Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bulgaristan-Türkiye ilişkileri, Türkiye ile Bulgaristan'ın sürdürdüğü uluslararası politikaları içerir.
 | |
 Bulgaristan |  Türkiye |
|---|---|
| Diplomatik Misyon | |
| Bulgaristan'ın Ankara Büyükelçiliği | |
| Temsilcilik | |
| Büyükelçi | |
Bulgaristan ile Türkiye birçok konuda birbirine paralel politikalar izlemektedirler denilebilir. "Batı tarzı" politikalar konusunda belirli seviyelerde uyuşma söz konusudur. İnsan hakları, kuvvetler ayrılığı ve demokratik ilkeler bağlamında ise Bulgaristan Batılı modele daha yakın olduğu bu konudaki uluslararası değerlendirme raporlarından anlaşılmaktadır. NATO'ya 2004'ten beri üye olan Bulgaristan ile Türkiye arasında askerî iş birliği mevcuttur. Her ne kadar geçmiş yüzyıldan yaşanan bir dizi sorun olsa da günümüzde bunlar pek fazla gün yüzüne çıkmamakta politik ilişkiler orta düzeyde devam etmektedir. Ticari ilişkiler ise son derece iyi seyretmekte yıldan yıla ticari hacim artmaktadır ancak Türkiye aleyhine bir ticari denge olduğu söylenebilir.
İlişkilerin tarihçesi
Osmanlı Devleti'nin Bulgarlarla karşılaşması 14. yüzyıl ortalarına dayanır. 1362 yılında Filibe Osmanlı Devleti'nin eline geçti. 1364 yılında Sırplarla birlikte Osmanlı Devleti'ne karşı yaptıkları Sırpsındığı Savaşı'nı kaybeden Bulgarlar Osmanlılar tarafında vergiye bağlandılar. 1382 yılında Sofya Osmanlı Devleti'nin eline geçti. 3 ay süren bir kuşatma sonunda 17 Temmuz 1393 tarihinde Tırnova kenti de düştü. 1396 yılında Osmanlı padişahı Yıldırım Bayezid Niğbolu Savaşı'nı kazanarak Vidin'i Osmanlı topraklarına kattı. 1402 yılında Osmanlı tarihinde başlayan Fetret Devri'nden yararlanan Bulgar kralı II. Konstantin Vidin'de 1422 yılına kadar hüküm sürdüyse de bundan sonra Bulgar Çarlığı tamamen tarihe karıştı ve Bulgar tarihinde 456 yıl sürecek olan Osmanlı dönemi başladı.
Osmanlı dönemi Bulgaristan topraklarında derin bir iz bıraktı. Bulgarlar daha çok köyler ve kasabalarda yaşamaya devam ederken, Sofya, Filibe ve Varna gibi büyük şehirler Osmanlı kimliğine büründüler. Bulgaristan topraklarında büyük bir Türkleşme süreci yaşandı. Buna karşılık çok sayıda Bulgarlar da İstanbul ve Anadolu'ya yerleştiler. Bulgarlar kendilerine ait Bulgar Ortodoks kilisesini kurarak kendi dinlerini serbestçe uygulamaya devam ettiler.
1789 yılındaki Fransız Devrimi ile başlayan özgürlük dalgaları, özellikle 19. yüzyılda Yunanlar ve Sırpların bağımsızlıklarını kazanması Bulgarları da etkiledi. Çarlık Rusyası'nın da kışkırtmasıyla Bulgarların arasında bağımsızlık istekleri ortaya çıktı. 1876 yılının Nisan ayında Panagürişte bölgesinde başlayan Bulgar isyanları bütün Orta Dağ bölgesine yayıldı. Bu dönemde bölgeye Rusya tarafından Kafkasya'daki yurtlarından zorla atılmış birçok Kafkasyalı (Çerkes, Abaza, vs.) Müslüman yerleştirilmişti. Ruslar gibi Slav olan Bulgarlarla, Ruslardan büyük eziyet çekmiş Kafkasyalı Müslümanlar arasında karşılıklı katliamlar yaşandı. Osmanlılar bu isyanları kısa zamanda bastırdılar. Ancak batı dünyasında Osmanlı Devleti'nin bu isyanların bastırılmasında kullandığı yöntemler büyük eleştirilere neden oldu. Bulgarların uğradığı katliamlar tek taraflı olarak yansıtıldı. Müslümanların uğradığı katliamlar göz ardı edildi. Avrupa'da Bulgarların lehinde bir kamuoyu oluşmasına neden oldular. Rusların Bulgarlar için istediği özerlik talebi 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın (93 Harbi) nedenlerinden biriydi.
93 Harbinin büyük bir bölümü Bulgaristan topraklarında çarpışıldı. Osmanlıların uğradığı ağır yenilgi sonucu 3 Mart 1878 tarihinde Ruslarla imzalanan Ayastefanos Antlaşması'yla Bulgaristan Osmanlılardan özerkliğini kazandı. 1912 yılında Bulgaristan, Yunanistan, Sırbistan ve Karadağ ile birlikte Osmanlılarla yaptığı I. Balkan Savaşı'nı kazanarak Edirne dahil Doğu Trakya'nın büyük bir bölümünü ele geçirdi. Trakya'daki Türk toplumuna karşı büyük katliamlar yaparak İstanbul sırtlarındaki Çatalca'ya kadar ilerleyen Bulgarlar Osmanlı topraklarını ele geçirmek için çalıştılar. Ancak II. Balkan Savaşı sonrasında Bulgaristan, bu toprakların büyük bir bölümünü Osmanlı Devleti'ne geri verdi. 29 Eylül 1913 tarihinde Osmanlı Devleti'nin Bulgaristan'la imzaladığı İstanbul Antlaşması ile belirlenen Türkiye-Bulgaristan sınırı günümüze kadar geçerliliğini korumaktadır.
Günümüzdeki ilişkiler
Bulgaristan'daki Türk azınlığın hakları Türkiye'nin Bulgaristan'la olan dış ilişkilerinde ortaya çıkan en büyük sorundur. 2001 yılında yapılan nüfus sayımına göre Bulgaristan'da 756.664 sayısında Türk yaşamaktadır. Başta Kırcaali, Razgrad, Şumnu, Eski Cuma, Silistre, Dobriç, Burgaz, Rusçuk, Sofya şehirleri olmak üzere birçok yerleşim bölgesinde Türkler yaşamaktadır. Bulgaristan Türkleri bazı dönemlerde Bulgar Devleti sınırları içinde nispeten özgür bir yaşam sürebilmişlerdir. Ancak bazı dönemlerde din ve dillerinden dolayı ağır bir baskıyla karşılaşmışlardır. 1984-1989 yılları arasında Bulgaristan'ın Komünist cumhurbaşkanı Todor Jivkov Türklere karşı ağır bir Bulgarlaştırma siyaseti başlattı. Türklerin adları zorla Bulgar adlarla değiştirildi. Türkçe konuşma, gelenek ve gorenekler yasaklandı. 1989 yılında Bulgaristan Türkiye'yle olan sınırlarını açarak bu siyasetten hoşnut olmayan Türkleri Türkiye'ye göçe zorladı. 1989 yılının ikinci yarısında 300.000 Bulgaristan Türkü Türkiye'ye göç etti. Aynı dönemlerde Bulgaristan'daki komünist yönetim sona erdi. Yeni yönetim Türklerin eski adlarına geri dönmesine izin verdi ve Türkleri etkileyen diğer ağır koşullar yürürlükten kaldırıldı. Türkiye'ye göç eden Bulgaristan Türklerinin bir kısmı Bulgaristan'a geri döndü.
, 2007 yılında sözde Ermeni Soykırımı'nı tanımayı içeren yasayı reddetti. Ayrıca Bulgaristan Meclisi, Nisan 2012 tarihinde Todor Jivkov rejiminde uygulanan Türkleri Bulgarlaştırma politikasını kınadığını deklare etti.
Günümüzde Türkiye-Bulgaristan ilişkileri dostluk zemininde gelişmesine devam etmektedir. İki ülke arasında geniş bir ticaret ilişkisi mevcuttur. Bulgaristan Türkleri iki ülke arasında önemli bir köprü rolü oynamaktadırlar.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bulgaristan Turkiye iliskileri Turkiye ile Bulgaristan in surdurdugu uluslararasi politikalari icerir Bulgaristan iliskileriBulgaristan TurkiyeDiplomatik MisyonBulgaristan in Ankara BuyukelciligiTemsilcilikBuyukelci Bulgaristan ile Turkiye bircok konuda birbirine paralel politikalar izlemektedirler denilebilir Bati tarzi politikalar konusunda belirli seviyelerde uyusma soz konusudur Insan haklari kuvvetler ayriligi ve demokratik ilkeler baglaminda ise Bulgaristan Batili modele daha yakin oldugu bu konudaki uluslararasi degerlendirme raporlarindan anlasilmaktadir NATO ya 2004 ten beri uye olan Bulgaristan ile Turkiye arasinda askeri is birligi mevcuttur Her ne kadar gecmis yuzyildan yasanan bir dizi sorun olsa da gunumuzde bunlar pek fazla gun yuzune cikmamakta politik iliskiler orta duzeyde devam etmektedir Ticari iliskiler ise son derece iyi seyretmekte yildan yila ticari hacim artmaktadir ancak Turkiye aleyhine bir ticari denge oldugu soylenebilir Iliskilerin tarihcesiOsmanli Devleti nin Bulgarlarla karsilasmasi 14 yuzyil ortalarina dayanir 1362 yilinda Filibe Osmanli Devleti nin eline gecti 1364 yilinda Sirplarla birlikte Osmanli Devleti ne karsi yaptiklari Sirpsindigi Savasi ni kaybeden Bulgarlar Osmanlilar tarafinda vergiye baglandilar 1382 yilinda Sofya Osmanli Devleti nin eline gecti 3 ay suren bir kusatma sonunda 17 Temmuz 1393 tarihinde Tirnova kenti de dustu 1396 yilinda Osmanli padisahi Yildirim Bayezid Nigbolu Savasi ni kazanarak Vidin i Osmanli topraklarina katti 1402 yilinda Osmanli tarihinde baslayan Fetret Devri nden yararlanan Bulgar krali II Konstantin Vidin de 1422 yilina kadar hukum surduyse de bundan sonra Bulgar Carligi tamamen tarihe karisti ve Bulgar tarihinde 456 yil surecek olan Osmanli donemi basladi Osmanli donemi Bulgaristan topraklarinda derin bir iz birakti Bulgarlar daha cok koyler ve kasabalarda yasamaya devam ederken Sofya Filibe ve Varna gibi buyuk sehirler Osmanli kimligine burunduler Bulgaristan topraklarinda buyuk bir Turklesme sureci yasandi Buna karsilik cok sayida Bulgarlar da Istanbul ve Anadolu ya yerlestiler Bulgarlar kendilerine ait Bulgar Ortodoks kilisesini kurarak kendi dinlerini serbestce uygulamaya devam ettiler 1789 yilindaki Fransiz Devrimi ile baslayan ozgurluk dalgalari ozellikle 19 yuzyilda Yunanlar ve Sirplarin bagimsizliklarini kazanmasi Bulgarlari da etkiledi Carlik Rusyasi nin da kiskirtmasiyla Bulgarlarin arasinda bagimsizlik istekleri ortaya cikti 1876 yilinin Nisan ayinda Panaguriste bolgesinde baslayan Bulgar isyanlari butun Orta Dag bolgesine yayildi Bu donemde bolgeye Rusya tarafindan Kafkasya daki yurtlarindan zorla atilmis bircok Kafkasyali Cerkes Abaza vs Musluman yerlestirilmisti Ruslar gibi Slav olan Bulgarlarla Ruslardan buyuk eziyet cekmis Kafkasyali Muslumanlar arasinda karsilikli katliamlar yasandi Osmanlilar bu isyanlari kisa zamanda bastirdilar Ancak bati dunyasinda Osmanli Devleti nin bu isyanlarin bastirilmasinda kullandigi yontemler buyuk elestirilere neden oldu Bulgarlarin ugradigi katliamlar tek tarafli olarak yansitildi Muslumanlarin ugradigi katliamlar goz ardi edildi Avrupa da Bulgarlarin lehinde bir kamuoyu olusmasina neden oldular Ruslarin Bulgarlar icin istedigi ozerlik talebi 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin 93 Harbi nedenlerinden biriydi 93 Harbinin buyuk bir bolumu Bulgaristan topraklarinda carpisildi Osmanlilarin ugradigi agir yenilgi sonucu 3 Mart 1878 tarihinde Ruslarla imzalanan Ayastefanos Antlasmasi yla Bulgaristan Osmanlilardan ozerkligini kazandi 1912 yilinda Bulgaristan Yunanistan Sirbistan ve Karadag ile birlikte Osmanlilarla yaptigi I Balkan Savasi ni kazanarak Edirne dahil Dogu Trakya nin buyuk bir bolumunu ele gecirdi Trakya daki Turk toplumuna karsi buyuk katliamlar yaparak Istanbul sirtlarindaki Catalca ya kadar ilerleyen Bulgarlar Osmanli topraklarini ele gecirmek icin calistilar Ancak II Balkan Savasi sonrasinda Bulgaristan bu topraklarin buyuk bir bolumunu Osmanli Devleti ne geri verdi 29 Eylul 1913 tarihinde Osmanli Devleti nin Bulgaristan la imzaladigi Istanbul Antlasmasi ile belirlenen Turkiye Bulgaristan siniri gunumuze kadar gecerliligini korumaktadir Gunumuzdeki iliskilerBulgaristan daki Turk azinligin haklari Turkiye nin Bulgaristan la olan dis iliskilerinde ortaya cikan en buyuk sorundur 2001 yilinda yapilan nufus sayimina gore Bulgaristan da 756 664 sayisinda Turk yasamaktadir Basta Kircaali Razgrad Sumnu Eski Cuma Silistre Dobric Burgaz Ruscuk Sofya sehirleri olmak uzere bircok yerlesim bolgesinde Turkler yasamaktadir Bulgaristan Turkleri bazi donemlerde Bulgar Devleti sinirlari icinde nispeten ozgur bir yasam surebilmislerdir Ancak bazi donemlerde din ve dillerinden dolayi agir bir baskiyla karsilasmislardir 1984 1989 yillari arasinda Bulgaristan in Komunist cumhurbaskani Todor Jivkov Turklere karsi agir bir Bulgarlastirma siyaseti baslatti Turklerin adlari zorla Bulgar adlarla degistirildi Turkce konusma gelenek ve gorenekler yasaklandi 1989 yilinda Bulgaristan Turkiye yle olan sinirlarini acarak bu siyasetten hosnut olmayan Turkleri Turkiye ye goce zorladi 1989 yilinin ikinci yarisinda 300 000 Bulgaristan Turku Turkiye ye goc etti Ayni donemlerde Bulgaristan daki komunist yonetim sona erdi Yeni yonetim Turklerin eski adlarina geri donmesine izin verdi ve Turkleri etkileyen diger agir kosullar yururlukten kaldirildi Turkiye ye goc eden Bulgaristan Turklerinin bir kismi Bulgaristan a geri dondu 2007 yilinda sozde Ermeni Soykirimi ni tanimayi iceren yasayi reddetti Ayrica Bulgaristan Meclisi Nisan 2012 tarihinde Todor Jivkov rejiminde uygulanan Turkleri Bulgarlastirma politikasini kinadigini deklare etti Gunumuzde Turkiye Bulgaristan iliskileri dostluk zemininde gelismesine devam etmektedir Iki ulke arasinda genis bir ticaret iliskisi mevcuttur Bulgaristan Turkleri iki ulke arasinda onemli bir kopru rolu oynamaktadirlar Kaynakca PDF 1 Subat 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 30 Kasim 2015 Bulgaristan Parlamentosu nda Ermeni Soykirimi ni Tanimasi Kanunu Reddedildi 29 Mart 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Subat 2013