Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cem Sultan Türbesi, başta Sultan II. Murad'ınki olmak üzere Muradiye Camii'nin içinde bulunan pek çok türbeden biridir. Çoğu sanat açısından üstün bir değerde olan bu türbeler arasında Cem Sultan Türbesi diye anılan yapı iç süslemesi bakımından en zariflerindendir. Kitabesi olmayan türbe, kubbe içindeki nakışlarda bulunan "Sultan Mustafa" ve "rahmetullah" yazılarından anlaşıldığına göre Fâtih Sultan Mehmed'in büyük oğlu Şehzade Mustafa için yaptırılmıştır. Ancak maceralı bir sürgün hayatından sonra 1495'te İtalya'da ölen Cem Sultan'ın cenazesi 1499'da yurda getirildikten sonra buraya defnedilmiş ve türbe, daha ünlü olduğu için onun adıyla anılır olmuştur.
 | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Bursa, Türkiye |
| Koordinatlar | 40°10′58″K 29°04′01″D / 40.18278°K 29.06694°D |
| İnanç | İslam |
| Durum | Ziyarete Açık |
| Web sitesi | Resmi Websitesi |
| Mimari | |
| Mimari tür | Türbe |
| Mimari biçim | Osmanlı mimarisi |
| Tamamlanma | 1479 |
| Özellikler | |
| Kubbe sayısı | Tek kubbeli |
| Malzemeler | Kesme Taş ve Tuğla |
Mimari
Biçim
Türbe, her kenarı 7 m. uzunluğunda bir altıgen biçiminde inşa edilmiştir. Yapı malzemesi olarak Bursa'daki Türk mimarisinde görüldüğü üzere taş ve tuğla kullanılmıştır. Duvarlarda iki sıra tuğla kuşaktan sonra tek sıra taş gelmekte. bunların aralarında da dikine konulmuş bir tuğla bulunmaktadır. Yalnız girişin. mermerden iki yanı duvarlı bir hol halinde korunduğu görülür. Dışa bir Türk kemeriyle açılan bu geniş dehlizin üstünde çok taşkın ahşap bir saçak vardır. İki yan duvarda da pencereler açılmıştır. Türbe mekânı, her cephedeki alttı üstlü pencerelerden ışık aldıktan başka mihrap üstünde de bir pencere vardır. Ayrıca kubbe kasnağında da pencereler bulunmaktadır. Ekrem Hakkı Ayverdi'ye göre alçı pencerelerin camlan genellikle türbenin ilk yapısından kalmıştır. İçeride duvarların her bir yüzü Bursa kemeri ile hareketlendirilmiş ve bunların içlerine kıble istikametinde bir mihrap, diğer dördünde çifte pencereler yer almıştır. Kubbe geçişi, binayı çepeçevre dolaşan prizma biçimindeki bademlerle sağlanmıştır.
İç mekân
Cem Sultan Türbesi'ni Türk sanatı bakımından önemli yapan iç süslemesidir. Duvarlar, alt sıradaki pencerelerin üst söveleri hizasına kadar altı köşeli fîrüze renkli çinilerle kaplanmıştır. Aralarda az sayıda koyu lâcivert çiniler de kullanılmıştır. Üzerlerinde altın yaldızlı birer çerçeve ile ortalarında yine altın yaldızlı damga usulüyle basılmış rozetler bulunur. Kenar şeritleri ise çiçekli ve rûmîlidir. Mihrabın mukarnaslı yaşmağı lâcivert renkli çinilerle bezenmiştir. Mihrabın iki yanında alınlık içinde müsennâ birer ile altlarında celî-sütüsle "Allahu hâ-liku külli şey' ve hüve âlâ külli şey'" ibaresi yazılmıştır. Duvarların üst kısımları, kemerler ve araları kasnak şeridiyle, kubbe ise tamamen kalem İşi nakışlarla süslenmiştir. Kubbe eteğinde Besmele-i Şerif ile yazılıdır. Kubbe sathını hatâyî ve rûmî motifler kaplar. Bunların aralarında küçük kartuşların içlerinde "Sultan Mustafa" adı yer alır. Bir dizi teşkil eden altı rozetin aralarında da on iki defa "rahmetullah" yazısı tekrarlanır. Mihrap duvarı şon derece zengin olarak hemen hemen boşluk kalmayacak şekilde yazılar ve nakışlarla bezenmiştir. Pencereli duvarlarda, üst pencerelerin iki yanlarında, çifte kulplu bir saksıdan çıkan stilize edilmiş birer büyük bitki motifi yer alır. Çiçekler ve selviyi andırır biçimde olan bu motiflerin duvardan 2–5 mm. kadar taştığı tespit edilmiştir. Bu çok zengin kalem işi nakışların bütünüyle olmasa bile kısmen geç devirde tazelendiği genellikle kabul olunursa da bunun ne derecede olduğu pek açıkça anlaşılamamaktadır. Sonuç olarak bu türbenin iç süslemesi, bir bütün halinde XV. yüzyılın Türk iç bezeme sanatını ve estetiğini mükemmel aksettiren bir örnek kabul edilir.
Türbenin ahşap kündekârî kapı kanatlan da itinalı ve kaliteli bir İşçiliğe sahiptir. Bunların panolarına oyma çiçek ve yaprak motifleri işlenmiştir. Kanatların demir kuşaklan da kabartmalarla bezenmiştir.
Onarımlar
Bursa kadı sicillerindeki bir kayıttan hareketle Şehzade Mustafa Türbesi'nin 1479'da yapılmış olduğu kabul edilmektedir. Haremeyn evkaf müfettişlerinin raporuna göre 1795'da harap durumda olan türbenin kurşunlarının yenilenmesi, şadırvanla sanduka örtüleri ve kavuklarının tamirleri için önce 1453.5 kuruş masraf öngörülmüş. 6 Kasım 1795'teki ikinci bir keşifte masraf 1422.5 kuruşa indirilmiştir. Bursa Türk eserleri üzerinde hazırladığı doktora tezi 1909'da basılan Wilde, türbenin çok yakın tarihlerde tamir edildiğini ve bu sırada çok çirkin ve parlak renkli nakışların yapıldığını bildirir. Ahmed Tevhid Bey de Bursa valiliği sırasında Ahmed Vefik Paşa'nın türbedeki badanaların altında orijinal nakışlan bizzat bulduğunu ve onları restore ettirdiğini yazar.
İsimsiz Sandukalar
Türbenin içindeki eşit büyüklükteki dört sandukadan biri Şehzade Mustafa'ya, diğeri Cem Sultan'a. üçüncüsü II. Bayezid'in oğlu Şehzade Abdullah'a, dördüncüsü ise yine II. Bayezid'in oğlu Şehzade Alemşah'a ait olarak gösterilmektedir. Sandukalarda sabit levhalar olmadığından hangisinin kime ait olduğu kesin olarak anlaşılamamaktadır. Giriş holü kemerinin iki yanında görülen 8 cm. çapındaki kurşun doldurulmuş oyma sekizgenin, binanın mimarının adını koymak için yapıldığını ileri sürmekte, fakat bu tahminini destekleyecek bir ipucu vermemektedir.
Galeri
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Enjoy Bursa websitesi, Cem Sultan Türbesi sayfası 12 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bursa Büyük Şehir Belediyesi resmi websitesi 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bursa Büyük Şehir Belediyesi şehir tanıtım websitesi 8 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bursa Kültür A.Ş. websitesi 5 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bursa İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü websitesi 12 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cem Sultan Turbesi basta Sultan II Murad inki olmak uze re Muradiye Camii nin icin de bulunan pek cok turbeden biridir Co gu sanat acisindan ustun bir degerde olan bu turbeler arasinda Cem Sultan Turbesi diye anilan yapi ic suslemesi ba kimindan en zariflerindendir Kitabesi olmayan turbe kubbe icin deki nakislarda bulunan Sultan Musta fa ve rahmetullah yazilarindan anla sildigina gore Fatih Sultan Mehmed in buyuk oglu Sehzade Mustafa icin yaptirilmistir Ancak macerali bir sur gun hayatindan sonra 1495 te Italya da olen Cem Sultan in cenazesi 1499 da yur da getirildikten sonra buraya defnedil mis ve turbe daha unlu oldugu icin onun adiyla anilir olmustur Cem Sultan TurbesiTemel bilgilerKonumBursa TurkiyeKoordinatlar40 10 58 K 29 04 01 D 40 18278 K 29 06694 D 40 18278 29 06694InancIslamDurumZiyarete AcikWeb sitesiResmi WebsitesiMimariMimari turTurbeMimari bicimOsmanli mimarisiTamamlanma1479OzelliklerKubbe sayisiTek kubbeliMalzemelerKesme Tas ve TuglaMimariBicim Turbe her kenari 7 m uzunlugunda bir altigen biciminde insa edilmistir Ya pi malzemesi olarak Bursa daki Turk mi marisinde goruldugu uzere tas ve tugla kullanilmistir Duvarlarda iki sira tugla kusaktan sonra tek sira tas gelmekte bunlarin aralarinda da dikine konulmus bir tugla bulunmaktadir Yalniz girisin mermerden iki yani duvarli bir hol halin de korundugu gorulur Disa bir Turk ke meriyle acilan bu genis dehlizin ustun de cok taskin ahsap bir sacak vardir Iki yan duvarda da pencereler acilmistir Turbe mekani her cephedeki altti ustlu pencerelerden isik aldiktan baska mih rap ustunde de bir pencere vardir Ayrica kubbe kasnaginda da pencereler bu lunmaktadir Ekrem Hakki Ayverdi ye gore alci pencerelerin camlan genellikle tur benin ilk yapisindan kalmistir Iceride duvarlarin her bir yuzu Bursa kemeri ile hareketlendirilmis ve bunlarin icleri ne kible istikametinde bir mihrap diger dordunde cifte pencereler yer almistir Kubbe gecisi binayi cepecevre dolasan prizma bicimindeki bademlerle sag lanmistir Ic mekan Cem Sultan Turbesi ni Turk sanati ba kimindan onemli yapan ic suslemesidir Duvarlar alt siradaki pencerelerin ust soveleri hizasina kadar alti koseli firuze renkli cinilerle kaplanmistir Aralarda az sayida koyu lacivert ciniler de kullanil mistir Uzerlerinde altin yaldizli birer cer ceve ile ortalarinda yine altin yaldizli dam ga usuluyle basilmis rozetler bulunur Ke nar seritleri ise cicekli ve rumilidir Mihrabin mukarnasli yasmagi lacivert renkli cinilerle bezenmistir Mihrabin iki yanin da alinlik icinde musenna birer ile altlarinda celi sutusle Allahu ha liku kulli sey ve huve ala kulli sey iba resi yazilmistir Duvarlarin ust kisimlari kemerler ve aralari kasnak seridiyle kubbe ise tama men kalem Isi nakislarla suslenmistir Kubbe eteginde Besmele i Serif ile yazilidir Kubbe sathini hatayi ve rumi motifler kaplar Bunlarin arala rinda kucuk kartuslarin iclerinde Sultan Mustafa adi yer alir Bir dizi teskil eden alti rozetin aralarinda da on iki defa rah metullah yazisi tekrarlanir Mihrap du vari son derece zengin olarak hemen he men bosluk kalmayacak sekilde yazilar ve nakislarla bezenmistir Pencereli du varlarda ust pencerelerin iki yanlarin da cifte kulplu bir saksidan cikan stili ze edilmis birer buyuk bitki motifi yer alir Cicekler ve selviyi andirir bicimde olan bu motiflerin duvardan 2 5 mm kadar tastigi tespit edilmistir Bu cok zengin kalem isi nakislarin butunuyle ol masa bile kismen gec devirde tazelendigi genellikle kabul olunursa da bunun ne derecede oldugu pek acikca anlasi lamamaktadir Sonuc olarak bu turbenin ic suslemesi bir butun ha linde XV yuzyilin Turk ic bezeme sana tini ve estetigini mukemmel aksettiren bir ornek kabul edilir Turbenin ahsap kundekari kapi kanat lan da itinali ve kaliteli bir Iscilige sahip tir Bunlarin panolarina oyma cicek ve yaprak motifleri islenmistir Kanatlarin demir kusaklan da kabartmalarla be zenmistir OnarimlarBursa kadi sicillerindeki bir kayittan hareketle Sehzade Mustafa Turbesi nin 1479 da yapilmis ol dugu kabul edilmektedir Haremeyn ev kaf mufettislerinin raporuna gore 1795 da harap durumda olan turbenin kursunlarinin yenilenmesi sadirvanla sanduka ortuleri ve kavuklarinin tamir leri icin once 1453 5 kurus masraf ongo rulmus 6 Kasim 1795 teki ikinci bir kesifte masraf 1422 5 kurusa indirilmistir Bursa Turk eserleri uze rinde hazirladigi doktora tezi 1909 da basilan Wilde turbenin cok yakin tarih lerde tamir edildigini ve bu sirada cok cirkin ve parlak renkli nakislarin yapildigini bildirir Ahmed Tevhid Bey de Bur sa valiligi sirasinda Ahmed Vefik Pasa nin turbedeki badanalarin altinda oriji nal nakislan bizzat buldugunu ve onlari restore ettirdigini yazar Isimsiz SandukalarTurbenin icindeki esit buyuklukteki dort sandukadan biri Sehzade Mustafa ya di geri Cem Sultan a ucuncusu II Bayezid in oglu Sehzade Abdullah a dorduncusu ise yine II Bayezid in oglu Sehzade Alemsah a ait olarak gos terilmektedir Sandukalarda sabit levha lar olmadigindan hangisinin kime ait ol dugu kesin olarak anlasilamamaktadir Giris holu ke merinin iki yaninda gorulen 8 cm capin daki kursun doldurulmus oyma sekiz genin binanin mimarinin adini koymak icin yapildigini ileri surmekte fakat bu tahminini destekleyecek bir ipucu vermemektedir GaleriKaynakca a b c d e Islam ansiklopedisi Turkiye Diyanet Vakfi Islam ansiklopedisi Turkiye Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisi Genel Mudurlugu ISBN 9753894279 Wilde Hans Brussa Berlin 1909 OCLC 602893979Dis baglantilarEnjoy Bursa websitesi Cem Sultan Turbesi sayfasi 12 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bursa Buyuk Sehir Belediyesi resmi websitesi 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bursa Buyuk Sehir Belediyesi sehir tanitim websitesi 8 Subat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bursa Kultur A S websitesi 5 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bursa Il Kultur ve Turizm Mudurlugu websitesi 12 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde