Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Željko Ražnatović (Sırpça: Жељко Ражнатовић), daha çok Arkan (Sırpça: Аркан) olarak bilinir, Sırp bir gangster, politikacı, spor yöneticisi, paramiliter komutan ve Yugoslav Savaşları sırasında Sırp Gönüllü Muhafızları ya da bilinen adıyla Arkan'ın Kaplanları olarak adlandırılan Sırp paramiliter gücünün lideriydi.
Željko Ražnatović | |
|---|---|
| Kendi dilinde adı | Жељко Ражнатовић |
| Doğum | 17 Nisan 1952 Brežice, Slovenya SC, Yugoslavya SFC |
| Ölüm | 15 Ocak 2000 (47 yaşında) Belgrad, Sırbistan, Yugoslavya FC |
| Ölüm sebebi | Silahlı saldırı |
| Defin yeri | Belgrad Yeni Mezarlığı |
| Milliyet | Sırp |
| Meslek | Gangster, siyasetçi, paramiliter komutan, spor idarecisi |
| Etkin yıllar | 1990-2000 |
| Tanınma nedeni | Yugoslav Savaşları |
| Siyasi parti | Sırp Birlik Partisi |
| Suçlama | İnsanlığa karşı suç, Cenevre Sözleşmelerini ağır ihlal ve savaş yasalarını ihlal |
| Evlilik | Natalija Martinović (div. 1994) Svetlana Veličković]] (e. 1995) |
| Çocuk(lar) | 9 |
| Aile | Veljko Ražnatović (baba) |
1970'lerde ve 1980'lerde Avrupa'daki bazı ülkelerde işlenen soygunlar ve cinayetler nedeniyle Interpol'ün en çok arananlar listesinde yer aldı ve daha sonra Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından insanlığa karşı suç işlemekle suçlandı. Ražnatović, Ocak 2000'de öldürülene kadar Balkanlar'daki en güçlü organize suç figürüydü.
Yugoslav Savaşları
1990 Hırvatistan çok partili seçimlerinden sadece birkaç gün sonra, Delije'nin (Kızıl Yıldız Belgrad futbol kulübünün holigan taraftarları) lideri Ražnatović, 13 Mayıs'ta Stadion Maksimir'de Hırvat tarafı Dinamo Zagreb'e karşı oynanan deplasman maçında hazır bulundu. Ražnatović ve 1.500 kişiden oluşan Delije, ev sahibi takımın futbol holiganlarıyla büyük bir kavgaya karıştı.
11 Ekim 1990'da Yugoslavya'daki siyasi durum gerginleşirken, Ražnatović Sırp Gönüllü Muhafızları (SDG) adlı bir paramiliter grup kurdu. Ražnatović, öncelikle Delije üyeleri ve onun kişisel arkadaşlarından oluşan birimin en yüksek komutanıydı.
Ekim 1990'ın sonlarında Ražnatović, ayrılan Hırvat hükûmetinin aksine FR Yugoslavya'da kalmaya çalışan bir Sırp ayrılık bölgesi olan Sırp Krajina Cumhuriyeti'nin temsilcileriyle görüşmek için Knin'e (Hırvatistan'da) gitti. 29 Kasım'da Hırvat polisi onu, yerel Dušan Carić ve Belgradlılar Dušan Bandić ve Zoran Stevanović ile birlikte Dvor na Uni'deki Hırvat-Bosnaya sınır geçişinde tutukladı. Ražnatović'in çevresi Sisak'a gönderildi ve yeni kurulan Hırvat devletini devirmek için komplo kurmakla suçlandı. Ražnatović yirmi ay hapis cezasına çarptırıldı. 14 Haziran 1991'de Zagreb'deki Remetinec hapishanesinden serbest bırakıldı. Hırvat ve Sırp hükûmetlerinin onun serbest bırakılması için 1 milyon DM'lik bir anlaşma üzerinde anlaştıkları iddia edildi.
Temmuz 1991'de Ražnatović, Metropolitan Amfilohije Radović ile Cetinje manastırında bir süre kaldı. Tamamen silahlı adam grubunun, güvenlik görevi gördükleri manastıra girmelerine izin verildi. Ražnatović'in grubu Cetinje'den Dubrovnik Kuşatması'na gitti. Dubrovnik'ten dönüşünde yine Cetinje'ye konuk oldu.
"Arkan'ın Kaplanları" olarak da bilinen SDG, Erdut'taki eski bir askeri tesiste kurulan Sırp ordularını destekleyen paramiliter bir güç olarak örgütlenmişti. Ražnatović ve Milorad Ulemek ("Lejyon") liderliğindeki kuvvet, 200 kişilik bir çekirdekten oluşuyordu ve belki de 500 ila 1.000'den fazla değildi, ancak halk tarafından çok korkuluyordu. Arkan'ın komutası altındaki SDG, Doğu Hırvatistan ve Bosna-Hersek'te yüzlerce insanı katletti. 1991'in ortasından 1995'in sonlarına kadar harekete geçti ve Sırp polis gücünün yedek kuvvetleri tarafından veya düşman silahlarını ele geçirerek özel olarak tedarik edildi ve donatıldı.
1991'de Hırvatistan Bağımsızlık Savaşı patlak verdiğinde, SDG Vukovar bölgesinde aktifti ve Dalj, Erdut, Tenja ve diğer bölgelerde Hırvat ve Macar sivillere karşı suçlar işliyordu. Nisan 1992'de Bosna Savaşı patlak verdikten sonra, birim Hırvat ve Bosna cepheleri arasında hareket ederek çoğu Boşnak sivili öldürerek ve zorla sınır dışı ederek çok sayıda etnik temizlik örneğine girdi. Hırvatistan'da SAO Doğu Slavonya, Baranja ve Batı Syrmia'da (Sırp Krajina) çeşitli bölgelerde savaştı. Ražnatović'in Krajina lideri Milan Martić ile askeri operasyonlar konusunda bir anlaşmazlığı olduğu bildirildi. Bosna'da SDG, özellikle Zvornik, Bijeljina ve Brčko'da ve çevresinde, sivillerin öldürülmesi de dahil olmak üzere çoğunlukla Boşnak ve Bosnalı Hırvat paramiliter gruplara karşı savaştı.
1995'in sonlarında Ražnatović'in birlikleri Banja Luka, Sanski Most ve Prijedor bölgesinde savaştı. Ekim 1995'te Bosna-Hersek Cumhuriyeti Ordusu (ARBiH) şehri geri alırken Sanski Most'tan ayrıldı.
Ražnatović, operasyonların çoğunu kişisel olarak yönetti ve en verimli subaylarını ve askerlerini rütbeler, madalyalar ve sonunda yağmalanan mallarla ödüllendirdi. Birkaç genç asker, Kopački Rit ve Bijelo Brdo içindeki ve çevresindeki eylemlerinden dolayı ödüllendirildi. Ražnatović'in en güvendiği adamlarından biri olan Radovan Stanišić'i Camorra patronu Francesco Schiavone ile bir ilişki başlatması için İtalya'ya gönderdiği bildirildi. Roberto Saviano'ya göre Schiavone, Arnavut gangsterlerin silah yollarını kapatmasını durdurarak Sırbistan'a silah kaçakçılığını kolaylaştırdı ve uluslararası yaptırımların ortasında insani yardım şeklinde Sırbistan'a para transferine yardımcı oldu. Karşılığında Camorra, Sırbistan'daki şirketleri, işletmeleri, dükkanları ve çiftlikleri en uygun fiyatlarla satın aldı.
Ražnatović, Hırvatistan ve Bosna-Hersek'ten Sırbistan'a kaçan Sırp mültecileri kaçırıp zorunlu askerlik yapmaya zorlamakla suçlanıyor. Hırvatistan'daki Fırtına Operasyonu, Sırp Krajina Cumhuriyeti'nin (RSK) çökmesiyle ve Sırp mültecilerin Sırbistan'a kaçmasıyla sonuçlandıktan sonra, Sırbistan İçişleri Bakanlığı 5.000'den fazla mülteciyi Sırp Gönüllü Muhafızlarına (SDG) askere alınmak üzere topladı. Askerlik çağındaki erkekler, Sırbistan'a geldikten sonra yerel polis tarafından zorla toplandı ve ardından ailelerine haber verilmeden ve istekleri dışında Erdut'taki gözaltı kampına gönderildi. Erdut'a vardıklarında mültecilerin saçı kazındı ve tüm değerli eşyalarına el konuldu. Erkekler daha sonra SDG muhafızları tarafından aşırı fiziksel egzersizler, rutin dayaklar ve genellikle aşağılayıcı eylemler içeren günlerce süren fiziksel ve psikolojik işkenceye maruz bırakıldı. Ražnatović, mültecileri korkak ve hain olmakla suçlayan konuşmalar yapıyordu ve onları RSK'nın kaybından sorumlu tutuyordu. Belgrad İnsani Hukuk Merkezi, zorunlu seferberlik nedeniyle Sırbistan devletine dava açan 100'den fazla kişiyi temsil etti.
Savaş sonrası şöhreti
Ražnatović, hem Sırplar hem de düşmanları için popüler bir simge olarak çalışmaya devam etti. Bazı Sırplar için bir vatansever ve halk kahramanıyken, Hırvatlar ve Boşnaklar için bir nefret ve korku nesnesiydi.
Dayton Anlaşması'nın imzalanmasından sonraki savaş sonrası dönemde Ražnatović, spor ve özel sektördeki çıkarlarına geri döndü. SDG, savaş durumunda yeniden faaliyete geçme tehdidiyle Nisan 1996'da resmen dağıtıldı. O yılın Haziran ayında, ikinci lig futbol takımı olan FK Obilić'i devraldı ve kısa süre sonra üst düzey bir kulübe dönüştü, hatta 1997-98 Yugoslav lig şampiyonluğunu kazandı.
Suikast
Ražnatović, 15 Ocak 2000 Cumartesi günü, Yeni Belgrad'daki Continental (veya Intercontinental) otelinin lobisinde, diğer otel konukları tarafından çevrelendiği bir yerde suikasta kurban gitti. Katil Dobrosav Gavrić, 23 yaşında küçük bir gezici polis tugayı üyesi, yeraltı dünyasıyla bağları vardı ve o sırada hastalık iznindeydi. Arkasından hedefine doğru tek başına yürüdü. Ražnatović iki arkadaşıyla oturup sohbet ediyordu ve BBC Radio'ya göre bir bahis kuponu dolduruyordu. Gavrić birkaç dakika bekledi, sakince grubun arkasına geçti ve CZ-99 tabancasından hızla art arda mermi ateşledi. Ražnatović sol gözünden vuruldu ve olay yerinde baygınlık geçirdi. Koruması Zvonko Mateović onu bir arabaya bindirdi ve hastaneye kaldırdı; yolda öldü.
Dul eşi Svetlana'ya göre Ražnatović, hastaneye giderken onun kollarında öldü. Bir işletme müdürü olan arkadaşları Milenko Mandić ve bir polis müfettişi olan Dragan Garić de Gavrić tarafından vurularak öldürüldü ve o da Mateović tarafından vurularak yaralandı. Çatışmada bir kadın görgü tanığı da ağır yaralandı. Karmaşık bir ameliyattan sonra Gavrić hayatta kaldı, ancak belden aşağısı sakatlandı ve tekerlekli sandalyeye mahkûm oldu.
Ražnatović'in onuruna 19 Ocak 2000'de yazar Branislav Crnčević, Yugoslav Solu (JUL) yetkilisi Aleksandar Vulin, şarkıcılar Oliver Mandić, Toni Montano ve Zoran Kalezić'in yanı sıra FK Obilić'in ilk takımının tamamıyla birlikte bir anma töreni düzenlendi.
Željko Ražnatović, 20 Ocak 2000 tarihinde gönüllüleri tarafından askeri törenlerle ve cenaze törenleriyle Belgrad Yeni Mezarlığı'na gömüldü. Cenazeye yaklaşık 10.000 kişi katıldı.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zeljko Raznatovic Sirpca Zheљko Razhnatoviћ daha cok Arkan Sirpca Arkan olarak bilinir Sirp bir gangster politikaci spor yoneticisi paramiliter komutan ve Yugoslav Savaslari sirasinda Sirp Gonullu Muhafizlari ya da bilinen adiyla Arkan in Kaplanlari olarak adlandirilan Sirp paramiliter gucunun lideriydi Zeljko RaznatovicKendi dilinde adiZheљko RazhnatoviћDogum17 Nisan 1952 1952 04 17 Brezice Slovenya SC Yugoslavya SFCOlum15 Ocak 2000 47 yasinda Belgrad Sirbistan Yugoslavya FCOlum sebebiSilahli saldiriDefin yeriBelgrad Yeni MezarligiMilliyetSirpMeslekGangster siyasetci paramiliter komutan spor idarecisiEtkin yillar1990 2000Taninma nedeniYugoslav SavaslariSiyasi partiSirp Birlik PartisiSuclamaInsanliga karsi suc Cenevre Sozlesmelerini agir ihlal ve savas yasalarini ihlalEvlilikNatalija Martinovic div 1994 Svetlana Velickovic e 1995 Cocuk lar 9AileVeljko Raznatovic baba Zeljko Raznatovic in mezari Belgrad Sirbistan 1970 lerde ve 1980 lerde Avrupa daki bazi ulkelerde islenen soygunlar ve cinayetler nedeniyle Interpol un en cok arananlar listesinde yer aldi ve daha sonra Eski Yugoslavya Uluslararasi Ceza Mahkemesi tarafindan insanliga karsi suc islemekle suclandi Raznatovic Ocak 2000 de oldurulene kadar Balkanlar daki en guclu organize suc figuruydu Yugoslav Savaslari1990 Hirvatistan cok partili secimlerinden sadece birkac gun sonra Delije nin Kizil Yildiz Belgrad futbol kulubunun holigan taraftarlari lideri Raznatovic 13 Mayis ta Stadion Maksimir de Hirvat tarafi Dinamo Zagreb e karsi oynanan deplasman macinda hazir bulundu Raznatovic ve 1 500 kisiden olusan Delije ev sahibi takimin futbol holiganlariyla buyuk bir kavgaya karisti 11 Ekim 1990 da Yugoslavya daki siyasi durum gerginlesirken Raznatovic Sirp Gonullu Muhafizlari SDG adli bir paramiliter grup kurdu Raznatovic oncelikle Delije uyeleri ve onun kisisel arkadaslarindan olusan birimin en yuksek komutaniydi Ekim 1990 in sonlarinda Raznatovic ayrilan Hirvat hukumetinin aksine FR Yugoslavya da kalmaya calisan bir Sirp ayrilik bolgesi olan Sirp Krajina Cumhuriyeti nin temsilcileriyle gorusmek icin Knin e Hirvatistan da gitti 29 Kasim da Hirvat polisi onu yerel Dusan Caric ve Belgradlilar Dusan Bandic ve Zoran Stevanovic ile birlikte Dvor na Uni deki Hirvat Bosnaya sinir gecisinde tutukladi Raznatovic in cevresi Sisak a gonderildi ve yeni kurulan Hirvat devletini devirmek icin komplo kurmakla suclandi Raznatovic yirmi ay hapis cezasina carptirildi 14 Haziran 1991 de Zagreb deki Remetinec hapishanesinden serbest birakildi Hirvat ve Sirp hukumetlerinin onun serbest birakilmasi icin 1 milyon DM lik bir anlasma uzerinde anlastiklari iddia edildi Temmuz 1991 de Raznatovic Metropolitan Amfilohije Radovic ile Cetinje manastirinda bir sure