Üçlü İtilaf, Britanya-Rusya Antantı'nın (1907) imzalanmasıdan sonra Fransa, Britanya ve Rusya arasında kurulan ittifaktır.
Bu üç gücün ittifakı Portekiz, Japonya, ABD, Brezilya, Kanada ve İspanya ile yapılan anlaşmalarla Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ve İtalya Krallığı'nın Üçlü İttifak'ını güçlü bir şekilde dengelemiştir. (İtalya, Fransa ile gizli bir anlaşma yaparak Almanya ile ittifakını bozmuştur.)
Tarihçiler ittifaklar sisteminin Birinci Dünya Savaşı'nın tetiklenmesindeki önemini hala tartışmaktadır. 1914 senesinde savaşın başlangıcında Üçlü İtilaf'ın üç üyesi de Müttefikler olarak Almanya ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'a karşı savaşa girmiştir.
Kökenler
Fransa'nın izolasyonu
Rusya daha önceden, 1873 yılında Çar II. Aleksandr, İmparator Franz Joseph ve Kayzer I. Wilhelm arasında kurulan bir ittifak olan Üç İmparator Birliği'nin bir üyesiydi. İttifak, Şansölye Otto von Bismarck'ın Fransa'yı diplomatik olarak izole etme planlarının bir parçasıydı. Çünkü Fransa'nın 1871'de kaybettiği toprakları yeniden kazanmayı hedeflediğinden endişeleniyordu. Ayrıca muhafazakâr hükümdarların düzen bozucu olarak nitelendirdiği Birinci Enternasyonal gibi radikal oluşumlarla da savaşmak istiyordu.
Ancak birlik Rusya ile Avustuya-Macaristan arasındaki büyüyen gerilimden dolayı büyük bir zorlukla karşı karşıyaydı. Bu gerilim büyük ölçüde, milliyetçiliğin yükselmesi ve Osmanlı İmparatorluğu'nun güçsüzleşmesiyle birçok Osmanlı ilinin bağımsızlık için mücadele etmesinden kaynaklanıyordu.
Balkanlar'daki durum (özellikle Sırp-Bulgar Savaşı'nın ardından) ve Rusya'nın 93 Harbi'ndeki kazançlarının ardından Berlin Antlaşması'nda haksızlığa uğradığını düşünmesi Birlik'in 1887'de yenilenmemesine neden oldu.
Rusya'nın Fransa ile birlik olmasını engellemek adına, Bismarck 1887'de Rusya'yla Teminat Anlaşması'nı imzalayarak, savaş çıkmaması durumunda Rusya'nın tarafsızlığını garanti altına aldı.
Rusya ile Fransa arasındaki ittifak ve Bismarck'ın 1887'de Rusya'yı Alman pazarlarından kovması nedeniyle anlaşma yenilenmedi. Böylece Almanya ile Rusya arasındaki ittifak sona ermiş oldu.
Fransa-Rusya İttifakı
Reasürans Anlaşması'na rağmen Rus liderleri ülkenin diplomatik açıdan yalnız kalmaması için alarma geçti ve 1892'de Rus-Fransız İttifakı kuruldu.
İngiltere-Fransa Dostluğu
1904'te Birleşik Krallık ve Fransa İngiltere-Fransa Dostluk Antlaşması olarak adlandırılan bir dizi anlaşma imzaladı. Bu anlaşmalar doğrudan kolonilerle ilgiliydi.
Bu dostluk, Britanya'nın Avrupa'daki tarafsızlığının sonunun habercisidir. Kısmen, Alman donanmasının büyüyerek Kraliyet Donanması'nın denizlerdeki üstünlüğünü tehdit edebilecek bir savaş gücü olmasında gibi Almanların yükselişine bir karşılıktır.
1907 Britanya-Rusya Antantı
1907'de Birleşik Krallık ve Rusya, Britanya-Rusya Antantı olarak adlandırılan bir anlaşma imzaladı. Bu anlaşma, Orta Asya'da iki devlet arasında sürmekte olan rekabeti bitirmiştir. (Büyük Oyun).
