Birinci Fas Krizi (Tanca Krizi olarak da bilinir), Mart 1905 ve Mayıs 1906 tarihleri arasında Fas'ın I. Dünya Savaşı öncesindeki konumu dolayısıyla oluşan uluslararası krizdir. Bu kriz Almanya'nın hem Fransa hem de İngiltere ile ilişkilerinin kötüleşmesine yol açarken, yeni İngiltere-Fransa Dostluk Antlaşmasının oluşmasında pay sahibi olmuştur.
Kayser'in Ziyareti
31 Mart 1905 günü Kayzer II. Wilhelm Fas'ın Tanca şehrine geldi ve Fas Sultanı 'in temsilcileriyle görüştü. Daha sonra Kayser beyaz bir atın sırtında şehir turuna devam etti. Kayser, Sultan'ın egemenliğini desteklemek için geldiğini bildirdi. Bu, Fas'ta Fransız etki alanına meydan okuyan kışkırtıcı bir açıklamaydı. Sultan daha sonra Fransızların önerdiği bir takım hükûmet reformlarını reddetti ve dünyanın önde gelen devletlerini gerekli reformlar konusunda danışmak için Algeciras Konferansı'na davet etti.
Fransa'nın tepkisi; askeri hareketlilikler
Almanya, Fransa'nın diğer Avrupa güçleri önünde hesap vereceği çok taraflı bir konferans arayışı içindeydi. Fransa dış işleri bakanı buna karşı çıkarak böyle bir konferansa ihtiyaç olmadığını savunuyordu. Alman şansölyesi Kont Bernhard von Bülow bu gelişmelerden dolayı savaş tehdidinde bulundu. Haziranın ortasında kriz zirve noktasına ulaştı. 15 Haziran'da Fransa bütün askerlerinin izinlerini iptal etti. 22 Haziran'da ise Almanya Fas ile savunma paktı yapma tehdidinde bulundu. Fransa başbakanı Maurice Rouvier Almanya ile bu konu yüzünden savaş riskini göze alamadı. Bunun üzerine kendi politikalarının desteklenmediğini gören dış işleri bakanı Delcassé istifa etti. 1 Temmuz'da Fransa konferansa katılmayı kabul etti.
Kriz, Algeciras Konferansı öncesinde de devam etti. Almanya rezerve birliklerini 30 Aralık günü göreve çağırdı. 3 Ocak'ta ise Fransa askerî birliklerini Almanya sınırına konuşlandırdı.
Algeciras Konferansı
Algeciras Konferansı sorunu çözmek için 16 Ocak 1906 günü toplandı. Konferans 7 Nisan 1906'ya kadar sürdü. 13 ülkenin temsilcilerinin bulunduğu konferansta Almanlar kendilerinin tek destekçilerinin Avusturya-Macaristan İmparatorluğu olduğu düşüncesindeydi. Almanya'nın uzlaşma konusundaki çabaları Avusturya-Macaristan hariç herkes tarafından reddedildi. Fransa arkasına İngiltere, Rusya, İtalya, İspanya ve Amerika Birleşik Devletlerinin çok sıkı desteğini aldı. Almanlar 31 Mart 1906 tarihinde görüşmeler onlar için daha kötü şekilde sonuçlanmadan uzlaşmaya vardılar ve 31 Mayıs 1906 tarihinde bu resmiyet kazandı. Fransa Fas polisi üzerindeki kontrolünü bırakmayı kabul etti fakat Fas'ın siyasi ve mali işleri üzerindeki güçlü etkisi devam etti.
Sonuç
Algeciras Konferansı Birinci Fas Bunalımını sadece kısa süreliğine çözdü. Üçlü İttifak ile Üçlü İtilaf arasındaki tansiyonu I. Dünya Savaşı'na giden yolda daha çok yükseltti.
Birinci Fas Bunalımı aynı zamanda, İngiltere'nin Fransa'yı bu krizde desteklemesiyle, Üçlü İtilaf'ın daha güçlü olduğunu gösterdi. Bu bunalım, Britanya-Rusya Antantı ve İngiltere-Fransa-İspanya arasında 'nın 1907'de imzalanmasının sebebi olarak görülebilir. Wilhelm aşağılanmış olduğunu düşündüğünden çok sinirlendi ve bir daha asla geri adım atmadı. Bu daha sonra Almanya'nın İkinci Fas Bunalımında da bir aktör olarak karşımıza çıkmasına neden oldu.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Birinci Fas Krizi Tanca Krizi olarak da bilinir Mart 1905 ve Mayis 1906 tarihleri arasinda Fas in I Dunya Savasi oncesindeki konumu dolayisiyla olusan uluslararasi krizdir Bu kriz Almanya nin hem Fransa hem de Ingiltere ile iliskilerinin kotulesmesine yol acarken yeni Ingiltere Fransa Dostluk Antlasmasinin olusmasinda pay sahibi olmustur Kayser in Ziyareti31 Mart 1905 gunu Kayzer II Wilhelm Fas in Tanca sehrine geldi ve Fas Sultani in temsilcileriyle gorustu Daha sonra Kayser beyaz bir atin sirtinda sehir turuna devam etti Kayser Sultan in egemenligini desteklemek icin geldigini bildirdi Bu Fas ta Fransiz etki alanina meydan okuyan kiskirtici bir aciklamaydi Sultan daha sonra Fransizlarin onerdigi bir takim hukumet reformlarini reddetti ve dunyanin onde gelen devletlerini gerekli reformlar konusunda danismak icin Algeciras Konferansi na davet etti Fransa nin tepkisi askeri hareketliliklerAlmanya Fransa nin diger Avrupa gucleri onunde hesap verecegi cok tarafli bir konferans arayisi icindeydi Fransa dis isleri bakani buna karsi cikarak boyle bir konferansa ihtiyac olmadigini savunuyordu Alman sansolyesi Kont Bernhard von Bulow bu gelismelerden dolayi savas tehdidinde bulundu Haziranin ortasinda kriz zirve noktasina ulasti 15 Haziran da Fransa butun askerlerinin izinlerini iptal etti 22 Haziran da ise Almanya Fas ile savunma pakti yapma tehdidinde bulundu Fransa basbakani Maurice Rouvier Almanya ile bu konu yuzunden savas riskini goze alamadi Bunun uzerine kendi politikalarinin desteklenmedigini goren dis isleri bakani Delcasse istifa etti 1 Temmuz da Fransa konferansa katilmayi kabul etti Kriz Algeciras Konferansi oncesinde de devam etti Almanya rezerve birliklerini 30 Aralik gunu goreve cagirdi 3 Ocak ta ise Fransa askeri birliklerini Almanya sinirina konuslandirdi Algeciras Konferansi Algeciras Konferansi sorunu cozmek icin 16 Ocak 1906 gunu toplandi Konferans 7 Nisan 1906 ya kadar surdu 13 ulkenin temsilcilerinin bulundugu konferansta Almanlar kendilerinin tek destekcilerinin Avusturya Macaristan Imparatorlugu oldugu dusuncesindeydi Almanya nin uzlasma konusundaki cabalari Avusturya Macaristan haric herkes tarafindan reddedildi Fransa arkasina Ingiltere Rusya Italya Ispanya ve Amerika Birlesik Devletlerinin cok siki destegini aldi Almanlar 31 Mart 1906 tarihinde gorusmeler onlar icin daha kotu sekilde sonuclanmadan uzlasmaya vardilar ve 31 Mayis 1906 tarihinde bu resmiyet kazandi Fransa Fas polisi uzerindeki kontrolunu birakmayi kabul etti fakat Fas in siyasi ve mali isleri uzerindeki guclu etkisi devam etti SonucAlgeciras Konferansi Birinci Fas Bunalimini sadece kisa sureligine cozdu Uclu Ittifak ile Uclu Itilaf arasindaki tansiyonu I Dunya Savasi na giden yolda daha cok yukseltti Birinci Fas Bunalimi ayni zamanda Ingiltere nin Fransa yi bu krizde desteklemesiyle Uclu Itilaf in daha guclu oldugunu gosterdi Bu bunalim Britanya Rusya Antanti ve Ingiltere Fransa Ispanya arasinda nin 1907 de imzalanmasinin sebebi olarak gorulebilir Wilhelm asagilanmis oldugunu dusundugunden cok sinirlendi ve bir daha asla geri adim atmadi Bu daha sonra Almanya nin Ikinci Fas Bunaliminda da bir aktor olarak karsimiza cikmasina neden oldu Kaynakca