Casus filmi türü casusluk konusunu kurgusal anlamda ya gerçekçi bir şekilde John le Carré nin uyarlamaları gibi y

Casus filmi türü, casusluk konusunu kurgusal anlamda ya gerçekçi bir şekilde (John le Carré'nin uyarlamaları gibi) ya da bir fanteziyi temel alarak (birçok James Bond filmi gibi) ele alır. John Buchan, le Carré, Ian Fleming (Bond) ve Len Deighton gibi yazarların eserleri de dahil olmak üzere casus kurgu türündeki birçok roman, film olarak uyarlandı. Alfred Hitchcock ve Carol Reed gibi önde gelen İngiliz yönetmenlerin kayda değer katkılarda bulunmaları ve İngiliz Gizli Servisi'nde geçen birçok film ile bu tür İngiliz sinemasının önemli koludur.

Casus filmleri, hükümet ajanlarının casusluk faaliyetlerini ve düşmanları tarafından keşfedilme risklerini gösterir. 1940'ların Nazi casusluk gerilim filmlerinden 1960'ların James Bond filmlerine ve günümüzün yüksek teknoloji gişe rekorları kıran filmlerine kadar, casus filmi her zaman dünya çapındaki izleyiciler arasında popüler olmuştur. Heyecan verici gerçeklerden kaçma, teknolojik gerilim ve egzotik mekanların bir kombinasyonunu sunan birçok casus filmi, aksiyon ve bilimkurgu türlerini bir araya getirerek, izleyicilerin destekleyebileceği kahramanları ve nefret etmeleri için kötüleri açıkça ortaya koyar. Ayrıca siyasi gerilim unsurları da içerebilirler. Bununla birlikte, komedi yönü olan pek çok örneği de vardır. (çoğunlukla bu türe giriyorlarsa aksiyon komedileri).

James Bond film casuslarının en ünlüsüdür, ancak le Carré'nin Soğuk Savaş'tan çıkan Soğuktan Gelen Casus gibi daha ciddi, araştırma çalışmaları da vardı. Soğuk Savaş sona erdikten sonra casus filmlerininin en yeni kötü adam terörizm haline geldi ve daha çok Orta Doğu'yu içeriyordu.

Tarihi

Casus film türü, I. Dünya Savaş'ın başlamasıyla birlikte sinemanın sessiz film çağında başladı. Savaş ve işgal korkusunun tetiklemesi ile 1914 İngiltere yapımı, Parlamento Binası'nı havaya uçurma planına odaklanan The German Spy Peril ve 1913'te OHMS, gibi filmler yapıldı. OHMS, "Our Helpless Millions Saved" ve anlamına gelir (ve ilk kez kahramana yardım eden güçlü bir kadın karakteri içerir.)

1928'de Fritz Lang, gizli karargahlar, sadece kendilerine verilen sayı ile bilinen ajanlar ve kahramanı seven güzel yabancı ajan da dahil olmak üzere daha sonraki casus dramalarında oldukça popüler hale gelen birçok durumu içeren Spies filmini yaptı. Lang'ın o döneme ait Dr. Mabuse filmleri de casus gerilim filmlerinden öğeler içerir, ancak ana karakter yalnızca kâr amaçlı casuslukla ilgilenen bir suç dehasıdır. Ek olarak, Lang'in Hangmen Also Die gibi Amerikan filmlerinden birkaçı, II. Dünya Savaşı sırasındaki casusları konu alır.

Alfred Hitchcock, casus filmini 1930'larda etkili gerilim filmleri The Man Who Knew Too Much (1934), The 39 Steps (1935), Sabotaj (1937) ve The Lady Vanishes (1938) ile popüler hale getirmek için çok şey yaptı. Bunlar genellikle, Sabotajcı'da (1942) olduğu gibi, uluslararası komplolara veya iç cephedeki sabotajcı ağlarına yakalanan masum sivilleri içeriyordu. Ancak bazıları, W. Somerset Maugham'ın Ashenden hikâyelerine dayanan Hitchcock'un Gizli Ajanı'nda (1936) veya John P. Marquand'ın kitaplarına dayanan Bay Moto serisinde olduğu gibi profesyonel casuslarla ilgiliydi.

1940'larda ve 1950'lerin başında, işgal altındaki Avrupa'daki Müttefik ajanların istismarları hakkında, muhtemelen bir alt tür olarak kabul edilebilecek birkaç film yapıldı. 13 Rue Madeleine ve OSS, Alman işgali altındaki Fransa'daki Amerikan ajanları hakkında kurgusal hikâyelerdi ve Odette ve Carve Her Name With Pride dahil olmak üzere gerçek hayattaki İngiliz SOE ajanlarının hikâyelerine dayanan bir dizi film vardı. Daha yakın tarihli bir kurgusal örnek, Sebastian Faulks'un romanına dayanan Charlotte Gray'dir.

Ayrıca bu dönem boyunca, gizemin gizli planları kimin çaldığını veya ünlü bilim adamını kimin kaçırdığını içeren birçok dedektif filmi (örneğin The Thin Man Goes Home ve Charlie Chan in the Secret Service) vardı.

Casus filmlerinin popülaritesinin zirvesi, genellikle Soğuk Savaş korkularının izleyicilerin heyecan verici ve gerilimli filmler izleme arzusuyla birleştiği 1960'lar olarak kabul edilir. Casusluk filmi o dönemde iki yönde gelişti. Bir yanda, Len Deighton ve John le Carré'nin gerçekçi casus romanları vardı. Bu romanlar casusluk dünyasının bazı gerçeklerini ele alan nispeten ciddi Soğuk Savaş gerilim filmlerine uyarlandı. Bu filmlerden bazıları Soğuktan Gelen Casus (1965), Ölümcül Olay (1966), Yırtık Perde (1966) ve Len Deighton'ın romanlarına dayanan Harry Palmer serisiydi.

Başka bir yönde ise Ian Fleming'in James Bond romanları vardı. Bu romanlar Sean Connery'nin başrolde olduğu. yapımcılar Harry Saltzman ve Albert R. Broccoli tarafından giderek daha fantastik bir dizi macera filmine uyarlandı. Bu yön, romancı Edgar Wallace'ın 1950'ler dönemi İngiliz ve Alman <i id="mwfA">krimi</i> türünden ilham aldı, daha sonra 1960'ların ortalarından sonuna kadar casus filmlerinin patlamasının temelini oluşturacak bir arketip olan gizli ve gösterişli, süper kötüler içeriyorlardı. Bond serisinin olağanüstü başarısı, eurospy türüne ve Amerika'da bir taklitçi tufanına yol açtı. Dikkate değer örnekler arasında James Coburn'un başrol oynadığı iki Derek Flint filmi, George Segal'in oynadığı The Quiller Memorandum (1966) ve Dean Martin'in oynadığı Matt Helm serisi sayılabilir. ABD'de The Man from UNCLE ve I Spy, İngiltere'de Danger Man ve The Avengers gibi dizilerle televizyon da yer aldılar. Casuslar, Callan, Alias ve Spooks gibi dizilerle günümüze kadar televizyonda popülerliğini korumuştur.

Casus filmleri de 1990'ların sonlarında bir canlanma yaşadı, ancak bunlar genellikle casusluk unsurları olan aksiyon filmleri veya Austin Powers gibi komedilerdi. Bazı eleştirmenler, Casino Royale'den (2006) beri Daniel Craig'in rol aldığı Suriye'de, Bourne film serisinde ve James Bond filmlerinde gözlemlendiği gibi, fanteziden uzaklaşarak gerçekçilik lehine bir eğilim tespit etmektedir.

Filmler

Türün en popüler filmlerden bazıları şunlardır:

Film serileri (franchise)

serisi (1922–1969) – 24 film
serisi (1937–39, 1965) – 9 film
serisi (1938–1943) – 8 film
serisi (1948-1950) – 3 film
serisi (1956–2021) – 10 film
serisi (1957–1968) – 6 film
(1959–1962) – 3 film
(1961–1964) – 3 films
serisi (1962–günümüz) – 25 film
(1965–1996) – 5 film
series (1966–1969) – 4 film
Lupin III (1974 – günümüz) – 13 film ve 28 TV bölümü
(1989–günümüz) – 10 film
(1990–2014) – 5 film
(1996–2024) – 8 film
(1997–2002) – 3 film
(2000–2019) – 3 film
(2001–2011) – 4 films
The Bourne series (2002–2016) – 5 film
XXX (2002–2017) – 3 film
(2002-2003) – 3 film
(2003–2018) – 3 film
(2011– günümüz) – 5 casus filmi (İlk dördü casus filmi değildir)
(2014–günümüz) – 3 film

Diğer filmler

The General (1926)
Spione (1928)
(1928)
(1930)
(1931)
(1931)
(1931)
(1931)
(1932)
(1932)
(1933)
(1933)
(1933)
(1934)
(1934)
(1934)
(1934)
(1934)
- The Man Who Knew Too Much (1956)
The 39 Steps (1935)
- (1959)
- (1978)
- (2008)
(1935)
(1935)
(1935)
(1936)
(1936)
(1936)
(1936)
- (1996)
(1937)
(1937)
(1937)
(1937)
(1937)
(1937)
(1937)
(1937)
(1937)
(1937)
(1938)
The Lady Vanishes (1938)
- (1979)
(1938)
(1939)
(1939)
(1939)
(1940)
(1940)
(1940)
(1940)
(1942)
(1943)
(1943)
(1943)
(1944)
(1944)
(1944)
(1944)
(1944)
(1944)
(1944)
(1945)
(1945)
(1946)
(1946)
Notorious (1946)
(1946)
(1947)
(1948)
(1948)
(1949)
The Third Man (1949)
(1950)
Decision Before Dawn (1951)
(1951)
(1951)
(1952)
(1952)
(1952)
(1952)
(1952)
(1952)
(1953)
(1953)
(1953)
(1953)
(1954)
(1954)
(1954)
(1955)
Mr. Arkadin (1955)
(1955)
(1955)
(1956)
(1956)
(1956)
(1956)
(1956)
(1957)
(1957)
(1958)
(1958)
(1958)
(1958)
- (2002)
(1959)
North by Northwest (1959)
(1959)
(1959)
(1959)
(1960)
(1960)
(1960)
(1960)
(1961)
(1961)
(1962)
(1962)
(1962)
(1962)
The Manchurian Candidate (1962)
- The Manchurian Candidate (2004)
(1963)
Charade (1963)
(1963)
(1963)
(1964)
(1964)
(1964)
That Man from Rio (1964)
(1964)
- (1965)
(1964)
(1965)
(1965)
(1965)
(1965)
(1965)
(1965)
(1965)
(1965)
(1965)
(1965)
The Spy Who Came in from the Cold (1965)
That Man in Istanbul (1965)
(1965)
(1965)
(1966)
(1966)
(1966)
(1966)
(1966)
Derek Flint series
- (1966)
- (1967)
(1966)
(1966)
(1966)
(1966)
(1966)
(1966)
(1966)
(1966)
(1966)
(1966)
(1966)
(1966)
(1966)
(1966)
(1967)
(1967)
(1967)
(1967)
(1967)
(1967)
(1967)
(1967)
(1967)
(1967)
(1967)
(1967)
(1967)
(1968)
(1968)
(1968)
(1968)
(1968)
(1968)
(1968)
(1968)
(1968)
(1968)
(1968)
(1968)
(1969)
(1969)
(1969)
(1969)
(1969)
(1969)
John Smith series
- (1969)
- (1970)
(1970)
(1970)
(1970)
(1970)
(1970)
(1970)
(1971)
(1971)
(1971)
(1972)
(1972)
(1972)
(1972)
(1972)
(1972)
- (1974)
The Day of the Jackal (1973)
- (1997)
(1973)
(1973)
(1973)
(1974)
(1974)
(1974)
(1974)
(1974)
(1974)
(1975)
(1975)
(1975)
(1975)
(1975)
Three Days of the Condor (1975)
The Eagle Has Landed (1976)
Marathon Man (1976)
(1976)
(1977)
Telefon (1977)
The Boys from Brazil (1978)
(1978)
(1978)
(1979)
(1979)
(1979)
(1979)
Gunmaster G9 series
- (1979)
- (1981)
(1980)
(1980)
(1981)
(1981)
(1981)
Teheran 43 (1981)
(1982)
(1982)
Firefox (1982)
(1982)
(1982)
(1983)
(1983)
(1983)
(1983)
(1984)
(1984)
(1984)
(1985)
(1985)
(1985)
(1985)
(1985)
Spies Like Us (1985)
(1985)
(1986)
(1987)
(1987)
(1989)
(1989)
(1990)
(1990)
(1991)
(1991)
(1992)
(1992)
(1992)
Mike Graham series
- (1993)
- (1995)
(1994)
(1994)
(1994)
(1995)
(Face/Off) (1996)
(1996)
(1996)
Air Force One (1997)
Conspiracy Theory (1997)
(1997)
(1997)
(1997)
(1997)
(1998)
Ronin (1998)
Enemy of the State (1998)
(1998)
(1998)
Wild Wild West (1999)
Spy Game (2001)
(2001)
(2002)
- (2019)
Bad Company (2002)
(2002)
(2002)
The Recruit (2003)
(2003)
Agent Cody Banks (2003)
- (2004)
(2004)
(2004)
(2004)
(2004)
The Interpreter (2005)
(2005)
(2005)
Syriana (2005)
(2006)
(2006)
(2006)
(2006)
The Lives of Others (2006)
(2007)
(2007)
Body of Lies (2008)
(2008)
Get Smart (2008)
- (2008)
Burn After Reading (2008)
Eagle Eye (2008)
Vantage Point (2008)
Duplicity (2009)
(2009)
(2009)
(2009)
(2009)
(2009)
The Spy Next Door (2010)
(2010)
Knight and Day (2010)
(2010)
(2010)
(2010)
(2010)
(2010)
- (2013)
Hanna (2011)
Cars 2 (2011)
(2011)
Tinker Tailor Soldier Spy (2011)
(2011)
(2012)
(2012)
Jack Reacher (2012)
- (2016)
(2012)
(2012)
Argo (2012)
A Most Wanted Man (2014)
Captain America: The Winter Soldier (2014)
(2014)
Penguins of Madagascar (2014)
(2014)
(2015)
(2015)
The Man from U.N.C.L.E. (2015)
Bridge of Spies (2015)
(2016)
(2017)
Atomic Blonde (2017)
(2017)
(2017)
(2018)
Red Sparrow (2018)
(2018)
(2019)
(2019)
Spies in Disguise (2019)
(2019)
(2020)
(2020)
Tenet (2020)
(2021)
(2022)
(2022)

Televizyon dizileri

Türün en popüler televizyon dizilerinden bazıları şunlardır:

Some of the most popular television series include:

Klasik dönem

(1958–1961)
(1959–1960)
(1960–1968)
(1961–1969)
(1962–1969)
(1964–1968)
(1965–1968)
(1965–1969)
(1965–1970)
(1966–1973)
(1966)
(1967–1968)
(1967–1968)
(1967–1972)
(1968–70)
(1972–73)
(1973)
(1973–1978)
(1973–1978)
(1976–1978)
- (2007)
(1978–1980)
(1979)
A Man Called Intrepid (1979)
(1981)
(1982)
(1983)
(1985)
(1985–1989)
(1985–1992)
(1988–1989)

Modern dönem

Æon Flux (1991–1995)
(1991)
(1992)
(1993–1999)
(1997–2001)
- (2010–2013)
(2001–2006)
(2011)
Totally Spies! (2001–2015)
- (2009–2012)
(2001–2014)
Kim Possible (2002–2007)
(2002–2015)
(2002–2011), aka MI-5
(2003)
(2003)
Burn Notice (2007–2013)
(2007)
(2007–2012)
(2008)
M.I. High (2007–2011)
(2009–present)
(2010–2014)
(2010–2011)
(2010)
(2010)
(2010–2020)
(2011–2020)
(2011–2016)
(2012)
(2012)
The Americans (2013–2018)
(2013–present)
(2014)
(2014)
(2014–2015)
(2014)
(2014–2017)
(2014–2019)
(2015–2018)
(2015–present)
Deutschland 83 (2015)
(2015–2020)
(2015)
(2015–present)
(2015–2017)
(2016)
(2016-2019)
(2017–2019)
(2018)
(2018)
(2018)
(2018)
(2019)
(2019)
(2019)
(2019)
(2020)
(2020)
Teşkilat (2021)

Kaynakça

^ "The Spying Game: British Cinema and the Secret State", 2009 , pp. 54–57 of the festival brochure. 8 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
^ "Spy movies - The guys who came in from the cold". The Independent. 2 Ekim 2009. 24 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022.
^ . 17 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2012.
^ IMDb'de O.H.M.S.
^ https://www.allmovie.com/movie/24-hours-to-live-v672407- ^[]

[1] "The Spying Game: British Cinema and the Secret State", 2009 , pp. 54–57 of the festival brochure. 8 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .

[2] "Spy movies - The guys who came in from the cold". The Independent. 2 Ekim 2009. 24 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022.

[3] . 17 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2012.

[4] IMDb'de O.H.M.S.

[5] ttps://www.allmovie.com/movie/24-hours-to-live-v672407- ^[]