Catha (Cavatha, Cavtha, Cath, Cautha ve Kavtha) Etrüsk mitolojisinde ay veya güneş tanrıçasıdır. Doğumla da ilişkilendirilir. Yeraltı dünyasıyla da bağlantısı olan Catha aynı zamanda İtalya'nın Pyrgi kentindeki güney kutsal alanının tanrıçasıdır Sık sık bir kült paylaştığı Etrüsk tanrısı Śuri ile birlikte görülür. Catha, sıklıkla Yunan tanrısı Dionysos'un muadili olan Etrüsk tanrısı Fufluns ve Roma tanrısı Bacchus'un muadili olan Pacha ile eşleştirilir. Ayrıca, Pyrgi'de Catha, Yunan tanrısı Apollon'un muadili olan tanrı Aplu ile de bağlantılıdır. Aplu, Etrüsk dinine dahil edildiğinde, Catha'nın bazı özelliklerini bile almış olabilir. , Catha'nın Yunan Persephone ile bağlantılı olduğunu, çünkü Catha'nın eşi Suri'nin Roma mitolojisindeki Dis Pater ile ilişkilendirdiğini öne sürdü.
Yazıtlar
Catha ile ilgili bilgilerin çoğu, çoğunlukla Etrüsk eserleri üzerindeki yazıtlardan gelmektedir. Pyrgi'de Catha'nın önemini gösteren bir örnek, Catha'ya adanmış MÖ 530'dan 520'ye kadar uzanan altın küpelerin keşfidir. Tarquinia'da MÖ 3. yüzyıla ait Laris Pulenas Lahiti, ölen kişinin diğer birçok unvanın yanı sıra bir Catha rahibi olduğunu belirten bir yazıya sahiptir. Catha, ışıkların ve göklerin tanrılarının listelendiği sağ lobdaki Bu, Catha'nın bir kült tanrı olduğunu gösterir. Bazı yazıtlarda, Catha sadece "kız" olarak anılır, Martianus Capella'da ise "Güneşin Kızı" olarak anılır. "Güneşin Gözü" olarak da yazıldığı görülmüştür. Catha'nın Romalı Solis Filia'nın muadili olabileceğide düşünülmektedir. Ancak Solis Filia'nın yeraltı dünyasıyla bağlantısı yoktur. Catha'nın yeraltı bağlantıları en iyi, San Cerbone'daki bir nekropolde bulunan, MÖ 5. yüzyıla tarihlenen, Catha'ya ithaf edildiğini belirten bir yazıt olan Attic skyphos'ta görülebilir.
Görüntüler
Catha'nın bilinen bir tasviri olmamasına rağmen, Nancy de Grummondsanatta Catha'nın birkaç tasvirinin olduğunu savundu. Pyrgi'de MÖ 4. yüzyıldan kalma bir pişmiş toprak kafa, şehirde çok önemli bir tanrıça olduğu için, Catha'nın potansiyel bir temsili olabilir.
Tartışmalar
Nancy de Grummond ayrıca Catha'nın bir güneş tanrıçası aksine bir Ay tanrıçası olabileceğini savundu. Ona göre ''Güneş'in Kızı'' ismi mutlaka Güneş ile ilişkili olmak zorunda değildi, Yunan mitolojisindeki Selene gibi ay tanrıçaları bazen ''Güneş'in Kızı'' olarak adlandırılabilir. Potansiyel olarak Catha'yı tasvir eden bazı resimler, tanrının Yunan, Roma ve Mısır mitolojileriyle tutarlı olan belirsiz bir cinsiyete sahip olduğunu gösterir. Roma ve Yunan mitolojisinden sırasıyla Luna ve Selene, sanatta sıklıkla iki atlı araba sürerken gösterilmektedir. De Grummond ayrıca, Śuri'nin bir güneş tanrısı ve eşi Catha olduğu için, partnerinin başka bir güneş ilahiliği yerine ay olmasının mantıklı olacağını öne sürdü.
Kaynakça
- ^ a b Haynes 2000.
- ^ a b Simon 2006.
- ^ a b c Bonfante 2006.
- ^ a b Jannot 2005.
- ^ a b c de Grummond 2004.
- ^ Colonna 2006.
- ^ a b c d e f g de Grummond 2008.
Kaynakça
- Simon, E, (Ed.) (2006). "Etruscan Inscriptions and Etruscan Religion". The Religion of the Etruscans. University of Texas Press. ISBN . 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Mayıs 2021. r eksik
|soyadı1=
() - Simon, E, (Ed.) (2006). "Sacred Architecture and the Religion of the Etruscans". The Religion of the Etruscans. University of Texas Press. ISBN . 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Mayıs 2021. r eksik
|soyadı1=
() - de Grummond (2004). "For the Mother and for the Daughter: Some Thoughts on Dedications from Etruria and Praeneste". Hesperia Supplements (33): 351-370.
- de Grummond (2008). "Moon Over Pyrgi: Catha, an Etruscan Lunar Goddess?". American Journal of Archaeology. 112 (3): 419-428. doi:10.3764/aja.112.3.419.
- Etruscan Civilization: A Cultural History. Getty Publications. 2000. ISBN .
- Religion in Ancient Etruria. University of Wisconsin Press. 2005. ISBN .
- Simon, E, (Ed.) (2006). "Gods in Harmony: The Etruscan Pantheon". The Religion of the Etruscans. University of Texas Press. ISBN . 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Mayıs 2021. r eksik
|soyadı1=
() - De Grummond, Nancy T. "Pyrgi Üzerindeki Ay: Catha, Etrüsk Ay Tanrıçası mı?" Amerikan Arkeoloji Dergisi 112, no. 3 (2008): 419-28. Erişim tarihi 10 Mayıs 2020. www.jstor.org/stable/20627480.
Dış bağlantılar
- Wikimedia Commons'ta Catha (mythology) ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Catha Cavatha Cavtha Cath Cautha ve Kavtha Etrusk mitolojisinde ay veya gunes tanricasidir Dogumla da iliskilendirilir Yeralti dunyasiyla da baglantisi olan Catha ayni zamanda Italya nin Pyrgi kentindeki guney kutsal alaninin tanricasidir Sik sik bir kult paylastigi Etrusk tanrisi Suri ile birlikte gorulur Catha siklikla Yunan tanrisi Dionysos un muadili olan Etrusk tanrisi Fufluns ve Roma tanrisi Bacchus un muadili olan Pacha ile eslestirilir Ayrica Pyrgi de Catha Yunan tanrisi Apollon un muadili olan tanri Aplu ile de baglantilidir Aplu Etrusk dinine dahil edildiginde Catha nin bazi ozelliklerini bile almis olabilir Catha nin Yunan Persephone ile baglantili oldugunu cunku Catha nin esi Suri nin Roma mitolojisindeki Dis Pater ile iliskilendirdigini one surdu Catha veya Leucothea yi tasvir eden pismis toprak kafa Pyrgi Italya dan YazitlarCatha ya atifta bulunan yazitli bronz koni MO dorduncu veya ucuncu yuzyil ait Catha ile ilgili bilgilerin cogu cogunlukla Etrusk eserleri uzerindeki yazitlardan gelmektedir Pyrgi de Catha nin onemini gosteren bir ornek Catha ya adanmis MO 530 dan 520 ye kadar uzanan altin kupelerin kesfidir Tarquinia da MO 3 yuzyila ait Laris Pulenas Lahiti olen kisinin diger bircok unvanin yani sira bir Catha rahibi oldugunu belirten bir yaziya sahiptir Catha isiklarin ve goklerin tanrilarinin listelendigi sag lobdaki Bu Catha nin bir kult tanri oldugunu gosterir Bazi yazitlarda Catha sadece kiz olarak anilir Martianus Capella da ise Gunesin Kizi olarak anilir Gunesin Gozu olarak da yazildigi gorulmustur Catha nin Romali Solis Filia nin muadili olabilecegide dusunulmektedir Ancak Solis Filia nin yeralti dunyasiyla baglantisi yoktur Catha nin yeralti baglantilari en iyi San Cerbone daki bir nekropolde bulunan MO 5 yuzyila tarihlenen Catha ya ithaf edildigini belirten bir yazit olan Attic skyphos ta gorulebilir GoruntulerCatha nin bilinen bir tasviri olmamasina ragmen Nancy de Grummondsanatta Catha nin birkac tasvirinin oldugunu savundu Pyrgi de MO 4 yuzyildan kalma bir pismis toprak kafa sehirde cok onemli bir tanrica oldugu icin Catha nin potansiyel bir temsili olabilir TartismalarNancy de Grummond ayrica Catha nin bir gunes tanricasi aksine bir Ay tanricasi olabilecegini savundu Ona gore Gunes in Kizi ismi mutlaka Gunes ile iliskili olmak zorunda degildi Yunan mitolojisindeki Selene gibi ay tanricalari bazen Gunes in Kizi olarak adlandirilabilir Potansiyel olarak Catha yi tasvir eden bazi resimler tanrinin Yunan Roma ve Misir mitolojileriyle tutarli olan belirsiz bir cinsiyete sahip oldugunu gosterir Roma ve Yunan mitolojisinden sirasiyla Luna ve Selene sanatta siklikla iki atli araba surerken gosterilmektedir De Grummond ayrica Suri nin bir gunes tanrisi ve esi Catha oldugu icin partnerinin baska bir gunes ilahiligi yerine ay olmasinin mantikli olacagini one surdu Kaynakca a b Haynes 2000 a b Simon 2006 a b c Bonfante 2006 a b Jannot 2005 a b c de Grummond 2004 Colonna 2006 a b c d e f g de Grummond 2008 KaynakcaSimon E Ed 2006 Etruscan Inscriptions and Etruscan Religion The Religion of the Etruscans University of Texas Press ISBN 9780292782334 14 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Mayis 2021 r eksik soyadi1 yardim 9780292782334 Simon E Ed 2006 Sacred Architecture and the Religion of the Etruscans The Religion of the Etruscans University of Texas Press ISBN 9780292782334 14 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Mayis 2021 r eksik soyadi1 yardim 9780292782334 de Grummond 2004 For the Mother and for the Daughter Some Thoughts on Dedications from Etruria and Praeneste Hesperia Supplements 33 351 370 de Grummond 2008 Moon Over Pyrgi Catha an Etruscan Lunar Goddess American Journal of Archaeology 112 3 419 428 doi 10 3764 aja 112 3 419 Etruscan Civilization A Cultural History Getty Publications 2000 ISBN 9780892366002 9780892366002 Religion in Ancient Etruria University of Wisconsin Press 2005 ISBN 9780299208448 9780299208448 Simon E Ed 2006 Gods in Harmony The Etruscan Pantheon The Religion of the Etruscans University of Texas Press ISBN 9780292782334 14 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Mayis 2021 r eksik soyadi1 yardim 9780292782334 De Grummond Nancy T Pyrgi Uzerindeki Ay Catha Etrusk Ay Tanricasi mi Amerikan Arkeoloji Dergisi 112 no 3 2008 419 28 Erisim tarihi 10 Mayis 2020 www jstor org stable 20627480 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Catha mythology ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur