Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Biyelina veya Belene (Sırp Kiril alfabesi: Бијељина Bijeljina, Sırp-Hırvatça telaffuz: ) Kuzeydoğu Bosna-Hersek'te bulunan bir şehir ve belediyedir. Şehir Banja Luka'dan sonra Sırp Cumhuriyeti'nin ikinci ve Bosna-Hersek'in ise beşinci en büyük şehridir. 'nın zengin toprakları üzerindedir. Bijeljina, 140,000-150,000 civarında nüfus ile Sırp Cumhuriyeti'nin Doğu bölümünün gayri-resmi merkezi halindedir. Bijeljina konum olarak Sırbistan'dan 6 km (4 mi) ve Hırvatistan'dan ise 40 km (25 mi) uzaklıktadır. Üretken toprakları ile bölgenin gıda üretimi ve ticaretinde önemli yer almaktadır. Bijeljina geniş şehir merkezi ile dikkat çekmektedir.
| Biyelina Bijeljina | |
|---|---|
        | |
 | |
| Ülke |  Bosna-Hersek |
| Nüfus | |
| • Toplam | 130,000−140,000 |
| Zaman dilimi | (DAS) |
| • Yaz (YSU) | [[UTC]] (DAS) |
| Alan kodu | 55 |
Resmî site www.sobijeljina.org | |
Tarihi
Antik Çağ
Bijeljina şehrinin bulunduğu bölgeye ait en eski yaşam kalıntıları Cilalı Taş Çağı'na aittir. (M.Ö. 5000 ila 3000 yılları). Ayrıca bölgede Neolitik Çağ, Tunç Çağı ve Demir Çağı'na ait kalıntılar da mevcuttur. Bazı kalıntılar arasında Gradac'da bulunan antik köy, Batkovic, Glavičicav ve Kučerina ile Kojčinovac'daki köy ile Triješnici'da bulunmuş sal sayılabilir.
Eski Slav dönemi
Bölgede bulunmuş en önemli tarihi kalıntılar arasında Batkovic Ostojićevo ile kent arasında kalan Bistrika bulunmaktadır ve 7. ile 12. yüzyıl arasındaki döneme denk gelen 4 siteden oluşmaktadır. Özellikle Chelopek'deki kalıntılar oldukça önem aksetmekte, metal işçiliğin ne kadar gelişmiş olduğunun görülmesinde önemlidir. Burada erimiş demir ve bununla yapılmış demir aletler ile "Bijeljina Müzesi"'nde sergilenen grafit potlar bulunmuştur. Bu dönemde Bistrik'de bulunan köy, ki büyük ihtimalle Bistrica olarak anılıyordu, Bijeljina'dan önce tüm vadideki yerleşimin merkezi konumundaydı.
Bijeljina ismi ilk olarak 1446 yılı kayıtlarınde geçmesine rağmen, kullanıma geçmesi 1918 yılından sonrası gelir. Avusturya-Macaristan dönemi boyunca, şehre Bjelina denmekteydi. Bundan önce ise Belina ve Bilina isimleri de kullanılmıştır.
1838 yılında şehirde ilk papaz okulu açıldı. Modern okul binası 1902 yılında açıldı. Bu okulda 1893-1895 yılları arasında Jovan Dučić çalışt. Jovan Dučić, ünlü bir Hersek'li Sırp şair, yazar ve diplomattır. Günümüzde Bijeljina'nın en merkezi caddesi ismini taşımaktadır.
Şehrin Belediye binası öncesi önünde 1903-1918 yıllarında hüküm sürmüş Sırp Kralı 'in heykeli bulunmaktadır. II. Dünya Savaşı döneminde Ustaşa heykeli kaldırdı ve Savaş sonrası komünist yönetim heykelin tekrar sergilenmesi taleplerini reddetti. 1990'ların ilk döneminde yerel yönetim heykeli tekrar şehir meydanına getirdi.
Yugoslavya'nın kurulması ile, özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısında Bijeljina önemli gelişmeler göstermiş, ekonomik ve kültürel konularda yeni yapılanmalar gerçekleşmiştir.
