Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Büyük Karnaval (Özgün adı Ace in the Hole) 1951 yapımı Amerikan drama filmi. Senaryo yazarı Billy Wilder’ın ilk eserlerindendir. Kendisi ilk kez bir projede hem senaryo yazarı, hem prodüktör, hem de yönetmen olarak görev almıştır.
| Ace in the Hole The Big Carnival (İng.) | |
 Film afişi | |
| Yönetmen | Billy Wilder |
|---|---|
| Yapımcı | Billy Wilder |
| Senarist | Billy Wilder Walter Newman Lesser Samuels |
| Oyuncular | Kirk Douglas Jan Sterling Robert Arthur Porter Hall |
| Müzik | Hugo Friedhofer |
| Görüntü yönetmeni | Charles B. Lang Jr. |
| Kurgu | Arthur P. Schmidt |
| Stüdyo | Paramount Pictures Corporation |
| Dağıtıcı | Paramount Pictures Corporation |
| Yapım yılı | ABD, 1951 |
| Süre | 111 dakika |
| Dil | İngilizce |
Filmin adı
Billy Wilder'ın, çekildiği dönem için alışılmadık ve şaşırtıcı bir medya eleştirisi içeren filmi Ace in the Hole İngilizce'de "Son Koz" anlamına gelmektedir. 1951'de çekilen bu ABD filminin ilk gösterimi Londra'da yapılmıştı. Çekimler sırasındaki geçici adı (working title) The Human Interest Story (Tr. İnsana Dair Bir Hikâye) olan filmin piyasaya "Ace in the Hole" adıyla çıkması kararlaştırılmıştı. Ancak görsel basın mensupları ile haberciler arasındaki olaylara bakış, haber yorumlama farklılıklarının eleştirildiği, medyanın el attığı bir olayın insancıl boyutlarının dışına taşarak adeta bir 'karnavala' dönüşmesinin anlatıldığı bu eserin adı, filmin yasal sahibi Paramount Film'in yöneticisi Y. Frank Freeman tarafından, Wilder’a haber verilmeksizin The Big Carnival (Tr. Büyük Karnaval) olarak değiştirmiştir. Filmin ilk gösterimlerinde bu isim kullanılırken 2007 yılında piyasaya sürülen DVD versiyonunda tekrar "Ace in the Hole" ismine dönülmüştür. Filmin Türkçe ismi kararlaştırılırken Freeman'ın verdiği ismin dikkate alındığı anlaşılmaktadır.
Filmin Öyküsü
Chuck Tatum, New York'tan New Mexico’ya gelmek zorunda kalmış; bencil, şansı ters gitmiş, son derece inatçı bir muhabir gazetecidir. Önceden çalıştığı iş yerlerinden yalan haber, aşırı alkol tüketimi gibi sebeplerden dolayı atılmıştır. Bir yıldır son derece önemsiz Albuquerque Sun-Bulletin gazetesinde yazmasına rağmen durumundan memnun değildir.
Yerel haberlerden olan çıngıraklı yılan avı gibi aslında çok önemsiz bir haber için istemeye istemeye haber yapmaya giderken, Leo Minosa’nın durumundan haber olur. Yerel bir dükkân sahibi olan Minosa, Kızılderililerden kalma tarihî eserleri ararken göçük altında kalmıştır. Tatum, bu olaydan çok iyi bir haber çıkarabileceğini anlar. Bilinçli olarak kurtarma ekibini etkileyerek daha uzun süren bir kurtarma şeklini seçmesini sağlar, bu olaydan yerel şerifin de çıkarının olacağını şerife anlatarak onu da planına dahil eder. Uzun süren kurtarma operasyonu sırasında ise Tatum ülke çapında yayın yapan tüm gazetelere haber geçecek ve ününü yeniden kazanacaktır.
Göçük altında kalan adamın karısı Lorraine ise Tatum’un planına zoraki dahil olur. Zaten son derece kötü durumda olan dükkânlarının işleri göçük olayını duyup, görmek için oraya gelenlerle artar. Kurtarma operasyonunu izleyenler hediyelik eşya satan, lokantası ve oteli bulunan işyerinin işlerini artırmıştır. Tatum’un yanındaki foto muhabiri Herbie Cook ise mesleğine dair taşıdığı idealizmi yitirmeye başlar, kendisini hemen veya Life gibi dergilerin çalışanı olarak hayal eder.
Yavaş yavaş binlerce insan kurtarma operasyonuna şahit olmak için gelerek göçük alanını bir karnaval meydanına dönüştürmüştür. Dönme dolaplar ve çeşitli eğlenceler kurulmuş, kurtarmayı canlı olarak yayınlayan birçok televizyon kanalından yüzlerce haberci göçük altında hala sağ olan Minosa ile ilgili haberleri sadece onun yanına inme izni olan Tatum’dan almaktadır. Ancak olaylar Tatum’un beklediği gibi gelişmez. Günler geçip gitmektedir. Tatum artık Leo Minosa’nın ölmek üzere olduğunu anlar, kurtarma operasyonunu tekrar hızlı olacak yönteme çevirmeye çalışır ancak artık çok geçtir. Minosa ölür ve Tatum vicdan azabıyla baş başa kalır.
Yapım notları
- Filmin konusu gerçek hayatta yaşanmış olan iki olaydan esinlenmiştir. Olaylardan ilki W.Floyd Collins ile ilgilidir. 1925 yılında Kentucky’de Sand Cave mağarasında mahsur kalan Collins’i duyunca Louisville gazetesi Courier-Journal, muhabirleri William Burke Miller’i olay yerine gönderir. Miller’ın yaptığı haber, yaşanan trajediyi ulusal bir olaya çevirerek ona Pulitzer Ödülü kazandırır. İkinci olay Nisan 1949’da yaşanmıştır. Kaliforniyalı 3 yaşındaki Kathy Fiscus, terk edilmiş bir kuyuya düşmüş, kurtarma operasyonu uzun sürmüş, olay yerini ve çalışmaları görmek için binlerce kişi olay yerine akın etmiştir. İki olayda da kurbanlar yardım ekipleri kendilerine yetişemeden ölecektir.
- Filmin çekildiği yer zamanında savaş filmleri dışında kullanılan en büyük set olmuştur. Yapay dağ, mağaralar, çökmüş bir göçük alanı, karnaval alanı ve park yerleri yeniden inşa edilmiştir. Topluluk sahnelerinde binden fazla figüran ve 400 araç kullanılmıştır. Film tamamlandıktan sonra Paramount şirketi film setini ücretli olarak ziyaretçilere açmıştır.
- Senaryoda Tatum, yerel şerifle gizli bir işbirliği yapmaktadır. Göçük altından çıkartılan vatandaşa en büyük yardımı sağlayan şerif halk tarafından tanınacak ve sevilecek, böylelikle bir sonraki seçimlerde rahatlıkla seçilecektir. Film ekranında bile olsa yolsuzluk yapan bir yerel görevlinin gösterilmesi tepkilere ve baskılara sebep olsa da filmin senaryosu değişmemiştir.
- Karnaval alanında yerel bir grup tarafından seslendirilen "We're Coming, Leo" şarkısı, Jay Livingston ve Ray Evans tarafından yazılmıştır.
Oyuncular
| Aktör/Aktris | Rolü |
|---|---|
| Kirk Douglas | Chuck Tatum |
| Jan Sterling | Lorraine Minosa |
| Robert Arthur | Herbie Cook |
| Porter Hall | Jacob Q. Boot |
| Frank Cady | Mr. Federber |
| Richard Benedict | Leo Minosa |
| Ray Teal | Sheriff Kretzer |
Yasal Sorunlar
Filmin yapımından sonra Wilder hakkında intihal iddiasıyla senaryo yazarı Victor Desny tarafından dava açılmıştır. Desny’nin iddiasına göre kendisi Wilder’ın sekreterine 1949 yılında, Floyd Collins olayına dayanan bir film çekmek istediğini bildirmiştir. Wilder’in avukatları ise bu iddiaya, sözel bir bilgilendirmenin resmi bir senaryo teslimi sayılamayacğını, olayın tarihi bir olay olduğu için yayın hakkının olamayacağı yönünde yanıt vermişlerdir. Uzun süren yargı süreci sonunda Wilder’ın avukatları Desny’ye $14,350 ödeme yapmak suretiyle anlaşarak davanın düşmesini sağlamışlardır.
Filme Yapılan Eleştiriler
Film gösterime girdikten sonra birçok eleştirmen filmden memnun kalmamıştır. New York Times gazetesinden Bosley Crowther, filmin çok başarılı olduğunu teslim ederken, senaryonun gerçeklik payının ve inandırıcılığının az olduğunu belirterek, meslekte ahlaksızlık açısından elbette Tatum benzer kişiler bulunduğunu ancak bir gazetecinin bu ölçekte bir olayı tek başına idare edebilecek kadar habere hakim olamayacağını belirtmiştir.
Son yıllarda film, eleştirmenler arasında yeniden olumlu değerlendirilmeye başlanmıştır. Chicago Sun-Times gazetesinden Robert Ebert, filmin yapımından bu yana 56 yıl geçmiş olmasına rağmen hala çok etkileyici bulduğunu, Wilder dahil senaryo ekibini ve Kirk Douglas’ın enerjik performansını ve saldırgan üslubunu beğendiğini belirtmiştir.
Time Out Londra gazetesi ise filmde insan doğasının en kötü halinin sergilendiğini ve bu başarılı yorumdan dolayı filmin 1950’li yıllardaki en başarılı Amerikan filmlerinden birisi olduğunu yazmıştır.
Kazanılan Ödüller ve Ödül Adaylıkları
- Senaryo dalında Oscar Ödülü adaylığı
- En İyi Kadın Oyuncu dalında National Board of Review Ödülü (Jan Sterling)
- En İyi Yönetmen dalında Venedik Film Festivalinde Birincilik Ödülü
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Dorsay, Atilla (1995). . Remzi Kitabevi. ss. sayfa 188.
- ^ Tuncan Okan. "Milliyet Gazetesi Arşivi". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 13 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Haziran 2012.
- ^ "Ace in the Hole/Release dates for" (İngilizce). IMDb. 13 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Haziran 2012.
Dış bağlantılar
- IMDb'de Büyük Karnaval
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Buyuk Karnaval Ozgun adi Ace in the Hole 1951 yapimi Amerikan drama filmi Senaryo yazari Billy Wilder in ilk eserlerindendir Kendisi ilk kez bir projede hem senaryo yazari hem produktor hem de yonetmen olarak gorev almistir Buyuk KarnavalAce in the Hole The Big Carnival Ing Film afisiYonetmenBilly WilderYapimciBilly WilderSenaristBilly Wilder Walter Newman Lesser SamuelsOyuncularKirk Douglas Jan Sterling Robert Arthur Porter HallMuzikHugo FriedhoferGoruntu yonetmeniCharles B Lang Jr KurguArthur P SchmidtStudyoParamount Pictures CorporationDagiticiParamount Pictures CorporationYapim yiliABD 1951Sure111 dakikaDilIngilizceFilmin adiBilly Wilder in cekildigi donem icin alisilmadik ve sasirtici bir medya elestirisi iceren filmi Ace in the Hole Ingilizce de Son Koz anlamina gelmektedir 1951 de cekilen bu ABD filminin ilk gosterimi Londra da yapilmisti Cekimler sirasindaki gecici adi working title The Human Interest Story Tr Insana Dair Bir Hikaye olan filmin piyasaya Ace in the Hole adiyla cikmasi kararlastirilmisti Ancak gorsel basin mensuplari ile haberciler arasindaki olaylara bakis haber yorumlama farkliliklarinin elestirildigi medyanin el attigi bir olayin insancil boyutlarinin disina tasarak adeta bir karnavala donusmesinin anlatildigi bu eserin adi filmin yasal sahibi Paramount Film in yoneticisi Y Frank Freeman tarafindan Wilder a haber verilmeksizin The Big Carnival Tr Buyuk Karnaval olarak degistirmistir Filmin ilk gosterimlerinde bu isim kullanilirken 2007 yilinda piyasaya surulen DVD versiyonunda tekrar Ace in the Hole ismine donulmustur Filmin Turkce ismi kararlastirilirken Freeman in verdigi ismin dikkate alindigi anlasilmaktadir Filmin OykusuChuck Tatum New York tan New Mexico ya gelmek zorunda kalmis bencil sansi ters gitmis son derece inatci bir muhabir gazetecidir Onceden calistigi is yerlerinden yalan haber asiri alkol tuketimi gibi sebeplerden dolayi atilmistir Bir yildir son derece onemsiz Albuquerque Sun Bulletin gazetesinde yazmasina ragmen durumundan memnun degildir Yerel haberlerden olan cingirakli yilan avi gibi aslinda cok onemsiz bir haber icin istemeye istemeye haber yapmaya giderken Leo Minosa nin durumundan haber olur Yerel bir dukkan sahibi olan Minosa Kizilderililerden kalma tarihi eserleri ararken gocuk altinda kalmistir Tatum bu olaydan cok iyi bir haber cikarabilecegini anlar Bilincli olarak kurtarma ekibini etkileyerek daha uzun suren bir kurtarma seklini secmesini saglar bu olaydan yerel serifin de cikarinin olacagini serife anlatarak onu da planina dahil eder Uzun suren kurtarma operasyonu sirasinda ise Tatum ulke capinda yayin yapan tum gazetelere haber gececek ve ununu yeniden kazanacaktir Gocuk altinda kalan adamin karisi Lorraine ise Tatum un planina zoraki dahil olur Zaten son derece kotu durumda olan dukkanlarinin isleri gocuk olayini duyup gormek icin oraya gelenlerle artar Kurtarma operasyonunu izleyenler hediyelik esya satan lokantasi ve oteli bulunan isyerinin islerini artirmistir Tatum un yanindaki foto muhabiri Herbie Cook ise meslegine dair tasidigi idealizmi yitirmeye baslar kendisini hemen veya Life gibi dergilerin calisani olarak hayal eder Yavas yavas binlerce insan kurtarma operasyonuna sahit olmak icin gelerek gocuk alanini bir karnaval meydanina donusturmustur Donme dolaplar ve cesitli eglenceler kurulmus kurtarmayi canli olarak yayinlayan bircok televizyon kanalindan yuzlerce haberci gocuk altinda hala sag olan Minosa ile ilgili haberleri sadece onun yanina inme izni olan Tatum dan almaktadir Ancak olaylar Tatum un bekledigi gibi gelismez Gunler gecip gitmektedir Tatum artik Leo Minosa nin olmek uzere oldugunu anlar kurtarma operasyonunu tekrar hizli olacak yonteme cevirmeye calisir ancak artik cok gectir Minosa olur ve Tatum vicdan azabiyla bas basa kalir Yapim notlariFilmin konusu gercek hayatta yasanmis olan iki olaydan esinlenmistir Olaylardan ilki W Floyd Collins ile ilgilidir 1925 yilinda Kentucky de Sand Cave magarasinda mahsur kalan Collins i duyunca Louisville gazetesi Courier Journal muhabirleri William Burke Miller i olay yerine gonderir Miller in yaptigi haber yasanan trajediyi ulusal bir olaya cevirerek ona Pulitzer Odulu kazandirir Ikinci olay Nisan 1949 da yasanmistir Kaliforniyali 3 yasindaki Kathy Fiscus terk edilmis bir kuyuya dusmus kurtarma operasyonu uzun surmus olay yerini ve calismalari gormek icin binlerce kisi olay yerine akin etmistir Iki olayda da kurbanlar yardim ekipleri kendilerine yetisemeden olecektir Filmin cekildigi yer zamaninda savas filmleri disinda kullanilan en buyuk set olmustur Yapay dag magaralar cokmus bir gocuk alani karnaval alani ve park yerleri yeniden insa edilmistir Topluluk sahnelerinde binden fazla figuran ve 400 arac kullanilmistir Film tamamlandiktan sonra Paramount sirketi film setini ucretli olarak ziyaretcilere acmistir Senaryoda Tatum yerel serifle gizli bir isbirligi yapmaktadir Gocuk altindan cikartilan vatandasa en buyuk yardimi saglayan serif halk tarafindan taninacak ve sevilecek boylelikle bir sonraki secimlerde rahatlikla secilecektir Film ekraninda bile olsa yolsuzluk yapan bir yerel gorevlinin gosterilmesi tepkilere ve baskilara sebep olsa da filmin senaryosu degismemistir Karnaval alaninda yerel bir grup tarafindan seslendirilen We re Coming Leo sarkisi Jay Livingston ve Ray Evans tarafindan yazilmistir OyuncularAktor Aktris RoluKirk Douglas Chuck TatumJan Sterling Lorraine MinosaRobert Arthur Herbie CookPorter Hall Jacob Q BootFrank Cady Mr FederberRichard Benedict Leo MinosaRay Teal Sheriff KretzerYasal SorunlarFilmin yapimindan sonra Wilder hakkinda intihal iddiasiyla senaryo yazari Victor Desny tarafindan dava acilmistir Desny nin iddiasina gore kendisi Wilder in sekreterine 1949 yilinda Floyd Collins olayina dayanan bir film cekmek istedigini bildirmistir Wilder in avukatlari ise bu iddiaya sozel bir bilgilendirmenin resmi bir senaryo teslimi sayilamayacgini olayin tarihi bir olay oldugu icin yayin hakkinin olamayacagi yonunde yanit vermislerdir Uzun suren yargi sureci sonunda Wilder in avukatlari Desny ye 14 350 odeme yapmak suretiyle anlasarak davanin dusmesini saglamislardir Filme Yapilan ElestirilerFilm gosterime girdikten sonra bircok elestirmen filmden memnun kalmamistir New York Times gazetesinden Bosley Crowther filmin cok basarili oldugunu teslim ederken senaryonun gerceklik payinin ve inandiriciliginin az oldugunu belirterek meslekte ahlaksizlik acisindan elbette Tatum benzer kisiler bulundugunu ancak bir gazetecinin bu olcekte bir olayi tek basina idare edebilecek kadar habere hakim olamayacagini belirtmistir Son yillarda film elestirmenler arasinda yeniden olumlu degerlendirilmeye baslanmistir Chicago Sun Times gazetesinden Robert Ebert filmin yapimindan bu yana 56 yil gecmis olmasina ragmen hala cok etkileyici buldugunu Wilder dahil senaryo ekibini ve Kirk Douglas in enerjik performansini ve saldirgan uslubunu begendigini belirtmistir Time Out Londra gazetesi ise filmde insan dogasinin en kotu halinin sergilendigini ve bu basarili yorumdan dolayi filmin 1950 li yillardaki en basarili Amerikan filmlerinden birisi oldugunu yazmistir Kazanilan Oduller ve Odul AdayliklariSenaryo dalinda Oscar Odulu adayligi En Iyi Kadin Oyuncu dalinda National Board of Review Odulu Jan Sterling En Iyi Yonetmen dalinda Venedik Film Festivalinde Birincilik OduluAyrica bakinizKirk Douglas Billy WilderKaynakca a b Dorsay Atilla 1995 Remzi Kitabevi ss sayfa 188 Tuncan Okan Milliyet Gazetesi Arsivi gazetearsivi milliyet com tr 13 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Haziran 2012 Ace in the Hole Release dates for Ingilizce IMDb 13 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Haziran 2012 Dis baglantilarIMDb de Buyuk Karnaval