Custoza Muharebesi 24 Haziran 1866 tarihinde İtalya'nın birleşme sürecinde Üçüncü İtalyan Bağımsızlık Savaşı sırasında gerçekleşmiştir.
Custoza Muharebesi (1866) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Üçüncü İtalyan Bağımsızlık Savaşı | |||||||
13. Avusturya Uhlan Alayı'nın hücumu. | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
İtalya | Avusturya | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Alfonso La Marmora | | ||||||
Güçler | |||||||
120,000, | 80.000 46 top | ||||||
Kayıplar | |||||||
720 ölü 3,112 yaralı 4,315 esir 6 ele geçirilmiş top Toplam: 8,147 zayiat | 960 ölü 3,690 yaralı 1,000 esir Toplam: 5,650 zayiat |
Habsburg Arşidükü 'in komuta ettiği Venedik Ordusu'nun da katıldığı Avusturya İmparatorluk ordusu, Alfonso Ferrero La Marmora ve komutasındaki İtalyan ordusunu yenilgiye uğrattı.
Arka plan
Haziran 1866'da Prusya Krallığı Avusturya İmparatorluğu'na savaş ilan etti. Yeni kurulan İtalya Krallığı bu fırsatı değerlendirmeye karar verdi. Venedik'i ilhak etmek ve böylece İtalyan Yarımadası'nı birleştirmek amacıyla Prusya ile ittifak yaptı. İtalyanlar hızlıca, Venedik'i savunan Avusturya kuvvetinin iki katı büyüklüğünde, bir askeri güç oluşturdular.
Savaş düzeni
Avusturya Güney Ordusu (Mareşal Arşidük Albrecht)
- V. Kolordu (General )
- Moering, Piret Tugayları
- VII. Kolordu (General )
- Töply Scudier, Welsersheimb Tugayları
- IX. Kolordu (General )
- Kirchsberg Böck, Weckbecker Tugayları
- İhtiyat Tümeni (General Friedrich Rupprecht)
- Muharip iki tugay
- Süvari tümeni (General Ludwig Freiherr von Pulz)
İtalyan Mincio Ordusu (General Alfonso Ferrero La Marmora)
- I. Kolordu (General )
- 1, 2, 3. ve 5. Tümen
- III. Kolordu (General )
- 7, 8, 9. ve 16. Tümen ve bundan müstakil bir Süvari Tümeni
Savaş
Mayıs ayının dördüncü haftasında İtalyanlar kuvvetlerini böldüler: Alfonso Ferrero La Marmora tarafından yönetilen ve II. Vittorio Emanuele'nin eşlik ettiği 11 tümen gücündeki Mincio Ordusu ve tarafından yönetilen 5 tümen gücündeki Po Ordusu. Avusturyalılar, iç hatların avantajını ve Dörtgen kalelerinin sağladığı korumayı kullanarak Mincio Ordusu'na karşı yoğunlaştı ve Po Ordusu'na karşı bir ön cephe kuvveti bıraktı.
Emanuele'nin kuvvetleri (Trentino) bölgesine ilerlerken, La Marmora'nın kuvvetleri de 'ni geçerek Venedik'i işgal edecekti. Bu arada Habsburg Arşidükü komutasındaki Avusturya kuvvetleri, İtalyanların arkasından ilerleyerek onları arkadan vurmak ve böylece katletmek amacıyla Verona'dan batıya, İtalyanların kuzeyine doğru yürüyüşe geçtiler. La Marmora, 24 Haziran 1866'nın başında cephesinin yönünü değiştirerek Avusturyalıların saldırı için fırlatma noktası olarak kullanmaya çalıştıkları tepelere doğru ilerledi. Bir kuşatma muharebesi yerine, iki kuvvet kafa kafaya çarpıştı ve her iki karargâh da Villafranca yakınlarındaki tepelerde neler olduğunu anlamaya çalıştı.
Avusturya'ya ait bir süvari tümeni sabah 7'de emir almadan İtalyan I. Kolordusu'na saldırdı. Saldırı etkisiz olmasına ve Avusturya süvarilerini yıpratmasına rağmen, İtalyanlarda bir panik havası yarattı ve muharebede savunma pozisyonu alan üç İtalyan tümenini hareketsiz hale getirdi. Sabah saatlerinde Rodic'in V. Kolordusu ile Durando'nun I. Kolordusu arasında Oliosi, San Rocco, Custoza ve San Giorgio'da münferit çatışmalar yaşandı. Şiddetli çatışmalardan sonra Cerale'nin tümeni Oliosi'den atıldı ve Mincio'ya kaçtı. Sirtori'nin tümeni Monte Vento'da Rodic'in diğer birlikleri tarafından engellendi ve sabah 8:00'de şiddetli süngü saldırılarıyla geri püskürtüldü. Ancak saat 8:30'da Avusturya hattında gedikler açılmaya başlamıştı. Brignone'nin tümeni, General Hartung'un IX. Kolordusu ile çarpıştıktan sonra Custoza yakınlarındaki Belvedere Tepesi'ni ele geçirmişti. Saat 9:00'da General Hartung, Brignone'nin tümenini yerinden oynatmak için Monte
Croce'ye saldırılar düzenlemeye başladı ama saat 10:00'da Avusturyalılar tükenmiş görünüyordu. Ancak İtalyanlar, Brignone'nin kuvvetlerini takviye etmemişlerdi. I. Amadeo, bir karşı saldırıya öncülük etti ve Brignone, kuvvetleriyle mevziyi terk etmek zorunda kaldı.
La Marmora daha sonra Cugia ve Govone tümenlerine Brignone'yi rahatlatmak için tepelere çıkma emri verdi. Bu, Böck ve Scudier'in Avusturyalı tugaylarını Custoza'dan çıkmaya zorladı. Scudier daha sonra sahadan çekilerek Avusturya hattında bir boşluk daha açtı. İtalyan solunda Sirtori, Cerale'nin kaçışından sonra cephesini stabilize etmeyi başarmıştı. Muharebenin bu noktasında her iki taraf da kaybedilmiş bir savaşla karşı karşıya olduklarını düşünüyordu. Saat 13:00'e doğru La Marmora muharebenin kaybedildiğine karar vererek ve köprübaşlarını güvence altına almak isteyerek geri çekilme emri verdi. La Marmora'nın haberi olmadan, Govone'nin tümeni VII Kolorduyu geri püskürtmüş ve Belvedere Tepesini ele geçirmişti. Rodic öğleden sonra saat 2'de Monte Vento ve Santa Lucia'ya bir saldırı başlattı. Sirtori'nin tümeni yol verince, İtalyan hattında Avusturyalıların yararlanacağı bir delik açıldı. Sonunda Avusturya hattını yarabildiğini düşünen Govone, bir anda kendini Custoza yakınlarında, bir kanadında Rodic ve Monzambano'daki köprüye doğru ilerleyen bir Avusturya tugayı ile izole edilmiş halde buldu. Bu noktada, emir almadan iki Avusturya yedek tugayını savaşa sokan Maroicic tarafından diğer kanadından saldırıya uğradı. Aynı zamanda Hartung'un Kolordusu'na savaşı yeniden başlatma emri verildi. Cugia tümenini püskürttüler ve daha önce ele geçirmeyi başaramadıkları Monte Torre'nin tepesinde altı top ve çok sayıda esir ele geçirdiler. Avusturya'ya ait 40 topun bombardımanından sonra, saat 17:00'de İtalyanlar Maroicic tarafından Custoza'dan çıkarıldı.
Sonuç
Avusturyalılar hem stratejik hem de taktiksel olarak zafer kazanmıştı. İtalyanlar Mincio'yu geçerek Veneto'dan geri püskürtüldü. Ancak bu kesin bir yenilgi değildi. İtalyanları kesin bir yenilgiye uğratmak için Albrecht'in kuvvetlerinin güneybatıya ilerleyerek Mincio üzerindeki köprüleri ele geçirmesi gerekiyordu (İtalyanlar bu köprüleri tahkim etmeyi ihmal etmişlerdi). Böyle bir takip, iki İtalyan kolordusunun dağılmış kalıntılarını nehrin doğu kıyısında kıstıracak ve Albrecht'in İtalya Krallığı'nı bizzat işgal etmesini sağlayacaktı.
Albrecht bunun yerine, Avusturyalıların çok yorgun olduğunu ve Avusturya süvarilerinin sabahki anlamsız saldırılarla hırpalandığını düşündüğü için takip emri vermedi. Böylece morali bozulmuş Mincio Ordusu'nu yok etme fırsatını heba etmiş oldu. 26 Haziran 1866'da Albrecht karargâhını tekrar Verona'ya taşıdı, çünkü Lombardiya'daki bir Avusturya işgaline Fransızların vereceği olası bir cevaptan endişe ediyordu. Endişelenmemeliydi: İmparator bile Albrecht'e tüm siyasi mülahazaları göz ardı etmesini tavsiye etmişti.
Königgrätz'daki (3 Temmuz) kayıplarından sonra Avusturyalılar, Viyana'yı korumak için Güney Ordusu'ndan bir kolorduyu Avusturya'ya nakletmek zorunda kaldılar ve Veneto'daki kuvvetlerini zayıflattılar. Ancak İtalyanlar saldırılarına ancak Temmuz ortasında yeniden başladılar. Cialdini, Po'yu geçti ve Rovigo (11 Temmuz), Padua (12 Temmuz), Treviso (14 Temmuz), San Donà di Piave (18 Temmuz), Valdobbiadene ve Oderzo (20 Temmuz), Vicenza (21 Temmuz) ve son olarak Friuli'deki Udine'yi (22 Temmuz) işgal etti. Bu arada Garibaldi'nin gönüllüleri Brescia'dan Trento'ya doğru ilerlemiş (bkz. Trentino'nun İşgali) ve 21 Temmuz'daki savaşında zafer kazanmışlardı.
Custoza'daki zafere ve İtalyanların 'daki yenilgisine rağmen, Königgrätz nedeniyle Avusturyalılar Prusyalılara teslim olmak zorunda kaldılar ve Veneto'yu bırakmak zorunda kaldılar.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dipnot
- ^ Albrecht Friedrich von Österreich: Erster offizieller Bericht über die Schlacht bei Custozza am 24. Juni 1866, in: Österreichische Militärische Zeitschrift, Jahrgang 1866, Nr. 2. Alberto Pollio: Custoza (1866). Stab. Poligr. per l' Amministrazione della Guerra, Rom 1923.
- ^ Seewald, Berthold (25 Mayıs 2020). "Custozza-Schlacht 1866: Der letzte große Triumph Österreichs über Italien". Die Welt. 25 Ocak 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ The II Corps, with its 6th, 10th and 19th Divisions, did not engage in the battle. Wavro pp. 96-116
- ^ Wawro, pp. 100-103.
- ^ Wawro, pp. 104-107.
- ^ Wawro, pp. 107-109.
- ^ Wawro, pp. 109-111.
- ^ Wawro, pp. 111-112.
- ^ Wawro, pp. 114-116.
- ^ Wawro, pp. 116-120.
Alıntı
- . clash-of-steel.co.uk. 2012. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2012.
- Encyclopædia Britannica: Second Battle of Custoza
- Geoffrey Wawro, The Austro-Prussian War. Austria's war with Prussia and Italy in 1866 (New York 2007)
Daha fazla bilgi
- Friedrich Engels. , The Manchester Guardian, No. 6197, June 28, 1866. A contemporary news paper article.
- Clawed by the Austrian Eagle at the Battle of Custoza, Robert Heege, Warfare History Network, 14 Jan 2020
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Custoza Muharebesi 24 Haziran 1866 tarihinde Italya nin birlesme surecinde Ucuncu Italyan Bagimsizlik Savasi sirasinda gerceklesmistir Custoza Muharebesi 1866 Ucuncu Italyan Bagimsizlik Savasi13 Avusturya Uhlan Alayi nin hucumu Tarih24 Haziran 1866 25 gun Bolge VenedikSonucAvusturya zaferiTaraflarItalyaAvusturyaKomutanlar ve liderlerAlfonso La MarmoraGucler120 000 80 000 46 topKayiplar720 olu 3 112 yarali 4 315 esir 6 ele gecirilmis top Toplam 8 147 zayiat960 olu 3 690 yarali 1 000 esir Toplam 5 650 zayiat Habsburg Arsiduku in komuta ettigi Venedik Ordusu nun da katildigi Avusturya Imparatorluk ordusu Alfonso Ferrero La Marmora ve komutasindaki Italyan ordusunu yenilgiye ugratti Arka planHaziran 1866 da Prusya Kralligi Avusturya Imparatorlugu na savas ilan etti Yeni kurulan Italya Kralligi bu firsati degerlendirmeye karar verdi Venedik i ilhak etmek ve boylece Italyan Yarimadasi ni birlestirmek amaciyla Prusya ile ittifak yapti Italyanlar hizlica Venedik i savunan Avusturya kuvvetinin iki kati buyuklugunde bir askeri guc olusturdular Savas duzeniAvusturya Guney Ordusu Maresal Arsiduk Albrecht V Kolordu General Moering Piret Tugaylari dd VII Kolordu General Toply Scudier Welsersheimb Tugaylari dd IX Kolordu General Kirchsberg Bock Weckbecker Tugaylari dd Ihtiyat Tumeni General Friedrich Rupprecht Muharip iki tugay dd Suvari tumeni General Ludwig Freiherr von Pulz Italyan Mincio Ordusu General Alfonso Ferrero La Marmora I Kolordu General 1 2 3 ve 5 Tumen dd III Kolordu General 7 8 9 ve 16 Tumen ve bundan mustakil bir Suvari Tumeni dd SavasMayis ayinin dorduncu haftasinda Italyanlar kuvvetlerini bolduler Alfonso Ferrero La Marmora tarafindan yonetilen ve II Vittorio Emanuele nin eslik ettigi 11 tumen gucundeki Mincio Ordusu ve tarafindan yonetilen 5 tumen gucundeki Po Ordusu Avusturyalilar ic hatlarin avantajini ve Dortgen kalelerinin sagladigi korumayi kullanarak Mincio Ordusu na karsi yogunlasti ve Po Ordusu na karsi bir on cephe kuvveti birakti Emanuele nin kuvvetleri Trentino bolgesine ilerlerken La Marmora nin kuvvetleri de ni gecerek Venedik i isgal edecekti Bu arada Habsburg Arsiduku komutasindaki Avusturya kuvvetleri Italyanlarin arkasindan ilerleyerek onlari arkadan vurmak ve boylece katletmek amaciyla Verona dan batiya Italyanlarin kuzeyine dogru yuruyuse gectiler La Marmora 24 Haziran 1866 nin basinda cephesinin yonunu degistirerek Avusturyalilarin saldiri icin firlatma noktasi olarak kullanmaya calistiklari tepelere dogru ilerledi Bir kusatma muharebesi yerine iki kuvvet kafa kafaya carpisti ve her iki karargah da Villafranca yakinlarindaki tepelerde neler oldugunu anlamaya calisti Avusturya ya ait bir suvari tumeni sabah 7 de emir almadan Italyan I Kolordusu na saldirdi Saldiri etkisiz olmasina ve Avusturya suvarilerini yipratmasina ragmen Italyanlarda bir panik havasi yaratti ve muharebede savunma pozisyonu alan uc Italyan tumenini hareketsiz hale getirdi Sabah saatlerinde Rodic in V Kolordusu ile Durando nun I Kolordusu arasinda Oliosi San Rocco Custoza ve San Giorgio da munferit catismalar yasandi Siddetli catismalardan sonra Cerale nin tumeni Oliosi den atildi ve Mincio ya kacti Sirtori nin tumeni Monte Vento da Rodic in diger birlikleri tarafindan engellendi ve sabah 8 00 de siddetli sungu saldirilariyla geri puskurtuldu Ancak saat 8 30 da Avusturya hattinda gedikler acilmaya baslamisti Brignone nin tumeni General Hartung un IX Kolordusu ile carpistiktan sonra Custoza yakinlarindaki Belvedere Tepesi ni ele gecirmisti Saat 9 00 da General Hartung Brignone nin tumenini yerinden oynatmak icin Monte Prens Amadeo Custoza da yaralandigi sirada 1870 nin perspektifinden Croce ye saldirilar duzenlemeye basladi ama saat 10 00 da Avusturyalilar tukenmis gorunuyordu Ancak Italyanlar Brignone nin kuvvetlerini takviye etmemislerdi I Amadeo bir karsi saldiriya onculuk etti ve Brignone kuvvetleriyle mevziyi terk etmek zorunda kaldi La Marmora daha sonra Cugia ve Govone tumenlerine Brignone yi rahatlatmak icin tepelere cikma emri verdi Bu Bock ve Scudier in Avusturyali tugaylarini Custoza dan cikmaya zorladi Scudier daha sonra sahadan cekilerek Avusturya hattinda bir bosluk daha acti Italyan solunda Sirtori Cerale nin kacisindan sonra cephesini stabilize etmeyi basarmisti Muharebenin bu noktasinda her iki taraf da kaybedilmis bir savasla karsi karsiya olduklarini dusunuyordu Saat 13 00 e dogru La Marmora muharebenin kaybedildigine karar vererek ve koprubaslarini guvence altina almak isteyerek geri cekilme emri verdi La Marmora nin haberi olmadan Govone nin tumeni VII Kolorduyu geri puskurtmus ve Belvedere Tepesini ele gecirmisti Rodic ogleden sonra saat 2 de Monte Vento ve Santa Lucia ya bir saldiri baslatti Sirtori nin tumeni yol verince Italyan hattinda Avusturyalilarin yararlanacagi bir delik acildi Sonunda Avusturya hattini yarabildigini dusunen Govone bir anda kendini Custoza yakinlarinda bir kanadinda Rodic ve Monzambano daki kopruye dogru ilerleyen bir Avusturya tugayi ile izole edilmis halde buldu Bu noktada emir almadan iki Avusturya yedek tugayini savasa sokan Maroicic tarafindan diger kanadindan saldiriya ugradi Ayni zamanda Hartung un Kolordusu na savasi yeniden baslatma emri verildi Cugia tumenini puskurttuler ve daha once ele gecirmeyi basaramadiklari Monte Torre nin tepesinde alti top ve cok sayida esir ele gecirdiler Avusturya ya ait 40 topun bombardimanindan sonra saat 17 00 de Italyanlar Maroicic tarafindan Custoza dan cikarildi SonucAvusturyalilar hem stratejik hem de taktiksel olarak zafer kazanmisti Italyanlar Mincio yu gecerek Veneto dan geri puskurtuldu Ancak bu kesin bir yenilgi degildi Italyanlari kesin bir yenilgiye ugratmak icin Albrecht in kuvvetlerinin guneybatiya ilerleyerek Mincio uzerindeki kopruleri ele gecirmesi gerekiyordu Italyanlar bu kopruleri tahkim etmeyi ihmal etmislerdi Boyle bir takip iki Italyan kolordusunun dagilmis kalintilarini nehrin dogu kiyisinda kistiracak ve Albrecht in Italya Kralligi ni bizzat isgal etmesini saglayacakti Albrecht bunun yerine Avusturyalilarin cok yorgun oldugunu ve Avusturya suvarilerinin sabahki anlamsiz saldirilarla hirpalandigini dusundugu icin takip emri vermedi Boylece morali bozulmus Mincio Ordusu nu yok etme firsatini heba etmis oldu 26 Haziran 1866 da Albrecht karargahini tekrar Verona ya tasidi cunku Lombardiya daki bir Avusturya isgaline Fransizlarin verecegi olasi bir cevaptan endise ediyordu Endiselenmemeliydi Imparator bile Albrecht e tum siyasi mulahazalari goz ardi etmesini tavsiye etmisti Koniggratz daki 3 Temmuz kayiplarindan sonra Avusturyalilar Viyana yi korumak icin Guney Ordusu ndan bir kolorduyu Avusturya ya nakletmek zorunda kaldilar ve Veneto daki kuvvetlerini zayiflattilar Ancak Italyanlar saldirilarina ancak Temmuz ortasinda yeniden basladilar Cialdini Po yu gecti ve Rovigo 11 Temmuz Padua 12 Temmuz Treviso 14 Temmuz San Dona di Piave 18 Temmuz Valdobbiadene ve Oderzo 20 Temmuz Vicenza 21 Temmuz ve son olarak Friuli deki Udine yi 22 Temmuz isgal etti Bu arada Garibaldi nin gonulluleri Brescia dan Trento ya dogru ilerlemis bkz Trentino nun Isgali ve 21 Temmuz daki savasinda zafer kazanmislardi Custoza daki zafere ve Italyanlarin daki yenilgisine ragmen Koniggratz nedeniyle Avusturyalilar Prusyalilara teslim olmak zorunda kaldilar ve Veneto yu birakmak zorunda kaldilar Ayrica bakinizKaynakcaDipnot Albrecht Friedrich von Osterreich Erster offizieller Bericht uber die Schlacht bei Custozza am 24 Juni 1866 in Osterreichische Militarische Zeitschrift Jahrgang 1866 Nr 2 Alberto Pollio Custoza 1866 Stab Poligr per l Amministrazione della Guerra Rom 1923 Seewald Berthold 25 Mayis 2020 Custozza Schlacht 1866 Der letzte grosse Triumph Osterreichs uber Italien Die Welt 25 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 The II Corps with its 6th 10th and 19th Divisions did not engage in the battle Wavro pp 96 116 Wawro pp 100 103 Wawro pp 104 107 Wawro pp 107 109 Wawro pp 109 111 Wawro pp 111 112 Wawro pp 114 116 Wawro pp 116 120 Alinti clash of steel co uk 2012 6 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Temmuz 2012 Encyclopaedia Britannica Second Battle of Custoza Geoffrey Wawro The Austro Prussian War Austria s war with Prussia and Italy in 1866 New York 2007 Daha fazla bilgi Friedrich Engels The Manchester Guardian No 6197 June 28 1866 A contemporary news paper article Clawed by the Austrian Eagle at the Battle of Custoza Robert Heege Warfare History Network 14 Jan 2020