kaldi Tamamen silahli adam grubunun guvenlik gorevi gordukleri manastira girmelerine izin verildi Raznatovic in grubu Cetinje den Dubrovnik Kusatmasi na gitti Dubrovnik ten donusunde yine Cetinje ye konuk oldu Arkan in Kaplanlari olarak da bilinen SDG Erdut taki eski bir askeri tesiste kurulan Sirp ordularini destekleyen paramiliter bir guc olarak orgutlenmisti Raznatovic ve Milorad Ulemek Lejyon liderligindeki kuvvet 200 kisilik bir cekirdekten olusuyordu ve belki de 500 ila 1 000 den fazla degildi ancak halk tarafindan cok korkuluyordu Arkan in komutasi altindaki SDG Dogu Hirvatistan ve Bosna Hersek te yuzlerce insani katletti 1991 in ortasindan 1995 in sonlarina kadar harekete gecti ve Sirp polis gucunun yedek kuvvetleri tarafindan veya dusman silahlarini ele gecirerek ozel olarak tedarik edildi ve donatildi 1991 de Hirvatistan Bagimsizlik Savasi patlak verdiginde SDG Vukovar bolgesinde aktifti ve Dalj Erdut Tenja ve diger bolgelerde Hirvat ve Macar sivillere karsi suclar isliyordu Nisan 1992 de Bosna Savasi patlak verdikten sonra birim Hirvat ve Bosna cepheleri arasinda hareket ederek cogu Bosnak sivili oldurerek ve zorla sinir disi ederek cok sayida etnik temizlik ornegine girdi Hirvatistan da SAO Dogu Slavonya Baranja ve Bati Syrmia da Sirp Krajina cesitli bolgelerde savasti Raznatovic in Krajina lideri Milan Martic ile askeri operasyonlar konusunda bir anlasmazligi oldugu bildirildi Bosna da SDG ozellikle Zvornik Bijeljina ve Brcko da ve cevresinde sivillerin oldurulmesi de dahil olmak uzere cogunlukla Bosnak ve Bosnali Hirvat paramiliter gruplara karsi savasti 1995 in sonlarinda Raznatovic in birlikleri Banja Luka Sanski Most ve Prijedor bolgesinde savasti Ekim 1995 te Bosna Hersek Cumhuriyeti Ordusu ARBiH sehri geri alirken Sanski Most tan ayrildi Raznatovic operasyonlarin cogunu kisisel olarak yonetti ve en verimli subaylarini ve askerlerini rutbeler madalyalar ve sonunda yagmalanan mallarla odullendirdi Birkac genc asker Kopacki Rit ve Bijelo Brdo icindeki ve cevresindeki eylemlerinden dolayi odullendirildi Raznatovic in en guvendigi adamlarindan biri olan Radovan Stanisic i Camorra patronu Francesco Schiavone ile bir iliski baslatmasi icin Italya ya gonderdigi bildirildi Roberto Saviano ya gore Schiavone Arnavut gangsterlerin silah yollarini kapatmasini durdurarak Sirbistan a silah kacakciligini kolaylastirdi ve uluslararasi yaptirimlarin ortasinda insani yardim seklinde Sirbistan a para transferine yardimci oldu Karsiliginda Camorra Sirbistan daki sirketleri isletmeleri dukkanlari ve ciftlikleri en uygun fiyatlarla satin aldi Raznatovic Hirvatistan ve Bosna Hersek ten Sirbistan a kacan Sirp multecileri kacirip zorunlu askerlik yapmaya zorlamakla suclaniyor Hirvatistan daki Firtina Operasyonu Sirp Krajina Cumhuriyeti nin RSK cokmesiyle ve Sirp multecilerin Sirbistan a kacmasiyla sonuclandiktan sonra Sirbistan Icisleri Bakanligi 5 000 den fazla multeciyi Sirp Gonullu Muhafizlarina SDG askere alinmak uzere topladi Askerlik cagindaki erkekler Sirbistan a geldikten sonra yerel polis tarafindan zorla toplandi ve ardindan ailelerine haber verilmeden ve istekleri disinda Erdut taki gozalti kampina gonderildi Erdut a vardiklarinda multecilerin saci kazindi ve tum degerli esyalarina el konuldu Erkekler daha sonra SDG muhafizlari tarafindan asiri fiziksel egzersizler rutin dayaklar ve genellikle asagilayici eylemler iceren gunlerce suren fiziksel ve psikolojik iskenceye maruz birakildi Raznatovic multecileri korkak ve hain olmakla suclayan konusmalar yapiyordu ve onlari RSK nin kaybindan sorumlu tutuyordu Belgrad Insani Hukuk Merkezi zorunlu seferberlik nedeniyle Sirbistan devletine dava acan 100 den fazla kisiyi temsil etti Savas sonrasi sohretiRaznatovic hem Sirplar hem de dusmanlari icin populer bir simge olarak calismaya devam etti Bazi Sirplar icin bir vatansever ve halk kahramaniyken Hirvatlar ve Bosnaklar icin bir nefret ve korku nesnesiydi Dayton Anlasmasi nin imzalanmasindan sonraki savas sonrasi donemde Raznatovic spor ve ozel sektordeki cikarlarina geri dondu SDG savas durumunda yeniden faaliyete gecme tehdidiyle Nisan 1996 da resmen dagitildi O yilin Haziran ayinda ikinci lig futbol takimi olan FK Obilic i devraldi ve kisa sure sonra ust duzey bir kulube donustu hatta 1997 98 Yugoslav lig sampiyonlugunu kazandi SuikastContinental Otel Belgrad Raznatovic 15 Ocak 2000 Cumartesi gunu Yeni Belgrad daki Continental veya Intercontinental otelinin lobisinde diger otel konuklari tarafindan cevrelendigi bir yerde suikasta kurban gitti Katil Dobrosav Gavric 23 yasinda kucuk bir gezici polis tugayi uyesi yeralti dunyasiyla baglari vardi ve o sirada hastalik iznindeydi Arkasindan hedefine dogru tek basina yurudu Raznatovic iki arkadasiyla oturup sohbet ediyordu ve BBC Radio ya gore bir bahis kuponu dolduruyordu Gavric birkac dakika bekledi sakince grubun arkasina gecti ve CZ 99 tabancasindan hizla art arda mermi atesledi Raznatovic sol gozunden vuruldu ve olay yerinde bayginlik gecirdi Korumasi Zvonko Mateovic onu bir arabaya bindirdi ve hastaneye kaldirdi yolda oldu Dul esi Svetlana ya gore Raznatovic hastaneye giderken onun kollarinda oldu Bir isletme muduru olan arkadaslari Milenko Mandic ve bir polis mufettisi olan Dragan Garic de Gavric tarafindan vurularak olduruldu ve o da Mateovic tarafindan vurularak yaralandi Catismada bir kadin gorgu tanigi da agir yaralandi Karmasik bir ameliyattan sonra Gavric hayatta kaldi ancak belden asagisi sakatlandi ve tekerlekli sandalyeye mahkum oldu Raznatovic in onuruna 19 Ocak 2000 de yazar Branislav Crncevic Yugoslav Solu JUL yetkilisi Aleksandar Vulin sarkicilar Oliver Mandic Toni Montano ve Zoran Kalezic in yani sira FK Obilic in ilk takiminin tamamiyla birlikte bir anma toreni duzenlendi Zeljko Raznatovic 20 Ocak 2000 tarihinde gonulluleri tarafindan askeri torenlerle ve cenaze torenleriyle Belgrad Yeni Mezarligi na gomuldu Cenazeye yaklasik 10 000 kisi katildi