Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Circus Maximus (Latince en büyük Circus, İtalyanca Circo Massimo), Roma'da antik bir hipodrom ve kitlesel eğlenceler için toplanma yeri.
 Sahasının güneydoğudan görünümü. Ön plandaki kule, bir ortaçağ surunun parçasıdır. | |
| Konum | |
|---|---|
| Tür | Roma sirki |
| Parçası | Eski Krallık Dönemi |
Roma'da, Aventine ve Palatine tepeleri arasındaki vadiye inşa edilmiş olan yapının bulunduğu alandan başlangıçta Roma'nın Etrüsk'lü kralları tarafından halk oyunları ve eğlenceler için faydalanılmıştır. Kesin olarak ilk oyunlar olan (Roma Oyunları), Roma'nın ilk Etrüsk kökenli kralı olan Tarquinius Priscus tarafından bu alanda sahnelenmiştir. Bir süre sonra Circus, MÖ 2. yüzyılda Yunan etkisiyle düzenlenen halk oyunlarının ve festivallerin yapıldığı bir yer haline geldi. Roma yurttaşlarının eğlenceye olan aşırı ve savurgan talebini karşılayabilmek için, Circus MÖ 50 yılında imparator Jül Sezar tarafından izlerden ölçüldüğü kadarıyla yaklaşık olarak 600 m (1,968 ft) uzunluğunda, 80 m (387 ft) genişliğinde ve yine yaklaşık olarak 250.000 izleyiciyi (çevre tepelerde ayakta duran izleyicilerle bu sayının daha da fazla olması muhtemeldir) alabilecek şekilde genişletildi.
81 yılında Senate, imparator Titus'un onuruna yakın doğu ucuna üç gözlü bir zafer takı yaptırdı. (Palatinum'un karşı tarafındaki Via Sacra'da bulunan ile karıştırılmamalıdır).
İmparator Domitian, Palatine tepesindeki yeni sarayının, yarışları daha kolay izleyebilmek için Circus'la birleştirilmesini emretti. İmparator Trajan, 5000 yeni koltuk ekletti ve İmparator koltuğunun seyirciler tarafından görünürlüğünü arttırabilmek için büyütülmesini emretti.
Circus'ta düzenlenen en önemli etkinliklerdi. Pist on iki arabayı alabilecek kapasitedeydi ve pistin iki tarafı spina olarak adlandırılan bir orta yükselti ile bölünmüştü. Spina kısmen diyagonal olarak yerleştirilmişti ve üzerinde değişik tanrıların heykelleri bulunuyordu. Hemen yanındaki bir Mısır obeliskinin üzerinde Augustus heykeli dikilmişti. Spina'nın sonunda arabaların hızlı ve tehlikeli biçimde döndükleri döneme noktası, meta vardı. Spinanın tepesinde bulunan döndürülebilir metal yunusların aşağıya doğru çevirilmesiyle yarışın kaçıncı turunda olunduğu anlaşılabiliyordu. Araba yarışları oldukça tehlikeliydi çünkü hemen her yarışta sık sık olan ve bir ya da birkaç sürücünün ölümüyle sonuçlanan müthiş kazalar meydana gelebiliyordu. Pistin bir tarafının başı tüm arabaların yarışa yan yana başlayabilmesine olanak sağlaması için diğer tarafa oranla daha geniş yapılmıştı. Bu yer sayesinde tüm araçlar ilk dönüş noktasına kadar aynı istikamette ve eşit uzaklıkta gidebiliyorlardı. Bu araba yarışları sırasında, start'ta iyi bir yer kapabilmek için rüşvet verme oldukça sık rastlanılan bir durumdu. Yarışın ortalama toplam uzunluğu yaklaşık olarak 6.5 km'dir (4 mil).
Circus'un şimdi çimle kaplı yarış pisti spina haricindeki diğer bölümleri hakkında çok az şey bilinir. Başlangıç kapısının bazı bölümleri ele geçmiş olsa da oturakların birçoğu tahrip edilmiş ve parçaların birçoğu Orta Çağ Roma'sında yapı malzemesi olarak kullanılmıştır.
Yandaki resimde görülen , 16. yüzyılda tarafından yerinden sökülerek Piazza del Popolo'ya diktirilmiştir. 19. yüzyılda başlayan bilimsel kazıları, kısmi rekonstrüksiyon takip etmiştir.
Circus Maximus, Roma'daki ilk ve en büyük Circus olma onurunu elde etmiş olsa da var olan tek örnek dğildir. Diğer Roma Circus'ları; ( Plebs oyunlarının yapıldığı yer), ve 'dur.
Circus, Roma kentinin ortasında büyük, yeşil bir alan olarak, düzenlenen konser ve gösteriler yardımıyla hâla ara sıra Roma'lıları eğlendirmeye devam etmektedir.
, 2 Temmuz 2005'te burada yapılmış yine 2006 FIFA Dünya Kupası'nı İtalya'nın kazanamasının ardından burada yapılan kutlamalara yaklaşık 700.000 kişi katılmıştır. Son olarak Circus, efsanevi Rock grubu Genesis'in 2007 yılında yeniden bir araya gelmesi nedeniyle düzenlenen turun Avrupa bölümünün son ayağı olarak burada verdiği ücretsiz konser nedeniyle kullanılmıştır.
Kaynakça
- ^ Humphrey 1986, s. 57
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Circus Maximus ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- James Grout: Circus Maximus, "Encyclopædia Romana"nın ilgili bölümü22 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., İngilizce
- Ipix 360° panorama,
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Circus Maximus Latince en buyuk Circus Italyanca Circo Massimo Roma da antik bir hipodrom ve kitlesel eglenceler icin toplanma yeri En Buyuk CircusLatince Circus Maximus Italyanca Circo MassimoSahasinin guneydogudan gorunumu On plandaki kule bir ortacag surunun parcasidir KonumTurRoma sirkiParcasiEski Krallik DonemiBugun park olan Circus Maximus Arka planda gorulen yapi Palatine deki imparatorluk sarayidir Roma daki Circus Maximus Fotograf Tom Corser 2005 Roma Imparatorlugu doneminde Roma sehir merkezi ve sag alt kosede Circus Maximus Roma da Aventine ve Palatine tepeleri arasindaki vadiye insa edilmis olan yapinin bulundugu alandan baslangicta Roma nin Etrusk lu krallari tarafindan halk oyunlari ve eglenceler icin faydalanilmistir Kesin olarak ilk oyunlar olan Roma Oyunlari Roma nin ilk Etrusk kokenli krali olan Tarquinius Priscus tarafindan bu alanda sahnelenmistir Bir sure sonra Circus MO 2 yuzyilda Yunan etkisiyle duzenlenen halk oyunlarinin ve festivallerin yapildigi bir yer haline geldi Roma yurttaslarinin eglenceye olan asiri ve savurgan talebini karsilayabilmek icin Circus MO 50 yilinda imparator Jul Sezar tarafindan izlerden olculdugu kadariyla yaklasik olarak 600 m 1 968 ft uzunlugunda 80 m 387 ft genisliginde ve yine yaklasik olarak 250 000 izleyiciyi cevre tepelerde ayakta duran izleyicilerle bu sayinin daha da fazla olmasi muhtemeldir alabilecek sekilde genisletildi 81 yilinda Senate imparator Titus un onuruna yakin dogu ucuna uc gozlu bir zafer taki yaptirdi Palatinum un karsi tarafindaki Via Sacra da bulunan ile karistirilmamalidir Imparator Domitian Palatine tepesindeki yeni sarayinin yarislari daha kolay izleyebilmek icin Circus la birlestirilmesini emretti Imparator Trajan 5000 yeni koltuk ekletti ve Imparator koltugunun seyirciler tarafindan gorunurlugunu arttirabilmek icin buyutulmesini emretti Circus Maximus un Palatine tepesinden gorunusu Circus ta duzenlenen en onemli etkinliklerdi Pist on iki arabayi alabilecek kapasitedeydi ve pistin iki tarafi spina olarak adlandirilan bir orta yukselti ile bolunmustu Spina kismen diyagonal olarak yerlestirilmisti ve uzerinde degisik tanrilarin heykelleri bulunuyordu Hemen yanindaki bir Misir obeliskinin uzerinde Augustus heykeli dikilmisti Spina nin sonunda arabalarin hizli ve tehlikeli bicimde dondukleri doneme noktasi meta vardi Spinanin tepesinde bulunan dondurulebilir metal yunuslarin asagiya dogru cevirilmesiyle yarisin kacinci turunda olundugu anlasilabiliyordu Araba yarislari oldukca tehlikeliydi cunku hemen her yarista sik sik olan ve bir ya da birkac surucunun olumuyle sonuclanan muthis kazalar meydana gelebiliyordu Pistin bir tarafinin basi tum arabalarin yarisa yan yana baslayabilmesine olanak saglamasi icin diger tarafa oranla daha genis yapilmisti Bu yer sayesinde tum araclar ilk donus noktasina kadar ayni istikamette ve esit uzaklikta gidebiliyorlardi Bu araba yarislari sirasinda start ta iyi bir yer kapabilmek icin rusvet verme oldukca sik rastlanilan bir durumdu Yarisin ortalama toplam uzunlugu yaklasik olarak 6 5 km dir 4 mil Caracalla yi gosteren sikke arka yuzde obelisk ve spina ile Circus Maximus Circus un simdi cimle kapli yaris pisti spina haricindeki diger bolumleri hakkinda cok az sey bilinir Baslangic kapisinin bazi bolumleri ele gecmis olsa da oturaklarin bircogu tahrip edilmis ve parcalarin bircogu Orta Cag Roma sinda yapi malzemesi olarak kullanilmistir Piazza del Popolo meydaninda Yandaki resimde gorulen 16 yuzyilda tarafindan yerinden sokulerek Piazza del Popolo ya diktirilmistir 19 yuzyilda baslayan bilimsel kazilari kismi rekonstruksiyon takip etmistir Circus Maximus Roma daki ilk ve en buyuk Circus olma onurunu elde etmis olsa da var olan tek ornek dgildir Diger Roma Circus lari Plebs oyunlarinin yapildigi yer ve dur 2006 FIFA Dunya Kupasi final macini seyretmek icin bir araya gelmis seyirciler Circus Roma kentinin ortasinda buyuk yesil bir alan olarak duzenlenen konser ve gosteriler yardimiyla hala ara sira Roma lilari eglendirmeye devam etmektedir 2 Temmuz 2005 te burada yapilmis yine 2006 FIFA Dunya Kupasi ni Italya nin kazanamasinin ardindan burada yapilan kutlamalara yaklasik 700 000 kisi katilmistir Son olarak Circus efsanevi Rock grubu Genesis in 2007 yilinda yeniden bir araya gelmesi nedeniyle duzenlenen turun Avrupa bolumunun son ayagi olarak burada verdigi ucretsiz konser nedeniyle kullanilmistir Kaynakca Humphrey 1986 s 57Dis baglantilarWikimedia Commons ta Circus Maximus ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir James Grout Circus Maximus Encyclopaedia Romana nin ilgili bolumu22 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Ipix 360 panorama