Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bronkoskopi, teşhis ve tedavi amaçlı olarak hava yollarının (soluk borusu ve büyük bronşlar) içini görselleştiren endoskopik bir tekniktir. Bronkoskop ile genellikle burun veya ağızdan, buralardan ulaşılamadığı durumlarda da trakeostomi yoluyla hava yollarına ulaşılabilir. Bu, uygulayıcının hastanın hava yollarını yabancı cisimler, kanama, tümörler veya iltihaplanma gibi anormallikler açısından incelemesine olanak tanır. Biyopsi için parça alınmasına ve gerektiğinde yabancı cisimlerin çıkarılmasına da yarar. Fleksibl ve rijit bronkoskopi diye iki çeşidi vardır. Rijit bronkoskopi 19. yüzyılın sonundan beri bilinen ve kullanılan bir teknikken, günümüzde yaygın olarak kullanılan fleksibl bronkoskoplar ya da fibroskoplar 1966'da ortaya çıkmıştır. Fleksibl bronkoskopların kullanımı daha kolay olup, yapılan işleme fibroskopi de denmektedir.
1897 yılında tarafından bulunan yöntem, 1970'li yıllarda bükülebilir hale getirilerek doktorlar tarafından uygulanmaya başlanmıştır. Bronkoskop, esneyebilir özellikte olup, bu cihazlarda hastanın bronş ağacına giren kısım oldukça incedir ve bu sayede hastada fazla bir rahatsızlık hissi uyandırmaz, ayrıca lokal anestezi uygulanır. İşlem 5 - 10 dakika sürmektedir.
Bronkoskopi tanı ya da tedavi amaçlı olarak iki şekilde uygulanabilir.
Tarihçe
İlk bronkoskopiler, 1867'den beri özofagusu keşfetmek için kullanılan özofagoskoplarla gerçekleştirilmiştir. 1894'te Berlinli , küçük çaplı bir özofagoskopla ve kokainle lokal anestezi altında birkaç kez ses tellerini geçirerek trakeayı keşfetmeye çalıştı. Gerçek anlamda ilk bronkoskopi, 30 Mart 1897'de bir Alman kulak burun boğaz uzmanı olan tarafından, bir hastanın sağ ana bronşuna yerleştirilmiş bir domuz kemiğini çıkarmak için kullanılmıştır. 1898'de Amerikalı , trakeada bulunan bir yabancı cismi çıkarmak için Johns-Hopkins Hastanesinde Kuzey Amerika'daki ilk bronkoskopiyi gerçekleştirdi. daha sonra ekipmanı mükemmelleştirdi ve muayene endikasyonlarını genişletti, ardından esas olarak tüberküloz komplikasyonlarının tedavisinde ve yabancı cisimlerin çıkarılmasında kullanıldı. Bu zamandan 1970'lere kadar sadece rijit bronkoskoplar kullanıldı.
İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, iki büyük bronkoskopi ekolü oluştu. İki Alman şirketi, ve bronkoskopi pazarına hakim oldular ve İngiliz fizikçi ile işbirliği içinde, soğuk ışık kaynaklarını ve kamera kullanımını tanıttılar. 1949'da Arjantinli mediastinal adenopatilerde trans-trakeal ponksiyon tekniğini tanımladı, ardından 1955'te H. E. Euler mediastinal tümörlerin biyopsisi için bu tekniği kullandı. Genel anestezi altında inceleme yapılmasını sağlayan bronkoskopa entegre mekanik ventilasyon, 1956'da Friedel tarafından icat edildi ve daha sonra 1963'te Brandt tarafından geliştirildi.
Gastroskopi için tasarlanan ilk esnek fibroskopiler 1962'de Japonya'da ortaya çıktı. 1964 yılında, Japon cerrah , daha sonra Pentax ve Olympus tarafından satın alınan ile işbirliği içinde, solunum yollarının araştırılmasına yönelik ilk fleksibl fibroskopu geliştirdi. Dönemin gastrointestinal sistemde kullanılan endoskoplarına göre yapılan ana değişiklik, aydınlatma için ampul yerine harici bir kaynaktan sağlanan ışığı ileten fiberoptik bir cihazın kullanılmasıdır. Fiberoptik demetlerin boyutu da gastroskoplara kıyasla küçültüldü (16'dan 14 µm'ye), böylece fibroskopun çapı en uzak bronşlardan geçebilecek kadar ince oldu. Prototipler, cihazın Kopenhag'daki 9. Uluslararası Toraks Hastalıkları Kongresi'nde sunulduğu ve coşkuyla karşılandığı 1967 yılına kadar gelişti. 1987 yılında Pentax şirketi tarafından fibroskoplara kamera da eklendi. Fleksibl fibroskopi ile ilk transbronşiyal biyopsiler 1981'de Ko-Pen Wang tarafından yapıldı ve kullanılan iğne modeli 1983'da standardize edildi.
