Büyük Utku Anıtı, Afyonkarahisar'da, kentin Yunan işgalinden kurtarılışı ve Büyük Taarruz anısına dikilen zafer anıtıdır. Ünlü heykelci Heinrich Krippel tarafından 1934-1936 yılları arasında yapılmış ve 24 Mart 1936 günü dönemin (başbakanı) İsmet İnönü tarafından açılmıştır.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTh3THpBd0wwRjBZWFFsUXpNbFFrTnlhMTkyWlY5Q0pVTXpKVUpEZVNWRE15VkNRMnRmVlhScmRWOUJiaVZETkNWQ01YUWxRelFsUWpFdWFuQm5Mekl3TUhCNExVRjBZWFFsUXpNbFFrTnlhMTkyWlY5Q0pVTXpKVUpEZVNWRE15VkNRMnRmVlhScmRWOUJiaVZETkNWQ01YUWxRelFsUWpFdWFuQm4uanBn.jpg)
Anıtın kaidesi büyükçe ve kübik bir kayaçtan oluşmaktadır. Kaidenin üstünde, tunçtan yapılmış çıplak iki erkek heykeli vardır. Bu heykellerden ayakta olan, düşmanı ayakları altına almış Türk'ü; ayaklar altında yatan ise Türkiye'yi işgal eden düşmanları simgelemektedir. Bir yoruma göre de ayaktaki figür, tam bağımsızlık için saldıran Türk gücünü; yerdeki figür ise Türk'ün gücü karşısında yenilen emperyalizmi temsil etmektedir. Ayaktaki heykel gerek yüzünün benzerliği, gerekse simgelediği rol ile Mustafa Kemal Atatürk'e benzetilmiştir.
Heykeli taşıyan kaidenin çevresinde de tunçtan kabartmalar bulunmaktadır. Kaidenin çevresindeki kabartmalarda ön yüzde Atatürk'ün sol profilden bir portresi, arka yüzde Türk askerinin taşıdığı sancağı işgalden kurtulan halkın öpmesi, sol yüzde Atatürk, İsmet İnönü, Fevzi Çakmak'ın harita üzerinde yaptıkları Başkomutanlık Meydan Muharebesi planı, sağ yüzde ise Türk askerinin yaptığı bir süngü saldırısı betimlenmiştir.
Heykeller normal insan boyutlarından daha büyük ve hareketleri son derece canlıdır. İşgalcileri sembolize eden ve yerde yatan figürün büyük bir çaresizlikle aşağı sarkmış olan başındaki ıstıraplı yüz ifadesi ve bitkin vücudu yenilgiyi göstermektedir. Ayaktaki figürün yüzünde ise büyük bir hiddet ifadesi vardır. Gerilmiş kasları, şişmiş boyun damarları, yukarı kalkmış kolları, biri yumruk şeklinde sıkılmış, diğer bir şeyi parçalayacakmış gibi açılmış elleri ile ayakları altında yatan figüre yukarıdan bakarak adeta ezmektedir.
6 Kasım 1937 günü Afyonkarahisar ziyareti esnasında anıtı inceleyen Mustafa Kemal Atatürk, anıt hakkında "Büyük utkuyu en iyi anlatan anıt" demiştir.
Büyük Utku Anıtı, önden bakıldığında arkasında görünen Afyonkarahisar Kalesi ile birlikte kentin en önemli simgesidir.
Kaynakça
Wikimedia Commons'ta Büyük Utku Anıtı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi, c. 24, 1986, Gelişim Yayınları.
- Vilâyetlerimizin Tarihi: Afyon, 1968, Tifdruk Basımevi, İstanbul.
- Afyonkarahisar Tarihi broşürü.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Buyuk Utku Aniti Afyonkarahisar da kentin Yunan isgalinden kurtarilisi ve Buyuk Taarruz anisina dikilen zafer anitidir Unlu heykelci Heinrich Krippel tarafindan 1934 1936 yillari arasinda yapilmis ve 24 Mart 1936 gunu donemin basbakani Ismet Inonu tarafindan acilmistir Cumhurbaskani Mustafa Kemal Ataturk 6 Kasim 1937 gunu yaptigi Afyonkarahisar ziyareti sirasinda Buyuk Utku Aniti ni incelerken Ataturk bu anit hakkinda Buyuk utkuyu en iyi anlatan anit demistir Anitin kaidesi buyukce ve kubik bir kayactan olusmaktadir Kaidenin ustunde tunctan yapilmis ciplak iki erkek heykeli vardir Bu heykellerden ayakta olan dusmani ayaklari altina almis Turk u ayaklar altinda yatan ise Turkiye yi isgal eden dusmanlari simgelemektedir Bir yoruma gore de ayaktaki figur tam bagimsizlik icin saldiran Turk gucunu yerdeki figur ise Turk un gucu karsisinda yenilen emperyalizmi temsil etmektedir Ayaktaki heykel gerek yuzunun benzerligi gerekse simgeledigi rol ile Mustafa Kemal Ataturk e benzetilmistir Heykeli tasiyan kaidenin cevresinde de tunctan kabartmalar bulunmaktadir Kaidenin cevresindeki kabartmalarda on yuzde Ataturk un sol profilden bir portresi arka yuzde Turk askerinin tasidigi sancagi isgalden kurtulan halkin opmesi sol yuzde Ataturk Ismet Inonu Fevzi Cakmak in harita uzerinde yaptiklari Baskomutanlik Meydan Muharebesi plani sag yuzde ise Turk askerinin yaptigi bir sungu saldirisi betimlenmistir Heykeller normal insan boyutlarindan daha buyuk ve hareketleri son derece canlidir Isgalcileri sembolize eden ve yerde yatan figurun buyuk bir caresizlikle asagi sarkmis olan basindaki istirapli yuz ifadesi ve bitkin vucudu yenilgiyi gostermektedir Ayaktaki figurun yuzunde ise buyuk bir hiddet ifadesi vardir Gerilmis kaslari sismis boyun damarlari yukari kalkmis kollari biri yumruk seklinde sikilmis diger bir seyi parcalayacakmis gibi acilmis elleri ile ayaklari altinda yatan figure yukaridan bakarak adeta ezmektedir 6 Kasim 1937 gunu Afyonkarahisar ziyareti esnasinda aniti inceleyen Mustafa Kemal Ataturk anit hakkinda Buyuk utkuyu en iyi anlatan anit demistir Buyuk Utku Aniti onden bakildiginda arkasinda gorunen Afyonkarahisar Kalesi ile birlikte kentin en onemli simgesidir KaynakcaWikimedia Commons ta Buyuk Utku Aniti ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Buyuk Larousse Sozluk ve Ansiklopedisi c 24 1986 Gelisim Yayinlari Vilayetlerimizin Tarihi Afyon 1968 Tifdruk Basimevi Istanbul Afyonkarahisar Tarihi brosuru