Taçkapı ya da anıtsal kapı, anıtsal binalarda cephelerin en süslü kısmını meydana getiren büyük ve gösterişli kapılardır. Bu tip düzenlemelerinin en erken örnekleri Eski Anadolu, Ege ve Mezopotamya mimarlıklarının kale, tapınak ve saraylarında görülür. Erken çağlara ait kapı düzenlemelerinde koruyucu bekçi simgesi olarak genellikle aslan heykelleri kullanılmıştır.
Orta Çağ Avrupa mimarlığında Gotik katedrallerin teslisi simgeleyen üç yüzlü kapıları, sivri kemerleri ve figürlü kabartmalarla süslenmiş cümle kapısı niteliğindedir.
İslam mimarlığında cümle kapısı geleneği; Karahanlı mimarisinde belli bir şema ile düzenlenmiş; Mâverâünnehir ve İran’da Büyük Selçuklu, Harezmşahlar ve Timurlu mimarilerinde sürdürülmüştür. Anadolu Türk mimarlığında genellikle 12.-14. yüzyıl yapılarında taçkapı terimi, Osmanlı yapılarında cümle kapısı terimi kullanılmaktadır.
Tasavvuftaki anlamı
Tasavvufta tekke kapıları için kullanılır. Bu kapının her iki kanadından birer zincir ortada düğümlenir. İçeri girmek ve nefsini terbiye etmek isteyen kişi bu bel hizasındaki zincirin üzerinden geçemez, altından geçmek için ise eğilmek zorundadır. Nefsi terbiye etmenin ilk şartı olarak kibir ve dik başlılığın terkini anlatan bir ritüel bu şekilde daha dergaha ayak basarken başlamış olur.[]
Galeri
- Hattuşaş'ın Aslanlı Kapısı
- Gotik bir yapı olan Chartres Katedrali'nin ana kapısı
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tackapi ya da anitsal kapi anitsal binalarda cephelerin en suslu kismini meydana getiren buyuk ve gosterisli kapilardir Bu tip duzenlemelerinin en erken ornekleri Eski Anadolu Ege ve Mezopotamya mimarliklarinin kale tapinak ve saraylarinda gorulur Erken caglara ait kapi duzenlemelerinde koruyucu bekci simgesi olarak genellikle aslan heykelleri kullanilmistir Karaman Hatuniye Medresesi Cumle Kapisi Orta Cag Avrupa mimarliginda Gotik katedrallerin teslisi simgeleyen uc yuzlu kapilari sivri kemerleri ve figurlu kabartmalarla suslenmis cumle kapisi niteligindedir Islam mimarliginda cumle kapisi gelenegi Karahanli mimarisinde belli bir sema ile duzenlenmis Maveraunnehir ve Iran da Buyuk Selcuklu Harezmsahlar ve Timurlu mimarilerinde surdurulmustur Anadolu Turk mimarliginda genellikle 12 14 yuzyil yapilarinda tackapi terimi Osmanli yapilarinda cumle kapisi terimi kullanilmaktadir Tasavvuftaki anlamiTasavvufta tekke kapilari icin kullanilir Bu kapinin her iki kanadindan birer zincir ortada dugumlenir Iceri girmek ve nefsini terbiye etmek isteyen kisi bu bel hizasindaki zincirin uzerinden gecemez altindan gecmek icin ise egilmek zorundadir Nefsi terbiye etmenin ilk sarti olarak kibir ve dik basliligin terkini anlatan bir rituel bu sekilde daha dergaha ayak basarken baslamis olur kaynak belirtilmeli GaleriHattusas in Aslanli Kapisi Gotik bir yapi olan Chartres Katedrali nin ana kapisiKaynakca a b Odekan Ayla 1993 Islam Ansiklopedisi 13 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Haziran 2020