Cui Renshi (580'ler-650'ler), İmparator Taizong'un saltanatının sonlarında kısa bir süre olarak görev yapan Tang hanedanından Çinli bir memurdu. Torunu Cui Shi, daha sonra imparator Zhongzong ve Ruizong dönemlerinde şansölye olarak görev yapmıştır.
Cui Renshi 崔仁師 | |
---|---|
Doğum | 580'ler Dingzhou, Hebei |
Ölüm | 650'ler (60'lar-70'ler) |
Meslek | Devlet Adamı |
Çocuk(lar) | Cui Yi Cui Chuai Cui Zhuo Cui She |
Arka plan
Cui Renshi 580'lerde, Sui Hanedanlığı'nda İmparator Wen döneminde doğdu. Ding Vilayeti'ndendi (定州, kabaca modern Dingzhou, Hebei). Tang hanedanlığının kurucusu İmparator Gaozu'nun (hükümdarlığı 618-626) saltanatının başlarında, Cui Renshi bir imparatorluk sınavını geçti ve Guan Eyaleti (管州, modern Zhengzhou, Henan'ın bir parçası) valisinin askeri danışmanı oldu. 622 yılında , Cui Renshi'nin imparatorluk tarihlerini düzenleyebileceğini tavsiye etti ve imparatorluk ordularından birinin komutanının askeri danışmanlığı görevine terfi ettirildi, aynı zamanda Liang hanedanı ve Kuzey Wei tarihlerinin düzenlenmesine yardımcı olma sorumluluğu verildi.
İmparator Taizong'un döneminde
İmparator Gaozu'nun oğlu İmparator Taizong'un saltanatının başlarında Cui Renshi imparatorluk sansürüne yardımcı olarak atandı. 627 yılında, Qing Eyaletinde (青州, kabaca modern Qingzhou, Shandong) meydana geldiği iddia edilen bir ihanet komplosu vardı ve Cui bunu araştırmak üzere gönderildi. Qing Vilayetine vardığında, yerel yetkililer tarafından komploya karıştıkları şüphesiyle çok sayıda kişi tutuklanmıştı. Cui bu kişilerin kelepçelerini çıkardı, onlara yemek verdi ve yıkanmalarına izin verdi. Sonunda sadece on kadar lideri ölüm cezasına çarptırırken geri kalanların hepsini serbest bıraktı. Başkent Chang'an'a döndükten sonra İmparator Taizong, infazları gerçekleştirmesi için Qing Eyaletine bir imparatorluk elçisi gönderdi ve onunla dost olan yüksek mahkemedeki baş yargıç yardımcısı Sun Fuqie (孫伏伽), çok fazla kişiyi serbest bırakırsa idama mahkûm edilenler tarafından adaletsizlikle suçlanabileceği konusunda onu uyardı. Cui şöyle cevap verdi: "Ceza hukukundan sorumlu bir yetkilinin nazik ve bağışlayıcı olması gerektiğini duydum ve bu nedenle insanları idam edecek veya ayaklarını kesecek olsa bile bunu saygıyla yapması gerekiyordu. Kişisel güvenliğim için endişelenirken haksız yere suçlananları nasıl umursamayabilirim? Acı çeksem de 10 masum insanın serbest bırakılmasını sağlarsam, bu benim dileğim olur." Sun Fuqie utanç içinde onun huzurundan çekildi. Bu arada, imparatorluk habercisi Cui'nin eylemlerini doğrulamak için Qing Vilayetine ulaştığında, idam cezasına çarptırılan mahkûmların hiçbir itirazı olmadı ve imparatorluk habercisine Cui'nin doğru karar verdiğini ve ölmeyi hak ettiklerini söylediler.
Daha sonra, Cui nüfus sayımı bakan yardımcısı olarak görev yaparken, İmparator Taizong'a bir dizi harcamayı (1.000'den fazla kalem) rapor ettiği bir zaman vardı ve bunları yanında kitapları olmadan okudu. İmparator Taizong bu durumu tuhaf ve inanılmaz bulmuş ve hükûmetin inceleme bürosunun başkan yardımcısı 'a defterleri getirtmiş ve ardından Cui'nin harcamalarını yeniden anlatmasını istemiştir. Cui'nin sözlü raporunun hatasız ve doğru olduğu ortaya çıktı ve İmparator Taizong bundan etkilendi. Aynı dönemde, imparatorluk bilgini Wang Xuandu (王玄度) Konfüçyüs klasikleri Tarih Klasiği ve Odes Klasiği için Han hanedanı bilginleri ve 'ın yorumlarını onaylamadığı yorumlar yazmıştı. Wang daha sonra Kong ve Zheng'in yorumlarını resmi yorumlar olarak kendi yorumlarıyla değiştirmek için imparatorluktan onay istedi. İmparator Taizong bir grup alimi huzurunda tartışmak üzere topladı ve Wang yetenekli bir tartışmacı olduğu için alimlerin hepsi onu çürütemedi. Sonuç olarak, resmi Wang'ın tefsirlerinin resmi olarak ilan edilmesini, ise Kong ve Zheng'in tefsirleri ile birlikte ele alınmasını talep etti. Ancak Cui, Wang'ın yorumlarını güvenilmez yorumlara dayandığını düşünerek onaylamadı ve bu nedenle Xu ve Li Xiaogong'un önerilerini reddeden bir yazı kaleme aldı. İmparator Taizong, Cui ile aynı fikirde olarak Wang'ın yorumlarını reddetti.
642 yılında, Cui imparatorluk görevlisi yapıldı. O dönemde adalet bakanlığı, ihanet eden kişilerin kardeşlerine verilen cezanın resmî görevlerden uzaklaştırmadan ölüme kadar yükseltilmesi için bir teklif sunmuştu. İmparator Taizong önemli yetkililerine bu konuyu tartıştırdı ve , ve cezaların artırılmasından yanayken, Tang Jian (唐儉), ve Du Chuke (杜楚客) karşı çıktı. Diğer yetkililerin çoğu, Han, Cao Wei ve Jin hanedanlığı da dahil olmak üzere geçmiş hanedanlıklarda vatana ihanetin cezasının üç klanın (babanın klanı, annenin klanı ve eşin klanı) katledilmesi olduğuna işaret ederek cezaların artırılmasını destekledi. Cui, daha da eski zamanlarda -Konfüçyüs doktrini tarafından ideal kabul edilen zamanlarda- insanların ailelerinin yanlış davranışları nedeniyle cezalandırılmadığını ve ihanetin cezasının zaten oğulların ölümünü içerdiğini, ihanet eden bireylerin kendi çocuklarını önemsemiyorsa kardeşlerini de önemsemeyeceğini belirterek karşı çıktı. İmparator Taizong da aynı fikirdeydi ve cezanın artırılması önerisini reddetti.
643 yılında, İmparator Taizong'un oğulları (Veliaht Prens) ve (Wei Prensi) arasında yaşanan ve Li Chengqian'ın babasının yerine Li Tai'yi geçireceği korkusuyla babasını devirmek için komplo kurmasına neden olan büyük çatışmanın ardından Cui, Li Tai'nin veliaht prens yapılması için gizli bir dilekçe sundu. İmparator Taizong, biraz düşündükten sonra Li Chengqian'ın düşüşünden Li Tai'nin entrikalarını sorumlu tutarak hem Li Chengqian'ı hem de Li Tai'yi görevden aldı ve Cui, Li Tai'nin veliaht prens olmasını istediği için İmparator Taizong'un öfkesini üzerine çekti ve saray malzemeleri bakan yardımcılığı görevine indirildi. Daha sonra görevi nüfus sayımı bakan yardımcısı olarak değiştirildi. İmparator Taizong'un 644 yılında Goguryeo'ya karşı düzenlediği seferin hazırlıkları sırasında, imparatorluk tapınakları bakanı Wei Ting (韋挺) Bohai Denizi üzerinden askerî malzeme sevkiyatından sorumlu kılındı ve Cui ona yardımcı oldu; Cui ayrıca Henan bölgesinde askerî malzeme sevkiyatından da sorumluydu. Cui, uzak vilayetlerden gelen malzemelerin zamanında ulaşmayacağına inanarak, sorumlu olduğu bölgede vergi olarak toplanan yiyeceklere el koyma ve bunları birlikler için yiyecek malzemesi olarak gönderme girişiminde bulundu. Ancak 645 baharında, sefer sırasında Wei birliklere yeterince hızlı erzak ulaştırmamakla suçlandı ve halktan biri statüsüne indirildi. Cui ise zorunlu askerlikten kaçan işçilerin sorunlarıyla yeterince ilgilenmemekle suçlandı ve görevinden alındı. Goguryeo seferinin sona ermesinden sonra, İmparator Taizong cepheden Zhongshan'a (中山, modern Baoding) döndüğünde, Cui'yi imparatorluk hizmetine geri döndürdü ve onu hükûmetin yasama bürosunun başına yardımcı yaptı. Kısa süre sonra da adalet bakanı vekili oldu. Daha sonra, İmparator Taizong yazlık sarayı Cuiwei Sarayı'nı (翠微宮) ziyaret edeceği zaman, Cui, İmparator Taizong'un Chang'an'dan uzak kalmasını istemediği için ona üstü kapalı bir şekilde bunu yapmamasını tavsiye eden bir şiir sundu ve İmparator Taizong onun üstü kapalı tavsiyesini kabul etmese de takdir etti.
648 yılında Cui, yasama bürosunun başkan yardımcısı Zhongshu Shilang (中書侍郎) olarak atandı, bu tipik olarak bir şansölye için bir görev olarak kabul edilmez, ancak İmparator Taizong ona Canzhi Jiwu (參知機務) ek unvanını vererek onu fiili bir şansölye haline getirdi. İmparator Taizong sık sık onun tavsiyelerini dinliyordu ve bu durum diğer şansölye 'ın kıskançlığına neden oldu. Bu sırada şikayetlerini dile getirmek için sarayın kapısına gelen bir kişi oldu ve Cui bu şikayeti İmparator Taizong'a bildirmedi. İmparator Taizong bunu ilgili olayları imparatordan saklamak olarak gördü ve onu sürgün etti. Daha sonra, genel bir affın ardından sürgünden dönmesine izin verildi.
İmparator Gaozong'un döneminde
İmparator Taizong'un 649'da ölümünden sonra oğlu İmparator Gaozong, Cui'yi Jian Eyaletinin (簡州, kabaca modern Ziyang, Sichuan) valisi yaptı. Cui kısa süre sonra öldü.
Notlar
- ^ a b Neither Cui's birth year or death year is established in historical accounts, but he was recorded to have died early in the Yonghui era (650–655) of 's reign, which implies that he died in 650 or 651. He was also recorded to have been in his 60s when he died, thus he should have been born in the 580s. See , vol. 74 [1] and , vol. 99 .
- ^ The traditional histories implied that Chu informed this to Emperor Taizong, but did not state outright that Chu did.
- ^ The New Book of Tang gave a different place of exile for him – Lian Prefecture (連州, roughly modern Qingyuan, Guangdong).
Kaynaklar
- , vol. 74.
- , vol. 99.
- Zizhi Tongjian, vols. 196, 197, 198.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cui Renshi 580 ler 650 ler Imparator Taizong un saltanatinin sonlarinda kisa bir sure olarak gorev yapan Tang hanedanindan Cinli bir memurdu Torunu Cui Shi daha sonra imparator Zhongzong ve Ruizong donemlerinde sansolye olarak gorev yapmistir Cui Renshi 崔仁師Dogum580 ler Dingzhou HebeiOlum650 ler 60 lar 70 ler MeslekDevlet AdamiCocuk lar Cui Yi Cui Chuai Cui Zhuo Cui SheArka planCui Renshi 580 lerde Sui Hanedanligi nda Imparator Wen doneminde dogdu Ding Vilayeti ndendi 定州 kabaca modern Dingzhou Hebei Tang hanedanliginin kurucusu Imparator Gaozu nun hukumdarligi 618 626 saltanatinin baslarinda Cui Renshi bir imparatorluk sinavini gecti ve Guan Eyaleti 管州 modern Zhengzhou Henan in bir parcasi valisinin askeri danismani oldu 622 yilinda Cui Renshi nin imparatorluk tarihlerini duzenleyebilecegini tavsiye etti ve imparatorluk ordularindan birinin komutaninin askeri danismanligi gorevine terfi ettirildi ayni zamanda Liang hanedani ve Kuzey Wei tarihlerinin duzenlenmesine yardimci olma sorumlulugu verildi Imparator Taizong un donemindeImparator Gaozu nun oglu Imparator Taizong un saltanatinin baslarinda Cui Renshi imparatorluk sansurune yardimci olarak atandi 627 yilinda Qing Eyaletinde 青州 kabaca modern Qingzhou Shandong meydana geldigi iddia edilen bir ihanet komplosu vardi ve Cui bunu arastirmak uzere gonderildi Qing Vilayetine vardiginda yerel yetkililer tarafindan komploya karistiklari suphesiyle cok sayida kisi tutuklanmisti Cui bu kisilerin kelepcelerini cikardi onlara yemek verdi ve yikanmalarina izin verdi Sonunda sadece on kadar lideri olum cezasina carptirirken geri kalanlarin hepsini serbest birakti Baskent Chang an a dondukten sonra Imparator Taizong infazlari gerceklestirmesi icin Qing Eyaletine bir imparatorluk elcisi gonderdi ve onunla dost olan yuksek mahkemedeki bas yargic yardimcisi Sun Fuqie 孫伏伽 cok fazla kisiyi serbest birakirsa idama mahkum edilenler tarafindan adaletsizlikle suclanabilecegi konusunda onu uyardi Cui soyle cevap verdi Ceza hukukundan sorumlu bir yetkilinin nazik ve bagislayici olmasi gerektigini duydum ve bu nedenle insanlari idam edecek veya ayaklarini kesecek olsa bile bunu saygiyla yapmasi gerekiyordu Kisisel guvenligim icin endiselenirken haksiz yere suclananlari nasil umursamayabilirim Aci ceksem de 10 masum insanin serbest birakilmasini saglarsam bu benim dilegim olur Sun Fuqie utanc icinde onun huzurundan cekildi Bu arada imparatorluk habercisi Cui nin eylemlerini dogrulamak icin Qing Vilayetine ulastiginda idam cezasina carptirilan mahkumlarin hicbir itirazi olmadi ve imparatorluk habercisine Cui nin dogru karar verdigini ve olmeyi hak ettiklerini soylediler Daha sonra Cui nufus sayimi bakan yardimcisi olarak gorev yaparken Imparator Taizong a bir dizi harcamayi 1 000 den fazla kalem rapor ettigi bir zaman vardi ve bunlari yaninda kitaplari olmadan okudu Imparator Taizong bu durumu tuhaf ve inanilmaz bulmus ve hukumetin inceleme burosunun baskan yardimcisi a defterleri getirtmis ve ardindan Cui nin harcamalarini yeniden anlatmasini istemistir Cui nin sozlu raporunun hatasiz ve dogru oldugu ortaya cikti ve Imparator Taizong bundan etkilendi Ayni donemde imparatorluk bilgini Wang Xuandu 王玄度 Konfucyus klasikleri Tarih Klasigi ve Odes Klasigi icin Han hanedani bilginleri ve in yorumlarini onaylamadigi yorumlar yazmisti Wang daha sonra Kong ve Zheng in yorumlarini resmi yorumlar olarak kendi yorumlariyla degistirmek icin imparatorluktan onay istedi Imparator Taizong bir grup alimi huzurunda tartismak uzere topladi ve Wang yetenekli bir tartismaci oldugu icin alimlerin hepsi onu curutemedi Sonuc olarak resmi Wang in tefsirlerinin resmi olarak ilan edilmesini ise Kong ve Zheng in tefsirleri ile birlikte ele alinmasini talep etti Ancak Cui Wang in yorumlarini guvenilmez yorumlara dayandigini dusunerek onaylamadi ve bu nedenle Xu ve Li Xiaogong un onerilerini reddeden bir yazi kaleme aldi Imparator Taizong Cui ile ayni fikirde olarak Wang in yorumlarini reddetti 642 yilinda Cui imparatorluk gorevlisi yapildi O donemde adalet bakanligi ihanet eden kisilerin kardeslerine verilen cezanin resmi gorevlerden uzaklastirmadan olume kadar yukseltilmesi icin bir teklif sunmustu Imparator Taizong onemli yetkililerine bu konuyu tartistirdi ve ve cezalarin artirilmasindan yanayken Tang Jian 唐儉 ve Du Chuke 杜楚客 karsi cikti Diger yetkililerin cogu Han Cao Wei ve Jin hanedanligi da dahil olmak uzere gecmis hanedanliklarda vatana ihanetin cezasinin uc klanin babanin klani annenin klani ve esin klani katledilmesi olduguna isaret ederek cezalarin artirilmasini destekledi Cui daha da eski zamanlarda Konfucyus doktrini tarafindan ideal kabul edilen zamanlarda insanlarin ailelerinin yanlis davranislari nedeniyle cezalandirilmadigini ve ihanetin cezasinin zaten ogullarin olumunu icerdigini ihanet eden bireylerin kendi cocuklarini onemsemiyorsa kardeslerini de onemsemeyecegini belirterek karsi cikti Imparator Taizong da ayni fikirdeydi ve cezanin artirilmasi onerisini reddetti 643 yilinda Imparator Taizong un ogullari Veliaht Prens ve Wei Prensi arasinda yasanan ve Li Chengqian in babasinin yerine Li Tai yi gecirecegi korkusuyla babasini devirmek icin komplo kurmasina neden olan buyuk catismanin ardindan Cui Li Tai nin veliaht prens yapilmasi icin gizli bir dilekce sundu Imparator Taizong biraz dusundukten sonra Li Chengqian in dususunden Li Tai nin entrikalarini sorumlu tutarak hem Li Chengqian i hem de Li Tai yi gorevden aldi ve Cui Li Tai nin veliaht prens olmasini istedigi icin Imparator Taizong un ofkesini uzerine cekti ve saray malzemeleri bakan yardimciligi gorevine indirildi Daha sonra gorevi nufus sayimi bakan yardimcisi olarak degistirildi Imparator Taizong un 644 yilinda Goguryeo ya karsi duzenledigi seferin hazirliklari sirasinda imparatorluk tapinaklari bakani Wei Ting 韋挺 Bohai Denizi uzerinden askeri malzeme sevkiyatindan sorumlu kilindi ve Cui ona yardimci oldu Cui ayrica Henan bolgesinde askeri malzeme sevkiyatindan da sorumluydu Cui uzak vilayetlerden gelen malzemelerin zamaninda ulasmayacagina inanarak sorumlu oldugu bolgede vergi olarak toplanan yiyeceklere el koyma ve bunlari birlikler icin yiyecek malzemesi olarak gonderme girisiminde bulundu Ancak 645 baharinda sefer sirasinda Wei birliklere yeterince hizli erzak ulastirmamakla suclandi ve halktan biri statusune indirildi Cui ise zorunlu askerlikten kacan iscilerin sorunlariyla yeterince ilgilenmemekle suclandi ve gorevinden alindi Goguryeo seferinin sona ermesinden sonra Imparator Taizong cepheden Zhongshan a 中山 modern Baoding dondugunde Cui yi imparatorluk hizmetine geri dondurdu ve onu hukumetin yasama burosunun basina yardimci yapti Kisa sure sonra da adalet bakani vekili oldu Daha sonra Imparator Taizong yazlik sarayi Cuiwei Sarayi ni 翠微宮 ziyaret edecegi zaman Cui Imparator Taizong un Chang an dan uzak kalmasini istemedigi icin ona ustu kapali bir sekilde bunu yapmamasini tavsiye eden bir siir sundu ve Imparator Taizong onun ustu kapali tavsiyesini kabul etmese de takdir etti 648 yilinda Cui yasama burosunun baskan yardimcisi Zhongshu Shilang 中書侍郎 olarak atandi bu tipik olarak bir sansolye icin bir gorev olarak kabul edilmez ancak Imparator Taizong ona Canzhi Jiwu 參知機務 ek unvanini vererek onu fiili bir sansolye haline getirdi Imparator Taizong sik sik onun tavsiyelerini dinliyordu ve bu durum diger sansolye in kiskancligina neden oldu Bu sirada sikayetlerini dile getirmek icin sarayin kapisina gelen bir kisi oldu ve Cui bu sikayeti Imparator Taizong a bildirmedi Imparator Taizong bunu ilgili olaylari imparatordan saklamak olarak gordu ve onu surgun etti Daha sonra genel bir affin ardindan surgunden donmesine izin verildi Imparator Gaozong un donemindeImparator Taizong un 649 da olumunden sonra oglu Imparator Gaozong Cui yi Jian Eyaletinin 簡州 kabaca modern Ziyang Sichuan valisi yapti Cui kisa sure sonra oldu Notlar a b Neither Cui s birth year or death year is established in historical accounts but he was recorded to have died early in the Yonghui era 650 655 of s reign which implies that he died in 650 or 651 He was also recorded to have been in his 60s when he died thus he should have been born in the 580s See vol 74 1 and vol 99 The traditional histories implied that Chu informed this to Emperor Taizong but did not state outright that Chu did The New Book of Tang gave a different place of exile for him Lian Prefecture 連州 roughly modern Qingyuan Guangdong Kaynaklar vol 74 vol 99 Zizhi Tongjian vols 196 197 198