Katılan ülkeler
Britanya
19. yüzyılın son on yılında Britanya "" dış politikasını benimsemiş görünmektedir. En büyük önceliği denizaşırı topraklarıdır. Ancak 1900'lerin başında Avrupa sahnesi muazzam bir değişim içerisine girmiştir. Britanya'da bazıları artık müttefiklere ihtiyaç duyulduğunu düşünmektedir. Birleşik Krallık, 19. yüzyılın büyük bir kısmında Fransa ve Rusya'yı en büyük rakipleri olarak görmüştür. Ancak Alman emperyalizminin aşikar tehdidi Britanya'nın bu konudaki düşüncelerinin değişmesine yol açmıştır.
Bunun üç ana nedeni şunlardır:
- Fransa ve Britanya 1904'te Kuzey Afrika'daki etki alanlarıyla ilgili olarak beş ayrı anlaşma imzalamıştır. Bu İngiltere-Fransa Dostluğu olarak biliniyordu. İki ülke arasındaki işbirliğini takip eden iki ülkenin de Almanların genişlemeci politikası hakkındaki ortak endişelerini artırmıştır.
- Rusya Japonlarla girdiği savaşı kaybetmişti. Rusların bu zayıf görünümü Rus emperyalizmi için endişeleri azaltmış ve Rusya'nın diğer bölgelerde güvence arayışına girmesine neden olmuştur. Fransa zaten önceden Rusya ile ittifak kurmuştur.
- Britanya, Alman emperyalizminin yükselen tehdidi nedeniyle oldukça endişeliydi. Kayzer II. Wilhelm küresel bir Alman imparatorluğu kurmak ve güçlü bir donanma oluşturmak yönündeki isteğini dünyaya duyurmuştu. Denizlerdeki üstünlüğüyle bilinen Britanya için bu kendi imparatorluğuna ve donanmasına karşı çok ciddi bir tehdittir.
1907'de İran, Afganistan ve Tibet üzerindeki uzun zamandır süre gelmekte olan anlaşmazlıkları çözmek ve Britanya'nın Yakın Doğu'daki Alman ilerlemesi ile ilgili kaygılarına çare bulmak için Britanya-Rusya Antantı kabul edildi.
Üçüncü Fransa Cumhuriyeti
Fransa-Prusya Savaşı'nda İkinci Fransa İmparatorluğu'nun Prusya'ya yenilmesi Üçüncü Cumhuriyet'in kurulmasına neden olmuştur. Prusya, 'yla Fransa'yı, Alsas-Loren'i yeni Alman İmparatorluğu'na bırakmaya zorlamıştır. Bu olaydan sonra iki devlet arasındaki ilişkiler hep kötü durumda olmuştur. Almanya'nın gittikçe büyüyen askerî gücünden korkan Fransa caydırıcı olması açısından kendi savaş endüstrisini ve ordusunu kurmaya başlamıştır. Başka bir tedbir olarak, Üçlü İttifak'a karşı güçlü bir denge kurmak amacıyla Rusya'yla ittifak yapılmıştır. Fransa'nın asıl niyeti olası bir Alman saldırısına karşı koruma oluşturmak ve Alsas-Loren'i geri almaktır.
Rusya İmparatorluğu
Rusya'nın insan gücü altı Avrupa gücünün içinde açık ara en büyük olanıdır, fakat ekonomik açıdan da en gerideki ülkedir. Rusya da Almanya ile ilgili olarak Fransa ile aynı endişeleri paylaşmaktadır. Almanların Türk ordusunu yeniden düzenlemeye başlamasından sonra Rusya tüm ihracının beşte ikisini üzerinden gerçekleştirdiği Çanakkale Boğazı'nın Alman kontrolüne geçeceğinden korkmuştur.
Buna Rusya'nın Avusturya-Macaristan ile olan uzun mâzili rekabeti de eklenmiştir. Avusturya-Macaristan yakın zamanda Bosna-Hersek'i ilhak etmiş ve Rusya'yı oldukça kızdırmıştır. Rusya kendisini slavların lideri olarak görmektedir (Panslavizm) ve Avusturya-Macaristan'ın sonraki adımının Sırbistan ile Karadağ'ın işgâli olduğu düşünmektedir. Avusturya-Macaristan'ın Balkanlar'daki saldırganlığına karşılık için Rusya, Sırbistan'a işgâl edilmesi durumunda yardım etme sözü vermiştir.
Ayrıca Rusya son olarak Japonlarla girdiği savaşı utanç verici şekilde kaybetmiştir. Bunun sonucunda ülkede bir olmuş ve yönetim şekli açık bir şekilde meşruti monarşiye dönmüştür. Hem askeri hem de siyasi düşmanlarına karşı koymak adına Rusya, Fransa ile olan ittifakını yeniden canlandırmaya çalışmaktadır. Japonya'yla savaş sırasında pek bir işe yaramasa da bu durum Avrupa sahnesi için geçerli değildi. Rusya, Üçlü İttifak'a karşı koymak için 1907'de Britanya ile Britanya-Rusya Antantı'nı imzalamıştır.
Ayrıca
Notlar
- ^ a b Feuchtwanger 2002, p. 216.
- ^ Gildea 2003, p. 237.
- ^ Henig 2002, p.3.
- ^ Holborn 1982, p. 247.
- ^ Holborn 1982, p. 249.
- ^ a b Holborn 1982, pp. 304-305.
- ^ Fiona K. Tomaszewski, A Great Russia: Russia and the Triple Entente, 1905 to 1914 (2002)
Kaynakça
- Feuchtwanger?, E. J. (2002). Bismarck. Routledge. ISBN .
- Gildea, Robert (2003). Barricades and Borders: Europe 1800-1914. Oxford University Press. ISBN .
- Henig, Ruth Beatrice (2002). The origins of the First World War. Routledge. ISBN .
- Holborn?, Hajo (1982). A History of Modern Germany: 1840-1945. . ISBN .
- Schmitt, Bernadotte. Triple Alliance and Triple Entente (1971)
- Tomaszewski, Fiona K. A Great Russia: Russia and the Triple Entente, 1905 to 1914 (2002)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Uclu Itilaf Britanya Rusya Antanti nin 1907 imzalanmasidan sonra Fransa Britanya ve Rusya arasinda kurulan ittifaktir Birinci Dunya Savasi oncesinde Avrupa daki askeri ittifaklar Bu uc gucun ittifaki Portekiz Japonya ABD Brezilya Kanada ve Ispanya ile yapilan anlasmalarla Alman Imparatorlugu Avusturya Macaristan Imparatorlugu ve Italya Kralligi nin Uclu Ittifak ini guclu bir sekilde dengelemistir Italya Fransa ile gizli bir anlasma yaparak Almanya ile ittifakini bozmustur Tarihciler ittifaklar sisteminin Birinci Dunya Savasi nin tetiklenmesindeki onemini hala tartismaktadir 1914 senesinde savasin baslangicinda Uclu Itilaf in uc uyesi de Muttefikler olarak Almanya ve Avusturya Macaristan Imparatorlugu a karsi savasa girmistir KokenlerFransa nin izolasyonu Rusya daha onceden 1873 yilinda Car II Aleksandr Imparator Franz Joseph ve Kayzer I Wilhelm arasinda kurulan bir ittifak olan Uc Imparator Birligi nin bir uyesiydi Ittifak Sansolye Otto von Bismarck in Fransa yi diplomatik olarak izole etme planlarinin bir parcasiydi Cunku Fransa nin 1871 de kaybettigi topraklari yeniden kazanmayi hedeflediginden endiseleniyordu Ayrica muhafazakar hukumdarlarin duzen bozucu olarak nitelendirdigi Birinci Enternasyonal gibi radikal olusumlarla da savasmak istiyordu Ancak birlik Rusya ile Avustuya Macaristan arasindaki buyuyen gerilimden dolayi buyuk bir zorlukla karsi karsiyaydi Bu gerilim buyuk olcude milliyetciligin yukselmesi ve Osmanli Imparatorlugu nun gucsuzlesmesiyle bircok Osmanli ilinin bagimsizlik icin mucadele etmesinden kaynaklaniyordu Balkanlar daki durum ozellikle Sirp Bulgar Savasi nin ardindan ve Rusya nin 93 Harbi ndeki kazanclarinin ardindan Berlin Antlasmasi nda haksizliga ugradigini dusunmesi Birlik in 1887 de yenilenmemesine neden oldu Rusya nin Fransa ile birlik olmasini engellemek adina Bismarck 1887 de Rusya yla Teminat Anlasmasi ni imzalayarak savas cikmamasi durumunda Rusya nin tarafsizligini garanti altina aldi Rusya ile Fransa arasindaki ittifak ve Bismarck in 1887 de Rusya yi Alman pazarlarindan kovmasi nedeniyle anlasma yenilenmedi Boylece Almanya ile Rusya arasindaki ittifak sona ermis oldu Fransa Rusya Ittifaki Reasurans Anlasmasi na ragmen Rus liderleri ulkenin diplomatik acidan yalniz kalmamasi icin alarma gecti ve 1892 de Rus Fransiz Ittifaki kuruldu Ingiltere Fransa Dostlugu 1904 te Birlesik Krallik ve Fransa Ingiltere Fransa Dostluk Antlasmasi olarak adlandirilan bir dizi anlasma imzaladi Bu anlasmalar dogrudan kolonilerle ilgiliydi Bu dostluk Britanya nin Avrupa daki tarafsizliginin sonunun habercisidir Kismen Alman donanmasinin buyuyerek Kraliyet Donanmasi nin denizlerdeki ustunlugunu tehdit edebilecek bir savas gucu olmasinda gibi Almanlarin yukselisine bir karsiliktir 1907 Britanya Rusya Antanti 1907 de Birlesik Krallik ve Rusya Britanya Rusya Antanti olarak adlandirilan bir anlasma imzaladi Bu anlasma Orta Asya da iki devlet arasinda surmekte olan rekabeti bitirmistir Buyuk Oyun Katilan ulkelerBritanya 19 yuzyilin son on yilinda Britanya dis politikasini benimsemis gorunmektedir En buyuk onceligi denizasiri topraklaridir Ancak 1900 lerin basinda Avrupa sahnesi muazzam bir degisim icerisine girmistir Britanya da bazilari artik muttefiklere ihtiyac duyuldugunu dusunmektedir Birlesik Krallik 19 yuzyilin buyuk bir kisminda Fransa ve Rusya yi en buyuk rakipleri olarak gormustur Ancak Alman emperyalizminin asikar tehdidi Britanya nin bu konudaki dusuncelerinin degismesine yol acmistir Bunun uc ana nedeni sunlardir Fransa ve Britanya 1904 te Kuzey Afrika daki etki alanlariyla ilgili olarak bes ayri anlasma imzalamistir Bu Ingiltere Fransa Dostlugu olarak biliniyordu Iki ulke arasindaki isbirligini takip eden iki ulkenin de Almanlarin genislemeci politikasi hakkindaki ortak endiselerini artirmistir Rusya Japonlarla girdigi savasi kaybetmisti Ruslarin bu zayif gorunumu Rus emperyalizmi icin endiseleri azaltmis ve Rusya nin diger bolgelerde guvence arayisina girmesine neden olmustur Fransa zaten onceden Rusya ile ittifak kurmustur Britanya Alman emperyalizminin yukselen tehdidi nedeniyle oldukca endiseliydi Kayzer II Wilhelm kuresel bir Alman imparatorlugu kurmak ve guclu bir donanma olusturmak yonundeki istegini dunyaya duyurmustu Denizlerdeki ustunluguyle bilinen Britanya icin bu kendi imparatorluguna ve donanmasina karsi cok ciddi bir tehdittir 1907 de Iran Afganistan ve Tibet uzerindeki uzun zamandir sure gelmekte olan anlasmazliklari cozmek ve Britanya nin Yakin Dogu daki Alman ilerlemesi ile ilgili kaygilarina care bulmak icin Britanya Rusya Antanti kabul edildi Ucuncu Fransa Cumhuriyeti Fransa Prusya Savasi nda Ikinci Fransa Imparatorlugu nun Prusya ya yenilmesi Ucuncu Cumhuriyet in kurulmasina neden olmustur Prusya yla Fransa yi Alsas Loren i yeni Alman Imparatorlugu na birakmaya zorlamistir Bu olaydan sonra iki devlet arasindaki iliskiler hep kotu durumda olmustur Almanya nin gittikce buyuyen askeri gucunden korkan Fransa caydirici olmasi acisindan kendi savas endustrisini ve ordusunu kurmaya baslamistir Baska bir tedbir olarak Uclu Ittifak a karsi guclu bir denge kurmak amaciyla Rusya yla ittifak yapilmistir Fransa nin asil niyeti olasi bir Alman saldirisina karsi koruma olusturmak ve Alsas Loren i geri almaktir Rusya Imparatorlugu Rusya nin insan gucu alti Avrupa gucunun icinde acik ara en buyuk olanidir fakat ekonomik acidan da en gerideki ulkedir Rusya da Almanya ile ilgili olarak Fransa ile ayni endiseleri paylasmaktadir Almanlarin Turk ordusunu yeniden duzenlemeye baslamasindan sonra Rusya tum ihracinin beste ikisini uzerinden gerceklestirdigi Canakkale Bogazi nin Alman kontrolune gececeginden korkmustur Buna Rusya nin Avusturya Macaristan ile olan uzun mazili rekabeti de eklenmistir Avusturya Macaristan yakin zamanda Bosna Hersek i ilhak etmis ve Rusya yi oldukca kizdirmistir Rusya kendisini slavlarin lideri olarak gormektedir Panslavizm ve Avusturya Macaristan in sonraki adiminin Sirbistan ile Karadag in isgali oldugu dusunmektedir Avusturya Macaristan in Balkanlar daki saldirganligina karsilik icin Rusya Sirbistan a isgal edilmesi durumunda yardim etme sozu vermistir Ayrica Rusya son olarak Japonlarla girdigi savasi utanc verici sekilde kaybetmistir Bunun sonucunda ulkede bir olmus ve yonetim sekli acik bir sekilde mesruti monarsiye donmustur Hem askeri hem de siyasi dusmanlarina karsi koymak adina Rusya Fransa ile olan ittifakini yeniden canlandirmaya calismaktadir Japonya yla savas sirasinda pek bir ise yaramasa da bu durum Avrupa sahnesi icin gecerli degildi Rusya Uclu Ittifak a karsi koymak icin 1907 de Britanya ile Britanya Rusya Antanti ni imzalamistir AyricaItilaf Devletleri Ittifak DevletleriNotlar a b Feuchtwanger 2002 p 216 Gildea 2003 p 237 Henig 2002 p 3 Holborn 1982 p 247 Holborn 1982 p 249 a b Holborn 1982 pp 304 305 Fiona K Tomaszewski A Great Russia Russia and the Triple Entente 1905 to 1914 2002 KaynakcaFeuchtwanger E J 2002 Bismarck Routledge ISBN 0 415 21614 1 Gildea Robert 2003 Barricades and Borders Europe 1800 1914 Oxford University Press ISBN 0 19 925300 5 Henig Ruth Beatrice 2002 The origins of the First World War Routledge ISBN 0 415 26185 6 Holborn Hajo 1982 A History of Modern Germany 1840 1945 ISBN 0 691 00797 7 Schmitt Bernadotte Triple Alliance and Triple Entente 1971 Tomaszewski Fiona K A Great Russia Russia and the Triple Entente 1905 to 1914 2002