Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bostancıbaşı Hafız İsmail Paşa (1758-1807) III. Selim saltanatında 24 Nisan 1805 - 14 Kasım 1806 tarihleri arasında bir yıl altı ay yirmi gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamı.
| Bostancıbaşı Hafız İsmail Paşa | |
|---|---|
| Osmanlı Sadrazamı | |
| Görev süresi 24 Nisan 1805 - 14 Kasım 1806 | |
| Hükümdar | III. Selim |
| Yerine geldiği | Kör Yusuf Ziyaüddin Paşa |
| Yerine gelen | İbrahim Hilmi Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1758 İstanbul |
| Ölüm | 1807 (48-49 yaşlarında) Çanakkale |
Hayatı
İstanbul'da "Zernisan'lı Haseki" lakabıyla anılan babası Bostancı Ocağı'na mensuptu. Hafız lakabı Kur'an'ı ezberlemesiyle ilgilidir. Babasının mensup olduğu Bostancı Ocağı'nda yetişti. Bir süre sonra yol hasekisi, ardından yeniçeri ağası karakulağı, tebdil hasekisi (1793) ve haseki ağa (1797) oldu. 1 Ağustos 1798'de bostancıbaşılığa getirildi. Dürüst ve çalışkan bir izlenim verdiğinden III. Selim'in dikkatini çekti.
Altı yıl bostancıbaşı olarak kaldıktan sonra 24 Ekim 1804'te kaptan-ı deryalığa getirilerek saraydan ayrıldı, ancak III. Selim'in yakın çevresi içinde yer almaya devam etti. Kaptan-ı deryalığı beş ay sürdü.
Sadrazam Kör Yusuf Ziyaüddin Paşa Nizam-ı Cedid aleyhtarlarına karşı mücadele etmeyi göze alamadığı için 4 Nisan 1805'te sağlık nedenleri ileri sürerek görevden istifa ettiği zaman sadrazam görevine geçirildi. Sedaretinin başlangıcında, İstanbul'da hüküm süren pahalılığa ve haksız kazanç sağlayanlara karşı sert bir şekilde mücadele etti. Bu konudaki icraatı ile halk arasında iyi bir şöhret kazandı. Fakat sonra fikrini değiştirdi ve Nizam-ı Cedid aleyhtarları ile iş birliği yapmaya koyuldu. Bu hedefle Rumeli ayanlarından Rusçuk Ayanı ile ve Şehzade Mustafa adamlarıyla gizli görüşmeler yaptı. 1806'da Nizam-ı Cedid uygulaması Kadı Abdurahman Paşa komutasındaki Rumeli ordusunda uygulanması kararı verilince, bu kurulamakta olan orduya karşı muhalefeti; ortaya çıkan ciddi çatışmaları ve buna karşı çıkan Rumeli ayanını el altından destekleyip bu eylemleri koordine etmeye başladı. Bu yeni ordu kurulması girişiminin başarısız kalmasına başlıca amil oldu. Bu icraatı bir devlete hıyanet suçu idi ve idamı gerektiren bir suçtu. Fakat yeniçeriler tarafından çok tutulmaktaydı ve bunun için canına dokunulması uygun görülmemekteydi. Bununla beraber bu siyasi rekabet ve saray enterikaları cezasız bırakılamayacağı için neticesinde 14 Eylül 1806'da sadrazamlıktan azledildi.
Keçiboynuzu İbrahim Hilmi Paşa'nın sadrazamlık görevine gelmesinin ardından, önce Bursa'da ikamete mecbur edildi. Fakat sonra sürgün yeri Rodos'a çevrildi. Hazırlanan bir körvete bindirilerek ailesiyle birlikte Enez'den gizlice yola çıkarıldı. İzmir'e çıkarılan İsmail Paşa, İzmir kadısı marifetiyle Ali Dede isimli bir reisin teknesiyle Sakız Adası'na götürülüp sürgün yeri bu adaya dönüştürüldü.
IV. Mustafa'nın tahta çıkarılması ve şehzade iken yeni padişaha yaptığı hizmetlerden ötürü tekrar sadârete getirilmeyi ümit eden İsmail Paşa, yalnızca vezâreti iade edilmiş olarak, 18 Haziran 1807'de Karaman Eyaleti ilâvesiyle Akdeniz Boğazı Çanakkale Muhafızlığı'na gönderildi. Ancak bu görevdeyken dört ay sonra Çanakkale'de öldü.
İsmail Paşa'nın, Şeyhülislâm ve Kabakçı Mustafa tarafından desteklendiği ve sadaret kaymakamlığına getirilmek istendiği, ancak bu gelişmeyi kendi makamı için tehlikeli gören Nizâm-i Cedid'in önde gelen aleyhtarlarından olan sadâret kaymakamı Tayyar Paşa tarafından zehirlenerek ortadan kaldırıldığı ileri sürülmüştür.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Konuyla ilgili yayınlar
- Beydilli, Kemal "İsmail Paşa (Hafız, Bostancıbaşı)" (1999), Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.1 s.676-677
- Buz, Ayhan (2009) Osmanlı Sadrazamları, İstanbul: Neden Kitap,
- Danışmend, İsmail Hâmi (1971),Osmanlı Devlet Erkâni, İstanbul: Türkiye Yayınevi.
Dış bağlantılar
- Tektaş, Nazım (2002), Sadrâzamlar Osmanlı'da İkinci Adam Saltanatı, İstanbul:Çatı Yayınevi (Google books: [1] 7 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Beydilli, Kemal (2000), "İsmail Paşa, Hafız) " Türkiye Diyanet İşleri Vakfı İslam Ansiklopedisi Cilt:23, Sayfa:116-117, Ankara:TDV İslâm Araştırmaları Merkezi, Online: [2] 24 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Kör Yusuf Ziyaüddin Paşa |  Osmanlı Sadrazamı 24 Nisan 1805 - 14 Kasım 1806 | Sonra gelen: İbrahim Hilmi Paşa |
| Askerî görevi | ||
| Önce gelen: | Kaptan-ı Derya 1804 - 1805 | Sonra gelen: |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bostancibasi Hafiz Ismail Pasa 1758 1807 III Selim saltanatinda 24 Nisan 1805 14 Kasim 1806 tarihleri arasinda bir yil alti ay yirmi gun sadrazamlik yapmis bir Osmanli devlet adami Bostancibasi Hafiz Ismail PasaOsmanli SadrazamiGorev suresi 24 Nisan 1805 14 Kasim 1806Hukumdar III SelimYerine geldigi Kor Yusuf Ziyauddin PasaYerine gelen Ibrahim Hilmi PasaKisisel bilgilerDogum 1758 IstanbulOlum 1807 48 49 yaslarinda CanakkaleHayatiIstanbul da Zernisan li Haseki lakabiyla anilan babasi Bostanci Ocagi na mensuptu Hafiz lakabi Kur an i ezberlemesiyle ilgilidir Babasinin mensup oldugu Bostanci Ocagi nda yetisti Bir sure sonra yol hasekisi ardindan yeniceri agasi karakulagi tebdil hasekisi 1793 ve haseki aga 1797 oldu 1 Agustos 1798 de bostancibasiliga getirildi Durust ve caliskan bir izlenim verdiginden III Selim in dikkatini cekti Alti yil bostancibasi olarak kaldiktan sonra 24 Ekim 1804 te kaptan i deryaliga getirilerek saraydan ayrildi ancak III Selim in yakin cevresi icinde yer almaya devam etti Kaptan i deryaligi bes ay surdu Sadrazam Kor Yusuf Ziyauddin Pasa Nizam i Cedid aleyhtarlarina karsi mucadele etmeyi goze alamadigi icin 4 Nisan 1805 te saglik nedenleri ileri surerek gorevden istifa ettigi zaman sadrazam gorevine gecirildi Sedaretinin baslangicinda Istanbul da hukum suren pahaliliga ve haksiz kazanc saglayanlara karsi sert bir sekilde mucadele etti Bu konudaki icraati ile halk arasinda iyi bir sohret kazandi Fakat sonra fikrini degistirdi ve Nizam i Cedid aleyhtarlari ile is birligi yapmaya koyuldu Bu hedefle Rumeli ayanlarindan Ruscuk Ayani ile ve Sehzade Mustafa adamlariyla gizli gorusmeler yapti 1806 da Nizam i Cedid uygulamasi Kadi Abdurahman Pasa komutasindaki Rumeli ordusunda uygulanmasi karari verilince bu kurulamakta olan orduya karsi muhalefeti ortaya cikan ciddi catismalari ve buna karsi cikan Rumeli ayanini el altindan destekleyip bu eylemleri koordine etmeye basladi Bu yeni ordu kurulmasi girisiminin basarisiz kalmasina baslica amil oldu Bu icraati bir devlete hiyanet sucu idi ve idami gerektiren bir suctu Fakat yeniceriler tarafindan cok tutulmaktaydi ve bunun icin canina dokunulmasi uygun gorulmemekteydi Bununla beraber bu siyasi rekabet ve saray enterikalari cezasiz birakilamayacagi icin neticesinde 14 Eylul 1806 da sadrazamliktan azledildi Keciboynuzu Ibrahim Hilmi Pasa nin sadrazamlik gorevine gelmesinin ardindan once Bursa da ikamete mecbur edildi Fakat sonra surgun yeri Rodos a cevrildi Hazirlanan bir korvete bindirilerek ailesiyle birlikte Enez den gizlice yola cikarildi Izmir e cikarilan Ismail Pasa Izmir kadisi marifetiyle Ali Dede isimli bir reisin teknesiyle Sakiz Adasi na goturulup surgun yeri bu adaya donusturuldu IV Mustafa nin tahta cikarilmasi ve sehzade iken yeni padisaha yaptigi hizmetlerden oturu tekrar sadarete getirilmeyi umit eden Ismail Pasa yalnizca vezareti iade edilmis olarak 18 Haziran 1807 de Karaman Eyaleti ilavesiyle Akdeniz Bogazi Canakkale Muhafizligi na gonderildi Ancak bu gorevdeyken dort ay sonra Canakkale de oldu Ismail Pasa nin Seyhulislam ve Kabakci Mustafa tarafindan desteklendigi ve sadaret kaymakamligina getirilmek istendigi ancak bu gelismeyi kendi makami icin tehlikeli goren Nizam i Cedid in onde gelen aleyhtarlarindan olan sadaret kaymakami Tayyar Pasa tarafindan zehirlenerek ortadan kaldirildigi ileri surulmustur Ayrica bakinizIII Selim Dagilma Donemi Osmanli Sadrazamlari listesiKaynakca a b c d e f g Beydilli Kemal Ismail Pasa Hafiz Bostancibasi 1999 Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi Istanbul Yapi Kredi Kultur Sanat Yayincilik A S C 1 s 676 677 ISBN 975 08 0072 9Konuyla ilgili yayinlarBeydilli Kemal Ismail Pasa Hafiz Bostancibasi 1999 Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi Istanbul Yapi Kredi Kultur Sanat Yayincilik A S C 1 s 676 677 ISBN 975 08 0072 9 Buz Ayhan 2009 Osmanli Sadrazamlari Istanbul Neden Kitap ISBN 978 975 254 278 5 Danismend Ismail Hami 1971 Osmanli Devlet Erkani Istanbul Turkiye Yayinevi Dis baglantilarTektas Nazim 2002 Sadrazamlar Osmanli da Ikinci Adam Saltanati Istanbul Cati Yayinevi Google books 1 7 Aralik 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Beydilli Kemal 2000 Ismail Pasa Hafiz Turkiye Diyanet Isleri Vakfi Islam Ansiklopedisi Cilt 23 Sayfa 116 117 Ankara TDV Islam Arastirmalari Merkezi Online 2 24 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Siyasi goreviOnce gelen Kor Yusuf Ziyauddin Pasa Osmanli Sadrazami 24 Nisan 1805 14 Kasim 1806 Sonra gelen Ibrahim Hilmi PasaAskeri goreviOnce gelen Kaptan i Derya 1804 1805 Sonra gelen