Fleksibl endoskopinin ortaya çıkmasının ardından, klasik rijit bronkoskopiye olan ilgi 1960'lardan itibaren azaldı ve 1980'lerde sunduğu terapötik hareketlerin olanaklarına yönelik yeniden ilgi görüldü. 1965'te William W. Montgomery tarafından geliştirilen ilk trakeal protezlerin cerrahi olarak trakeotomi ile yerleştirilmesi gerekiyordu ancak 1987'de Marsilya'dan Jean-François Dumont bronkoskopi ile yerleştirilebilen ilk silikon trakeal protezi geliştirdi ve teknik 1990'da yayınlandı.
Ekipmanın kompaktlaşmasıyla beraber, belirli esnek fibroskop modelleri için bir ekografi probunun eklenmesine izin vererek bronşiyal ekoendoskopi yapmayı mümkün kıldı böylece biyopsi yapılacak lenf nodlarının bronşiyal duvardan belirlenebilir.
Çeşitler
Rijit Bronkoskopi
Rijit bronkoskop, alt hava yolunu incelemek için kullanılan içi boş bir metal tüptür. Teşhis veya tedavi amaçlı olabilir. Modern kullanım neredeyse tamamen terapötik endikasyonlar içindir. Yabancı cisimlerin çıkarılması için rijit bronkoskopi kullanılmaktadır. Rijit bronkoskopi, hava yolunun korunmasına ve yabancı cismin alınma sırasında cismin kontrol edilmesine izin verdiği için inhale edilen yabancı cisimlerin çıkarılmasında yararlıdır. 24 saat içinde 600 mL'den fazla kan kaybı olarak tanımlanan masif hemoptizi tıbbi bir acil durumdur ve intravenöz sıvıların başlanması ve rijit bronkoskopi ile incelenmesi gerekir. Rijit bronkoskopun daha geniş lümeni (esnek bronkoskopun dar lümenine kıyasla), kanamayı kontrol etmeye yardımcı olmak için elektrokoter gibi terapötik yaklaşımlara izin verir.
Fleksibl Bronkoskopi (Fibroskop)
Fleksibl bronkoskop, rijit bronkoskoptan daha uzun ve incedir. Bronskopun ucundaki görüntüyü karşı uçtaki bir göze veya video kameraya ileten bir fiberoptik sistem içerir. Fleksibl bronkoskopların çoğu aynı zamanda aspirasyon veya enstrümantasyon için bir kanal içerir, ancak bunlar rijit bronkoskoptakinden önemli ölçüde daha küçüktür. Fleksibl bronkoskopi rijit bronkoskopiye göre hastaya daha az rahatsızlık verir ve orta derecede sedasyon altında kolay ve güvenli bir şekilde işlem yapılabilir. Günümüzde çoğu bronkoskopik prosedür için tercih edilen tekniktir.
Endikasyonlar
Tanı amaçlı bronkoskopi
- Çeşitli nedenlerle çekilmiş akciğer grafisi ya da bilgisayarlı tomografide akciğer tümörünü düşündürür lezyon varlığında,
- Akciğer grafisinde herhangi bir lezyon saptanıp diğer yöntemlerle tanı konulamamış olgularda,
- İki haftayı aşan ve KBB uzmanı tarafından doğrudan ses tellerinin bir hastalığı saptanamamış ses kısıklığı durumunda,
- Akciğer grafisi, tomografi, alerji testleri, solunum fonksiyon testleri ile incelenmiş ancak bir sonuca ulaşılamamış uzun süredir devam eden kronik öksürük varlığında,
- Öksürükle birlikte kanlı balgam ya da kan tükürme durumunda,
- Nefes darlığı şikayetiyle yapılan başvurularda, incelemelerde nefes darlığını açıklayacak bir tanıya ulaşılamamış olgularda,
- Soluma sırasında özellikle belirli bir akciğer alanında hışıltılı solunum duyulan ve bunu açıklayacak başka bir neden saptanamayan olgularda,
- Nefes borusuna yabancı bir cisim kaçıran hastalarda,
- Göğüs travmaları ve yaralanmalarında tanı amaçlı bronkoskopi uygulanır.
Tedavi amaçlı bronkoskopi
- Bronşlarda aşırı (ifrazat) birikimi varlığında bunları temizlemek amacıyla,
- Solunum hava yollarındaki yabancı cisimleri çıkarmak amacıyla,
- ve ana bronşlardan kaynaklanan ve hastada aşırı nefes darlığı ile, boğulma duygusuna yol açan iyi ya da kötü huylu tümörlerin girişimsel bronkoskopi uygulamaları (lazer, argon plazma koter, elektrokoter, cryocoter ile) tümörün çıkarılması amacıyla,
- Yine trake ve ana bronşların çeşitli nedenlerle oluşmuş darlıklarının tedavisi için stent uygulaması amacıyla, tedavi amaçlı bronkoskopi yapılmalıdır.
Prosedür
Bronkoskopi, bu tür prosedürler için ayrılmış özel bir odada, ameliyathanede, yoğun bakım ünitesinde veya hava yolu acil durumlarının yönetimi için kaynakların bulunduğu başka bir yerde yapılabilir. Hastaya genellikle anksiyolitik ve ilaçlar (oral sekresyonların görüşü engellemesini önlemek için), genellikle atropin ve bazen morfin gibi bir analjezik verilir. İşlem sırasında midazolam veya propofol gibi sakinleştiriciler kullanılabilir. Farenks, larenks ve trakeanın mukoza zarlarını uyuşturmak için sıklıkla lokal bir anestezik verilir. Periyodik kan basıncı kontrolleri, sürekli kalp EKG takibi ve nabız oksimetresi ile hasta işlem sırasında izlenir.
Hasta oturur veya sırtüstü pozisyondayken fleksibl bronkoskop yerleştirilir. Bronkoskop üst solunum yoluna yerleştirildikten sonra ses telleri incelenir. Alet trakeaya ilerletilir ve daha sonra bronşiyal sisteme doğru ilerletilir ve bronkoskop geçerken her alan incelenir. Bir anormallik keşfedilirse, bir fırça, iğne veya forseps kullanılarak örnek alınabilir. Akciğer dokusu örneği (transbronşiyal biyopsi), gerçek zamanlı bir X-ışını (floroskopi) veya bir elektromanyetik izleme sistemi kullanılarak örneklenebilir. Yoğun bakımdaki hastalar gibi entübe hastalarda da fleksibl bronkoskopi yapılabilir. Bu durumda, alet trakeal tüpe bağlı bir adaptör vasıtasıyla sokulur.
Rijit bronkoskopi genel anestezi altında yapılır. Rijit bronkoskoplar, diğer cihazların trakeaya paralel olarak yerleştirilmesine izin vermeyecek kadar büyüktür; bu nedenle anestezi aparatı bronkoskopa bağlanır ve hasta bronkoskop aracılığıyla havalandırılır.
Bronkoskopi öncesi
- İşleme en az 6 saat açlık sonrası gelinmelidir ancak, hastanın epilepsi, yüksek tansiyon, kalp hastalığı, gibi önemli rahatsızlıklar için düzenli olarak kullandığı ilaçları varsa, bunları normal saatinde az miktarda su ile yutmalıdır.
- Şeker hastalığı için gerekli ilaç işlem sabahı alınmaz.
- Kanı sulandırıcı ilaçlar (aspirin, coumadin, plavix heparin vb.) düzenli olarak kullanılıyorsa doktora önceden bilgi verilmelidir.
- Alerji öyküsü ya da yukarıda bahsedilenler dışında önemli bir hastalık ve ilaç kullanımı varsa yine doktora bilgi verilmelidir.
- İşlem günü rahat giysiler giymeli, hasta yanında değerli eşyalar getirmemeli, varsa protez diş, kontak lens takmamalıdır.
- Hasta işlem için bir yakınıyla birlikte gelmelidir.
Komplikasyonları
- Pnomotoraks (akciğer zarları arasında hava toplanması)
- Bronşlarda kanama
- Ateş
- Kan oksijeninde düşme
- Anesteziye bağlı alerji
- Kalpte aritmi
- Kardiyak infarktüs
- Nadir olarak bronş yırtılması
Kullanılan ilaçlara bağlı risklerin yanı sıra işlemin kendine özgü riskleri de bulunmaktadır. Rijit bronkoskop hava yollarını çizebilir, yırtabilir veya ses tellerine zarar verebilir, ancak bronkoskopi riski sınırlıdır. Fleksibl bronkoskopinin komplikasyonları nadirdir ve dikkatli teknik ve anestezi uzmanıyla devam eden işbirliği ile riskler en aza indirilir. Yaygın komplikasyonlar arasında biyopsi sonrası aşırı kanama yer alır. Akciğer biyopsisi ayrıca pnömotoraks adı verilen hava sızıntısına neden olabilir. Pnömotoraks, akciğer biyopsisi vakalarının %1'inden azında görülür. Laringospazm nadir görülen bir komplikasyondur ancak bazen trakeal entübasyon gerektirebilir. Tümörü veya önemli kanaması olan hastalar, bazen hava yollarının mukoza zarlarının şişmesi nedeniyle, bronkoskopik bir prosedürden sonra nefes almada artan zorluk yaşayabilir.
İşlem sonrası
Bronkoskopi bittikten sonra kanama, ateş, boğaz ağrısı, ses kısıklığı olabilir. Hasta iki saat süreyle bir şey yiyip içmemelidir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d e f Becker, Heinrich D. (1 Mart 2010). "Bronchoscopy: The Past, the Present, and the Future". Clinics in Chest Medicine. Interventional Pulmonology (İngilizce). 31 (1): 1-18. doi:10.1016/j.ccm.2009.11.001. ISSN 0272-5231.
- ^ O, Kollofrath (1897). "Entfernung eines Knochenstucks aus dem rechten Bronchus auf naturlichem Wege und unter Anwendung der directen Laryngoskopie". Munch Med Wochenschr. 38: 1038-1039. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2023.
- ^ Chadha, Meenu; Kulshrestha, Mayank; Biyani, Alok (Eylül 2015). "Anaesthesia for bronchoscopy". Indian Journal of Anaesthesia (İngilizce). 59 (9): 565. doi:10.4103/0019-5049.165851. ISSN 0019-5049. (PMC) 4613403 $2. (PMID) 26556915. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2023.
- ^ Jackson, Chevalier (1907). Tracheo-bronchoscopy, esophagoscopy, and gastroscopy. Gerstein - University of Toronto. St. Louis, Laryngoscope.
- ^ a b Wang, Ko Pen; Browning, Robert (27 Nisan 2010). "Transbronchial needle aspiration with or without endobronchial ultrasound: TBNA with or without EBUS". Thoracic Cancer (İngilizce). 1 (2): 87-93. doi:10.1111/j.1759-7714.2010.00015.x. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2023.
- ^ "UpToDate". www.uptodate.com. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2023.
- ^ a b c Interventional bronchoscopy. C. T. Bolliger, Praveen N. Mathur. Basel: Karger. 2000. ISBN . OCLC 70747742.
- ^ Shirakawa, Taeko (Temmuz 2003). "The History of Bronchoscopy in Japan: The Keynote Lecture at 12: th: WCB & WCBE, June 18, 2002, Boston". Journal of Bronchology & Interventional Pulmonology (İngilizce). 10 (3): 223. ISSN 1944-6586. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". jamanetwork.com. doi:10.1001/archotol.1965.00760010322023. 2 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2023.
- ^ Dumon, Jean-François (1 Şubat 1990). "A Dedicated Tracheobronchial Stent". CHEST (İngilizce). 97 (2): 328-332. doi:10.1378/chest.97.2.328. ISSN 0012-3692.
- ^ Paradis, Tyler J.; Dixon, Jennifer; Tieu, Brandon H. (Aralık 2016). "The role of bronchoscopy in the diagnosis of airway disease". Journal of Thoracic Disease (İngilizce). 8 (12). doi:10.21037/jtd.2016.12.68. ISSN 2077-6624. (PMC) 5227188 $2. (PMID) 28149583. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2023.
- ^ Daniels, Rick (2010). Delmar's guide to laboratory and diagnostic tests. 2nd ed. Clifton Park, NY: Delmar/Cengage Learning. ISBN . OCLC 290452691.
- ^ "Chapter 39. Foreign Bodies." CURRENT Diagnosis & Treatment in Otolaryngology—Head & Neck Surgery, 3e Ed. McGraw Hill. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2023.
- ^ Reynisson, Pall J.; Leira, Håkon O.; Hernes, Toril N.; Hofstad, Erlend F.; Scali, Marta; Sorger, Hanne; Amundsen, Tore; Lindseth, Frank; Langø, Thomas (Temmuz 2014). "Navigated bronchoscopy: a technical review". Journal of Bronchology & Interventional Pulmonology. 21 (3): 242-264. doi:10.1097/LBR.0000000000000064. ISSN 1948-8270. (PMID) 24992135. 31 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2023.
- ^ Yonker, Lael M.; Fracchia, M. Shannon (2012). "Flexible bronchoscopy". Advances in Oto-Rhino-Laryngology. 73: 12-18. doi:10.1159/000334110. ISSN 1662-2847. (PMID) 22472222. 31 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bronkoskopi teshis ve tedavi amacli olarak hava yollarinin soluk borusu ve buyuk bronslar icini gorsellestiren endoskopik bir tekniktir Bronkoskop ile genellikle burun veya agizdan buralardan ulasilamadigi durumlarda da trakeostomi yoluyla hava yollarina ulasilabilir Bu uygulayicinin hastanin hava yollarini yabanci cisimler kanama tumorler veya iltihaplanma gibi anormallikler acisindan incelemesine olanak tanir Biyopsi icin parca alinmasina ve gerektiginde yabanci cisimlerin cikarilmasina da yarar Fleksibl ve rijit bronkoskopi diye iki cesidi vardir Rijit bronkoskopi 19 yuzyilin sonundan beri bilinen ve kullanilan bir teknikken gunumuzde yaygin olarak kullanilan fleksibl bronkoskoplar ya da fibroskoplar 1966 da ortaya cikmistir Fleksibl bronkoskoplarin kullanimi daha kolay olup yapilan isleme fibroskopi de denmektedir Bronkoskopi yapan bir doktor 1897 yilinda tarafindan bulunan yontem 1970 li yillarda bukulebilir hale getirilerek doktorlar tarafindan uygulanmaya baslanmistir Bronkoskop esneyebilir ozellikte olup bu cihazlarda hastanin brons agacina giren kisim oldukca incedir ve bu sayede hastada fazla bir rahatsizlik hissi uyandirmaz ayrica lokal anestezi uygulanir Islem 5 10 dakika surmektedir Bronkoskopi tani ya da tedavi amacli olarak iki sekilde uygulanabilir TarihceGustav Killian anatomik makette bronkoskopiyi gosteriyor Ilk bronkoskopiler 1867 den beri ozofagusu kesfetmek icin kullanilan ozofagoskoplarla gerceklestirilmistir 1894 te Berlinli kucuk capli bir ozofagoskopla ve kokainle lokal anestezi altinda birkac kez ses tellerini gecirerek trakeayi kesfetmeye calisti Gercek anlamda ilk bronkoskopi 30 Mart 1897 de bir Alman kulak burun bogaz uzmani olan tarafindan bir hastanin sag ana bronsuna yerlestirilmis bir domuz kemigini cikarmak icin kullanilmistir 1898 de Amerikali trakeada bulunan bir yabanci cismi cikarmak icin Johns Hopkins Hastanesinde Kuzey Amerika daki ilk bronkoskopiyi gerceklestirdi daha sonra ekipmani mukemmellestirdi ve muayene endikasyonlarini genisletti ardindan esas olarak tuberkuloz komplikasyonlarinin tedavisinde ve yabanci cisimlerin cikarilmasinda kullanildi Bu zamandan 1970 lere kadar sadece rijit bronkoskoplar kullanildi Ikinci Dunya Savasi ndan sonra iki buyuk bronkoskopi ekolu olustu Iki Alman sirketi ve bronkoskopi pazarina hakim oldular ve Ingiliz fizikci ile isbirligi icinde soguk isik kaynaklarini ve kamera kullanimini tanittilar 1949 da Arjantinli mediastinal adenopatilerde trans trakeal ponksiyon teknigini tanimladi ardindan 1955 te H E Euler mediastinal tumorlerin biyopsisi icin bu teknigi kullandi Genel anestezi altinda inceleme yapilmasini saglayan bronkoskopa entegre mekanik ventilasyon 1956 da Friedel tarafindan icat edildi ve daha sonra 1963 te Brandt tarafindan gelistirildi Gastroskopi icin tasarlanan ilk esnek fibroskopiler 1962 de Japonya da ortaya cikti 1964 yilinda Japon cerrah daha sonra Pentax ve Olympus tarafindan satin alinan ile isbirligi icinde solunum yollarinin arastirilmasina yonelik ilk fleksibl fibroskopu gelistirdi Donemin gastrointestinal sistemde kullanilan endoskoplarina gore yapilan ana degisiklik aydinlatma icin ampul yerine harici bir kaynaktan saglanan isigi ileten fiberoptik bir cihazin kullanilmasidir Fiberoptik demetlerin boyutu da gastroskoplara kiyasla kucultuldu 16 dan 14 µm ye boylece fibroskopun capi en uzak bronslardan gecebilecek kadar ince oldu Prototipler cihazin Kopenhag daki 9 Uluslararasi Toraks Hastaliklari Kongresi nde sunuldugu ve coskuyla karsilandigi 1967 yilina kadar gelisti 1987 yilinda Pentax sirketi tarafindan fibroskoplara kamera da eklendi Fleksibl fibroskopi ile ilk transbronsiyal biyopsiler 1981 de Ko Pen Wang tarafindan yapildi ve kullanilan igne modeli 1983 da standardize edildi Fleksibl endoskopinin ortaya cikmasinin ardindan klasik rijit bronkoskopiye olan ilgi 1960 lardan itibaren azaldi ve 1980 lerde sundugu terapotik hareketlerin olanaklarina yonelik yeniden ilgi goruldu 1965 te William W Montgomery tarafindan gelistirilen ilk trakeal protezlerin cerrahi olarak trakeotomi ile yerlestirilmesi gerekiyordu ancak 1987 de Marsilya dan Jean Francois Dumont bronkoskopi ile yerlestirilebilen ilk silikon trakeal protezi gelistirdi ve teknik 1990 da yayinlandi Ekipmanin kompaktlasmasiyla beraber belirli esnek fibroskop modelleri icin bir ekografi probunun eklenmesine izin vererek bronsiyal ekoendoskopi yapmayi mumkun kildi boylece biyopsi yapilacak lenf nodlarinin bronsiyal duvardan belirlenebilir CesitlerRijit Bronkoskopi Rijit bronkoskopi Rijit bronkoskop alt hava yolunu incelemek icin kullanilan ici bos bir metal tuptur Teshis veya tedavi amacli olabilir Modern kullanim neredeyse tamamen terapotik endikasyonlar icindir Yabanci cisimlerin cikarilmasi icin rijit bronkoskopi kullanilmaktadir Rijit bronkoskopi hava yolunun korunmasina ve yabanci cismin alinma sirasinda cismin kontrol edilmesine izin verdigi icin inhale edilen yabanci cisimlerin cikarilmasinda yararlidir 24 saat icinde 600 mL den fazla kan kaybi olarak tanimlanan masif hemoptizi tibbi bir acil durumdur ve intravenoz sivilarin baslanmasi ve rijit bronkoskopi ile incelenmesi gerekir Rijit bronkoskopun daha genis lumeni esnek bronkoskopun dar lumenine kiyasla kanamayi kontrol etmeye yardimci olmak icin elektrokoter gibi terapotik yaklasimlara izin verir Fleksibl Bronkoskopi Fibroskop Fleksibl bronkoskopi Fleksibl bronkoskop rijit bronkoskoptan daha uzun ve incedir Bronskopun ucundaki goruntuyu karsi uctaki bir goze veya video kameraya ileten bir fiberoptik sistem icerir Fleksibl bronkoskoplarin cogu ayni zamanda aspirasyon veya enstrumantasyon icin bir kanal icerir ancak bunlar rijit bronkoskoptakinden onemli olcude daha kucuktur Fleksibl bronkoskopi rijit bronkoskopiye gore hastaya daha az rahatsizlik verir ve orta derecede sedasyon altinda kolay ve guvenli bir sekilde islem yapilabilir Gunumuzde cogu bronkoskopik prosedur icin tercih edilen tekniktir EndikasyonlarTani amacli bronkoskopi Cesitli nedenlerle cekilmis akciger grafisi ya da bilgisayarli tomografide akciger tumorunu dusundurur lezyon varliginda Akciger grafisinde herhangi bir lezyon saptanip diger yontemlerle tani konulamamis olgularda Iki haftayi asan ve KBB uzmani tarafindan dogrudan ses tellerinin bir hastaligi saptanamamis ses kisikligi durumunda Akciger grafisi tomografi alerji testleri solunum fonksiyon testleri ile incelenmis ancak bir sonuca ulasilamamis uzun suredir devam eden kronik oksuruk varliginda Oksurukle birlikte kanli balgam ya da kan tukurme durumunda Nefes darligi sikayetiyle yapilan basvurularda incelemelerde nefes darligini aciklayacak bir taniya ulasilamamis olgularda Soluma sirasinda ozellikle belirli bir akciger alaninda hisiltili solunum duyulan ve bunu aciklayacak baska bir neden saptanamayan olgularda Nefes borusuna yabanci bir cisim kaciran hastalarda Gogus travmalari ve yaralanmalarinda tani amacli bronkoskopi uygulanir Tedavi amacli bronkoskopi Bronslarda asiri ifrazat birikimi varliginda bunlari temizlemek amaciyla Solunum hava yollarindaki yabanci cisimleri cikarmak amaciyla ve ana bronslardan kaynaklanan ve hastada asiri nefes darligi ile bogulma duygusuna yol acan iyi ya da kotu huylu tumorlerin girisimsel bronkoskopi uygulamalari lazer argon plazma koter elektrokoter cryocoter ile tumorun cikarilmasi amaciyla Yine trake ve ana bronslarin cesitli nedenlerle olusmus darliklarinin tedavisi icin stent uygulamasi amaciyla tedavi amacli bronkoskopi yapilmalidir ProsedurBronkoskopi bu tur prosedurler icin ayrilmis ozel bir odada ameliyathanede yogun bakim unitesinde veya hava yolu acil durumlarinin yonetimi icin kaynaklarin bulundugu baska bir yerde yapilabilir Hastaya genellikle anksiyolitik ve ilaclar oral sekresyonlarin gorusu engellemesini onlemek icin genellikle atropin ve bazen morfin gibi bir analjezik verilir Islem sirasinda midazolam veya propofol gibi sakinlestiriciler kullanilabilir Farenks larenks ve trakeanin mukoza zarlarini uyusturmak icin siklikla lokal bir anestezik verilir Periyodik kan basinci kontrolleri surekli kalp EKG takibi ve nabiz oksimetresi ile hasta islem sirasinda izlenir Hasta oturur veya sirtustu pozisyondayken fleksibl bronkoskop yerlestirilir Bronkoskop ust solunum yoluna yerlestirildikten sonra ses telleri incelenir Alet trakeaya ilerletilir ve daha sonra bronsiyal sisteme dogru ilerletilir ve bronkoskop gecerken her alan incelenir Bir anormallik kesfedilirse bir firca igne veya forseps kullanilarak ornek alinabilir Akciger dokusu ornegi transbronsiyal biyopsi gercek zamanli bir X isini floroskopi veya bir elektromanyetik izleme sistemi kullanilarak orneklenebilir Yogun bakimdaki hastalar gibi entube hastalarda da fleksibl bronkoskopi yapilabilir Bu durumda alet trakeal tupe bagli bir adaptor vasitasiyla sokulur Rijit bronkoskopi genel anestezi altinda yapilir Rijit bronkoskoplar diger cihazlarin trakeaya paralel olarak yerlestirilmesine izin vermeyecek kadar buyuktur bu nedenle anestezi aparati bronkoskopa baglanir ve hasta bronkoskop araciligiyla havalandirilir Bronkoskopi oncesiIsleme en az 6 saat aclik sonrasi gelinmelidir ancak hastanin epilepsi yuksek tansiyon kalp hastaligi gibi onemli rahatsizliklar icin duzenli olarak kullandigi ilaclari varsa bunlari normal saatinde az miktarda su ile yutmalidir Seker hastaligi icin gerekli ilac islem sabahi alinmaz Kani sulandirici ilaclar aspirin coumadin plavix heparin vb duzenli olarak kullaniliyorsa doktora onceden bilgi verilmelidir Alerji oykusu ya da yukarida bahsedilenler disinda onemli bir hastalik ve ilac kullanimi varsa yine doktora bilgi verilmelidir Islem gunu rahat giysiler giymeli hasta yaninda degerli esyalar getirmemeli varsa protez dis kontak lens takmamalidir Hasta islem icin bir yakiniyla birlikte gelmelidir KomplikasyonlariPnomotoraks akciger zarlari arasinda hava toplanmasi Bronslarda kanama Ates Kan oksijeninde dusme Anesteziye bagli alerji Kalpte aritmi Kardiyak infarktus Nadir olarak brons yirtilmasi Kullanilan ilaclara bagli risklerin yani sira islemin kendine ozgu riskleri de bulunmaktadir Rijit bronkoskop hava yollarini cizebilir yirtabilir veya ses tellerine zarar verebilir ancak bronkoskopi riski sinirlidir Fleksibl bronkoskopinin komplikasyonlari nadirdir ve dikkatli teknik ve anestezi uzmaniyla devam eden isbirligi ile riskler en aza indirilir Yaygin komplikasyonlar arasinda biyopsi sonrasi asiri kanama yer alir Akciger biyopsisi ayrica pnomotoraks adi verilen hava sizintisina neden olabilir Pnomotoraks akciger biyopsisi vakalarinin 1 inden azinda gorulur Laringospazm nadir gorulen bir komplikasyondur ancak bazen trakeal entubasyon gerektirebilir Tumoru veya onemli kanamasi olan hastalar bazen hava yollarinin mukoza zarlarinin sismesi nedeniyle bronkoskopik bir prosedurden sonra nefes almada artan zorluk yasayabilir Islem sonrasiBronkoskopi bittikten sonra kanama ates bogaz agrisi ses kisikligi olabilir Hasta iki saat sureyle bir sey yiyip icmemelidir Ayrica bakinizEndoskopiKaynakca a b c d e f Becker Heinrich D 1 Mart 2010 Bronchoscopy The Past the Present and the Future Clinics in Chest Medicine Interventional Pulmonology Ingilizce 31 1 1 18 doi 10 1016 j ccm 2009 11 001 ISSN 0272 5231 O Kollofrath 1897 Entfernung eines Knochenstucks aus dem rechten Bronchus auf naturlichem Wege und unter Anwendung der directen Laryngoskopie Munch Med Wochenschr 38 1038 1039 13 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2023 Chadha Meenu Kulshrestha Mayank Biyani Alok Eylul 2015 Anaesthesia for bronchoscopy Indian Journal of Anaesthesia Ingilizce 59 9 565 doi 10 4103 0019 5049 165851 ISSN 0019 5049 PMC 4613403 2 PMID 26556915 13 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2023 KB1 bakim PMC bicimi link Jackson Chevalier 1907 Tracheo bronchoscopy esophagoscopy and gastroscopy Gerstein University of Toronto St Louis Laryngoscope a b Wang Ko Pen Browning Robert 27 Nisan 2010 Transbronchial needle aspiration with or without endobronchial ultrasound TBNA with or without EBUS Thoracic Cancer Ingilizce 1 2 87 93 doi 10 1111 j 1759 7714 2010 00015 x 13 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2023 UpToDate www uptodate com 13 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2023 a b c Interventional bronchoscopy C T Bolliger Praveen N Mathur Basel Karger 2000 ISBN 3 8055 6851 7 OCLC 70747742 Shirakawa Taeko Temmuz 2003 The History of Bronchoscopy in Japan The Keynote Lecture at 12 th WCB amp WCBE June 18 2002 Boston Journal of Bronchology amp Interventional Pulmonology Ingilizce 10 3 223 ISSN 1944 6586 13 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2023 Arsivlenmis kopya jamanetwork com doi 10 1001 archotol 1965 00760010322023 2 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2023 Dumon Jean Francois 1 Subat 1990 A Dedicated Tracheobronchial Stent CHEST Ingilizce 97 2 328 332 doi 10 1378 chest 97 2 328 ISSN 0012 3692 Paradis Tyler J Dixon Jennifer Tieu Brandon H Aralik 2016 The role of bronchoscopy in the diagnosis of airway disease Journal of Thoracic Disease Ingilizce 8 12 doi 10 21037 jtd 2016 12 68 ISSN 2077 6624 PMC 5227188 2 PMID 28149583 13 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2023 KB1 bakim PMC bicimi link Daniels Rick 2010 Delmar s guide to laboratory and diagnostic tests 2nd ed Clifton Park NY Delmar Cengage Learning ISBN 978 1 4180 2067 5 OCLC 290452691 Chapter 39 Foreign Bodies CURRENT Diagnosis amp Treatment in Otolaryngology Head amp Neck Surgery 3e Ed McGraw Hill 13 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2023 Reynisson Pall J Leira Hakon O Hernes Toril N Hofstad Erlend F Scali Marta Sorger Hanne Amundsen Tore Lindseth Frank Lango Thomas Temmuz 2014 Navigated bronchoscopy a technical review Journal of Bronchology amp Interventional Pulmonology 21 3 242 264 doi 10 1097 LBR 0000000000000064 ISSN 1948 8270 PMID 24992135 31 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2023 Yonker Lael M Fracchia M Shannon 2012 Flexible bronchoscopy Advances in Oto Rhino Laryngology 73 12 18 doi 10 1159 000334110 ISSN 1662 2847 PMID 22472222 31 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2023