Üçlü İttifak Almanya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ve İtalya arasında yapılanan ve 1882'den 1914'te I. Dünya Savaşı'nın başlamasına kadar süren askeri ittifaktır. Antlaşmaya göre eğer bir üye diğer büyük güçlerden biri tarafından saldırıya uğrarsa diğerleri ona yardım edecektir. İlave olarak, İtalya kendi teşebbüslerinin doğrudan Büyük Britanya'ya karşı yapılmış olarak değerlendirilemeyeceğini beyan etmiştir. Temmuz 1902'te İttifakın yenilenmesinden kısa bir süre sonra İtalya benzer bir garantiyi Fransa'ya da vermiştir. Yine özel bir anlaşmaya göre, ne Avusturya-Macaristan ne de İtalya Balkanlar'daki statükoyu önceden diğerine danışmadan değiştirmeyecektir. 7 Ekim 1879 tarihinde Alman İmparatorluğu ile Avusturya-Macaristan İmparatorluğu arasında gerçekleştirilen İkili İttifak, bu antlaşmanın öncülü kabul edilir. Bir görüşe göre Mihver Devletleri de ardılıdır.
1882-1914 arasında Üçlü İttifak Antlaşması'na dahil olan Almanya, Avusturya-Macaristan ve İtalya. | |
Tür | İttifak |
---|---|
İmzalanma | 1882 |
Ağustos 1914'te Avusturya-Macaristan İmparatorluğu kendini Üçlü İtilaf (Britanya, Fransa ve Fransa'nın müttefiki Rusya) ile savaşta bulduğunda, İtalya İttifak Devletleri'ni (Almanya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ve sonradan Osmanlı İmparatorluğu) destekleme sözü verdi. Ancak Üçlü İttifak'ın savunma amaçlı bir ittifak olması gerekirken Almanya ve Avusturya-Macaristan saldırıya geçtiği için İtalya savaşa girmemiştir. İtalya savaşa sonradan İtilaf Devletleri'nin yanında; Mayıs 1915'te Avusturya-Macaristan'a karşı, Ağustos 1916'da da Almanya'ya karşı girmiştir.
Almanya
Üçlü İttifak'ın sorumlusu Almanya Şansölyesi Otto von Bismarck'tır. Bismarck'ın amacı iki cephede birden savaşmak zorunda kalmamaktı ki; özellikle bu iki devletle anlaşmasının sebebi de budur. Ancak her zaman İtalya'nın zayıf bir ülke olduğunu hissetmiştir.
Avusturya-Macaristan
1870'ler sonlarında, Avusturya'nın İtalya ve Almanya'daki emelleri iki milletin siyasi birliklerini sağlamasıyla tıkanmıştır. Osmanlı İmparatorluğu'nun düşüşü ve başarısız ıslahatlarla birlikte Balkanlar'daki Slav başkaldırısı büyümüş ve bu durum hem Avusturya-Macaristan hem de Rusya için bölgede genişlemek için bir fırsat teşkil etmiştir. Rusya 1876'da Balkanlar'ın bölüşülmesini teklif etmiş, fakat bu teklifi Avusturya-Macaristan'ın zaten "yoğun" bir devlet olması ve daha fazla toprakla uğraşamayacağı gerekçesiyle reddetmiştir. Böylece tüm imparatorluk, hala Osmanlı yönetimindeki Bosna-Hersek eyaleti merkezli olmak üzere, diplomatik anlamda bir günü kurtarma stratejisi benimsemiştir. Bu stratejinin altında Andrássy imzası vardır.
Balkanlar'ın zayıf durumundan faydalanan Avusturya-Macaristan 1878'de Bosna-Hersek'i işgal etti; ve daha sonra, 1908 yılında bir bölgesel yönetime vermek yerine maliye bakanlığı yönetimi altında ortak bir toprak olarak ilhak etti. Bosna-Hersek'in işgali, Rusya'nın Besarabya'ya ilermesine karşılık atılmış bir adımdır. Osmanlı ve Rusya arasında Sırbistan'ın kontrolü konusunda aracılık edemeyen Avusturya-Macaristan, bu iki kuvvet arasındaki çatışma artıp 93 Harbi çıkınca tarafsızlığını ilan etti. Avrupa'daki Rus ve Fransız çıkarlarına karşı koyabilmek adına Ekim 1879'da ve Mayıs 1882'de İtalya ile ittifak kuruldu.
İtalya
Almanya gibi İtalya da siyasi birliğini sonradan sağlamıştı. İlk başlarda tek derdi hükûmetini kurmak olan krallık, sene 1914'ü gösterdiğinde artık "kaslarını açmaya" bakar konuma gelmişti. Bazı diğer Avrupa güçleri gibi, İtalya da koloniler kurup denizaşırı bir imparatorluk oluşturma arzusu içerisindeydi. Bu hedefle yola çıkan İtalya katılarak Üçlü İttifak'ı oluşturdu. Bunun nedeni hem kendisini dış saldırılara karşı korumak, hem de İtalyanların potansiyel bir koloni olarak gördüğü Tunus'un 1881'de Fransızlar tarafından alınmasıydı. İttifakın şartlarına göre ittifaktaki her ülke diğer iki ülkeye saldırılırsa savaşa girmek zorundaydı. O zamanlar çoğu Avrupa ülkesi benzer güvenlik garantileri sağlama çabasında olduğundan ve yakın zamanda yaşanan Tunus krizi dolayısıyla, İtalya tarihi düşmanı Avusturya-Macaristan'dan başka potansiyel bir müttefik bulamamıştı: İlk antlaşmanın imzalanmasından önceki 34 yıl içerisinde İtalya, Avusturya-Macaristan'a karşı üç savaş yapmıştı.
Ancak İtalyan kamuoyu, İtalya'nın birleşmesinin düşmanı olan ve İtalyanların yaşadığı, Italia irredenta ("rehinden kurtarılmamış İtalya") olarak tabir edilen Trento ve Istria’yı elinde tutan Avusturya-Macaristan ile müttefik olma konusunda isteksizdi. I. Dünya Savaşı'ndan önceki yıllarda birçok seçkin askeri uzman İtalya'nın taraf değiştireceğini öngörmüştü. Bu öngörü İtalyanların Almanlar tarafından desteklenen Osmanlı İmparatorluğu'nun toprağı olan Trablusgarp'ı 1911 yılında işgal etmesi ile kuvvetlenmiştir.
İtalya, daha sonra İttifak Devletleri'nin tarafında savaşa girmemesinin nedeni olarak Üçlü İttifak'ın savunma amaçlı bir ittifak olmasına rağmen Almanya ve Avusturya-Macaristan'ın saldırıda bulunmasını göstermiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Charles Seymour (1916). The Diplomatic Background of the War. Yale University Press. s. 35,147.
- ^ a b Robert Kann (1974). A History of the Habburg Empire. University of California Press. ss. 470-472.
- ^ "Ancak, eğer olayların gelişimine göre Balkanlar’da veya, Adriyatik’te ve Ege’deki Osmanlı kıyıları ve adalarında statükoyu korumak imkansız hale gelirse, ve eğer, üçüncü bir gücün hareketinin neticesinde olsun veya olmasın, Avusturya-Macaristan ya da İtalya kendilerini statükoyu korumak için işgal etme zorunluluğunda bulurlarsa, bu işgal sadece bu iki güç arasında önceden yapılacak bir anlaşmanın akabinde gerçekleşecek; bu anlaşma toprak olarak veya başka konuda elde edilen, iki partinin de mevcut statükonun ötesinde elde edebilecekleri ve çıkarları ile taleplerini tatmin edecek her türlü avantajın karşılıklı bölüşülmesi esasına dayanacaktır. ". Bkz. [1] 8 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b Britannica
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Uclu Ittifak Almanya Avusturya Macaristan Imparatorlugu ve Italya arasinda yapilanan ve 1882 den 1914 te I Dunya Savasi nin baslamasina kadar suren askeri ittifaktir Antlasmaya gore eger bir uye diger buyuk guclerden biri tarafindan saldiriya ugrarsa digerleri ona yardim edecektir Ilave olarak Italya kendi tesebbuslerinin dogrudan Buyuk Britanya ya karsi yapilmis olarak degerlendirilemeyecegini beyan etmistir Temmuz 1902 te Ittifakin yenilenmesinden kisa bir sure sonra Italya benzer bir garantiyi Fransa ya da vermistir Yine ozel bir anlasmaya gore ne Avusturya Macaristan ne de Italya Balkanlar daki statukoyu onceden digerine danismadan degistirmeyecektir 7 Ekim 1879 tarihinde Alman Imparatorlugu ile Avusturya Macaristan Imparatorlugu arasinda gerceklestirilen Ikili Ittifak bu antlasmanin onculu kabul edilir Bir goruse gore Mihver Devletleri de ardilidir Uclu Ittifak 1882 1882 1914 arasinda Uclu Ittifak Antlasmasi na dahil olan Almanya Avusturya Macaristan ve Italya TurIttifakImzalanma1882Uclu Ittifak Alman babanin Avusturyali cocugun elinden tuttugu Italyan cocugun ise Fransiz horozu ile kalmak icin ciglik attigi karikaturle anlatiliyor Berlin gazetesi Lustige Blatter Agustos 1914 te Avusturya Macaristan Imparatorlugu kendini Uclu Itilaf Britanya Fransa ve Fransa nin muttefiki Rusya ile savasta buldugunda Italya Ittifak Devletleri ni Almanya Avusturya Macaristan Imparatorlugu ve sonradan Osmanli Imparatorlugu destekleme sozu verdi Ancak Uclu Ittifak in savunma amacli bir ittifak olmasi gerekirken Almanya ve Avusturya Macaristan saldiriya gectigi icin Italya savasa girmemistir Italya savasa sonradan Itilaf Devletleri nin yaninda Mayis 1915 te Avusturya Macaristan a karsi Agustos 1916 da da Almanya ya karsi girmistir AlmanyaUclu Ittifak in sorumlusu Almanya Sansolyesi Otto von Bismarck tir Bismarck in amaci iki cephede birden savasmak zorunda kalmamakti ki ozellikle bu iki devletle anlasmasinin sebebi de budur Ancak her zaman Italya nin zayif bir ulke oldugunu hissetmistir Avusturya Macaristan1870 ler sonlarinda Avusturya nin Italya ve Almanya daki emelleri iki milletin siyasi birliklerini saglamasiyla tikanmistir Osmanli Imparatorlugu nun dususu ve basarisiz islahatlarla birlikte Balkanlar daki Slav baskaldirisi buyumus ve bu durum hem Avusturya Macaristan hem de Rusya icin bolgede genislemek icin bir firsat teskil etmistir Rusya 1876 da Balkanlar in bolusulmesini teklif etmis fakat bu teklifi Avusturya Macaristan in zaten yogun bir devlet olmasi ve daha fazla toprakla ugrasamayacagi gerekcesiyle reddetmistir Boylece tum imparatorluk hala Osmanli yonetimindeki Bosna Hersek eyaleti merkezli olmak uzere diplomatik anlamda bir gunu kurtarma stratejisi benimsemistir Bu stratejinin altinda Andrassy imzasi vardir Balkanlar in zayif durumundan faydalanan Avusturya Macaristan 1878 de Bosna Hersek i isgal etti ve daha sonra 1908 yilinda bir bolgesel yonetime vermek yerine maliye bakanligi yonetimi altinda ortak bir toprak olarak ilhak etti Bosna Hersek in isgali Rusya nin Besarabya ya ilermesine karsilik atilmis bir adimdir Osmanli ve Rusya arasinda Sirbistan in kontrolu konusunda aracilik edemeyen Avusturya Macaristan bu iki kuvvet arasindaki catisma artip 93 Harbi cikinca tarafsizligini ilan etti Avrupa daki Rus ve Fransiz cikarlarina karsi koyabilmek adina Ekim 1879 da ve Mayis 1882 de Italya ile ittifak kuruldu ItalyaUmberto I di Savoia 20 Temmuz 1882 de Kraliyet ailesinin Venedik ziyareti sirasinda Almanya gibi Italya da siyasi birligini sonradan saglamisti Ilk baslarda tek derdi hukumetini kurmak olan krallik sene 1914 u gosterdiginde artik kaslarini acmaya bakar konuma gelmisti Bazi diger Avrupa gucleri gibi Italya da koloniler kurup denizasiri bir imparatorluk olusturma arzusu icerisindeydi Bu hedefle yola cikan Italya katilarak Uclu Ittifak i olusturdu Bunun nedeni hem kendisini dis saldirilara karsi korumak hem de Italyanlarin potansiyel bir koloni olarak gordugu Tunus un 1881 de Fransizlar tarafindan alinmasiydi Ittifakin sartlarina gore ittifaktaki her ulke diger iki ulkeye saldirilirsa savasa girmek zorundaydi O zamanlar cogu Avrupa ulkesi benzer guvenlik garantileri saglama cabasinda oldugundan ve yakin zamanda yasanan Tunus krizi dolayisiyla Italya tarihi dusmani Avusturya Macaristan dan baska potansiyel bir muttefik bulamamisti Ilk antlasmanin imzalanmasindan onceki 34 yil icerisinde Italya Avusturya Macaristan a karsi uc savas yapmisti Ancak Italyan kamuoyu Italya nin birlesmesinin dusmani olan ve Italyanlarin yasadigi Italia irredenta rehinden kurtarilmamis Italya olarak tabir edilen Trento ve Istria yi elinde tutan Avusturya Macaristan ile muttefik olma konusunda isteksizdi I Dunya Savasi ndan onceki yillarda bircok seckin askeri uzman Italya nin taraf degistirecegini ongormustu Bu ongoru Italyanlarin Almanlar tarafindan desteklenen Osmanli Imparatorlugu nun topragi olan Trablusgarp i 1911 yilinda isgal etmesi ile kuvvetlenmistir Italya daha sonra Ittifak Devletleri nin tarafinda savasa girmemesinin nedeni olarak Uclu Ittifak in savunma amacli bir ittifak olmasina ragmen Almanya ve Avusturya Macaristan in saldirida bulunmasini gostermistir Ayrica bakinizIttifak Devletleri Uclu ItilafKaynakca a b Charles Seymour 1916 The Diplomatic Background of the War Yale University Press s 35 147 a b Robert Kann 1974 A History of the Habburg Empire University of California Press ss 470 472 Ancak eger olaylarin gelisimine gore Balkanlar da veya Adriyatik te ve Ege deki Osmanli kiyilari ve adalarinda statukoyu korumak imkansiz hale gelirse ve eger ucuncu bir gucun hareketinin neticesinde olsun veya olmasin Avusturya Macaristan ya da Italya kendilerini statukoyu korumak icin isgal etme zorunlulugunda bulurlarsa bu isgal sadece bu iki guc arasinda onceden yapilacak bir anlasmanin akabinde gerceklesecek bu anlasma toprak olarak veya baska konuda elde edilen iki partinin de mevcut statukonun otesinde elde edebilecekleri ve cikarlari ile taleplerini tatmin edecek her turlu avantajin karsilikli bolusulmesi esasina dayanacaktir Bkz 1 8 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b Britannica