Cidde Kuşatması, 1517 yılında Portekiz'in Hint donanmasının Cidde'ye saldırısının Osmanlı destekli Memlûk donanması ve garnizonu tarafından püskürtülmesi.
Cidde Kuşatması | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Osmanlı-Portekiz Savaşları | |||||||||
Selman Reis komutasındaki Memlûkler ve Osmanlılar Cidde'yi Portekizlilere karşı savunurken (1517) | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Portekiz İmparatorluğu | Memlüklüler Destek Osmanlı İmparatorluğu | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
Selman Reis | |||||||||
Güçler | |||||||||
37 gemi | |||||||||
Kayıplar | |||||||||
Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Portekiz tehdidine karşı Memluk Sultanı Kansu Gavri, 'yi Cidde'nin tahkimiyle görevlendirmiş, adıgeçen komutan kentin etrafında güçlü surlar inşa ettirmişti. Türk denizcisi Selman Reis de 2.000 levendiyle 1514 yılında Memluk hizmetine girerek Cidde'nin deniz tarafından da savunulmasını sağlayacak bir filo oluşturmuştu.
1513 ve 1517 yıllarında Aden'i ele geçirmeye çalışan ancak başarılı olamayan Portekiz donanması, 1513 yılında mevsimin uygun olmaması nedeniyle Cidde'ye ilerleyememişti. Uygun koşulları kollayan Portekiz donanması 1517 yılında Kızıldeniz'e girerek İslam'ın kutsal şehirleri Mekke ve Medine'nin limanı olan Cidde'yi hedef aldı. Buradaki Türk filosunun imhasıyla da Kızıldeniz'de Portekizlileri engelleyebilecek hiçbir askeri kuvvet kalmayacaktı.
Ünlü komutan 'nin yerine atanan komutasındaki yaklaşık 37 parçalık donanma dar bir liman girişi ve bu girişi kontrol eden top gücü ile karşı karşıya kaldı.
Yarma harekâtına girişen Portekiz donanması liman girişindeki Türk donanması ve Cidde kalesindeki garnizonun top atışı karşısında etkili olamadı ve limana girmeyi başaramadı.
Muharebede Osmanlı üretimi 550 ve 660 cm boyundaki ve 5 kilograma yakın gülleler fırlatabilen tipi toplar da Portekiz donanmasının kaleye çok yaklaşmasını engellemişti.
Portekiz donanması geri dönüş yolunda Somali'nin kuzey kıyısındaki Zeyla'yı tahrip etti.
Muharebenin sonrası
Muharebeden birkaç ay sonra Osmanlı ordusu Memlûkleri Ridaniye Muharebesi'nde mağlup ederek bu devletin varlığına son verdi ve Hicaz'ı da topraklarına kattı. Bu sayede Kızıldeniz'e çıkan Osmanlı Devleti Portekiz tehdidiyle mücadele mecburiyetini de devralmış oldu.
1520 yılında Diego Lopez de Sequiera komutasındaki 24 parçalık Portekiz donanması yeniden Kızıldeniz'e girmeye çalışsa da Aden ve Babülmendeb arasında amiral gemisi kazaya uğradı. Rüzgarların müsaade etmemesi nedeniyle Cidde'ye yönelemeyen Portekiz donanması Afrika kıyılarını takip ederek Massava'da Habeşistan Krallığına gönderilen Portekiz elçisini karaya çıkardı ve süratle Kızıldeniz'den uzaklaştı.
Kaynakça
- ^ Historic Cities of the Islamic World, Clifford Edmund Bosworth (2007), s.222-223
- ^ a b XVI. Asrın İlk Yarısında Kızıldeniz Sahillerinde Osmanlılar, Cengiz Orhonlu (1977), s. 6
- ^ Gunpowder and Galleys, John Francis Guilmartin, Naval Inst Press (2004), s. 27-29
- ^ War and the World: Military Power and the Fate of Continents, 1450-2000, Jeremy Black, Yale University Press (2008)
- ^ Guns for the Sultan: Military Power and the Weapons Industry in the Ottoman Empire, Gábor Ágoston, Cambridge University Press (2005), s. 80
- ^ Doğu Afrika Sahilinde Osmanlı Hakimiyeti:Kuzey Somali'de Zeyla İskelesinin Konumu, Ahmet Kavas, İslam Araştırmaları Dergisi (2001), s 111.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cidde Kusatmasi 1517 yilinda Portekiz in Hint donanmasinin Cidde ye saldirisinin Osmanli destekli Memluk donanmasi ve garnizonu tarafindan puskurtulmesi Cidde KusatmasiOsmanli Portekiz SavaslariSelman Reis komutasindaki Memlukler ve Osmanlilar Cidde yi Portekizlilere karsi savunurken 1517 Tarih1517BolgeCidde KizildenizSebepPortekizlilerin Islam kutsal sehirlerini ele gecirmek istemeleriSonucPortekiz saldirisi puskurtulduTaraflarPortekiz ImparatorluguMemlukluler Destek Osmanli ImparatorluguKomutanlar ve liderlerSelman ReisGucler37 gemiKayiplarBilinmiyorBilinmiyor Portekiz tehdidine karsi Memluk Sultani Kansu Gavri yi Cidde nin tahkimiyle gorevlendirmis adigecen komutan kentin etrafinda guclu surlar insa ettirmisti Turk denizcisi Selman Reis de 2 000 levendiyle 1514 yilinda Memluk hizmetine girerek Cidde nin deniz tarafindan da savunulmasini saglayacak bir filo olusturmustu 1513 ve 1517 yillarinda Aden i ele gecirmeye calisan ancak basarili olamayan Portekiz donanmasi 1513 yilinda mevsimin uygun olmamasi nedeniyle Cidde ye ilerleyememisti Uygun kosullari kollayan Portekiz donanmasi 1517 yilinda Kizildeniz e girerek Islam in kutsal sehirleri Mekke ve Medine nin limani olan Cidde yi hedef aldi Buradaki Turk filosunun imhasiyla da Kizildeniz de Portekizlileri engelleyebilecek hicbir askeri kuvvet kalmayacakti Unlu komutan nin yerine atanan komutasindaki yaklasik 37 parcalik donanma dar bir liman girisi ve bu girisi kontrol eden top gucu ile karsi karsiya kaldi Yarma harekatina girisen Portekiz donanmasi liman girisindeki Turk donanmasi ve Cidde kalesindeki garnizonun top atisi karsisinda etkili olamadi ve limana girmeyi basaramadi Muharebede Osmanli uretimi 550 ve 660 cm boyundaki ve 5 kilograma yakin gulleler firlatabilen tipi toplar da Portekiz donanmasinin kaleye cok yaklasmasini engellemisti Portekiz donanmasi geri donus yolunda Somali nin kuzey kiyisindaki Zeyla yi tahrip etti Muharebenin sonrasiMuharebeden birkac ay sonra Osmanli ordusu Memlukleri Ridaniye Muharebesi nde maglup ederek bu devletin varligina son verdi ve Hicaz i da topraklarina katti Bu sayede Kizildeniz e cikan Osmanli Devleti Portekiz tehdidiyle mucadele mecburiyetini de devralmis oldu 1520 yilinda Diego Lopez de Sequiera komutasindaki 24 parcalik Portekiz donanmasi yeniden Kizildeniz e girmeye calissa da Aden ve Babulmendeb arasinda amiral gemisi kazaya ugradi Ruzgarlarin musaade etmemesi nedeniyle Cidde ye yonelemeyen Portekiz donanmasi Afrika kiyilarini takip ederek Massava da Habesistan Kralligina gonderilen Portekiz elcisini karaya cikardi ve suratle Kizildeniz den uzaklasti Kaynakca Historic Cities of the Islamic World Clifford Edmund Bosworth 2007 s 222 223 a b XVI Asrin Ilk Yarisinda Kizildeniz Sahillerinde Osmanlilar Cengiz Orhonlu 1977 s 6 Gunpowder and Galleys John Francis Guilmartin Naval Inst Press 2004 s 27 29 War and the World Military Power and the Fate of Continents 1450 2000 Jeremy Black Yale University Press 2008 Guns for the Sultan Military Power and the Weapons Industry in the Ottoman Empire Gabor Agoston Cambridge University Press 2005 s 80 Dogu Afrika Sahilinde Osmanli Hakimiyeti Kuzey Somali de Zeyla Iskelesinin Konumu Ahmet Kavas Islam Arastirmalari Dergisi 2001 s 111