Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Birincil cisim (ayrıca merkezi cisim veya kısaca birincil, İngilizce: Primary olarak adlandırılır) terimi, kütle çekimsel olarak bağlı çok cisimli bir sistemin ana fiziksel cismini ifade eder. Bu cisim, sistem kütlesinin çoğunu oluşturur ve genellikle sistemin ortak kütle merkezine yakın bulunur.
Güneş Sistemi'nde Güneş, etrafında dönen tüm cisimler için birincildir. Aynı şekilde tüm uyduların (doğal uydular (aylar) veya yapay uydular) birincili, etrafında döndükleri gezegendir. Birincil terimi, ortak kütle merkezinin yakınındaki cismin gezegen, yıldız veya başka herhangi bir gök cismi olup olmadığını belirtmekten kaçınmak için sıklıkla kullanılır. Bu anlamda birincil sözcüğü, her zaman bir isim olarak kullanılır.
Kütle merkezi, kütle ile ölçülen tüm nesnelerin ortalama konumudur. Güneş o kadar kütlelidir ki, Güneş Sistemi'nin ortak kütle merkezi sıklıkla Güneş'in merkezine çok yakındır. Bununla birlikte, Güneş Sistemi'nin kütlesinin çoğunu Güneş oluşturmasına rağmen, gaz devi gezegenlerin kütlesi ve mesafesi nedeniyle Güneş Sistemi'nin ortak kütle merkezi zaman zaman Güneş'in dışına da çıkabilir.
Birincil cisimden yoksun olabilecek tartışmalı bir sistem örneği, Plüton ve uydusu Charon'dur. Bu iki cismin ortak kütle merkezi her zaman Plüton'un yüzey alanının dışındadır. Bu durum, bazı gök bilimcilerin Plüton-Charon sistemini yalnızca bir cüce gezegen (birincil) ve uydusu yerine, veya ikili cüce gezegen olarak adlandırmasına yol açmıştır. 2006 yılında Uluslararası Astronomi Birliği, Plüton ve Charon'u resmen içerebilecek çift gezegen teriminin resmi bir tanımını kısaca değerlendirmiş, fakat bu tanımı onaylamamıştır.
Gök bilimciler henüz bir ötegezegenin etrafında dönen herhangi bir cisim (öte uydu) tespit edemediğinden, birincil teriminin ötegezegenlere atıfta bulunmak için kullanımı belirsizdir. Çoğu gökadanın merkezinde bulunan süper kütleli kara deliğe atıfta bulunmak amacıyla birincil teriminin kullanımı, bilimsel dergilerde yer bulmamıştır.
Ayrıca bakınız
- (Küçük gezegen uydusu § Terminoloji)
- Doğal uydu
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Birincil cisim ayrica merkezi cisim veya kisaca birincil Ingilizce Primary olarak adlandirilir terimi kutle cekimsel olarak bagli cok cisimli bir sistemin ana fiziksel cismini ifade eder Bu cisim sistem kutlesinin cogunu olusturur ve genellikle sistemin ortak kutle merkezine yakin bulunur Gunes Sistemi nin ortak kutle merkezinin Gunes e gore hareketi Gunes Sistemi nde Gunes etrafinda donen tum cisimler icin birincildir Ayni sekilde tum uydularin dogal uydular aylar veya yapay uydular birincili etrafinda dondukleri gezegendir Birincil terimi ortak kutle merkezinin yakinindaki cismin gezegen yildiz veya baska herhangi bir gok cismi olup olmadigini belirtmekten kacinmak icin siklikla kullanilir Bu anlamda birincil sozcugu her zaman bir isim olarak kullanilir Kutle merkezi kutle ile olculen tum nesnelerin ortalama konumudur Gunes o kadar kutlelidir ki Gunes Sistemi nin ortak kutle merkezi siklikla Gunes in merkezine cok yakindir Bununla birlikte Gunes Sistemi nin kutlesinin cogunu Gunes olusturmasina ragmen gaz devi gezegenlerin kutlesi ve mesafesi nedeniyle Gunes Sistemi nin ortak kutle merkezi zaman zaman Gunes in disina da cikabilir Birincil cisimden yoksun olabilecek tartismali bir sistem ornegi Pluton ve uydusu Charon dur Bu iki cismin ortak kutle merkezi her zaman Pluton un yuzey alaninin disindadir Bu durum bazi gok bilimcilerin Pluton Charon sistemini yalnizca bir cuce gezegen birincil ve uydusu yerine veya ikili cuce gezegen olarak adlandirmasina yol acmistir 2006 yilinda Uluslararasi Astronomi Birligi Pluton ve Charon u resmen icerebilecek cift gezegen teriminin resmi bir tanimini kisaca degerlendirmis fakat bu tanimi onaylamamistir Gok bilimciler henuz bir otegezegenin etrafinda donen herhangi bir cisim ote uydu tespit edemediginden birincil teriminin otegezegenlere atifta bulunmak icin kullanimi belirsizdir Cogu gokadanin merkezinde bulunan super kutleli kara delige atifta bulunmak amaciyla birincil teriminin kullanimi bilimsel dergilerde yer bulmamistir Ayrica bakinizKucuk gezegen uydusu Terminoloji Dogal uydu Iki cisim problemi Uc cisim problemiKaynakca What s a Barycenter Space Place NASA 23 Eylul 2015 Erisim tarihi 29 Mayis 2017 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link