Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Carl von Ossietzky (d. 3 Ekim 1889, Hamburg - ö. 4 Mayıs 1938, Berlin), Alman yayıncı, yazar ve pasifist. 1935 Nobel Barış Ödülü sahibi.
Özgeçmişi
1908'de 19 yaşındayken, Alman Barış Derneği'ne üye olur. Çeşitli dergilere savaş ve militarizm karşıtı yazılar yazar. 1914'te askeri mahkemelerin yetki sahasını sorgulayan bir yazısından ötürü, "orduya hakaret" suçlamasıyla para cezasına çarptırılır. Askere alınır, 1916-1918 arasında Garp Cephesindedir. Döndükten sonra savaşın sürdürülmesine ve yüceltilmesine karşı yazılar yazar. Kasım 1918'deki kısa süren devrimde Hamburg İşçi ve Asker Şûrâsı'nda çalışır. Aynı yıl Berlin'e taşınıp Alman Barış Derneği'nin Genel Sekreteri olur.
Weimar Cumhuriyeti döneminde Ossietzky'nin temel davası, bu yeni devletin demokratik-anayasal bir yurttaşlık bilinciyle temellendirilmesidir. Hümanist ve sol-liberal tutumuyla, komünistlere mesafeli, gelişen ırkçı-milliyetçi harekete ise taban tabana zıttır. Özellikle Almanya'nın yeniden silahlanma girişimlerine ve halkın kaybedilen I. Dünya Savaşı'nın öcünü almak üzere ajite edilmesine, kararlılıkla karşı çıkar. "Savaş - Bir Daha Asla!" kampanyasının öncülerindendir. Anti-militarist yazılarından ötürü defalarca yargılanır, cezalar alır. Bir dizi sol-liberal eğilimli derginin yöneticiliğini yapar. 1927'de yayın yönetmenliğini üstlendiği, yazar Kurt Tucholsky'nin de katkıda bulunduğu Weltbühne (Dünya Sahnesi), o dönemin Almanya'sının en saygın dergilerinden biridir. Bu arada 1931'de, Alman ordusunun uluslararası anlaşmalara aykırı olarak gizlice yürüttüğü silahlanma politikasını açığa çıkartan yazısından ötürü, "casusluk" ve "askeri sırları açıklama" suçlamalarıyla 18 ay hapse mahkûm olur. 1932 sonunda genel aftan yararlanarak tahliye edilir. 1933 başında Nazilerin iktidara gelmesiyle yurt dışına kaçmayı düşünürken, gizli polis (Gestapo) tarafından tutuklanır. İşkence görür. Nisan ayında toplama kampına gönderilir. Toplama kampının ağır koşullarında 1936'da verem olur. Berlin'deki bir hastaneye sevkedilir, polis gözetimi altında tedavisine başlanır.
Nobel Ödülü
Tam o sırada, 23 Kasım 1936'da Oslo'da, Carl von Ossietzky'nin, 1935 Nobel Barış Ödülüne layık görüldüğü açıklanır. Bu ödül zaten önceki yıl için öngörülmüş fakat Almanya hükûmetinin baskısı nedeniyle verilememiştir.
Nazilerin Propaganda Bakanı Joseph Goebbels'in günlüklerinde şöyle yazar: 25 Kasım 1936: "Dün: Allak bullak bir gün. Ossietzky Nobel Barış Ödülünü aldı. Küstah bir provokasyon! Harika bir plan kuruyorum aslında: Onun bizden yana olduğunu reklam etmek. Ama olmaz, zira çok önceden vatana ihanetten ceza almıştı. Mutlaka bir şeyler yapmalıyız. Führer kafa yoruyor bunun üzerine fakat bir türlü bir neticeye varamıyor." (Ralf Georg Reuth'un yayına hazırladığı 5 ciltlik 'Tagebücher'in 1935-1939 dönemini kapsayan 3. cildinden aktarılmıştır. Piper Verlag, Münih 2003).
Nazi subaylarından Hermann Göring, Nobelli mahpusla bizzat görüşerek ödülü reddetmesi için telkinde bulunur. Ossietzky'nin cevabı şöyledir: "Uzun süre düşündükten sonra, bana layık görülen Nobel Barış Ödülünü kabul etmeye karar verdim. Gizli Devlet Polisi temsilcileri tarafından bana bildirilen, bunu yapmakla kendimi Alman millî cemaatinden dışlamış olacağım yönündeki görüşe iştirak edemiyorum. Nobel Barış Ödülü iç siyasi mücadelelerle ilgili değil, halkların, milletlerin birbirini anlamasıyla ilgilidir."
Ossietzky'nin ödül beratını ve para armağanını almasına izin verilir ama törene katılmaktan alıkonur. Oslo'daki tören, gıyabında yapılır.
Ödül sonrası
Goebbels'in, 27 Kasım 1936 tarihinde Hitler'le yaptıkları değerlendirmeye dair notu: "Ossietzky vakası hâlâ gündemde. Führer bir Millî Ödül koymayı ve Nobel'i tamamen reddetmeyi planlıyor. Çünkü bu yapılan bilinçli, küstahça bir provokasyon. (...) Ossietzky vakasında da karar: Ossietzky alabilir, gelecekte bütün Almanlara Nobel ödülü almak yasak olacak. Führer, sanat ve bilim alanında her yıl bunu hak eden Almanlara verilmesi için 100 biner bin Mark'tan toplam 300 bin mark'lık bir ödül tesis edecek."
Nitekim, 30 Ocak 1937'de Hitler "Sanat ve Bilim Millî Ödülü" başlıklı bir tamim yayımlar. Goebbels'in 31 Ocak 1937 tarihli notunda şöyle denir: "Sanat ve bilim dalında her yıl 300 bin mark tutarında Millî Ödül. Tatbikata dair direktifleri alıyorum. Nobel Ödülü Almanlara yasaklanıyor. Peşinden millete güçlü bir beyanat. Hepimiz derinden heyecanlanıyoruz. Kimse gözyaşlarından utanmıyor."
Böylece, Almanlara Nobel yasağı getirilmiştir. "Alternatif" Millî Ödüllerin ilki, Nasyonal Sosyalist Parti'nin 1937 Kongresinde, dünyaca ünlü cerrah , mimar ve Nazilerin ırkçı ideologlarından Alfred Rosenberg'e verilir. Ossietzky, verem tedavisi esnasında da sona ermeyen polis gözetimi ve kötü muamele altında, 4 Mayıs 1938'de ölür.
Carl von Ossietzky'nin adına konmuş insan hakları madalyası, 1963'ten beri saygın bir uluslararası ödüldür. 1983'te Hamburg Devlet Kütüphanesi'nin adı Carl von Ossietzky Kütüphanesi olarak değiştirildi. 1991'de Oldenburg Üniversitesi'ne, Carl von Ossietzky Üniversitesi adı verildi. Berlin'de mütevazı ama etkileyici bir anıt mezarı bulunuyor. Bugün Almanya'da hemen her şehirde, Carl von Ossietzky'nin adını taşıyan bir ilkokul veya lise görülebilir.
Dış bağlantılar
- 1935 Nobel Barış Ödülü resmi sitesi7 Aralık 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Carl von Ossietzky d 3 Ekim 1889 Hamburg o 4 Mayis 1938 Berlin Alman yayinci yazar ve pasifist 1935 Nobel Baris Odulu sahibi Carl von Ossietzky Toplama Kampi nda 1933Ozgecmisi1908 de 19 yasindayken Alman Baris Dernegi ne uye olur Cesitli dergilere savas ve militarizm karsiti yazilar yazar 1914 te askeri mahkemelerin yetki sahasini sorgulayan bir yazisindan oturu orduya hakaret suclamasiyla para cezasina carptirilir Askere alinir 1916 1918 arasinda Garp Cephesindedir Dondukten sonra savasin surdurulmesine ve yuceltilmesine karsi yazilar yazar Kasim 1918 deki kisa suren devrimde Hamburg Isci ve Asker Surasi nda calisir Ayni yil Berlin e tasinip Alman Baris Dernegi nin Genel Sekreteri olur Weimar Cumhuriyeti doneminde Ossietzky nin temel davasi bu yeni devletin demokratik anayasal bir yurttaslik bilinciyle temellendirilmesidir Humanist ve sol liberal tutumuyla komunistlere mesafeli gelisen irkci milliyetci harekete ise taban tabana zittir Ozellikle Almanya nin yeniden silahlanma girisimlerine ve halkin kaybedilen I Dunya Savasi nin ocunu almak uzere ajite edilmesine kararlilikla karsi cikar Savas Bir Daha Asla kampanyasinin onculerindendir Anti militarist yazilarindan oturu defalarca yargilanir cezalar alir Bir dizi sol liberal egilimli derginin yoneticiligini yapar 1927 de yayin yonetmenligini ustlendigi yazar Kurt Tucholsky nin de katkida bulundugu Weltbuhne Dunya Sahnesi o donemin Almanya sinin en saygin dergilerinden biridir Bu arada 1931 de Alman ordusunun uluslararasi anlasmalara aykiri olarak gizlice yuruttugu silahlanma politikasini aciga cikartan yazisindan oturu casusluk ve askeri sirlari aciklama suclamalariyla 18 ay hapse mahkum olur 1932 sonunda genel aftan yararlanarak tahliye edilir 1933 basinda Nazilerin iktidara gelmesiyle yurt disina kacmayi dusunurken gizli polis Gestapo tarafindan tutuklanir Iskence gorur Nisan ayinda toplama kampina gonderilir Toplama kampinin agir kosullarinda 1936 da verem olur Berlin deki bir hastaneye sevkedilir polis gozetimi altinda tedavisine baslanir Weltbuhne kapagi 12 Mart 1929Nobel OduluTam o sirada 23 Kasim 1936 da Oslo da Carl von Ossietzky nin 1935 Nobel Baris Odulune layik goruldugu aciklanir Bu odul zaten onceki yil icin ongorulmus fakat Almanya hukumetinin baskisi nedeniyle verilememistir Nazilerin Propaganda Bakani Joseph Goebbels in gunluklerinde soyle yazar 25 Kasim 1936 Dun Allak bullak bir gun Ossietzky Nobel Baris Odulunu aldi Kustah bir provokasyon Harika bir plan kuruyorum aslinda Onun bizden yana oldugunu reklam etmek Ama olmaz zira cok onceden vatana ihanetten ceza almisti Mutlaka bir seyler yapmaliyiz Fuhrer kafa yoruyor bunun uzerine fakat bir turlu bir neticeye varamiyor Ralf Georg Reuth un yayina hazirladigi 5 ciltlik Tagebucher in 1935 1939 donemini kapsayan 3 cildinden aktarilmistir Piper Verlag Munih 2003 Nazi subaylarindan Hermann Goring Nobelli mahpusla bizzat goruserek odulu reddetmesi icin telkinde bulunur Ossietzky nin cevabi soyledir Uzun sure dusundukten sonra bana layik gorulen Nobel Baris Odulunu kabul etmeye karar verdim Gizli Devlet Polisi temsilcileri tarafindan bana bildirilen bunu yapmakla kendimi Alman milli cemaatinden dislamis olacagim yonundeki goruse istirak edemiyorum Nobel Baris Odulu ic siyasi mucadelelerle ilgili degil halklarin milletlerin birbirini anlamasiyla ilgilidir Ossietzky nin odul beratini ve para armaganini almasina izin verilir ama torene katilmaktan alikonur Oslo daki toren giyabinda yapilir Odul sonrasiGoebbels in 27 Kasim 1936 tarihinde Hitler le yaptiklari degerlendirmeye dair notu Ossietzky vakasi hala gundemde Fuhrer bir Milli Odul koymayi ve Nobel i tamamen reddetmeyi planliyor Cunku bu yapilan bilincli kustahca bir provokasyon Ossietzky vakasinda da karar Ossietzky alabilir gelecekte butun Almanlara Nobel odulu almak yasak olacak Fuhrer sanat ve bilim alaninda her yil bunu hak eden Almanlara verilmesi icin 100 biner bin Mark tan toplam 300 bin mark lik bir odul tesis edecek Nitekim 30 Ocak 1937 de Hitler Sanat ve Bilim Milli Odulu baslikli bir tamim yayimlar Goebbels in 31 Ocak 1937 tarihli notunda soyle denir Sanat ve bilim dalinda her yil 300 bin mark tutarinda Milli Odul Tatbikata dair direktifleri aliyorum Nobel Odulu Almanlara yasaklaniyor Pesinden millete guclu bir beyanat Hepimiz derinden heyecanlaniyoruz Kimse gozyaslarindan utanmiyor Boylece Almanlara Nobel yasagi getirilmistir Alternatif Milli Odullerin ilki Nasyonal Sosyalist Parti nin 1937 Kongresinde dunyaca unlu cerrah mimar ve Nazilerin irkci ideologlarindan Alfred Rosenberg e verilir Ossietzky verem tedavisi esnasinda da sona ermeyen polis gozetimi ve kotu muamele altinda 4 Mayis 1938 de olur Carl von Ossietzky nin adina konmus insan haklari madalyasi 1963 ten beri saygin bir uluslararasi oduldur 1983 te Hamburg Devlet Kutuphanesi nin adi Carl von Ossietzky Kutuphanesi olarak degistirildi 1991 de Oldenburg Universitesi ne Carl von Ossietzky Universitesi adi verildi Berlin de mutevazi ama etkileyici bir anit mezari bulunuyor Bugun Almanya da hemen her sehirde Carl von Ossietzky nin adini tasiyan bir ilkokul veya lise gorulebilir Dis baglantilar1935 Nobel Baris Odulu resmi sitesi7 Aralik 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde