Borneo yüzölçümü açısından dünyanın en büyük üçüncü adasıdır. Güneydoğu Asya'da bulunur ve Endonezya, Malezya ve Brunei tarafından paylaşılmıştır.
Borneo | |
---|---|
Coğrafya | |
Bölge | Güneydoğu Asya |
Koordinatlar | |
Denizi | Güney Çin Denizi, Sulu Denizi, Java Denizi, Selebes Denizi |
Yüzölçümü | 743,330 km2 |
Zirve | Kinabalu dağı |
Siyasi | |
Adadaki ülke(ler) | |
Demografi | |
Nüfus | 16,000,000 |
Nüfus yoğunluğu | 22 kişi/km2 |
Borneo adı adaya ilk olarak Hollandalı kâşifler tarafından verilmiş olup Batı'da da yaygın olarak kullanılmaktadır. Ada, Endonezya'da Kalimantan adı ile bilinirken, Malezya'da Doğu Malezya olarak adlandırılmaktadır.
Dünyanın en büyük yer altı nehir koridoru burada bulunmaktadır.
Çok çeşitli hayvan ve bitki türlerini barındıran yağmur ormanlarıyla ünlüdür. "Rafflesia" isimli dünyanın en büyük çiçeği Borneo adasında yaşar. 3 milyon yarasaya ev sahipliği yapan Geyik Mağarası da Borneo'dadır. Dünyanın en küçük fil türü olan Borneo filleri bu bölgeye özgüdür.
Adada yaşayan ve bazıları endemik olan hayvan türleri şunlardır: Uzun burunlu maymun, Borneo orangutanı, Borneo cüce fili, boynuzgaga, , Atlas güvesi, , .
Etimoloji
Ada birçok isimle bilinir. Uluslararası olarak, keşif çağında 16. yüzyılda ile Avrupa temasından kaynaklanan Borneo olarak bilinir ve yaklaşık 1601 antik haritasında Brunei şehrinin Borneo olarak adlandırıldığı ve tüm adanın da Borneo olarak adlandırıldığı çok açıktır. Brunei adı muhtemelen "su" anlamına gelen Sanskritçe váruṇa (वरुण) kelimesinden veya hindu yağmur tanrısı Varuna'dan türemiştir.
Yerel halk buna Klemantan veya Kalimantan diyordu,Sanskritçe Kalamanthana kelimesinden türemiştir ve muhtemelen sıcak ve nemli tropikal havasını tanımlamak için "yanan hava" anlamına gelir. Endonezyalı tarihçi , Kalamanthana isminin Sanskritçe kala (zaman veya mevsim) ve manthana (çalkalama, yanma veya sürtünme ile ateş oluşturma) terimlerinden türetildiğini öne sürüyor, muhtemelen havanın sıcaklığını tanımlıyor.
Daha önceleri ada başka isimlerle biliniyordu. 977'de Çin kayıtları, Borneo'ya atıfta bulunmak için Bo-ni terimini kullanmaya başladı. 1225'te Çinli resmi (趙汝 适) tarafından da bahsedildi.Majapahit saray şairi Mpu Prapanca tarafından 1365 yılında yazılan Cava el yazması , adadan adası anlamına gelen Nusa Tanjungnagara olarak bahsetmiştir. Bununla birlikte, aynı el yazması, Barune (Brunei) ve adadaki diğer devletlerden de bahsetti.
Kaynakça
- ^ "Kaart van het eiland Borneo, 1601, Benjamin Wright". 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ . 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Media, Kompas Cyber. "Hari Nusantara, Kenali Nama Lawas 5 Pulau Besar di Indonesia Halaman all". KOMPAS.com (Endonezce). 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ağustos 2020.
- ^ "Kalimantan". Encyclopaedia Britannica. Britannica. 17 Kasım 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Aralık 2019.
- ^ Eugene Linden (17 Mart 2011). The Ragged Edge of the World: Encounters at the Frontier Where Modernity, Wildlands and Indigenous Peoples Meet. Penguin Publishing Group. ss. 30-. ISBN .
- ^ "Sanskrit Dictionary". sanskritdictionary.com. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ağustos 2020.
- ^ Muljana, Slamet (1960). Sriwidjaja (Endonezce). Pertjetakan Arnoldus. s. 78-79.
- ^ Siti Norkhalbi Haji Wahsalfelah (2005). "Traditional Woven Textiles: Tradition and Identity Construction in the 'New State' of Brunei Darussalam" (PDF). Universiti Brunei Darussalam. ss. 48/29. 18 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 24 Mayıs 2017.
- ^ Suyatno. (Endonezce). . 23 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 October 2014.
- ^ . kelembagaan.perpusnas.go.id (Endonezce). 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2020.
Endonezya coğrafyası ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Ada ya da takımada ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Borneo yuzolcumu acisindan dunyanin en buyuk ucuncu adasidir Guneydogu Asya da bulunur ve Endonezya Malezya ve Brunei tarafindan paylasilmistir BorneoCografyaBolgeGuneydogu AsyaKoordinatlar1 00 N 114 00 EDeniziGuney Cin Denizi Sulu Denizi Java Denizi Selebes DeniziYuzolcumu amp Ifade hatasi Taninmayan noktalama karakteri Ifade hatasi Taninmayan noktalama karakteri Ifade hatasi Taninmayan noktalama karakteri Ifade hatasi Taninmayan noktalama karakteri Ifade hatasi Taninmayan noktalama karakteri Ifade hatasi Taninmayan noktalama karakteri Ifade hatasi Taninmayan noktalama karakteri Ifade hatasi Taninmayan noktalama karakteri Ifade hatasi Taninmayan noktalama karakteri Ifade hatasi Taninmayan noktalama karakteri Ifade hatasi Taninmayan noktalama karakteri Ifade hatasi Taninmayan noktalama karakteri Ifade hatasi Taninmayan noktalama karakteri Ifade hatasi Taninmayan noktalama karakteri Ifade hatasi Taninmayan noktalama karakteri Ifade hatasi Taninmayan noktalama karakteri Ifade hatasi Taninmayan noktalama karakteri 743 330 km2ZirveKinabalu dagi SiyasiAdadaki ulke ler BruneiEndonezyaMalezyaDemografiNufus amp 0000000000000016 000000 16 000 000Nufus yogunlugu22 kisi km2Borneo nun uydu goruntusu Borneo adi adaya ilk olarak Hollandali kasifler tarafindan verilmis olup Bati da da yaygin olarak kullanilmaktadir Ada Endonezya da Kalimantan adi ile bilinirken Malezya da Dogu Malezya olarak adlandirilmaktadir Dunyanin en buyuk yer alti nehir koridoru burada bulunmaktadir Cok cesitli hayvan ve bitki turlerini barindiran yagmur ormanlariyla unludur Rafflesia isimli dunyanin en buyuk cicegi Borneo adasinda yasar 3 milyon yarasaya ev sahipligi yapan Geyik Magarasi da Borneo dadir Dunyanin en kucuk fil turu olan Borneo filleri bu bolgeye ozgudur Adada yasayan ve bazilari endemik olan hayvan turleri sunlardir Uzun burunlu maymun Borneo orangutani Borneo cuce fili boynuzgaga Atlas guvesi EtimolojiAda bircok isimle bilinir Uluslararasi olarak kesif caginda 16 yuzyilda ile Avrupa temasindan kaynaklanan Borneo olarak bilinir ve yaklasik 1601 antik haritasinda Brunei sehrinin Borneo olarak adlandirildigi ve tum adanin da Borneo olarak adlandirildigi cok aciktir Brunei adi muhtemelen su anlamina gelen Sanskritce varuṇa वर ण kelimesinden veya hindu yagmur tanrisi Varuna dan turemistir Yerel halk buna Klemantan veya Kalimantan diyordu Sanskritce Kalamanthana kelimesinden turemistir ve muhtemelen sicak ve nemli tropikal havasini tanimlamak icin yanan hava anlamina gelir Endonezyali tarihci Kalamanthana isminin Sanskritce kala zaman veya mevsim ve manthana calkalama yanma veya surtunme ile ates olusturma terimlerinden turetildigini one suruyor muhtemelen havanin sicakligini tanimliyor Daha onceleri ada baska isimlerle biliniyordu 977 de Cin kayitlari Borneo ya atifta bulunmak icin Bo ni terimini kullanmaya basladi 1225 te Cinli resmi 趙汝 适 tarafindan da bahsedildi Majapahit saray sairi Mpu Prapanca tarafindan 1365 yilinda yazilan Cava el yazmasi adadan adasi anlamina gelen Nusa Tanjungnagara olarak bahsetmistir Bununla birlikte ayni el yazmasi Barune Brunei ve adadaki diger devletlerden de bahsetti Kaynakca Kaart van het eiland Borneo 1601 Benjamin Wright 22 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan 26 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Media Kompas Cyber Hari Nusantara Kenali Nama Lawas 5 Pulau Besar di Indonesia Halaman all KOMPAS com Endonezce 22 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Agustos 2020 Kalimantan Encyclopaedia Britannica Britannica 17 Kasim 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Aralik 2019 Eugene Linden 17 Mart 2011 The Ragged Edge of the World Encounters at the Frontier Where Modernity Wildlands and Indigenous Peoples Meet Penguin Publishing Group ss 30 ISBN 978 1 101 47613 0 Sanskrit Dictionary sanskritdictionary com 12 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Agustos 2020 Muljana Slamet 1960 Sriwidjaja Endonezce Pertjetakan Arnoldus s 78 79 Siti Norkhalbi Haji Wahsalfelah 2005 Traditional Woven Textiles Tradition and Identity Construction in the New State of Brunei Darussalam PDF Universiti Brunei Darussalam ss 48 29 18 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 24 Mayis 2017 Suyatno Endonezce 23 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 October 2014 kelembagaan perpusnas go id Endonezce 22 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Agustos 2020 Endonezya cografyasi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Ada ya da takimada ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz