Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cemel, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir beldedir.
| Cemel | |
|---|---|
 | |
 Sivas'ın Türkiye'deki konumu | |
  Cemel Cemel'in Sivas'taki konumu | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Sivas |
| İlçe | Şarkışla |
| Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Belediye başkanı | Gazi Öztürk (Ak Parti) |
| Nüfus | |
| • Toplam | 1.500 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 346 |
| İl plaka kodu | 58 |
| Posta kodu | 58400 |
Coğrafya
Sivas iline 78 km, Şarkışla ilçesine 6 km uzaklıktadır.
Kızyandı Efsanesi
Yörede anlatılan ve 1975 yılında derlenmiş olan efsane aynı zamanda Şarkışla'nın adının nereden geldiğine dair de bir rivayeti aktarmaktadır. Şarkışla'nın henüz birkaç evden oluşan bir kışlak olduğu çağlarda "Şarbey" yörenin en güçlü ve sözü geçen kişilerinden birisidir. Babası tarafından kendisine otlaklar ve sürüler verilen beyin "Durna" adındaki kızı bir gün dağda bir mandanın saldırısına uğrar. Hayvanlarının bazılarını öldürüp atının da bacaklarını kıran mandayı kılıcıyla öldürür. Mandanın sahibi olan delikanlı ise onun peşinden gelmiş ve öldürüldüğünü görmüştür. Cansız hayvanı sırtına alır ve yürümeye başlar, ardından gelen genç kız da delikanlıya yardım olsun diye bir süre mandayı sırtına kendisi alarak taşır. Bir pınarın başında oturur, bakışır birbirlerine sevdalanırlar. Tekrar buluşmak üzere sözleşirler. Ancak geri geldiğinde oğlanı bulamayan kız, sorar soruşturur ve Karataş yakınlarında Kanak deresinde atını sularken gelen selin onları alıp götürdüğünü, cesedinin bulunarak gömüldüğünü öğrenir. Mezarının yerini arayarak (günümüzde ilçeye çok yakın bir konumda olan) Cemel köyü yakınlarında bulur. Bir dağın yamacında biçilmiş bir ekin tarlasının yanıbaşındaki mezarı kazar ve cesedin başını eline alır, ancak düşürür. Yuvarlanan kafatası bir ekin yığının dibinde durur. Kız oraya birkaç adımda koşarak ulaşır ve tekrar alır eline. Ancak o esnada yazın aşırı sıcağında öğle vakti ekin yığını alev alır. Köylüler ikisinin cesedini de aynı yere gömerler ve bir mezar yaparlar. Birkaç yıl içinde başlarında ağaçlar büyür. Şarkışla'nın adı da kızın babası olan Şarbey'in adından gelmektedir. İlçe'nin kuzey tarafındaki Turna Dağı'nın adı ise babasının kendisine verdiği otlakların burada olması, sürülerini burada otlatması nedeniyle kızın adından kaynaklanmaktadır.
Efsanenin yöreden derlendiği söylenen farklı bir anlatımına daha rastlanmıştır. Şarkışla yöresindeki türkülerde Kızyandı Yaylası (veya Kızanandı Yaylası) adı geçmektedir.
Kız-Oğlan Mezarı
Cemel köyünün girişinde yan yana iki mezar bulunmaktadır. Bunlara "Kız-Oğlan Taşı" adı verilir. Anlatılanlara göre zengin bir ailenin Elif adlı bir kızı vardır. Bu kız fakir bir delikanlıya gönül verir. Aileleri evlenmelerine karşı çıkınca birlikte kaçarlar. Kızın erkek kardeşleri peşlerine düşerler. Yakalanacaklarını anlayan Elif dua ederek Allah'tan kendilerini taşa çevirmesini diler. Orada taşa dönüşürler. Şarkışla yöresinde derlenen benzer bir öykü daha vardır.
Cemel köyünün girişinde yol kenarındaki bu taşlar belediyenin yol genişletme çalışmaları esnasında zarar görmüştür. Köy ahalisi taşların arka kısmını toprakla kapatarak mezar görünümü sağlamıştır.
Nüfus
| Yıllara göre belde nüfus verileri | |
|---|---|
| 2010 | 1500 |
| 1997 | 1.200 |
| 1990 | 0.895 |
| 1985 | 2.600 |
| 1980 | 3.000 |
| 1975 | 3.550 |
| 1970 | 3.500 |
| 1965 | 3.740 |
| 1960 | 3.800 |
Kaynakça
- ^ Sivas Folkloru Dergisi Kapsamında Yerel Türk Halkbilimi Dergiciliği Ve Araştırmacılığı Geleneği [1] 29 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Gamze KÖSE, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Halkbilimi Anabilim Dalı, Ankara, 2018, Sayfa: 126 ve 231
- ^ “Bir Şarkışla Efsanesi - Kızyandı”, Emin Kuzucular, Sivas Folkloru, Ağustos 1975, Sayı: 31, Sayfa: 13-16.
- ^ Şarkışla'nın Bedir Türküsü 4 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Sivas Postası, Yayın Tarihi: 14 Temmuz 2021
- ^ Üğrünü Üğrünü Gelir Dereden 31 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Türküler (Kaynak Kişi: Medine Köseoğlu, Derleyen: İhsan Öztürk), Erişim Tarihi: 03 Nisan 2022
- ^ Türkiye’de 2006 Yılında Yaşayan Taş Kesilme Efsaneleri[], Gazi Üniversitesi - THBMER Yayınları (Sayfa: 60, Kız-Oğlan Mezarı Efsanesi, Derleyen: Mine ŞENSES, Sayfa 170'te mezarlara ait iki fotoğrafla birlikte)
Notlar
- ^ Bu efsanenin farklı bir anlatıma sahip, aslında gerçek bir olayı anlatan "Bedir Türküsü" ile birleştirilerek uyarlama yapıldığı anlaşılan bir varyantı mevcuttur. (Mitolojik Aşk Öyküleri 29 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., İzzet İhsan Kalemli, İsev Dijital Kütüphane, Sayfa: 236 / tarayıcıda 234) Ancak efsane büyük oranda anlatılan konudan farklılaştırılmıştır. Yalnızca ekinlerin içinde yanma motifi ortaktır. Ayrıca bahsi geçen türküye konu olan gerçek olayda kesinlikle aşıkların ölümü veya herhangi bir biçimde öldürülmesi söz konusu değildir. Ancak türkünün içindeki "kız yandığın yere kadar ben de gittim" dizesinin uyarlamaya zemin teşkil ettiği anlaşılmaktadır.
- ^ "Kızyandı Efsanesi" ile aralarında açık bir ilişki kurulamayan bu "Kız-Oğlan Öyküsü" tamamen farklı görünmektedir. Ortak herhangi bir motif yoktur.
- ^ Konakyazı köyünde anlatılan aynı isimli (Kız-Oğlan Efsanesi) içerisinde ise aşık gençlerin isimleri farklıdır ve ayrıca en son kısım ise taş kesilme değil kışın soğukta donarak ölme şeklindedir.
Dış bağlantılar
- Kız Yandı Efsanesi, Emin Kuzucular (tam metin)
- Cemel, Şarkışla için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
 | Sivas ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Bir belde ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cemel Sivas ilinin Sarkisla ilcesine bagli bir beldedir CemelBeldeSivas in Turkiye deki konumuCemelCemel in Sivas taki konumuUlkeTurkiyeIlSivasIlceSarkislaCografi bolgeIc Anadolu BolgesiIdare Belediye baskaniGazi Ozturk Ak Parti Nufus Toplam1 500Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu346Il plaka kodu58Posta kodu58400CografyaSivas iline 78 km Sarkisla ilcesine 6 km uzakliktadir Kizyandi EfsanesiYorede anlatilan ve 1975 yilinda derlenmis olan efsane ayni zamanda Sarkisla nin adinin nereden geldigine dair de bir rivayeti aktarmaktadir Sarkisla nin henuz birkac evden olusan bir kislak oldugu caglarda Sarbey yorenin en guclu ve sozu gecen kisilerinden birisidir Babasi tarafindan kendisine otlaklar ve suruler verilen beyin Durna adindaki kizi bir gun dagda bir mandanin saldirisina ugrar Hayvanlarinin bazilarini oldurup atinin da bacaklarini kiran mandayi kiliciyla oldurur Mandanin sahibi olan delikanli ise onun pesinden gelmis ve olduruldugunu gormustur Cansiz hayvani sirtina alir ve yurumeye baslar ardindan gelen genc kiz da delikanliya yardim olsun diye bir sure mandayi sirtina kendisi alarak tasir Bir pinarin basinda oturur bakisir birbirlerine sevdalanirlar Tekrar bulusmak uzere sozlesirler Ancak geri geldiginde oglani bulamayan kiz sorar sorusturur ve Karatas yakinlarinda Kanak deresinde atini sularken gelen selin onlari alip goturdugunu cesedinin bulunarak gomuldugunu ogrenir Mezarinin yerini arayarak gunumuzde ilceye cok yakin bir konumda olan Cemel koyu yakinlarinda bulur Bir dagin yamacinda bicilmis bir ekin tarlasinin yanibasindaki mezari kazar ve cesedin basini eline alir ancak dusurur Yuvarlanan kafatasi bir ekin yiginin dibinde durur Kiz oraya birkac adimda kosarak ulasir ve tekrar alir eline Ancak o esnada yazin asiri sicaginda ogle vakti ekin yigini alev alir Koyluler ikisinin cesedini de ayni yere gomerler ve bir mezar yaparlar Birkac yil icinde baslarinda agaclar buyur Sarkisla nin adi da kizin babasi olan Sarbey in adindan gelmektedir Ilce nin kuzey tarafindaki Turna Dagi nin adi ise babasinin kendisine verdigi otlaklarin burada olmasi surulerini burada otlatmasi nedeniyle kizin adindan kaynaklanmaktadir Efsanenin yoreden derlendigi soylenen farkli bir anlatimina daha rastlanmistir Sarkisla yoresindeki turkulerde Kizyandi Yaylasi veya Kizanandi Yaylasi adi gecmektedir Kiz Oglan Mezari Cemel koyunun girisinde yan yana iki mezar bulunmaktadir Bunlara Kiz Oglan Tasi adi verilir Anlatilanlara gore zengin bir ailenin Elif adli bir kizi vardir Bu kiz fakir bir delikanliya gonul verir Aileleri evlenmelerine karsi cikinca birlikte kacarlar Kizin erkek kardesleri peslerine duserler Yakalanacaklarini anlayan Elif dua ederek Allah tan kendilerini tasa cevirmesini diler Orada tasa donusurler Sarkisla yoresinde derlenen benzer bir oyku daha vardir Cemel koyunun girisinde yol kenarindaki bu taslar belediyenin yol genisletme calismalari esnasinda zarar gormustur Koy ahalisi taslarin arka kismini toprakla kapatarak mezar gorunumu saglamistir NufusYillara gore belde nufus verileri2010 15001997 1 2001990 0 8951985 2 6001980 3 0001975 3 5501970 3 5001965 3 7401960 3 800Kaynakca Sivas Folkloru Dergisi Kapsaminda Yerel Turk Halkbilimi Dergiciligi Ve Arastirmaciligi Gelenegi 1 29 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gamze KOSE Yuksek Lisans Tezi Hacettepe Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Turk Halkbilimi Anabilim Dali Ankara 2018 Sayfa 126 ve 231 Bir Sarkisla Efsanesi Kizyandi Emin Kuzucular Sivas Folkloru Agustos 1975 Sayi 31 Sayfa 13 16 Sarkisla nin Bedir Turkusu 4 Aralik 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sivas Postasi Yayin Tarihi 14 Temmuz 2021 Ugrunu Ugrunu Gelir Dereden 31 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkuler Kaynak Kisi Medine Koseoglu Derleyen Ihsan Ozturk Erisim Tarihi 03 Nisan 2022 Turkiye de 2006 Yilinda Yasayan Tas Kesilme Efsaneleri olu kirik baglanti Gazi Universitesi THBMER Yayinlari Sayfa 60 Kiz Oglan Mezari Efsanesi Derleyen Mine SENSES Sayfa 170 te mezarlara ait iki fotografla birlikte Notlar Bu efsanenin farkli bir anlatima sahip aslinda gercek bir olayi anlatan Bedir Turkusu ile birlestirilerek uyarlama yapildigi anlasilan bir varyanti mevcuttur Mitolojik Ask Oykuleri 29 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Izzet Ihsan Kalemli Isev Dijital Kutuphane Sayfa 236 tarayicida 234 Ancak efsane buyuk oranda anlatilan konudan farklilastirilmistir Yalnizca ekinlerin icinde yanma motifi ortaktir Ayrica bahsi gecen turkuye konu olan gercek olayda kesinlikle asiklarin olumu veya herhangi bir bicimde oldurulmesi soz konusu degildir Ancak turkunun icindeki kiz yandigin yere kadar ben de gittim dizesinin uyarlamaya zemin teskil ettigi anlasilmaktadir Kizyandi Efsanesi ile aralarinda acik bir iliski kurulamayan bu Kiz Oglan Oykusu tamamen farkli gorunmektedir Ortak herhangi bir motif yoktur Konakyazi koyunde anlatilan ayni isimli Kiz Oglan Efsanesi icerisinde ise asik genclerin isimleri farklidir ve ayrica en son kisim ise tas kesilme degil kisin sogukta donarak olme seklindedir Dis baglantilarKiz Yandi Efsanesi Emin Kuzucular tam metin Cemel Sarkisla icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo MicrosoftSivas ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Bir belde ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz