Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bozcaada Kuşatması, Osmanlı Donanması'nın 1657 yılında, bir yıl önce Venedik'in eline geçmiş olan Bozcaada'yı geri almasıyla sonuçlanan deniz harekâtı; 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nın bir evresi.
| Bozcaada Kuşatması | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Girit Savaşı (1645-1669) | |||||||||||
 18. yüzyılda Bozcaada | |||||||||||
| |||||||||||
| Taraflar | |||||||||||
 Osmanlı İmparatorluğu |  Venedik Cumhuriyeti | ||||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||||
 Köprülü Mehmed Paşa Topal Mehmed Paşa Kurt Paşa | ?? | ||||||||||
| Güçler | |||||||||||
| 5.000 asker ?? top | 1000+ asker 47 top | ||||||||||
| Kayıplar | |||||||||||
| Çok az | 500+ ölü 200+ esir 47 top | ||||||||||
Harekatın öncesi
Osmanlıların Girit'i fethetmek amacıyla 1645 yılında başlattıkları harekât başlangıçta başarılı bir şekilde ilerlemiş ve 1648 yılına kadar adanın Kandiye hariç önemli merkezleri ele geçirilmişti. 1648 yılında ise Sultan İbrahim'in tahttan indirilmesi öncesi ve sonrasında İmparatorluk başkentinin tam bir kargaşanın içine düşmesi sonucunda Venedikliler toparlanma olanağı bulmuş ve Osmanlı Donanması'nın Girit'teki birliklere takviye göndermesini engellemek amacıyla Çanakkale Boğazı'nın Ege Denizi'ne açılan ağzını ablukaya alma stratejisini benimsemişlerdi.
Bu strateji başlangıçta başarılı olamasa da, özellikle 1655 yılındaki Çanakkale Deniz Muharebesi'nde Osmanlı Donanması'nın yenilgiye uğramasıyla etkili olmuş, 1656 yılında aynı mevkide yapılan bir sonraki muharebede Osmanlı Donanması'nın İnebahtı Deniz Muharebesi'nden (1571) beri en büyük yenilgisini almasıyla Osmanlı Devleti'ni daha zorlayıcı bir hal almıştı. 26 Haziran 1656 tarihli bu muharebenin ardından Ege Denizi'nde rakipsiz kalan Venedik Donanması 8 Temmuz'da Bozcaada'yı, 20 Ağustos'ta da Limni'yi ele geçirmişti.
Donanması Marmara Denizi'nde sıkışıp kalan ve Girit'e takviye gönderemeyen Osmanlı Devleti'nin başkenti de hem güvenlik hem de iaşe temini konusunda sıkıntıya düştü. 15 Eylül 1656 tarihinde sadrazamlığa getirilen Köprülü Mehmed Paşa'nın önceliklerinden biri Venediklilerin bu ablukasını kırmak oldu. Bu çerçevede Kaptan-ı derya Topal Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması'nın 1657 yılındaki öncelikli hedefi Venedik ablukasını kırarak bu ülkenin işgaline giren Bozcaada ve Limni'yi geri almak, bu sayede İstanbul'un ulaşım yollarını rahatlatarak Girit'teki birliklere asker takviyesini tekrar başlatmaktı.
Harekat
Venedik Donanması 17-19 Temmuz 1657 tarihlerindeki Çanakkale Deniz Muharebesi'nde mağlup edildikten sonra, Çanakkale bölgesinde olan Köprülü Mehmed Paşa muharebeden dört hafta sonra Boğaz'dan hareketle Bozcaada karşısında, Eski İstanbul (Aleksandria Troas) yanında Çayağzı mevkiine ordu kurdu (14 Ağustos 1657) ve Bozcaada'nın zaptı için gerekli hazırlıkları emretti. Midilli civarındaki Osmanlı Donanması da Bozcaada civarına geldi.
Köprülü Mehmed Paşa Anadolu sahilinde Çakmak denilen yerde 3.000 sipâhî topladı. Bunlara, adanın fethinden sonra günlük 5 akçe terfî vadedildi. Yeniçeri, cebeci, topçulardan isimleri defterden çıkarılan 2.000 kişi de iade şartı ile, fetih için görevlendirildi. Bunların hepsi Kurt Paşa'nın emri altına verildi. Kaptan-ı Derya Topal Mehmed Paşa, bu kuvveti 25 Ağustos'ta Bozcaada'da Değirmendere arkasında Kemer Deresi mevkiine çıkardı. Ertesi gün güneş doğmadan evvel Santinel Tepesi (Tekfur Bahçesi) üzerinde açıldı. 27 Ağustos'ta kuşatılanlardan adanın güneyinde bulunan Tekfur Bahçesi'ne gitmiş olan kısmı 2.000 kişilik bir Türk müfrezesi tarafından mağlup edildi.
Kale muhafızları da bir hücum yaptılarsa da, 500 ölü ve 200 esir verdiler. Köprülü Mehmed Paşa adadaki Türk birliğini gayrete getirmek için gece vakti adaya iki büyük top ve askerle dolu 8 kadırga getirtti. Bunları bölgedeki Venedik filosu takip ettiyse de bir zarar verememişti. 31 Ağustos'ta Venedikliler kale duvarlarını lağımla havaya uçurarak 47 topu da en az birkaç gün ateşlenemeyecek şekilde çivilediler ve ada halkının erzak ve mallarına el koyarak adayı terk ettiler. Türk birliği yıkıntı halindeki kaleye girdi.
Harekatın sonrası
Sadrazam Köprülü Mehmed Paşa Çanakkale'den Bozcaada’ya gelerek kalenin yıkılmış ve tahrip edilmiş yerlerini tamir ettirdi; ayrıca kasabayı imar ettirdiği gibi ibadet yerlerini de onarttı. Bu arada kendi adıyla anılan camiyi de inşa ettirdi. İstanbul'da ise üç gün şenlik yapılarak zafer bayramı ilan edildi. Padişah'ın hazinedârı Solak Mehmed, Padişah tarafından sadrazama bir kılıç, bir kaftan, bir de takdir bildiren hatt-ı hümâyûn getirdi.
Bozcaada'nın alınmasından sonra Sadrazam Köprülü Mehmed Paşa Venediklilerin işgali altındaki diğer Boğazönü adası Limni'nin geri alınması hedefine yöneldi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Venice, Austria, and the Turks in the Seventeenth Century, Volume 192" Kenneth Meyer Setton, American Philosophical Society (1991), s. 184
- ^ ""Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, cilt 11, s.25" (PDF). 3 Mart 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 2 Mart 2017.
- ^ "İslam Ansiklopedisi, "Bozcaada" maddesi, İstanbul (1992) cilt: 6, s. 318". 3 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mart 2017.
- ^ ""Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, cilt 11, s.26" (PDF). 3 Mart 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 2 Mart 2017.
Dış bağlantılar
- Naval wars in the Levant 1559-1853 (1952) - R. C. Anderson
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bozcaada Kusatmasi Osmanli Donanmasi nin 1657 yilinda bir yil once Venedik in eline gecmis olan Bozcaada yi geri almasiyla sonuclanan deniz harekati 1645 1669 Osmanli Venedik Savasi nin bir evresi Bozcaada KusatmasiGirit Savasi 1645 1669 18 yuzyilda BozcaadaTarih25 31 Agustos 1657BolgeBozcaada Ege DeniziSebepVenedik in Bogazonu adalarini isgali ve Canakkale Bogazi ni ablukaya almasiSonucKesin Osmanli zaferiCografi DegisikliklerOsmanli kuvvetleri adayi geri aldiTaraflar Osmanli ImparatorluguVenedik CumhuriyetiKomutanlar ve liderlerKoprulu Mehmed Pasa Topal Mehmed Pasa Kurt Pasa Gucler5 000 asker top1000 asker 47 topKayiplarCok az500 olu 200 esir 47 topHarekatin oncesiOsmanlilarin Girit i fethetmek amaciyla 1645 yilinda baslattiklari harekat baslangicta basarili bir sekilde ilerlemis ve 1648 yilina kadar adanin Kandiye haric onemli merkezleri ele gecirilmisti 1648 yilinda ise Sultan Ibrahim in tahttan indirilmesi oncesi ve sonrasinda Imparatorluk baskentinin tam bir kargasanin icine dusmesi sonucunda Venedikliler toparlanma olanagi bulmus ve Osmanli Donanmasi nin Girit teki birliklere takviye gondermesini engellemek amaciyla Canakkale Bogazi nin Ege Denizi ne acilan agzini ablukaya alma stratejisini benimsemislerdi Koprulu Mehmed Pasa Bu strateji baslangicta basarili olamasa da ozellikle 1655 yilindaki Canakkale Deniz Muharebesi nde Osmanli Donanmasi nin yenilgiye ugramasiyla etkili olmus 1656 yilinda ayni mevkide yapilan bir sonraki muharebede Osmanli Donanmasi nin Inebahti Deniz Muharebesi nden 1571 beri en buyuk yenilgisini almasiyla Osmanli Devleti ni daha zorlayici bir hal almisti 26 Haziran 1656 tarihli bu muharebenin ardindan Ege Denizi nde rakipsiz kalan Venedik Donanmasi 8 Temmuz da Bozcaada yi 20 Agustos ta da Limni yi ele gecirmisti Donanmasi Marmara Denizi nde sikisip kalan ve Girit e takviye gonderemeyen Osmanli Devleti nin baskenti de hem guvenlik hem de iase temini konusunda sikintiya dustu 15 Eylul 1656 tarihinde sadrazamliga getirilen Koprulu Mehmed Pasa nin onceliklerinden biri Venediklilerin bu ablukasini kirmak oldu Bu cercevede Kaptan i derya Topal Mehmed Pasa komutasindaki Osmanli Donanmasi nin 1657 yilindaki oncelikli hedefi Venedik ablukasini kirarak bu ulkenin isgaline giren Bozcaada ve Limni yi geri almak bu sayede Istanbul un ulasim yollarini rahatlatarak Girit teki birliklere asker takviyesini tekrar baslatmakti HarekatBozcaada Kalesi nin bugunku goruntusu Venedik Donanmasi 17 19 Temmuz 1657 tarihlerindeki Canakkale Deniz Muharebesi nde maglup edildikten sonra Canakkale bolgesinde olan Koprulu Mehmed Pasa muharebeden dort hafta sonra Bogaz dan hareketle Bozcaada karsisinda Eski Istanbul Aleksandria Troas yaninda Cayagzi mevkiine ordu kurdu 14 Agustos 1657 ve Bozcaada nin zapti icin gerekli hazirliklari emretti Midilli civarindaki Osmanli Donanmasi da Bozcaada civarina geldi Koprulu Mehmed Pasa Anadolu sahilinde Cakmak denilen yerde 3 000 sipahi topladi Bunlara adanin fethinden sonra gunluk 5 akce terfi vadedildi Yeniceri cebeci topculardan isimleri defterden cikarilan 2 000 kisi de iade sarti ile fetih icin gorevlendirildi Bunlarin hepsi Kurt Pasa nin emri altina verildi Kaptan i Derya Topal Mehmed Pasa bu kuvveti 25 Agustos ta Bozcaada da Degirmendere arkasinda Kemer Deresi mevkiine cikardi Ertesi gun gunes dogmadan evvel Santinel Tepesi Tekfur Bahcesi uzerinde acildi 27 Agustos ta kusatilanlardan adanin guneyinde bulunan Tekfur Bahcesi ne gitmis olan kismi 2 000 kisilik bir Turk mufrezesi tarafindan maglup edildi Kale muhafizlari da bir hucum yaptilarsa da 500 olu ve 200 esir verdiler Koprulu Mehmed Pasa adadaki Turk birligini gayrete getirmek icin gece vakti adaya iki buyuk top ve askerle dolu 8 kadirga getirtti Bunlari bolgedeki Venedik filosu takip ettiyse de bir zarar verememisti 31 Agustos ta Venedikliler kale duvarlarini lagimla havaya ucurarak 47 topu da en az birkac gun ateslenemeyecek sekilde civilediler ve ada halkinin erzak ve mallarina el koyarak adayi terk ettiler Turk birligi yikinti halindeki kaleye girdi Harekatin sonrasiSadrazam Koprulu Mehmed Pasa Canakkale den Bozcaada ya gelerek kalenin yikilmis ve tahrip edilmis yerlerini tamir ettirdi ayrica kasabayi imar ettirdigi gibi ibadet yerlerini de onartti Bu arada kendi adiyla anilan camiyi de insa ettirdi Istanbul da ise uc gun senlik yapilarak zafer bayrami ilan edildi Padisah in hazinedari Solak Mehmed Padisah tarafindan sadrazama bir kilic bir kaftan bir de takdir bildiren hatt i humayun getirdi Bozcaada nin alinmasindan sonra Sadrazam Koprulu Mehmed Pasa Venediklilerin isgali altindaki diger Bogazonu adasi Limni nin geri alinmasi hedefine yoneldi Ayrica bakinizGirit Savasi 1645 1669 Canakkale Deniz Muharebesi 1657 Limni Kusatmasi 1657 Koprulu Mehmed PasaKaynakca Venice Austria and the Turks in the Seventeenth Century Volume 192 Kenneth Meyer Setton American Philosophical Society 1991 s 184 Buyuk Osmanli Tarihi Joseph von Hammer cilt 11 s 25 PDF 3 Mart 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 2 Mart 2017 Islam Ansiklopedisi Bozcaada maddesi Istanbul 1992 cilt 6 s 318 3 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mart 2017 Buyuk Osmanli Tarihi Joseph von Hammer cilt 11 s 26 PDF 3 Mart 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 2 Mart 2017 Dis baglantilarNaval wars in the Levant 1559 1853 1952 R C Anderson ISBN 1 57898 538 2