Chorley, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Kuzey Batı İngiltere bölgesinde (2011 sayımına göre) 34.667 kişi nüfuslu bir kentsel yerleşkedir. İdari bakımdan birinci seviyeli yerel idare olan Lancashire Kontluğu'na bağlı olan ikinci seviyeli metropoliten olmayan yerel idare bölgesi olan Chorley (borough)'nin merkezî kentidir.
Chorley | |
---|---|
Chorley | |
Ülke | Birleşik Krallık |
Kurucu Ülke | İngiltere |
Bölge | Kuzey Batı İngiltere |
Kontluk | Lancashire |
Nüfus (2011) | |
• Toplam | 34,667 |
Zaman dilimi | UTC±00.00 (BAS) |
• Yaz (YSU) | (BAYS) |
Alan kodu | 01257 |
Kent 19. yüzyılda büyük bir pamuklu kumaş dokuma merkezi olarak hızla gelişmiştir. 1970'li yıllara kadara kentin panoraması pamuk iplik iğne ve dokuma fabrikalarının yüksek tuğla bacaları ile dolu idi. Fakat 20. yüzyıl İngiliz dokuma sanayi büyük bir kriz geçirip yüzyıl sonunda kayboldu. Ama bu sanayinin mirası olarak Chorley'de tek bir fabrika (Morrions's) bacası; birkaç metruk ve kullanımı değiştirilmiş fabrika binası ve pamuklu işçilerinin yaşadığı iki katlı küçük birbirine yapışık evlerle dolu sokaklar kalmıştır.
Coğrafi konum
Chorley, Kuzeybatı İngiltere'nin ortasında nispeten yüksek kırsal alan olan "Bati Penines Moors" alanının batı alt yamaçlarında kuruludur ve bu yüksek arazinin bir parçası olan düşük rakımlı "Healey Nab" kente hakimdir. Kent içinde en önemli akarsu "Yarrow Nehri" ve bunun bir altkolu olan "Balack Brook" deresidir. "Chor Çayı" ise kentin isminin bir parçasını almıştır ve kentin merkezinden biraz uzakta, özellikle "Astley Park" içinden, akar.
Tarihçe
Chorley şehrinin sözcük ismi ya Anglo-Sakson dilin sözcüğü olan Ceorla-lēah, yani "köylünün açtığı tarla arazisi" veya chor leah yani "Chor Irmağı kenarında açılan tarla yeri", anlamına gelmektedir.
Chorley'in bulunduğu mevkide Bronz Çağı'ndan beri yerleşkeler bulunduğu arkeolojik kazılardan anlaşılmıştır. İlk buluntuların MÖ 3500 yılından kaldığı bildirilmiştir. 1969'da "Astley Hall" yakınında bir çiftlikte bazı seramik küp içinde insan kalıntıları ve diğer yerleşke göstergeleri bulunmuştur. Britanya'nın antik Romalılar tarafından işgali sırasında Chorley, Wigan'a yöne giden bir Romalı yolu üzerinde bulunmaktaydı. 1950'ler sonunda kentin kuzey semti olan "Brindle"da yapılan kazılardan burada bir Romalı yerleşkesi bulunduğu ortaya çıkmıştır.
Kente ait ilk resmi belge 1250'de kasabaya bir açık hava pazarı kurulması imtiyazı veren berattır. 1448'den beri kentte pazar kurulduğu hakkında yazılı belgeler bulunmaktadır. Günümüzde Chorley'de iki pazar yeri bulunmaktadır: "kapalı pazar" ve "Flat Iron Market" adlı pazar.
1442'de bir yerel asil asker "Sır Rowland Standish" "San Laurence" adlı bir İrlandalı asıllı bir kilise evliyasının iskeletini getirip şehir kilisesinde bir değerli evliya kalıntısı olarak gömdürdü ve bu bir dinsel ziyaretgah oldu. 16. yüzyılda İngiltere'de Kral VIII. Henry tarafından reformasyon ile yeni Anglikan kilisesi ortaya çıktığı zaman bu kemikler kaybolup ve kilise ziyaretgah niteliğini kaybetti.
İngiltere'yi işgal eden Norman hükümdarı olan I. William tarafından "De Highton" ailesine Kentin kuzeybatısında bulunan bir malikane arazisi verilmiştir, Bu arazi üzerinde "Houghton Tower" adlı büyük bir malikane bulunmaktadır. Bu malikanede İngiliz tiyatro yazarı William Shakespeare'in kaldığı belgelidir. İngiliz Kralı II. James'in ise bu malikanede kalırken yediği çok lezzetli fileto bifteğini "sir" unvanı vererek bir "şövalye" yaptığı ve bu nedenle bu çeşit fileto bifteğe bundan sonra İngilizcede "Sir-Loin" adı verildiği hikâyesi çok yaygın olarak bilinmektedir.
Kentin daha merkezine yakın bir mevkide 15. yüzyılda Charnock ailesi bir malikane arazisi satın almışlardır. 1575-1600 civarında burada "Astley Hall" adlı büyük bir malikane yaptırmışlar ve 17. yüzyılda restore edilmiştir. Günümüzde bu yapı koruma altında olup yerel idarenin sahipliği altında bulunup malikane binası "Astley Hall Müzesi ve Sanat Galerisi" olarak ve etrafındaki bahçelerde park olarak kamuya açıktır.
1699 devrimi ile tahttan atılan "Stuart Hanedanı İsyanında" Kasım 1745'te, İskoçya'ya çıkan ve İngiltere tahtına hak iddia eden Stuart Hanedanı üyesi ("Bonnie Prens Charlie" adıyla da anılan) Charles Edward Stuart kendine bağlı İskoç ordusuyla Preston, Wigan, Manchester ve Derby'i eline geçirip Londra'ya ilerlerken buna karşı gelmek için İngiltere Krallığı'nın orduları Chorley'de toplanmıştır. Bu isyancı ordu Londra'ya gidemeden İskoçya'ya dönmesi sırasında hükûmet güçleri Chorley'den takibe gitmeye başlamışlardır.
19. yüzyılda diğer benzer Lancashire kentleri gibi Chorley önemli bir pamuklu iplik iğne ve kumaş dokuma merkezi oldu. Kentin silüeti kara duman üreten büyük pamuklu fabrikaları bacaları ile doldu. Bu sektörde çalışmak için kente yeni gelen işçilere ucuz evler sağlamak için "teras" denilen iki katlı birbirine yapışık bir arkadaki sokaktaki evlerle "arka-arkaya (back-to-back)" tuğla evlerle dolu sokaklar şehrin alameti oldu. .
Chorley ayrıca "Lancashire Kömür Havzası" kuzeyinde bulunduğu için şehrin (Coppull, Duxbury Wood, Gılibrand gibi) kenar semtlerinde çok sayıda derin kömür ocakları açıldı. Bu ocakların ağzında dağlar gibi maden artığı ortaya çıktı.
II. Dünya Savaşı sırasında İngiltere'de en büyük cephane ve silah üretici fabrikaları Chorley'nin 2 km dışında "Euxton" ve "Heapey" semtlerinde bulunmaktaydı.
Nüfus gelişimi
Chorley kenti ikinci seviyede bir yerel idare olan 'un merkez kentidir. Chorley Boruugh içinde Chorley kenti bulunduğu gibi bu kentin etrafında bulunan köyleri de ihtiva etmektedir.
Chorley kenti Preston ve ile birlikte bir şehirleşmiş yerleşke bölgesini oluştururlar. Şehirleşmiş yerleşke bölgesi 1970'li yıllarda "Yeni Kasabalar kanunu"'na uygun bir "Yeni Kent" olarak geliştirilmesi planlanmıştı ve bu yeni kente "Central Lancashire (Merkezi Lancashire)" ismi verilmişti. . İngiltere'de kurulan Yeni Kentler için geleneksel olarak yeni bir mimari ile kurulan bir yeni kent merkezi kurulmadı. Plancılar bu Yeni Kent planının mikyasını küçültüp ancak bazı kısımlarının geliştirilmesini kabul ettiler. Böylece bu yeni kent ilk planlandığı gibi büyüklükte olmadı ve sadece bazı semtler ve köyler geliştirildi.
-->
Resimler
- Chorley - Kent merkezi girişi
- Chorley- Union Street'te Chorley Borough Yerel İdaresi binası
- Chorley - Astley Hall
- Chorley - Hoghton Tower
- Chorley - Kent kütüphanesi
- :Chorley - kapalı pazar
- Chorley Tren Garı
- Chorley'de Liverpool-Leeds Kanalı
- Chorley - Mormon tapınağı
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Chorley, Lancashire ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Chorley Birlesik Krallik in Ingiltere ulkesinin Kuzey Bati Ingiltere bolgesinde 2011 sayimina gore 34 667 kisi nufuslu bir kentsel yerleskedir Idari bakimdan birinci seviyeli yerel idare olan Lancashire Kontlugu na bagli olan ikinci seviyeli metropoliten olmayan yerel idare bolgesi olan Chorley borough nin merkezi kentidir ChorleyChorleyUlkeBirlesik KrallikKurucu UlkeIngiltereBolgeKuzey Bati IngiltereKontlukLancashireNufus 2011 Toplam34 667Zaman dilimiUTC 00 00 BAS Yaz YSU UTC 01 00 BAYS Alan kodu01257 Kent 19 yuzyilda buyuk bir pamuklu kumas dokuma merkezi olarak hizla gelismistir 1970 li yillara kadara kentin panoramasi pamuk iplik igne ve dokuma fabrikalarinin yuksek tugla bacalari ile dolu idi Fakat 20 yuzyil Ingiliz dokuma sanayi buyuk bir kriz gecirip yuzyil sonunda kayboldu Ama bu sanayinin mirasi olarak Chorley de tek bir fabrika Morrions s bacasi birkac metruk ve kullanimi degistirilmis fabrika binasi ve pamuklu iscilerinin yasadigi iki katli kucuk birbirine yapisik evlerle dolu sokaklar kalmistir Cografi konumChorley Kuzeybati Ingiltere nin ortasinda nispeten yuksek kirsal alan olan Bati Penines Moors alaninin bati alt yamaclarinda kuruludur ve bu yuksek arazinin bir parcasi olan dusuk rakimli Healey Nab kente hakimdir Kent icinde en onemli akarsu Yarrow Nehri ve bunun bir altkolu olan Balack Brook deresidir Chor Cayi ise kentin isminin bir parcasini almistir ve kentin merkezinden biraz uzakta ozellikle Astley Park icinden akar TarihceChorley sehrinin sozcuk ismi ya Anglo Sakson dilin sozcugu olan Ceorla leah yani koylunun actigi tarla arazisi veya chor leah yani Chor Irmagi kenarinda acilan tarla yeri anlamina gelmektedir Chorley in bulundugu mevkide Bronz Cagi ndan beri yerleskeler bulundugu arkeolojik kazilardan anlasilmistir Ilk buluntularin MO 3500 yilindan kaldigi bildirilmistir 1969 da Astley Hall yakininda bir ciftlikte bazi seramik kup icinde insan kalintilari ve diger yerleske gostergeleri bulunmustur Britanya nin antik Romalilar tarafindan isgali sirasinda Chorley Wigan a yone giden bir Romali yolu uzerinde bulunmaktaydi 1950 ler sonunda kentin kuzey semti olan Brindle da yapilan kazilardan burada bir Romali yerleskesi bulundugu ortaya cikmistir Kente ait ilk resmi belge 1250 de kasabaya bir acik hava pazari kurulmasi imtiyazi veren berattir 1448 den beri kentte pazar kuruldugu hakkinda yazili belgeler bulunmaktadir Gunumuzde Chorley de iki pazar yeri bulunmaktadir kapali pazar ve Flat Iron Market adli pazar 1442 de bir yerel asil asker Sir Rowland Standish San Laurence adli bir Irlandali asilli bir kilise evliyasinin iskeletini getirip sehir kilisesinde bir degerli evliya kalintisi olarak gomdurdu ve bu bir dinsel ziyaretgah oldu 16 yuzyilda Ingiltere de Kral VIII Henry tarafindan reformasyon ile yeni Anglikan kilisesi ortaya ciktigi zaman bu kemikler kaybolup ve kilise ziyaretgah niteligini kaybetti Ingiltere yi isgal eden Norman hukumdari olan I William tarafindan De Highton ailesine Kentin kuzeybatisinda bulunan bir malikane arazisi verilmistir Bu arazi uzerinde Houghton Tower adli buyuk bir malikane bulunmaktadir Bu malikanede Ingiliz tiyatro yazari William Shakespeare in kaldigi belgelidir Ingiliz Krali II James in ise bu malikanede kalirken yedigi cok lezzetli fileto biftegini sir unvani vererek bir sovalye yaptigi ve bu nedenle bu cesit fileto biftege bundan sonra Ingilizcede Sir Loin adi verildigi hikayesi cok yaygin olarak bilinmektedir Kentin daha merkezine yakin bir mevkide 15 yuzyilda Charnock ailesi bir malikane arazisi satin almislardir 1575 1600 civarinda burada Astley Hall adli buyuk bir malikane yaptirmislar ve 17 yuzyilda restore edilmistir Gunumuzde bu yapi koruma altinda olup yerel idarenin sahipligi altinda bulunup malikane binasi Astley Hall Muzesi ve Sanat Galerisi olarak ve etrafindaki bahcelerde park olarak kamuya aciktir 1699 devrimi ile tahttan atilan Stuart Hanedani Isyaninda Kasim 1745 te Iskocya ya cikan ve Ingiltere tahtina hak iddia eden Stuart Hanedani uyesi Bonnie Prens Charlie adiyla da anilan Charles Edward Stuart kendine bagli Iskoc ordusuyla Preston Wigan Manchester ve Derby i eline gecirip Londra ya ilerlerken buna karsi gelmek icin Ingiltere Kralligi nin ordulari Chorley de toplanmistir Bu isyanci ordu Londra ya gidemeden Iskocya ya donmesi sirasinda hukumet gucleri Chorley den takibe gitmeye baslamislardir 19 yuzyilda diger benzer Lancashire kentleri gibi Chorley onemli bir pamuklu iplik igne ve kumas dokuma merkezi oldu Kentin silueti kara duman ureten buyuk pamuklu fabrikalari bacalari ile doldu Bu sektorde calismak icin kente yeni gelen iscilere ucuz evler saglamak icin teras denilen iki katli birbirine yapisik bir arkadaki sokaktaki evlerle arka arkaya back to back tugla evlerle dolu sokaklar sehrin alameti oldu Chorley ayrica Lancashire Komur Havzasi kuzeyinde bulundugu icin sehrin Coppull Duxbury Wood Gilibrand gibi kenar semtlerinde cok sayida derin komur ocaklari acildi Bu ocaklarin agzinda daglar gibi maden artigi ortaya cikti II Dunya Savasi sirasinda Ingiltere de en buyuk cephane ve silah uretici fabrikalari Chorley nin 2 km disinda Euxton ve Heapey semtlerinde bulunmaktaydi Nufus gelisimiChorley kenti ikinci seviyede bir yerel idare olan un merkez kentidir Chorley Boruugh icinde Chorley kenti bulundugu gibi bu kentin etrafinda bulunan koyleri de ihtiva etmektedir Chorley kenti Preston ve ile birlikte bir sehirlesmis yerleske bolgesini olustururlar Sehirlesmis yerleske bolgesi 1970 li yillarda Yeni Kasabalar kanunu na uygun bir Yeni Kent olarak gelistirilmesi planlanmisti ve bu yeni kente Central Lancashire Merkezi Lancashire ismi verilmisti Ingiltere de kurulan Yeni Kentler icin geleneksel olarak yeni bir mimari ile kurulan bir yeni kent merkezi kurulmadi Plancilar bu Yeni Kent planinin mikyasini kucultup ancak bazi kisimlarinin gelistirilmesini kabul ettiler Boylece bu yeni kent ilk planlandigi gibi buyuklukte olmadi ve sadece bazi semtler ve koyler gelistirildi gt ResimlerChorley panoramasi Chorley Kent merkezi girisi Chorley Union Street te Chorley Borough Yerel Idaresi binasi Chorley Astley Hall Chorley Hoghton Tower Chorley Kent kutuphanesi Chorley kapali pazar Chorley Tren Gari Chorley de Liverpool Leeds Kanali Chorley Mormon tapinagiKaynakcaChorley borough Dis baglantilarWikimedia Commons ta Chorley Lancashire ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Curlie de Chorley Lancashire DMOZ tabanli Ingilizce