Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Albert Chinualumogu Achebe, (d. 16 Kasım 1930 - ö. 21 Mart 2013) daha çok Chinua Achebe ismiyle tanınan Nijeryalı romancı, şâir, profesör ve eleştirmen. Modern Afrika literatüründe yazılmış en geniş kapsamlı kitaplardan biri olan Things Fall Apart (1958) adlı eseri ile tanınır. Bu onun ilk kitabıdır. Türkçeye Ruhum Yeniden Doğacak ismiyle çevrilmiştir.
| Albert Chinualumogu Achebe | |
|---|---|
 Chinua Achebe, 1966 | |
| Doğum | 16 Kasım 1930 , Nijerya |
| Ölüm | 21 Mart 2013 (82 yaşında) Boston, Massachusetts, ABD |
| Meslek | Romancı, şair |
| Milliyet |  Nijeryalı |
| Dönem | 1958-2013 |
Güneydoğu Nijerya'da 'nin Igbo kasabasında büyüdü. Anne babası Hristiyandı. Okulunda hemen kendini fark ettirdi ve üniversite öğrencilerine verilen bir bursu almaya hak kazandı. Dünya dinleri ve geleneksel Afrika kültürü karşısında büyülenmiş ve ilk yazılarını üniversite öğrencisiyken yazmaya başlamıştır. Mezun olduktan sonra Nijerya Radyo ve Televizyon Servisi’nde çalışmaya başlamıştır. Kısa süre sonra bölgedeki büyük şehirlerden Lagos’a taşınmıştır. 1950’lerin sonlarında Things Fall Apart kitabıyla dünya çapında ilgi görmeye başlamıştır. Bu ilgi daha sonra (1960), (1964), (1966) ve (1987) kitapları ile devam etmiştir. Achebe, romanlarını İngilizce yazmıştır ve Afrika’da “kolonicilerin dili” olarak bilinen İngilizceyi savunmuştur. 1975’te adlı konferansı Joseph Conrad’ı “lanet bir ırkçı” olarak nitelendirdiği için tartışmaların odağı olmuştur.
1967’de Biafra bölgesi Nijerya’dan ayrılınca, Achebe, Biafra bağımsızlık hareketinin özverili bir destekçisi hâline geldi ve yeni kurulan devletin büyük elçisi olarak görev yaptı. Savaşın halk üzerinde çok büyük bir yıkıcı etkisi oldu. Açlık ve şiddet had safhaya geldiğinde Avrupa ve Amerikalı insanlara yardım çağrısında bulundu. Nijerya hükûmeti, bölgeyi tekrar ele geçirdikten sonra Achebe politika ile ilgilenmeye başladı. Fakat tanık olduğu yolsuzluk ve elitizm nedeniyle istifa etti. 1970'lerde birkaç yıl ABD'de yaşadı. 1990'ların sonunda geçirdiği trafik kazasıyla kısmi felç olduktan sonra ABD'ye geri döndü.
Achebe’nin romanları Igbo toplumunun geleneklerine, Hristiyanlığın onlar üzerindeki etkisine ve endüstri çağındaki ekonomik kaynak çatışmalarına dikkat çeker. Tarzı büyük ölçüde Igbo toplumunun sözel kültürüne dayanmaktadır ve öykü, atasözü, hitabet ve halk hikâyeleri olgularını birleştirip sunmaktadır. Ayrıca bir dizi kısa hikâye, çocuk kitabı ve deneme derlemesi de yayımlamıştır. Hâlen ’nde profesör ve Brown Üniversitesi’nde Afrika İncelemeleri bölümünde profesör olarak görev yapmaktadır.
Biyografi
Achebe’nin ebeveynleri ve , Nijerya Protestan Birliği’ne bağlıydılar. En büyük kardeşi atalarının dinini yaşatmayı bıraktı fakat Achebe geleneklerine saygı duyan biriydi. Chinua ismi, Chinualumogu’nun kısaltmasıdır. Bu “Tanrı benim adıma savaşsın” demektir ve ilâhi koruma ve dayanıklılık için kullanılan bir duadır. Achebe ailesinde beş çocuk daha vardı. İsimleri de geleneksel adlar ile yeni dinlerinde kullanılan adların birleşiminden oluşuyordu: Frank Okwuofu, John Chukwuemeka Ifeanyichukwu, Zinobia Uzoma, Augustine Nduka ve Grace Nwanneka.
Gençlik Çağı
Chinua Achebe, 16 Kasım 1930’da, ’nin Igbo kasabasında doğdu. Ebeveynleri ve Afrika gelenekleri ile Hristiyanlığın kesim noktasında bulunuyorlardı. Bu durum çocukları üzerinde büyük bir etki yarattı, özellikle de Chinualumogu üzerinde. Son kızkardeşin doğumuyla beraber, aile Isiah Achebe’nin büyüdüğü kasabaya taşındı. Burası ’ye bağlı, günümüzde ise ilinde bulunan bir kasabadır.
Hikâyecilik Igbo kültürünün temel taşı ve Igbo toplumunun tamamlayıcı unsuruydu. Chinua’nın annesi ve kız kardeşi Zinobia Uzoma, ona çocukluğunda birçok hikâye anlatırlardı. Eğitimi, babasının duvarlara astığı kolaj resimlerle, yıllık ve sayısız kitap ile birlikte gelişti. Bu kitapların arasında (1590)’ın bir düzyazı uyarlaması ve (1678)'ın Igbo versiyonu da bulunmaktaydı. Chinua bunun yanında geleneksel kasaba organizasyonlarını da heyecanla beklerdi. Bunların içinde daha sonra kitaplarında yer vereceği maskeli balo tipi şenlikler de vardı.
Kaynakça
- ^ Achebe, Chinua (1968). "Chinua Achebe on Biafra". Transition (36): 31-38. doi:10.2307/2934672. ISSN 0041-1191. JSTOR 2934672. 30 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2021.
- ^ Lynn, Thomas J. (2010). "Catastrophe, Aftermath, Amnesia: Chinua Achebe's "Civil Peace"". Peace Research. 42 (1/2): 73-88. ISSN 0008-4697. JSTOR 23607877. 24 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2021.
- ^ Agbiboa, Daniel Egiegba (2012). "Between Corruption and Development: The Political Economy of State Robbery in Nigeria". Journal of Business Ethics. 108 (3): 325-345. doi:10.1007/s10551-011-1093-5. ISSN 0167-4544. JSTOR 41476298. 24 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Albert Chinualumogu Achebe d 16 Kasim 1930 o 21 Mart 2013 daha cok Chinua Achebe ismiyle taninan Nijeryali romanci sair profesor ve elestirmen Modern Afrika literaturunde yazilmis en genis kapsamli kitaplardan biri olan Things Fall Apart 1958 adli eseri ile taninir Bu onun ilk kitabidir Turkceye Ruhum Yeniden Dogacak ismiyle cevrilmistir Albert Chinualumogu AchebeChinua Achebe 1966Dogum16 Kasim 1930 1930 11 16 NijeryaOlum21 Mart 2013 82 yasinda Boston Massachusetts ABDMeslekRomanci sairMilliyetNijeryaliDonem1958 2013 Guneydogu Nijerya da nin Igbo kasabasinda buyudu Anne babasi Hristiyandi Okulunda hemen kendini fark ettirdi ve universite ogrencilerine verilen bir bursu almaya hak kazandi Dunya dinleri ve geleneksel Afrika kulturu karsisinda buyulenmis ve ilk yazilarini universite ogrencisiyken yazmaya baslamistir Mezun olduktan sonra Nijerya Radyo ve Televizyon Servisi nde calismaya baslamistir Kisa sure sonra bolgedeki buyuk sehirlerden Lagos a tasinmistir 1950 lerin sonlarinda Things Fall Apart kitabiyla dunya capinda ilgi gormeye baslamistir Bu ilgi daha sonra 1960 1964 1966 ve 1987 kitaplari ile devam etmistir Achebe romanlarini Ingilizce yazmistir ve Afrika da kolonicilerin dili olarak bilinen Ingilizceyi savunmustur 1975 te adli konferansi Joseph Conrad i lanet bir irkci olarak nitelendirdigi icin tartismalarin odagi olmustur 1967 de Biafra bolgesi Nijerya dan ayrilinca Achebe Biafra bagimsizlik hareketinin ozverili bir destekcisi haline geldi ve yeni kurulan devletin buyuk elcisi olarak gorev yapti Savasin halk uzerinde cok buyuk bir yikici etkisi oldu Aclik ve siddet had safhaya geldiginde Avrupa ve Amerikali insanlara yardim cagrisinda bulundu Nijerya hukumeti bolgeyi tekrar ele gecirdikten sonra Achebe politika ile ilgilenmeye basladi Fakat tanik oldugu yolsuzluk ve elitizm nedeniyle istifa etti 1970 lerde birkac yil ABD de yasadi 1990 larin sonunda gecirdigi trafik kazasiyla kismi felc olduktan sonra ABD ye geri dondu Achebe nin romanlari Igbo toplumunun geleneklerine Hristiyanligin onlar uzerindeki etkisine ve endustri cagindaki ekonomik kaynak catismalarina dikkat ceker Tarzi buyuk olcude Igbo toplumunun sozel kulturune dayanmaktadir ve oyku atasozu hitabet ve halk hikayeleri olgularini birlestirip sunmaktadir Ayrica bir dizi kisa hikaye cocuk kitabi ve deneme derlemesi de yayimlamistir Halen nde profesor ve Brown Universitesi nde Afrika Incelemeleri bolumunde profesor olarak gorev yapmaktadir BiyografiAchebe nin ebeveynleri ve Nijerya Protestan Birligi ne bagliydilar En buyuk kardesi atalarinin dinini yasatmayi birakti fakat Achebe geleneklerine saygi duyan biriydi Chinua ismi Chinualumogu nun kisaltmasidir Bu Tanri benim adima savassin demektir ve ilahi koruma ve dayaniklilik icin kullanilan bir duadir Achebe ailesinde bes cocuk daha vardi Isimleri de geleneksel adlar ile yeni dinlerinde kullanilan adlarin birlesiminden olusuyordu Frank Okwuofu John Chukwuemeka Ifeanyichukwu Zinobia Uzoma Augustine Nduka ve Grace Nwanneka Genclik CagiChinua Achebe 16 Kasim 1930 da nin Igbo kasabasinda dogdu Ebeveynleri ve Afrika gelenekleri ile Hristiyanligin kesim noktasinda bulunuyorlardi Bu durum cocuklari uzerinde buyuk bir etki yaratti ozellikle de Chinualumogu uzerinde Son kizkardesin dogumuyla beraber aile Isiah Achebe nin buyudugu kasabaya tasindi Burasi ye bagli gunumuzde ise ilinde bulunan bir kasabadir Hikayecilik Igbo kulturunun temel tasi ve Igbo toplumunun tamamlayici unsuruydu Chinua nin annesi ve kiz kardesi Zinobia Uzoma ona cocuklugunda bircok hikaye anlatirlardi Egitimi babasinin duvarlara astigi kolaj resimlerle yillik ve sayisiz kitap ile birlikte gelisti Bu kitaplarin arasinda 1590 in bir duzyazi uyarlamasi ve 1678 in Igbo versiyonu da bulunmaktaydi Chinua bunun yaninda geleneksel kasaba organizasyonlarini da heyecanla beklerdi Bunlarin icinde daha sonra kitaplarinda yer verecegi maskeli balo tipi senlikler de vardi Kaynakca Achebe Chinua 1968 Chinua Achebe on Biafra Transition 36 31 38 doi 10 2307 2934672 ISSN 0041 1191 JSTOR 2934672 30 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2021 Lynn Thomas J 2010 Catastrophe Aftermath Amnesia Chinua Achebe s Civil Peace Peace Research 42 1 2 73 88 ISSN 0008 4697 JSTOR 23607877 24 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2021 Agbiboa Daniel Egiegba 2012 Between Corruption and Development The Political Economy of State Robbery in Nigeria Journal of Business Ethics 108 3 325 345 doi 10 1007 s10551 011 1093 5 ISSN 0167 4544 JSTOR 41476298 24 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2021