Bibercik Deniz Muharebesi, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.
Bibercik Deniz Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı | |||||||
Venedik kadırgası | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Venedik Cumhuriyeti | Osmanlı İmparatorluğu | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
(ölü) Giovanni Battista Grimani | Koca Musa Paşa (ölü) Kara Musa Paşa | ||||||
Güçler | |||||||
20 kadırga, 3 kalyon ve 15 yelkenli | 51 kadırga, 2 küçük gemi ve 15 nakliye gemisi | ||||||
Kayıplar | |||||||
4 kadırga hasar gördü | 1 kalyon ağır hasar gördü |
Koca Musa Paşa komutasındaki Osmanlı donanması ile komutasındaki Venedik donanması arasında 27 Ocak 1647 tarihinde (Eğriboz güneyindeki) Bibercik adası açıklarında yapılan deniz muharebesinde her iki donanmanın da komutanları öldü.
Muharebe öncesi
Koca Musa Paşa komutasındaki Osmanlı donanması 1646 yılında Resmo'yu kuşatan Osmanlı ordusuna destek sağladı ve 13 Kasım'da kalenin fethinden sonra Hanya'ya döndü. 8 Ocak 1647'de ise 51 kadırga, 2 küçük gemi ve 15 nakliye gemisiyle İstanbul'a dönmek için Hanya'dan ayrıldıysa da dönüş yolunda fırtınaya yakalandı ve 6 kadırga, 2 küçük gemi ve 5 nakliye gemisini yitirdikten sonra 25 Ocak'ta Bibercik adası civarına ulaştı.
Muharebe
20 kadırga, 3 kalyon ve 15 yelkenliden oluşan 38 parçalı Venedik donanması ise Osmanlı donanmasını yakalamak amacıyla Eğriboz civarındaydı. 24 Ocak'ta ise Osmanlı donanması Eğriboz güneyinde Bibercik adası açıklarına ulaştı. Venedikli Amiral kalyonuyla doğrudan Koca Musa Paşa'nın baştardasını hedefledi. Bunun üzerine, Musa Paşa da bu kalyonun üzerine birkaç kadırga gönderdiyse de Morosini'nin kalyonunun şiddetli top ateş bu kadırgaların yaklaşmalarına olanak tanımadı. Bunu gören Koca Musa Paşa kendi baştardasıyla hücum ederek Morosini'nin kalyonuna rampa etti. Bu sayede birkaç Osmanlı kadırgası da Venedik kalyonuna yanaşmayı başardı ve ilk çarpışmada Venedikli Amiral Morosini başından vurularak öldü. Türk askerleri kalyona çıkmayı başardılar ve Venediklilerin direnişine rağmen gemiye Osmanlı bayrağı çektiler. Ancak bu sırada Kara Musa Paşa da bir kurşun isabetiyle öldü. Bu çatışmalar sırasında Venedikli Komutan Giovanni Battista Grimani de donanmanın geri kalan bölümüyle Osmanlı donanmasına yaklaştı. Bunun sonucunda top menziline giren Osmanlı kadırgalarının çekilmelerinden istifade eden Morosini'nin kalyonu da üzerindeki Türk askerlerini de beraberine alarak kaçmaya muvaffak oldu.
Muharebe sonrası
Kaptan-ı derya Koca Musa Paşa'nın ölmesinin ardından bu göreve eski Yeniçeri ağası ve Defterdar Kara Musa Paşa atandı. Yeni Kaptan-ı derya Osmanlı donanması'nı İstanbul'a götürürken, Venedik donanması da Kandiye'ye döndü.
Muharebe belirleyici mahiyette olmasa da ve iki taraf birbirine üstünlük sağlayamasa da, iki donanmanın da komutanlarının ölmesi açısından önemlidir. İnebahtı Deniz Muharebesi'nden (1571) bu yana ilk kez bir Kaptan-ı deryanın bir deniz muharebesinde çarpışırken ölmesi bu mevkiye atanan ardıllarını daha temkinli yaptı. Öte yandan, hala kadırga ağırlıklı Osmanlı donanmasının da kalyon ağırlıklı hale gelmiş Venedik donanmasından ateş gücü ve top menzili açısından geride kalmaya başladığı görüldü. Bununla birlikte Osmanlı donanmasının kadırgadan kalyona geçişi Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'nın sadrazamlığı (1676-1683) döneminde 1680'den sonra mümkün oldu.
Kaynakça
- ^ "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c.10, s.86
- ^ "Naval wars in the Levant, 1559-1853", R.C. Anderson, Princeton University Press (1952), s.130-131
- ^ "The Middle Sea: A History of the Mediterranean", Viscount John Julius Norwich, Random House (2010), s.346
- ^ "Venice, Austria and the Turks in the 17th Century", K. Setton, American Philosophical Society (1991) — , s.146
- ^ "Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi / Girit Seferi (1645-1669)", ATASE Yayınları, Ankara (1977), s.38-39
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bibercik Deniz Muharebesi 1645 1669 Osmanli Venedik Savasi nda evre Bibercik Deniz Muharebesi1645 1669 Osmanli Venedik SavasiVenedik kadirgasiTarih27 Ocak 1647BolgeBibercik adasi aciklari Ege DeniziSonucTaraflar birbirine ustunluk saglayamadiTaraflarVenedik CumhuriyetiOsmanli ImparatorluguKomutanlar ve liderler olu Giovanni Battista GrimaniKoca Musa Pasa olu Kara Musa PasaGucler20 kadirga 3 kalyon ve 15 yelkenli51 kadirga 2 kucuk gemi ve 15 nakliye gemisiKayiplar4 kadirga hasar gordu1 kalyon agir hasar gordu Koca Musa Pasa komutasindaki Osmanli donanmasi ile komutasindaki Venedik donanmasi arasinda 27 Ocak 1647 tarihinde Egriboz guneyindeki Bibercik adasi aciklarinda yapilan deniz muharebesinde her iki donanmanin da komutanlari oldu Muharebe oncesiKoca Musa Pasa komutasindaki Osmanli donanmasi 1646 yilinda Resmo yu kusatan Osmanli ordusuna destek sagladi ve 13 Kasim da kalenin fethinden sonra Hanya ya dondu 8 Ocak 1647 de ise 51 kadirga 2 kucuk gemi ve 15 nakliye gemisiyle Istanbul a donmek icin Hanya dan ayrildiysa da donus yolunda firtinaya yakalandi ve 6 kadirga 2 kucuk gemi ve 5 nakliye gemisini yitirdikten sonra 25 Ocak ta Bibercik adasi civarina ulasti Muharebe20 kadirga 3 kalyon ve 15 yelkenliden olusan 38 parcali Venedik donanmasi ise Osmanli donanmasini yakalamak amaciyla Egriboz civarindaydi 24 Ocak ta ise Osmanli donanmasi Egriboz guneyinde Bibercik adasi aciklarina ulasti Venedikli Amiral kalyonuyla dogrudan Koca Musa Pasa nin bastardasini hedefledi Bunun uzerine Musa Pasa da bu kalyonun uzerine birkac kadirga gonderdiyse de Morosini nin kalyonunun siddetli top ates bu kadirgalarin yaklasmalarina olanak tanimadi Bunu goren Koca Musa Pasa kendi bastardasiyla hucum ederek Morosini nin kalyonuna rampa etti Bu sayede birkac Osmanli kadirgasi da Venedik kalyonuna yanasmayi basardi ve ilk carpismada Venedikli Amiral Morosini basindan vurularak oldu Turk askerleri kalyona cikmayi basardilar ve Venediklilerin direnisine ragmen gemiye Osmanli bayragi cektiler Ancak bu sirada Kara Musa Pasa da bir kursun isabetiyle oldu Bu catismalar sirasinda Venedikli Komutan Giovanni Battista Grimani de donanmanin geri kalan bolumuyle Osmanli donanmasina yaklasti Bunun sonucunda top menziline giren Osmanli kadirgalarinin cekilmelerinden istifade eden Morosini nin kalyonu da uzerindeki Turk askerlerini de beraberine alarak kacmaya muvaffak oldu Muharebe sonrasiKaptan i derya Koca Musa Pasa nin olmesinin ardindan bu goreve eski Yeniceri agasi ve Defterdar Kara Musa Pasa atandi Yeni Kaptan i derya Osmanli donanmasi ni Istanbul a gotururken Venedik donanmasi da Kandiye ye dondu Muharebe belirleyici mahiyette olmasa da ve iki taraf birbirine ustunluk saglayamasa da iki donanmanin da komutanlarinin olmesi acisindan onemlidir Inebahti Deniz Muharebesi nden 1571 bu yana ilk kez bir Kaptan i deryanin bir deniz muharebesinde carpisirken olmesi bu mevkiye atanan ardillarini daha temkinli yapti Ote yandan hala kadirga agirlikli Osmanli donanmasinin da kalyon agirlikli hale gelmis Venedik donanmasindan ates gucu ve top menzili acisindan geride kalmaya basladigi goruldu Bununla birlikte Osmanli donanmasinin kadirgadan kalyona gecisi Merzifonlu Kara Mustafa Pasa nin sadrazamligi 1676 1683 doneminde 1680 den sonra mumkun oldu Kaynakca Buyuk Osmanli Tarihi Joseph von Hammer c 10 s 86 Naval wars in the Levant 1559 1853 R C Anderson Princeton University Press 1952 s 130 131 The Middle Sea A History of the Mediterranean Viscount John Julius Norwich Random House 2010 s 346 Venice Austria and the Turks in the 17th Century K Setton American Philosophical Society 1991 ISBN 978 0 87169 192 7 s 146 Turk Silahli Kuvvetleri Tarihi Girit Seferi 1645 1669 ATASE Yayinlari Ankara 1977 s 38 39