Tavna Manastırı
, Bijeljina Belediyesi'nin güneyinde yer almaktadır. Manastısın tarih yazarları Tronosha ve Pech'e göre, Manastır Dragutin'ün çocukları Vladislav ve Urosic tarafından inşa edilmiştir. Stefan Dragutin, 1276 ile 1282 yılları arasında Serbistan Kralı; 1282 ile 1316 yılları arasında ise Sirem Kralı'dır. Tavna Manastırı'nın günümüzdeki kilisesi, aynı yere orijinalinin yerine yapılmıştır. Tavna Manastırı; Ozrena, Liplja, Vozuce ve Gostovica gibi bölgenin en eski manastırları arasında yer almaktadır. Tavna Osmanlı Dönemi'nin ilk yıllarında hasar görmüş ancak daha sonra halk tarafından restore edilmiştir. Daha sonra gerek Osmanlı Dönemi, gerekse II. Dünya Savaşı'nda defalarca hasar görmüştür. 1941 ve 1945 yıllarında Ustaşa tarafından bombalanmıştır. Mezar taşlarının birinde "Zdravko Jovacnovic, 1943 yılında manastırı korumak için Ustaşa tarafından öldürüldü" yazmaktadır. İkinci Dünya Savaşı sonrası Manastır tekrar restore edildi.
Bosna Savaşı
1991-1992 yıllarında Bijeljina, yerel Sırp Otonom Yönetimi'nin merkeziydi.
Bijeljina, stratejik konumu nedeniyle Bosna Savaşı'nın ilk başladığı yerlerden biridir. 1992 yılı Nisan ayının ilk günlerinde, şehir Arkan tarafından yönetilen Sırp öncü birliklerinin akınına uğradu. O güne ait haber kaynaklarına göre, 1000'e yakın sivil öldürüldü ve Sırp olmayan halk uzaklaştırıldı. Bu Bosna-Hersek'teki etkin temizliğin ilk örneklerinden biridir. Bijeljina'ya ilk olarak saldırılmasının sebebi olarak Bosna'nın Kuzeydoğusu'nda Sırp sınırına yakın olmasından kaynaklanan stratejik konumu olduğu tahmin edilmektedir. Bijeljina, daha sonra Sırplar tarafından Sırp Cumhuriyeti'ne katıldığı iddia edilmiştir.
Savaş süresince, Bijeljina'ya Bosna-Hersek'in diğer bölgelerinden yoğun Sırp mülteci akını olmuştur.
Coğrafi konum
Bosna-Hersek'in kuzeydoğusunda yer alan şehir Saraybosna'ya 210, Belgrad'a 139 km. uzaklıktadır. Bijeljina'nın bulunduğu ; Sava Nehri, Drina Nehri kıyılarında bulunan ve Majevica Dağları arasında bulunan düzlük bir bölgedir. Tüm Semberija Bölgesi verimli toprakları ve uygun hava koşulları ile uygun tarım alanlarından oluşmaktadır.
Semberija, Bosna-Hersek'e bağlı Sırp Cumhuriyeti'nin en gelişmiş tarım bölgesidir. Bölgede ağırlıklı olarak mısır, sebzeler, lahana, biber, domates ve karpuz yetişmektedir. Ayrıca hayvancılık ve meyve yetiştiriciliği de yapılmaktadır.
Demografisi
1991
1991 yılında sayıma göre, Bijeljina Belediyesi'nin nüfusu 96,796'dur. Bunların dağılımı:
Günümüz
2005 yılı itibarıyla, şehirde 105,000 kişi yaşamaktadır
Bijeljina, bölgesel olarak her geçen gün daha çok gelişmektedir ve buna paralel olarak nüfusu sürekli olarak artmaktadır. 2010 yılı tahminlerine Bijeljina merkezinde 65,000-70,000 kişi yaşamakla beraber belediye genelinde 140,000 kişiden fazla yaşamaktadır. Bu sayede Bijeljina Şehri Banja Luka'dan sonra Sırp Cumhuriyeti'nin en büyük ikinci kenti olmuştur.
Kardeş şehirler
Bijeljina, aşağıdaki yerleşim merkezleri ile kardeşi şehir statüsündedir:
Önemli kişiler
- Savo Milošević, futbolcu
- , asker
- , Boşnak rap şarkıcısı
Dış bağlantılar
- Resmî site
- Bijeljina danas19 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ Pravopisna komisija (1960). Pravopis srpskohrvatskoga književnog jezika. Novi Sad, Zagreb: Matica srpska, Matica hrvatska.
- ^ "Bijeljina na Internetu - skolstvo". 11 Mart 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Nisan 2012.
- ^ Tavna monastery 12 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- ^ Report by Anne McElvoy in The Times, 20 Nisan 1992, belirtildi - Bosnia - a short history (Macmillan, 1994), s. 236.
- ^ - Bosnia - a short history (Macmillan, 1994) s. 236
- ^ [1] 27 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Bosnia and Herzegovina 1991 census.
- ^ Prostorni plan Republike Srpske do 2015. Banja Luka, Nisan 2008. s. 69
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Biyelina veya Belene Sirp Kiril alfabesi Biјeљina Bijeljina Sirp Hirvatca telaffuz bijɛʎina Kuzeydogu Bosna Hersek te bulunan bir sehir ve belediyedir Sehir Banja Luka dan sonra Sirp Cumhuriyeti nin ikinci ve Bosna Hersek in ise besinci en buyuk sehridir nin zengin topraklari uzerindedir Bijeljina 140 000 150 000 civarinda nufus ile Sirp Cumhuriyeti nin Dogu bolumunun gayri resmi merkezi halindedir Bijeljina konum olarak Sirbistan dan 6 km 4 mi ve Hirvatistan dan ise 40 km 25 mi uzakliktadir Uretken topraklari ile bolgenin gida uretimi ve ticaretinde onemli yer almaktadir Bijeljina genis sehir merkezi ile dikkat cekmektedir Biyelina BijeljinaSehirUlkeBosna HersekNufus Toplam130 000 140 000Zaman dilimiUTC 02 00 DAS Yaz YSU UTCUTC 03 00 DAS Alan kodu55Resmi site www sobijeljina orgTarihiAntik Cag Bijeljina sehrinin bulundugu bolgeye ait en eski yasam kalintilari Cilali Tas Cagi na aittir M O 5000 ila 3000 yillari Ayrica bolgede Neolitik Cag Tunc Cagi ve Demir Cagi na ait kalintilar da mevcuttur Bazi kalintilar arasinda Gradac da bulunan antik koy Batkovic Glavicicav ve Kucerina ile Kojcinovac daki koy ile Trijesnici da bulunmus sal sayilabilir Eski Slav donemi Bolgede bulunmus en onemli tarihi kalintilar arasinda Batkovic Ostojicevo ile kent arasinda kalan Bistrika bulunmaktadir ve 7 ile 12 yuzyil arasindaki doneme denk gelen 4 siteden olusmaktadir Ozellikle Chelopek deki kalintilar oldukca onem aksetmekte metal isciligin ne kadar gelismis oldugunun gorulmesinde onemlidir Burada erimis demir ve bununla yapilmis demir aletler ile Bijeljina Muzesi nde sergilenen grafit potlar bulunmustur Bu donemde Bistrik de bulunan koy ki buyuk ihtimalle Bistrica olarak aniliyordu Bijeljina dan once tum vadideki yerlesimin merkezi konumundaydi Bijeljina ismi ilk olarak 1446 yili kayitlarinde gecmesine ragmen kullanima gecmesi 1918 yilindan sonrasi gelir Avusturya Macaristan donemi boyunca sehre Bjelina denmekteydi Bundan once ise Belina ve Bilina isimleri de kullanilmistir 1838 yilinda sehirde ilk papaz okulu acildi Modern okul binasi 1902 yilinda acildi Bu okulda 1893 1895 yillari arasinda Jovan Ducic calist Jovan Ducic unlu bir Hersek li Sirp sair yazar ve diplomattir Gunumuzde Bijeljina nin en merkezi caddesi ismini tasimaktadir Sehrin Belediye binasi oncesi onunde 1903 1918 yillarinda hukum surmus Sirp Krali in heykeli bulunmaktadir II Dunya Savasi doneminde Ustasa heykeli kaldirdi ve Savas sonrasi komunist yonetim heykelin tekrar sergilenmesi taleplerini reddetti 1990 larin ilk doneminde yerel yonetim heykeli tekrar sehir meydanina getirdi Yugoslavya nin kurulmasi ile ozellikle 20 yuzyilin ikinci yarisinda Bijeljina onemli gelismeler gostermis ekonomik ve kulturel konularda yeni yapilanmalar gerceklesmistir Tavna Manastiri Tavna Manastiri Bijeljina Belediyesi nin guneyinde yer almaktadir Manastisin tarih yazarlari Tronosha ve Pech e gore Manastir Dragutin un cocuklari Vladislav ve Urosic tarafindan insa edilmistir Stefan Dragutin 1276 ile 1282 yillari arasinda Serbistan Krali 1282 ile 1316 yillari arasinda ise Sirem Krali dir Tavna Manastiri nin gunumuzdeki kilisesi ayni yere orijinalinin yerine yapilmistir Tavna Manastiri Ozrena Liplja Vozuce ve Gostovica gibi bolgenin en eski manastirlari arasinda yer almaktadir Tavna Osmanli Donemi nin ilk yillarinda hasar gormus ancak daha sonra halk tarafindan restore edilmistir Daha sonra gerek Osmanli Donemi gerekse II Dunya Savasi nda defalarca hasar gormustur 1941 ve 1945 yillarinda Ustasa tarafindan bombalanmistir Mezar taslarinin birinde Zdravko Jovacnovic 1943 yilinda manastiri korumak icin Ustasa tarafindan olduruldu yazmaktadir Ikinci Dunya Savasi sonrasi Manastir tekrar restore edildi Bosna Savasi 1991 1992 yillarinda Bijeljina yerel Sirp Otonom Yonetimi nin merkeziydi Bijeljina stratejik konumu nedeniyle Bosna Savasi nin ilk basladigi yerlerden biridir 1992 yili Nisan ayinin ilk gunlerinde sehir Arkan tarafindan yonetilen Sirp oncu birliklerinin akinina ugradu O gune ait haber kaynaklarina gore 1000 e yakin sivil olduruldu ve Sirp olmayan halk uzaklastirildi Bu Bosna Hersek teki etkin temizligin ilk orneklerinden biridir Bijeljina ya ilk olarak saldirilmasinin sebebi olarak Bosna nin Kuzeydogusu nda Sirp sinirina yakin olmasindan kaynaklanan stratejik konumu oldugu tahmin edilmektedir Bijeljina daha sonra Sirplar tarafindan Sirp Cumhuriyeti ne katildigi iddia edilmistir Savas suresince Bijeljina ya Bosna Hersek in diger bolgelerinden yogun Sirp multeci akini olmustur Cografi konumBosna Hersek in kuzeydogusunda yer alan sehir Saraybosna ya 210 Belgrad a 139 km uzakliktadir Bijeljina nin bulundugu Sava Nehri Drina Nehri kiyilarinda bulunan ve Majevica Daglari arasinda bulunan duzluk bir bolgedir Tum Semberija Bolgesi verimli topraklari ve uygun hava kosullari ile uygun tarim alanlarindan olusmaktadir Semberija Bosna Hersek e bagli Sirp Cumhuriyeti nin en gelismis tarim bolgesidir Bolgede agirlikli olarak misir sebzeler lahana biber domates ve karpuz yetismektedir Ayrica hayvancilik ve meyve yetistiriciligi de yapilmaktadir Demografisi1991 1991 yilinda sayima gore Bijeljina Belediyesi nin nufusu 96 796 dur Bunlarin dagilimi 57 541 59 Sirplar 30 314 34 Bosnaklar 517 Hirvatlar 4 168 digerGunumuz 2005 yili itibariyla sehirde 105 000 kisi yasamaktadir Bijeljina bolgesel olarak her gecen gun daha cok gelismektedir ve buna paralel olarak nufusu surekli olarak artmaktadir 2010 yili tahminlerine Bijeljina merkezinde 65 000 70 000 kisi yasamakla beraber belediye genelinde 140 000 kisiden fazla yasamaktadir Bu sayede Bijeljina Sehri Banja Luka dan sonra Sirp Cumhuriyeti nin en buyuk ikinci kenti olmustur Kardes sehirlerBijeljina asagidaki yerlesim merkezleri ile kardesi sehir statusundedir Krusevac Sirbistan Ruscuk Bulgaristan Kumanovo Makedonya Langenhagen AlmanyaOnemli kisilerSavo Milosevic futbolcu asker Bosnak rap sarkicisiDis baglantilarResmi site Bijeljina danas19 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Pravopisna komisija 1960 Pravopis srpskohrvatskoga knjizevnog jezika Novi Sad Zagreb Matica srpska Matica hrvatska Bijeljina na Internetu skolstvo 11 Mart 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Nisan 2012 Tavna monastery 12 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Report by Anne McElvoy in The Times 20 Nisan 1992 belirtildi Bosnia a short history Macmillan 1994 s 236 Bosnia a short history Macmillan 1994 s 236 1 27 Mayis 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bosnia and Herzegovina 1991 census Prostorni plan Republike Srpske do 2015 Banja Luka Nisan 2008 s 69