebeler muallimi 1898 Ek gorev olarak Seririyat i Viladiye muallimi Dogum klinigi 1910 Tip Fakultesi Reisi Dekan 1912 Sihhat Umum Muduru 1914 Tip Fakultesi Reisi 1915 Darulfunun Emini Universite Rektoru Ilk rektor 1935 V Donem Bilecik MilletvekiliBasarilariKitaplari ve verdigi egitimler ile modern ebeligin kurumsallasmasinda buyuk rol oynamistir Ebelere verdigi onem nedeni ile bir donem ebelerin ebesi adi ile anildi Tip Fakultesinde verdigi dersler ile binlerce doktorun yetismesinde katkisi oldu Surekli yayinladigi Nevsal i Afiyet yilliklari ile tibbi yayinciligi baslatmis oldu Toplum sagligi ve kavramlarina onem veren ilk bilim insanidir Veremle Mucadele Cemiyeti Turk Tip Tarihi Kurumu Himaye i Etfal Cemiyeti bugunku Cocuk Esirgeme Kurumu Sut Damlasi Turk Hastabakicilar Cemiyeti Hilal i Ahmer Cemiyeti Kizilay kadinlar kolu gibi pek cok sivil toplum kurulusunun ya kurucularindandi ya da ilk Genel Baskanlari olmustu 400 den fazla bilimsel makalesi yayinlandi 70 ten fazla kitap yazdi cesitli gazete ve dergilerde surekli yazilari cikti EserleriSihhatnuma i Izdivac 1891 Sihhatnuma i Tenasul 1891 Sihhatnuma i Etfal 1885 Sihhatnuma i Aile 1886 Sihhatnuma i Nevzat yahut Besik Kundak Emzik 1894 Tabib i Etfal Fransizcadan tercume 1896 Tenasul 1889 Ukm i Inanet 1888 Zayif ve Vakitsiz Dogan Cocuklara Takayyud 1886 Ipnotizma Manyetizma 1889 Mukeyyifat ve Muskirattan Tutun 1886 Muskirat 1887 Afyon ve Esrar 1887 Deniz Banyolari 1890 Sismanlik ve Zayiflik 1885 Gozlerin Hifz i Sihhati 1886 Dislerin Hifz i Sihhati 1883 Su 1883 Kendini Bil 1894 Midenin Hifz i Sihhati 1892 Cocuklara As 1898 Idadiler icin Hifz i Sihhat 1914 Veba 1886 Yalova Kaplicasi 1901 Fransa Mont Dore Kaplicasi 1928 Irzahane 1903 Dogururken ve Dogurduktan Sonra 1904 Kucuk Cocuklara Vefeyat Kesreti 1906 Cocuk Sihhati Serisi 6 kitap Nevsal i Afiyet Birinci Sene 1899 Nevsal i Afiyet Salname i Tibbi 1900 Nevsal i Afiyet Salname i Tibbi 1904 Nevsal i Afiyet Salname i Tibbi 1906 Emraz i Nisa 1898 Hastabakicilik Dersleri 1915 Ebelik Dersleri 1928 Ilk Imdad ve Muavenet 1918 Yuz Yil Yasamak 1927 Fen ve Izdivac 1924 Guc Dogum 1933 Kisirlik 1931 Dogum Tarihi 1932 Uzum ve Uzumle Tedavi 1933 Gencligi Koruma Cok Yasama 1934 Kaynakca Kavak Mehmet 19 21 Mayis 2017 Besim Omer Pasa ve Ailesinin Hususi Evraki Saglik Tarihi ve Muzeciligi Sempozyumu 3 Zeytinburnu Belediyesi Kultur Yayinlari ss 405 441 2 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Aralik 2021 Titanik ten kurtulan Dr Besim Omer Akalin a ait eser yayinlandi ntv 7 Haziran 2021 19 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Ocak 2022 27 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Eylul 2021 TBMM Albumu tbmm gov tr 31 Ekim 2012 10 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Aralik 2012 Hanimefendilere Hilal i Ahmer e dair konferans Hazirlayan Ismail Hacifettahoglu 2007 Turkiye Kizilay Dernegi YayinlariDis baglantilarPeyami Safa Besim Omer Akalin6 Subat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde