Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Suudi Arabistan hükûmetine muhalif konumdaki Suudi gazeteci ve köşe yazarı Cemal Kaşıkçı 2 Ekim 2018'de, Suudi Arabistan'ın İstanbul, Türkiye'deki başkonsolosluğunda, Suudi Arabistan hükûmeti ajanları tarafından düzenlenen bir suikast sonucu öldürüldü.
 Suikast düzenlenerek öldürülen Cemal Kaşıkçı (Mart 2018) | |
| Bölge | İstanbul, Türkiye |
|---|---|
| Tarih | 2 Ekim 2018 |
| Ölü | Cemal Kaşıkçı |
Arka plan
Suudi Arabistan hükûmetine muhalif konumdaki gazeteci ve köşe yazarı Cemal Kaşıkçı, yazılarında Suudi Arabistan Kralı Selman ile Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ı eleştirmekteydi. Kaşıkçı ayrıca, Suudi Arabistan'ın Yemen'e askerî müdahalesine de karşıydı.
Farklı kaynaklara göre Haziran ya da Eylül 2017'de ülkesini terk ederek Amerika Birleşik Devletleri'ne yerleşti. The Washington Post'ta yayımlanan 18 Eylül 2017 tarihli ilk yazısında, Muhammed bin Selman ile ülkesinin gittiği yolu eleştirirken ülkede reform olması gerektiğini savunmaktaydı. Bu yazısında, o dönem Seçilmiş Amerika Birleşik Devletleri Başkanı olan Donald Trump'ın aşırı coşkulu bir şekilde karşılanmasına karşı uyarılarda bulunduğu için Suudi Arabistan hükûmeti tarafından kendisinin Twitter'dan engellendiğini de ifade etti. Bu yazısının ardından Kaşıkçı, Suudi Arabistan hükûmeti yanlısı bot hesaplar tarafından Twitter üzerinden tacize uğradı. İlerleyen dönemde Kaşıkçı'nın öldürülmesiyle ilişkilendirilecek olan , Muhammed bin Selman tarafından resmî olarak, muhaliflerin sosyal medyadaki faaliyetlerine karşı sıfır toleranslı bir sansür uygulaması konusunda görevlendirilmişti.
Suikasta uğramadan önce Kaşıkçı, İnternet'teki tacizlerle mücadele ederek muhalefeti konsolide etme adına birtakım projeler başlattı ve Muhammed bin Selman'ı Suudi Arabistan'ı hatalı bir şekilde yönetmekle suçladı. Hükûmeti eleştiren bir diğer isim olan ve Kanada'ya sığınmış Ömer Abdülaziz ile birlikte çalışarak hükûmetin İnternet'teki propagandalarına karşı Arı Ordusu (Arapça: جيش النحل-Ceyşü'l Nahlu) adlı bir projeye girişti. Hükûmetin çalışmalarına benzer bir şekilde bu girişimde de bot hesaplar kullanılarak karşı bir propaganda yürütülecekti. "Muhalifler, siyasi mahkûmlar, ifade özgürlüğü, insan hakları ile ilgili konuşmak" istediklerini söyleyen Abdülaziz, "gerçekte nelerin olduğundan insanları haberdar etmek" istediklerini ifade etti. Bu girişimle aynı zamanda, "Suudi Arabistan ile Orta Doğu'daki diğer baskıcı rejimlerde yaşayan insanlara" siber güvenlik sağlayarak bu kişilerin kendilerini özgürce ifade etmeleri de hedeflenmekteydi. Ölümünden sonra yayımlanan köşe yazısında Kaşıkçı, "Arap dünyasının en çok ihtiyacı olan şey[in] özgür ifade" olduğunu belirtmekteydi.
İkili aynı zamanda gizli bir şekilde; Suudi liderlerin ülkeyi nasıl ikiye böldüğünü anlatan bir kısa film çekme, insan hakları takibi yapan bir web sitesi oluşturma ve "Şimdi Arap Dünyası için Demokrasi" adlı bir vakıf kurma çalışmaları da yürütmekteydi. Eylül 2018 sonlarında Kaşıkçı, planlarını görüşme amacıyla Londra'daki arkadaşlarıyla buluştu.
İlk kez 'in 1 Ekim 2018'de yayımladığı adli raporda, 2018 yazında Abdülaziz'in cep telefonunda bazı gözetim araçlarının olduğu bilgisine yer verilmekteydi. Raporda, "yüksek güvenilirlik derecesi"yle, bu cep telefonunda Pegasus adlı casus yazılım kullanıldığı ve bunun da "Suudi Arabistan hükûmeti ve güvenlik servisleriyle bağlantılı bir operatör" aracılığıyla gerçekleştirildiği sonucuna varılmaktaydı. Bu sayede Suudi Arabistan hükûmeti, Kaşıkçı'nın özel fikirlerine ve Abdülaziz ile gerçekleştirdiği görüşmelere ulaşabilmekteydi. Kaşıkçı ile ilgili olarak Abdülaziz, "Cemal, halk arasında çok kibardı; fakat özel hayatında daha özgürce konuşmakta, veliaht prensle ilgili çok çok eleştireldi" ifadelerini kullanmıştı.
21 Eylül 2018'de Kaşıkçı, Arı Ordusu'na desteğini içeren bir açıklamada bulundu ve grubun ilk hashtag'i "arılar hakkında ne biliyorsunuz"u kullanarak "anavatanlarını severler ve onu, gerçek ve haklarla savunurlar" şeklinde bir tweet attı.
The Washington Post'ta yayımlanan 9 Ekim tarihli bir yazıda yer alan ifadelerinde nişanlısı Hatice Cengiz, Kaşıkçı'nın Amerika Birleşik Devletleri vatandaşlığı için başvuruda bulunduğunu belirtti.
19 Ekim'de , Kaşıkçı'ya üyelik önerdiklerine dair bir açıklama yayımladı. Arap propagandaları ile araştırmalarda bulunan ve iki yıl boyunca Suudi Arabistan hükûmeti destekçisi Twitter botlarını gözlemleyen yardımcı doçentlerinden Marc Owen Jones'un 22 Ekim tarihli ifadelerinde, "Ekim'de, bot hesapları ile veliaht prensi öven hashtag kullanımında aşırı bir artış oldu"ğundan bahsederken bu durumu "saçma" olarak tanımlamaktaydı.
Kaşıkçı'nın İstanbul'a gelişi ve kayboluşu
Kaşıkçı, Amerika Birleşik Devletleri'ne yerleşmesinin ardından Suudi Arabistan'ın, ülkesine dönerek tekrar sarayın basın danışmanı olarak görev yapması yönündeki girişimleri reddetmekteydi. "2018 başları ya da 2017 sonlarında" Kaşıkçı ile, Veliaht Prens Muhammed'in kardeşi Halid bin Selman arasında, bir görüşme gerçekleşti. Eylül 2018'de Kaşıkçı, Türk nişanlısı Hatice Cengiz ile yapacağı evlilikle ilgili bazı belgeleri almak için burayı bir kez daha ziyaret etse de, bazı belgeleri tamamlama adına, Cengiz'in ikamet ettiği ülke olan Türkiye'deki Suudi Arabistan diplomatik temsilcilerine gitme ihtiyacı ortaya çıktı.
Kaşıkçı, Suudi Arabistan'ın İstanbul'daki Başkonsolosluğuna ilk ziyaretini 28 Eylül 2018'de, Suudi Arabistan'da yaşayan eşinden boşanmış olduğuna dair belgeleri temin etmek için gerçekleştirdi. Ziyareti öncesinde "ABD'deki arkadaşlarından güvenliğine dair teminatlar elde etmeye çalıştı" ve nişanlısına, bunun sağlanamaması durumunda Türk yetkililerle iletişime geçmesi talimatını verdi. Eşinin daha sonra kullandığı ifadelere göre "nazik davranışlar ve misafirperverlikten çok memnun" olan Kaşıkçı'ya, 2 Ekim'de tekrar gelmesi üzerine bir randevu verildi. 29 Eylül'de Londra'ya giderek buradaki bir konferansta konuştu. 1 Ekim'de İstanbul'a döndü ve bir arkadaşına, kaçırılıp Suudi Arabistan'a geri gönderilebileceğine dair duyduğu endişelerinden bahsetti.
Diğer yandan, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıklamasına göre 1 Ekim günü saat 16.30 () civarında üç kişilik Suudi tim, tarifeli bir uçuşla İstanbul'a ulaştı ve otele yerleşmesinin ardından Başkonsolosluğu ziyaret etti. Yine açıklamaya göre Başkonsolosluktan başka bir grup, Belgrad Ormanı ile Yalova'da keşif yaptı. Üç kişilik ikinci bir Suudi grup, tarifeli bir uçuşla 2 Ekim günü saat 01.45'te İstanbul'a ulaşmasının ardından otele yerleşti. Aralarında generallerin de yer aldığı dokuz kişilik Suudi bir grubun da özel bir uçakla şehre gelip ayrı bir otele hareket etti.
On beş kişiden oluşan grup, daha sonraları yayımlanan 2 Ekim 2018 tarihli CCTV kayıtlarına göre 09.50-11.00 saatleri arasında, ayrı ayrı Başkonsolosluk binasına giriş yaptı. Kaşıkçı ise 13.08'de Cengiz ile birlikte ulaştığı Başkonsolosluk binasına 13.14'te tek başına giriş yaparken Cengiz de dışarıda beklemekteydi. Kaşıkçı'nın, 15.30'a kadar açık olan Başkonsolosluktan çıkmaması üzerine Cengiz, "içeri girmesinden 3-3,5 saat sonra" Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkan Başdanışmanı Yasin Aktay'ı arayarak durumu bildirdi.
Türkiye Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın 3 Ekim'de yaptığı açıklamada, "[kendilerindeki] bilgilere göre" Kaşıkçı'nın hâlâ Başkonsoloslukta olduğunu belirti. 4 Ekim'de Suudi Arabistan hükûmeti, Kaşıkçı'nın arka kapıdan Başkonsolosluğu terk ettiğini belirten bir açıklama yayımladı.
Suikast
Çeşitli anonim polis kaynaklarına göre Emniyet Genel Müdürlüğü, Suudi Arabistan'dan getirilen 15 kişilik ekip tarafından Kaşıkçı'nın, Suudi Arabistan'ın İstanbul'daki Başkonsolosluğunda işkence edildiği ve öldürüldüğünü tespit etti. Anonim bir polis kaynağı, Kaşıkçı'nın cesedinin ""nı ve başkonsolosluk binasından çıkarıldığını, tüm bunların da "görevin başarıyla tamamlandığını kanıtlama adına video kaydı altına alındığını ve bu kaydın ülkeden çıkarıldığını" ifade etmekteydi. Anonim bir Suudi'nin ifadesine dayanarak , Kaşıkçı'nın parmaklarının yanı sıra diğer bazı kanıtların da, görevin başarılı olduğunu gösterme adına tarafından Riyad'daki Muhammed bin Salman'a götürüldüğünü yazdı.
21 Ekim'de İstanbul Valiliği tarafından yapılan açıklamada, Hatice Cengiz'in tüm gün boyunca aralıksız polis korumasında olacağı belirtildi. 22 Ekim'de altı Amerikalı ve Batılı yetkili, ülkesinin güvenlik konularından sorumlu olmasından ötürü Kaşıkçı'nın kaybolmasından Muhammed bin Salman'ın sorumlu olduğunu ve Merkezî İstihbarat Teşkilatı (CIA) Başkanı Gina Haspel'in, soruşturma üzerine çalışması amacıyla Türkiye'ye hareket ettiğini söyledi.
Ölümünün doğrulanması
tarafından 19 Ekim'de yapılan açıklamada, ön soruşturmaya göre Kaşıkçı'nın Başkonsoloslukta karıştığı kavga sonucunda öldüğü bilgisine yer verildi. Bu, Suudi Arabistan hükûmeti tarafından Kaşıkçı'nın öldüğünü belirten ilk açıklamaydı.
Yargı süreci
Suudi Arabistan
Diplomatların ve Kaşıkçı ailesine mensup kişilerin katıldığı ancak konuşma izinlerinin olmadığı gizli bir dava gerçekleştirildi. Mahkeme, resmî anlatım olan öldürmenin önceden planlanmamış olduğu anlatımına sadık kaldı. Suudi savcılara göre sorgulanan on kişi, delil yetersizliğinden ötürü serbest bırakıldı. Toplamda ise 11 kişi yargılanmıştı. Dava kapsamında kamuya gizli bir şekilde gerçekleştirilen on duruşmada birkaç yabancı diplomat da, gizlilik yemini etme koşuluyla yer aldı. CNN, davanın kamuya açık bir şekilde yürütülmemesinden ötürü mahkemenin nasıl hüküm verdiğinin anlaşılmasının imkansız olduğunu belirtmekteydi.
23 Aralık 2019'da alınan karar doğrultusunda beş kişi, Türki Müşerrif eş-Şehri, Velid Abdullah eş-Şehri, Fehd Şebib el-Belevi, Mahir Abdülaziz Mutreb ve , Kaşıkçı'yı öldürdükleri gerekçesiyle idama mahkûm edildi. İsmi açıklanmayan üç sanık, "suçu gizlemek ve kanunları çiğnemek" suçuyla toplam 24 yıllık hapis cezasına çarptırıldı., herhangi bir suçlama olmamasından; Ahmed el-Asiri ile ise delil yetersizliğinden serbest bırakıldı.
Kaynakça
- ^ a b "Jamal Khashoggi: An unauthorized Turkey source says journalist was murdered in Saudi consulate" (İngilizce). BBC News. 7 Ekim 2018. 9 Ekim 2018 tarihinde kaynağından .
- ^ a b c "Turkey says journalist Khashoggi 'killed at Saudi consulate'". France 24. 7 Ekim 2018. 9 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2018.
- ^ Aziza, Sarah (6 Ekim 2018). "Kingdom Crackdown: Saudi women who fought for the right to drive are disappearing and going into exile". 12 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ekim 2018.
- ^ Kaşıkçı, Cemal (18 Eylül 2017). . The Washington Post (İngilizce). 18 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ (İngilizce). 23 Ekim 2018. 3 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018.
- ^ . Reuters (İngilizce). 22 Ekim 2018. 15 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2018.
- ^ Benner, Katie; Mazzetti, Mark; Hubbard, Ben; Isaac, Mike (20 Ekim 2018). . The New York Times (İngilizce). 15 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2018.
- ^ Groll, Elias. . foreignpolicy.com (İngilizce). 20 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2018.
- ^ a b c Bel Trew (20 Ekim 2018). . The Independent (İngilizce). 7 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2018.
- ^ Jamal Khashoggi (17 Ekim 2018). "What the Arab world needs most is free expression". The Washington Post. 20 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2018.
- ^ Stancati, Margherita; Said, Summer (2 Kasım 2018). "Behind Saudi Prince's Crackdown Was Confidant Tied to Khashoggi Killing". 5 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Şubat 2019 – wsj.com vasıtasıyla.
- ^ Warrick, Joby; Morris, Loveday; Mekhennet, Souad (20 Ekim 2018). . The Washington Post (İngilizce). 7 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2018.
- ^ By Bill Marczak, John Scott-Railton, Adam Senft, Bahr Abdul Razzak, Ron Deibert (1 Ekim 2018). "The Kingdom Came to Canada How Saudi-Linked Digital Espionage Reached Canadian Soil". Citizen Lab. 8 Kasım 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2018.
- ^ Avi Asher-Schapiro (31 Ekim 2018). "How the Saudis may have spied on Jamal Khashoggi". . 8 Kasım 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2018.
- ^ Hatice Cengiz (9 Ekim 2018). "Please, President Trump, shed light on my fiance's disappearance". The Washington Post. 30 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ekim 2018.
- ^ "Archived copy". 23 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- ^ Alexander, Nazaryan (15 Ekim 2018). "Think tanks reconsider Saudi support amid Khashoggi controversy". Yahoo News. 28 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Ekim 2018.
- ^ Josh Lederman (22 Ekim 2018). "Khashoggi met with crown prince's brother amid efforts to return him to Saudi Arabia". 2 Kasım 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Kasım 2018.
- ^ "Did Embassy in DC send Khashoggi to Istanbul?". Euronews. Reuters and NBC. 9 Ekim 2018. 10 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Kasım 2018.
- ^ Boris Johnson (21 Ekim 2018). "The murder of Jamal Khashoggi was a barbaric act. We mustn't let Saudi Arabia off the hook". The Daily Telegraph. 2 Kasım 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Kasım 2018.
First there was the transparent ruse by which the Saudi-born Washington Post columnist was tricked into endangering himself by leaving the United States.
- ^ Chulov, Martin; Wintour, Patrick (9 Ekim 2018). "Jamal Khashoggi: Turkey hunts black van it believes carried body". The Guardian. 15 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ocak 2019.
- ^ "Though Khashoggi didn't suspect he may be in danger, he was still apprehensive". ABC News. 30 Ekim 2018. 2 Kasım 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Kasım 2018.
- ^ a b "What Happened to Jamal Khashoggi?". The New York Times. 3 Ekim 2018. 20 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2018.
- ^ "Key Moments Surrounding the Killing of Jamal Khashoggi" (İngilizce). İstanbul: Associated Press. 23 Ekim 2018. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Haziran 2021.
- ^ a b . Ankara: Anadolu Ajansı. 23 Ekim 2018. 7 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Erdogan on Khashoggi vanishing: Upsetting this happens in Turkey". Al Jazeera. 8 Ekim 2018. 19 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ekim 2018.
- ^ "Saudi journalist Jamal Khashoggi disappears after entering Saudi Arabia's consulate in Istanbul". Australian Broadcasting Corporation. Reuters. 7 Ekim 2018. 17 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2018.
- ^ "A Columnist Walked Into Saudi Arabia's Consulate. Then He Went Missing" (İngilizce). 11 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ekim 2018.
- ^ . BBC Türkçe. 19 Ekim 2018. 5 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Yezdani, İpek; Serbest, Eyüp (3 Ekim 2018). . Hürriyet. 3 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "News snippet". . 4 Ekim 2018. 6 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2018.
- ^ "Jamal Khashoggi: Washington Post blanks out missing Saudi writer's column". BBC. 5 Ekim 2018. 19 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2018.
- ^ Ingber, Sasha (4 Ekim 2018). "Saudi Critic Vanishes After Visiting Consulate, Prompting Fear And Confusion". NPR. 19 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2018.
- ^ Chulov, Martin; McKernan, Bethan (10 Ekim 2018). "Jamal Khashoggi: details of alleged Saudi hit squad emerge". The Guardian (İngilizce). 11 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ekim 2018.
- ^ Coskun, Orhan (6 Ekim 2018). "Exclusive: Turkish police believe Saudi journalist Khashoggi was killed in consulate – sources". Reuters. 14 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2018.
- ^ a b "Turkish police suspect Saudi journalist Khashoggi was killed at consulate". . 6 Ekim 2018. 7 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2018.
- ^ Fahim, Kareem (6 Ekim 2018). "Turkey concludes Saudi journalist Jamal Khashoggi killed by 'murder' team, sources say". The Washington Post. 7 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2018.
- ^ "Saudi journalist 'killed inside consulate' – Turkish sources". The Guardian. 6 Ekim 2018. 20 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2018.
- ^ Abu Sneineh, Mustafa (22 Ekim 2018). "REVEALED: The Saudi death squad MBS uses to silence dissent". Middle East Eye. 22 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2018.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Haziran 2021.
- ^ "CIA director Gina Haspel travels to Turkey for Khashoggi probe, sources say". haaretz.com. 23 Ekim 2018. 23 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ekim 2018.
- ^ "CIA director Haspel travels to Turkey for Khashoggi case: source". Reuters. 22 Ekim 2018. 24 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ekim 2018.
- ^ "CIA director flies to Turkey amid growing controversy over Jamal Khashoggi killing". The Washington Post. 22 Ekim 2018. 24 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ekim 2018.
- ^ Sullivan, Kevin; Morris, Loveday; El-Ghobashy, Tamer (19 Ekim 2018). "Saudi Arabia fires 5 top officials, arrests 18 Saudis, saying Khashoggi was killed in fight at consulate". The Washington Post (İngilizce). 20 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2018.
- ^ Jansen, Michael (23 Aralık 2019). "Khashoggi trial was an exercise in scapegoating and not justice". The Irish Times (İngilizce). 23 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- ^ a b c Lister, Tim. "Saudi death sentence wipes MBS's fingerprints in Khashoggi killing". CNN. 23 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- ^ a b "Jamal Khashoggi: Saudis sentence five to death for journalist's murder". BBC News. 23 Aralık 2019. 23 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- ^ "Saudi Arabia sentences five people to death over Khashoggi killing". Sky News. 23 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- ^ "Khashoggi murder: Saudi Arabia sentences five to death, Qahtani not charged". Middle East Eye (İngilizce). 23 Aralık 2019. 23 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Suudi Arabistan hukumetine muhalif konumdaki Suudi gazeteci ve kose yazari Cemal Kasikci 2 Ekim 2018 de Suudi Arabistan in Istanbul Turkiye deki baskonsoloslugunda Suudi Arabistan hukumeti ajanlari tarafindan duzenlenen bir suikast sonucu olduruldu Cemal Kasikci suikastiSuikast duzenlenerek oldurulen Cemal Kasikci Mart 2018 BolgeIstanbul TurkiyeTarih2 Ekim 2018OluCemal KasikciArka plan4 Haziran 2009 da Kahire Universitesi nde gerceklestirdigi baslikli konusmasinin ardindan Barack Obama nin aralarinda Cemal Kasikci ve nin da bulundugu gazetecilerle yaptigi roportaj sirasindan bir gorunum Suudi Arabistan hukumetine muhalif konumdaki gazeteci ve kose yazari Cemal Kasikci yazilarinda Suudi Arabistan Krali Selman ile Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman i elestirmekteydi Kasikci ayrica Suudi Arabistan in Yemen e askeri mudahalesine de karsiydi Farkli kaynaklara gore Haziran ya da Eylul 2017 de ulkesini terk ederek Amerika Birlesik Devletleri ne yerlesti The Washington Post ta yayimlanan 18 Eylul 2017 tarihli ilk yazisinda Muhammed bin Selman ile ulkesinin gittigi yolu elestirirken ulkede reform olmasi gerektigini savunmaktaydi Bu yazisinda o donem Secilmis Amerika Birlesik Devletleri Baskani olan Donald Trump in asiri coskulu bir sekilde karsilanmasina karsi uyarilarda bulundugu icin Suudi Arabistan hukumeti tarafindan kendisinin Twitter dan engellendigini de ifade etti Bu yazisinin ardindan Kasikci Suudi Arabistan hukumeti yanlisi bot hesaplar tarafindan Twitter uzerinden tacize ugradi Ilerleyen donemde Kasikci nin oldurulmesiyle iliskilendirilecek olan Muhammed bin Selman tarafindan resmi olarak muhaliflerin sosyal medyadaki faaliyetlerine karsi sifir toleransli bir sansur uygulamasi konusunda gorevlendirilmisti Suikasta ugramadan once Kasikci Internet teki tacizlerle mucadele ederek muhalefeti konsolide etme adina birtakim projeler baslatti ve Muhammed bin Selman i Suudi Arabistan i hatali bir sekilde yonetmekle sucladi Hukumeti elestiren bir diger isim olan ve Kanada ya siginmis Omer Abdulaziz ile birlikte calisarak hukumetin Internet teki propagandalarina karsi Ari Ordusu Arapca جيش النحل Ceysu l Nahlu adli bir projeye giristi Hukumetin calismalarina benzer bir sekilde bu girisimde de bot hesaplar kullanilarak karsi bir propaganda yurutulecekti Muhalifler siyasi mahkumlar ifade ozgurlugu insan haklari ile ilgili konusmak istediklerini soyleyen Abdulaziz gercekte nelerin oldugundan insanlari haberdar etmek istediklerini ifade etti Bu girisimle ayni zamanda Suudi Arabistan ile Orta Dogu daki diger baskici rejimlerde yasayan insanlara siber guvenlik saglayarak bu kisilerin kendilerini ozgurce ifade etmeleri de hedeflenmekteydi Olumunden sonra yayimlanan kose yazisinda Kasikci Arap dunyasinin en cok ihtiyaci olan sey in ozgur ifade oldugunu belirtmekteydi Ikili ayni zamanda gizli bir sekilde Suudi liderlerin ulkeyi nasil ikiye boldugunu anlatan bir kisa film cekme insan haklari takibi yapan bir web sitesi olusturma ve Simdi Arap Dunyasi icin Demokrasi adli bir vakif kurma calismalari da yurutmekteydi Eylul 2018 sonlarinda Kasikci planlarini gorusme amaciyla Londra daki arkadaslariyla bulustu Ilk kez in 1 Ekim 2018 de yayimladigi adli raporda 2018 yazinda Abdulaziz in cep telefonunda bazi gozetim araclarinin oldugu bilgisine yer verilmekteydi Raporda yuksek guvenilirlik derecesi yle bu cep telefonunda Pegasus adli casus yazilim kullanildigi ve bunun da Suudi Arabistan hukumeti ve guvenlik servisleriyle baglantili bir operator araciligiyla gerceklestirildigi sonucuna varilmaktaydi Bu sayede Suudi Arabistan hukumeti Kasikci nin ozel fikirlerine ve Abdulaziz ile gerceklestirdigi gorusmelere ulasabilmekteydi Kasikci ile ilgili olarak Abdulaziz Cemal halk arasinda cok kibardi fakat ozel hayatinda daha ozgurce konusmakta veliaht prensle ilgili cok cok elestireldi ifadelerini kullanmisti 21 Eylul 2018 de Kasikci Ari Ordusu na destegini iceren bir aciklamada bulundu ve grubun ilk hashtag i arilar hakkinda ne biliyorsunuz u kullanarak anavatanlarini severler ve onu gercek ve haklarla savunurlar seklinde bir tweet atti The Washington Post ta yayimlanan 9 Ekim tarihli bir yazida yer alan ifadelerinde nisanlisi Hatice Cengiz Kasikci nin Amerika Birlesik Devletleri vatandasligi icin basvuruda bulundugunu belirtti 19 Ekim de Kasikci ya uyelik onerdiklerine dair bir aciklama yayimladi Arap propagandalari ile arastirmalarda bulunan ve iki yil boyunca Suudi Arabistan hukumeti destekcisi Twitter botlarini gozlemleyen yardimci docentlerinden Marc Owen Jones un 22 Ekim tarihli ifadelerinde Ekim de bot hesaplari ile veliaht prensi oven hashtag kullaniminda asiri bir artis oldu gundan bahsederken bu durumu sacma olarak tanimlamaktaydi Kasikci nin Istanbul a gelisi ve kaybolusuKasikci nin kaybolmasinin ardindan 11 Ekim 2018 de Londra daki Doga Tarihi Muzesi disinda gerceklesen bir protesto esnasinda Suudi Arabistan Buyukelciligi tarafindan muzede Suudi Milli Gunu dolayisiyla bir kutlama gerceklestirilmekteydi Kasikci nin kaybolmasinin ardindan Suudi Arabistan in Istanbul Baskonsoloslugu onunden bir gorunum 16 Ekim 2018 Kasikci Amerika Birlesik Devletleri ne yerlesmesinin ardindan Suudi Arabistan in ulkesine donerek tekrar sarayin basin danismani olarak gorev yapmasi yonundeki girisimleri reddetmekteydi 2018 baslari ya da 2017 sonlarinda Kasikci ile Veliaht Prens Muhammed in kardesi Halid bin Selman arasinda bir gorusme gerceklesti Eylul 2018 de Kasikci Turk nisanlisi Hatice Cengiz ile yapacagi evlilikle ilgili bazi belgeleri almak icin burayi bir kez daha ziyaret etse de bazi belgeleri tamamlama adina Cengiz in ikamet ettigi ulke olan Turkiye deki Suudi Arabistan diplomatik temsilcilerine gitme ihtiyaci ortaya cikti Kasikci Suudi Arabistan in Istanbul daki Baskonsolosluguna ilk ziyaretini 28 Eylul 2018 de Suudi Arabistan da yasayan esinden bosanmis olduguna dair belgeleri temin etmek icin gerceklestirdi Ziyareti oncesinde ABD deki arkadaslarindan guvenligine dair teminatlar elde etmeye calisti ve nisanlisina bunun saglanamamasi durumunda Turk yetkililerle iletisime gecmesi talimatini verdi Esinin daha sonra kullandigi ifadelere gore nazik davranislar ve misafirperverlikten cok memnun olan Kasikci ya 2 Ekim de tekrar gelmesi uzerine bir randevu verildi 29 Eylul de Londra ya giderek buradaki bir konferansta konustu 1 Ekim de Istanbul a dondu ve bir arkadasina kacirilip Suudi Arabistan a geri gonderilebilecegine dair duydugu endiselerinden bahsetti Diger yandan Turkiye Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan in aciklamasina gore 1 Ekim gunu saat 16 30 UTC 03 00 civarinda uc kisilik Suudi tim tarifeli bir ucusla Istanbul a ulasti ve otele yerlesmesinin ardindan Baskonsoloslugu ziyaret etti Yine aciklamaya gore Baskonsolosluktan baska bir grup Belgrad Ormani ile Yalova da kesif yapti Uc kisilik ikinci bir Suudi grup tarifeli bir ucusla 2 Ekim gunu saat 01 45 te Istanbul a ulasmasinin ardindan otele yerlesti Aralarinda generallerin de yer aldigi dokuz kisilik Suudi bir grubun da ozel bir ucakla sehre gelip ayri bir otele hareket etti On bes kisiden olusan grup daha sonralari yayimlanan 2 Ekim 2018 tarihli CCTV kayitlarina gore 09 50 11 00 saatleri arasinda ayri ayri Baskonsolosluk binasina giris yapti Kasikci ise 13 08 de Cengiz ile birlikte ulastigi Baskonsolosluk binasina 13 14 te tek basina giris yaparken Cengiz de disarida beklemekteydi Kasikci nin 15 30 a kadar acik olan Baskonsolosluktan cikmamasi uzerine Cengiz iceri girmesinden 3 3 5 saat sonra Adalet ve Kalkinma Partisi Genel Baskan Basdanismani Yasin Aktay i arayarak durumu bildirdi Turkiye Cumhurbaskanligi Sozcusu Ibrahim Kalin 3 Ekim de yaptigi aciklamada kendilerindeki bilgilere gore Kasikci nin hala Baskonsoloslukta oldugunu belirti 4 Ekim de Suudi Arabistan hukumeti Kasikci nin arka kapidan Baskonsoloslugu terk ettigini belirten bir aciklama yayimladi SuikastKasikci icin 16 Kasim 2018 de Fatih Camii nde duzenlenen giyabi cenaze namazindan bir gorunum Cesitli anonim polis kaynaklarina gore Emniyet Genel Mudurlugu Suudi Arabistan dan getirilen 15 kisilik ekip tarafindan Kasikci nin Suudi Arabistan in Istanbul daki Baskonsoloslugunda iskence edildigi ve olduruldugunu tespit etti Anonim bir polis kaynagi Kasikci nin cesedinin ni ve baskonsolosluk binasindan cikarildigini tum bunlarin da gorevin basariyla tamamlandigini kanitlama adina video kaydi altina alindigini ve bu kaydin ulkeden cikarildigini ifade etmekteydi Anonim bir Suudi nin ifadesine dayanarak Kasikci nin parmaklarinin yani sira diger bazi kanitlarin da gorevin basarili oldugunu gosterme adina tarafindan Riyad daki Muhammed bin Salman a goturuldugunu yazdi 21 Ekim de Istanbul Valiligi tarafindan yapilan aciklamada Hatice Cengiz in tum gun boyunca araliksiz polis korumasinda olacagi belirtildi 22 Ekim de alti Amerikali ve Batili yetkili ulkesinin guvenlik konularindan sorumlu olmasindan oturu Kasikci nin kaybolmasindan Muhammed bin Salman in sorumlu oldugunu ve Merkezi Istihbarat Teskilati CIA Baskani Gina Haspel in sorusturma uzerine calismasi amaciyla Turkiye ye hareket ettigini soyledi Olumunun dogrulanmasi tarafindan 19 Ekim de yapilan aciklamada on sorusturmaya gore Kasikci nin Baskonsoloslukta karistigi kavga sonucunda oldugu bilgisine yer verildi Bu Suudi Arabistan hukumeti tarafindan Kasikci nin oldugunu belirten ilk aciklamaydi Yargi sureciSuudi Arabistan Diplomatlarin ve Kasikci ailesine mensup kisilerin katildigi ancak konusma izinlerinin olmadigi gizli bir dava gerceklestirildi Mahkeme resmi anlatim olan oldurmenin onceden planlanmamis oldugu anlatimina sadik kaldi Suudi savcilara gore sorgulanan on kisi delil yetersizliginden oturu serbest birakildi Toplamda ise 11 kisi yargilanmisti Dava kapsaminda kamuya gizli bir sekilde gerceklestirilen on durusmada birkac yabanci diplomat da gizlilik yemini etme kosuluyla yer aldi CNN davanin kamuya acik bir sekilde yurutulmemesinden oturu mahkemenin nasil hukum verdiginin anlasilmasinin imkansiz oldugunu belirtmekteydi 23 Aralik 2019 da alinan karar dogrultusunda bes kisi Turki Muserrif es Sehri Velid Abdullah es Sehri Fehd Sebib el Belevi Mahir Abdulaziz Mutreb ve Kasikci yi oldurdukleri gerekcesiyle idama mahkum edildi Ismi aciklanmayan uc sanik sucu gizlemek ve kanunlari cignemek sucuyla toplam 24 yillik hapis cezasina carptirildi herhangi bir suclama olmamasindan Ahmed el Asiri ile ise delil yetersizliginden serbest birakildi Kaynakca a b Jamal Khashoggi An unauthorized Turkey source says journalist was murdered in Saudi consulate Ingilizce BBC News 7 Ekim 2018 9 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan a b c Turkey says journalist Khashoggi killed at Saudi consulate France 24 7 Ekim 2018 9 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2018 Aziza Sarah 6 Ekim 2018 Kingdom Crackdown Saudi women who fought for the right to drive are disappearing and going into exile 12 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ekim 2018 Kasikci Cemal 18 Eylul 2017 The Washington Post Ingilizce 18 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Ingilizce 23 Ekim 2018 3 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Kasim 2018 Reuters Ingilizce 22 Ekim 2018 15 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ekim 2018 Benner Katie Mazzetti Mark Hubbard Ben Isaac Mike 20 Ekim 2018 The New York Times Ingilizce 15 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Kasim 2018 Groll Elias foreignpolicy com Ingilizce 20 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Ekim 2018 a b c Bel Trew 20 Ekim 2018 The Independent Ingilizce 7 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Kasim 2018 Jamal Khashoggi 17 Ekim 2018 What the Arab world needs most is free expression The Washington Post 20 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2018 Stancati Margherita Said Summer 2 Kasim 2018 Behind Saudi Prince s Crackdown Was Confidant Tied to Khashoggi Killing 5 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Subat 2019 wsj com vasitasiyla Warrick Joby Morris Loveday Mekhennet Souad 20 Ekim 2018 The Washington Post Ingilizce 7 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Kasim 2018 By Bill Marczak John Scott Railton Adam Senft Bahr Abdul Razzak Ron Deibert 1 Ekim 2018 The Kingdom Came to Canada How Saudi Linked Digital Espionage Reached Canadian Soil Citizen Lab 8 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2018 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Avi Asher Schapiro 31 Ekim 2018 How the Saudis may have spied on Jamal Khashoggi 8 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2018 Hatice Cengiz 9 Ekim 2018 Please President Trump shed light on my fiance s disappearance The Washington Post 30 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Ekim 2018 Archived copy 23 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Aralik 2019 Alexander Nazaryan 15 Ekim 2018 Think tanks reconsider Saudi support amid Khashoggi controversy Yahoo News 28 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Ekim 2018 Josh Lederman 22 Ekim 2018 Khashoggi met with crown prince s brother amid efforts to return him to Saudi Arabia 2 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Kasim 2018 Did Embassy in DC send Khashoggi to Istanbul Euronews Reuters and NBC 9 Ekim 2018 10 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Kasim 2018 Boris Johnson 21 Ekim 2018 The murder of Jamal Khashoggi was a barbaric act We mustn t let Saudi Arabia off the hook The Daily Telegraph 2 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Kasim 2018 First there was the transparent ruse by which the Saudi born Washington Post columnist was tricked into endangering himself by leaving the United States Chulov Martin Wintour Patrick 9 Ekim 2018 Jamal Khashoggi Turkey hunts black van it believes carried body The Guardian 15 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ocak 2019 Though Khashoggi didn t suspect he may be in danger he was still apprehensive ABC News 30 Ekim 2018 2 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Kasim 2018 a b What Happened to Jamal Khashoggi The New York Times 3 Ekim 2018 20 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2018 Key Moments Surrounding the Killing of Jamal Khashoggi Ingilizce Istanbul Associated Press 23 Ekim 2018 24 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Haziran 2021 a b Ankara Anadolu Ajansi 23 Ekim 2018 7 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erdogan on Khashoggi vanishing Upsetting this happens in Turkey Al Jazeera 8 Ekim 2018 19 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Ekim 2018 Saudi journalist Jamal Khashoggi disappears after entering Saudi Arabia s consulate in Istanbul Australian Broadcasting Corporation Reuters 7 Ekim 2018 17 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2018 A Columnist Walked Into Saudi Arabia s Consulate Then He Went Missing Ingilizce 11 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ekim 2018 BBC Turkce 19 Ekim 2018 5 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Yezdani Ipek Serbest Eyup 3 Ekim 2018 Hurriyet 3 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi News snippet 4 Ekim 2018 6 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2018 Jamal Khashoggi Washington Post blanks out missing Saudi writer s column BBC 5 Ekim 2018 19 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2018 Ingber Sasha 4 Ekim 2018 Saudi Critic Vanishes After Visiting Consulate Prompting Fear And Confusion NPR 19 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2018 Chulov Martin McKernan Bethan 10 Ekim 2018 Jamal Khashoggi details of alleged Saudi hit squad emerge The Guardian Ingilizce 11 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ekim 2018 Coskun Orhan 6 Ekim 2018 Exclusive Turkish police believe Saudi journalist Khashoggi was killed in consulate sources Reuters 14 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2018 a b Turkish police suspect Saudi journalist Khashoggi was killed at consulate 6 Ekim 2018 7 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2018 Fahim Kareem 6 Ekim 2018 Turkey concludes Saudi journalist Jamal Khashoggi killed by murder team sources say The Washington Post 7 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2018 Saudi journalist killed inside consulate Turkish sources The Guardian 6 Ekim 2018 20 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2018 Abu Sneineh Mustafa 22 Ekim 2018 REVEALED The Saudi death squad MBS uses to silence dissent Middle East Eye 22 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ekim 2018 Arsivlenmis kopya 24 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Haziran 2021 CIA director Gina Haspel travels to Turkey for Khashoggi probe sources say haaretz com 23 Ekim 2018 23 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ekim 2018 CIA director Haspel travels to Turkey for Khashoggi case source Reuters 22 Ekim 2018 24 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ekim 2018 CIA director flies to Turkey amid growing controversy over Jamal Khashoggi killing The Washington Post 22 Ekim 2018 24 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ekim 2018 Sullivan Kevin Morris Loveday El Ghobashy Tamer 19 Ekim 2018 Saudi Arabia fires 5 top officials arrests 18 Saudis saying Khashoggi was killed in fight at consulate The Washington Post Ingilizce 20 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2018 Jansen Michael 23 Aralik 2019 Khashoggi trial was an exercise in scapegoating and not justice The Irish Times Ingilizce 23 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Aralik 2019 a b c Lister Tim Saudi death sentence wipes MBS s fingerprints in Khashoggi killing CNN 23 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Aralik 2019 a b Jamal Khashoggi Saudis sentence five to death for journalist s murder BBC News 23 Aralik 2019 23 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Aralik 2019 Saudi Arabia sentences five people to death over Khashoggi killing Sky News 23 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Aralik 2019 Khashoggi murder Saudi Arabia sentences five to death Qahtani not charged Middle East Eye Ingilizce 23 Aralik 2019 23 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Aralik 2019