Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bir disk gökadasının dönüş eğrisi (hız eğrisi olarak da adlandırılır), gökadadaki görünür yıldızlar veya gazın yörünge hızlarının, galaktik merkezden radyal mesafelerine göre oluşturulan bir grafiğidir. Sıklıkla grafiksel bir çizim şeklinde oluşturulur. Bir sarmal gökadanın her iki tarafından gözlemlenen veriler genellikle asimetriktir, böylece eğriyi oluşturmak için her iki taraftaki verilerin ortalaması alınır. Gözlemlenen deneysel eğriler ile bir gökadada gözlemlenen maddeye kütleçekim teorisi uygulanarak türetilen bir eğri arasında önemli bir tutarsızlık vardır. Karanlık maddeyi içeren teoriler, bu çelişkiyi açıklamak için öne sürülen ana çözümlerdir.
Gökadaların/yıldızların dönüş/yörünge hızları, kütlelerinin çoğunu merkezde bulunduran yıldızlar/gezegenler ve gezegenler/uydular gibi diğer yörünge sistemlerinde bulunan kurallara uymaz. Yıldızlar, gökadaların merkezi etrafında geniş bir mesafe aralığında eşit veya artan hızda dönerler. Buna karşılık, gezegen sistemlerindeki gezegenlerin ve gezegenlerin yörüngesindeki uyduların yörünge hızları, (Kepler'in üçüncü yasasına) göre yoğun merkezi bölgeden uzaklaştıkça azalır. Bu, bu sistemler içindeki kütle dağılımlarını yansıtır. Gökadaların yaydıkları ışığa dayalı olarak yapılan kütle tahminleri, hız gözlemlerini açıklamak için çok yetersizdir.
Gökada dönüş problemi, gözlemlenen gökada dönüş eğrileri ile teorik tahmin arasındaki tutarsızlıktır ve gözlemlenen parlak malzeme ile ilişkili olan merkezi olarak baskın bir kütle varsayılır. Gökadaların kütle profilleri, yıldızların sarmal gökadalar içindeki dağılımından ve yıldız disklerindeki kütle-ışık oranlarından hesaplandığında, gözlemlenen dönüş eğrilerinden ve kütleçekim yasasından türetilen kütlelerle uyuşmazlar. Bu muammanın çözümü, görünmeyen bir karanlık maddenin var olduğunu varsaymak ve gökada merkezinden halesine doğru dağılımını kabul etmektir.
Karanlık madde, dönüş sorununun en çok kabul gören açıklaması olsa da, farklı derecelerde başarı gösteren başka öneriler de sunulmuştur. Muhtemel alternatifler arasında en dikkat çekici olan, kütleçekim yasalarını değiştirmeyi içeren (MOND).
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Corbelli, E.; Salucci, P. (2000). "The extended rotation curve and the dark matter halo of M33". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 311 (2): 441-447. arXiv:astro-ph/9909252 $2. Bibcode:2000MNRAS.311..441C. doi:10.1046/j.1365-8711.2000.03075.x.
- ^ Sarmal gökadalardaki kütle tutarsızlığının büyük kütleli ve geniş bir karanlık bileşen aracılığıyla açıklanması ilk olarak A. Bosma tarafından bir doktora tezinde ortaya atılmıştır, bkz.
- Bosma, A. (1978). The Distribution and Kinematics of Neutral Hydrogen in Spiral Galaxies of Various Morphological Types (PhD). Rijksuniversiteit Groningen. 14 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2016 – NASA/IPAC Extragalactic Database vasıtasıyla.
- Rubin, V.; Thonnard, N.; Ford, W. K. Jr. (1980). "Rotational Properties of 21 Sc Galaxies With a Large Range of Luminosities and Radii from NGC 4605 (R=4kpc) to UGC 2885 (R=122kpc)". The Astrophysical Journal. 238: 471-487. Bibcode:1980ApJ...238..471R. doi:10.1086/158003.
- Begeman, K. G.; Broeils, A. H.; Sanders, R.H. (1991). "Extended Rotation Curves of Spiral Galaxies: Dark Haloes and Modified Dynamics". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 249 (3): 523-537. Bibcode:1991MNRAS.249..523B. doi:10.1093/mnras/249.3.523.
- ^ Hammond, Richard (1 Mayıs 2008). The Unknown Universe: The Origin of the Universe, Quantum Gravity, Wormholes, and Other Things Science Still Can't Explain. Franklin Lakes, NJ: Career Press.
- ^ Bosma, A. (1978). The Distribution and Kinematics of Neutral Hydrogen in Spiral Galaxies of Various Morphological Types (PhD). Rijksuniversiteit Groningen. 14 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2016 – NASA/IPAC Extragalactic Database vasıtasıyla.
- ^ Verilerin kapsamlı bir tartışması ve MOND'a uygunluğu için bkz. Milgrom, M. (2007). "The MOND Paradigm". arXiv:0801.3133 $2.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bir disk gokadasinin donus egrisi v r displaystyle v r hiz egrisi olarak da adlandirilir gokadadaki gorunur yildizlar veya gazin yorunge hizlarinin galaktik merkezden radyal mesafelerine gore olusturulan bir grafigidir Siklikla grafiksel bir cizim seklinde olusturulur Bir sarmal gokadanin her iki tarafindan gozlemlenen veriler genellikle asimetriktir boylece egriyi olusturmak icin her iki taraftaki verilerin ortalamasi alinir Gozlemlenen deneysel egriler ile bir gokadada gozlemlenen maddeye kutlecekim teorisi uygulanarak turetilen bir egri arasinda onemli bir tutarsizlik vardir Karanlik maddeyi iceren teoriler bu celiskiyi aciklamak icin one surulen ana cozumlerdir Sarmal gokada Messier 33 un donus egrisi hata cubuklari olan sari ve mavi noktalar ve gorunur maddenin dagilimindan gri cizgi tahmin edilen bir egri Iki egri arasindaki tutarsizlik gokadayi cevreleyen karanlik madde halesi eklenerek aciklanabilir source source source source source Solda Karanlik madde icermeyen simule edilmis bir gokada Sagda Karanlik madde ile beklenen duz donus egrisine sahip gokada Gokadalarin yildizlarin donus yorunge hizlari kutlelerinin cogunu merkezde bulunduran yildizlar gezegenler ve gezegenler uydular gibi diger yorunge sistemlerinde bulunan kurallara uymaz Yildizlar gokadalarin merkezi etrafinda genis bir mesafe araliginda esit veya artan hizda donerler Buna karsilik gezegen sistemlerindeki gezegenlerin ve gezegenlerin yorungesindeki uydularin yorunge hizlari Kepler in ucuncu yasasina gore yogun merkezi bolgeden uzaklastikca azalir Bu bu sistemler icindeki kutle dagilimlarini yansitir Gokadalarin yaydiklari isiga dayali olarak yapilan kutle tahminleri hiz gozlemlerini aciklamak icin cok yetersizdir Gokada donus problemi gozlemlenen gokada donus egrileri ile teorik tahmin arasindaki tutarsizliktir ve gozlemlenen parlak malzeme ile iliskili olan merkezi olarak baskin bir kutle varsayilir Gokadalarin kutle profilleri yildizlarin sarmal gokadalar icindeki dagilimindan ve yildiz disklerindeki kutle isik oranlarindan hesaplandiginda gozlemlenen donus egrilerinden ve kutlecekim yasasindan turetilen kutlelerle uyusmazlar Bu muammanin cozumu gorunmeyen bir karanlik maddenin var oldugunu varsaymak ve gokada merkezinden halesine dogru dagilimini kabul etmektir Karanlik madde donus sorununun en cok kabul goren aciklamasi olsa da farkli derecelerde basari gosteren baska oneriler de sunulmustur Muhtemel alternatifler arasinda en dikkat cekici olan kutlecekim yasalarini degistirmeyi iceren MOND Ayrica bakinizCozulememis fizik problemleri listesiKaynakca Corbelli E Salucci P 2000 The extended rotation curve and the dark matter halo of M33 Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 311 2 441 447 arXiv astro ph 9909252 2 Bibcode 2000MNRAS 311 441C doi 10 1046 j 1365 8711 2000 03075 x Sarmal gokadalardaki kutle tutarsizliginin buyuk kutleli ve genis bir karanlik bilesen araciligiyla aciklanmasi ilk olarak A Bosma tarafindan bir doktora tezinde ortaya atilmistir bkz Bosma A 1978 The Distribution and Kinematics of Neutral Hydrogen in Spiral Galaxies of Various Morphological Types PhD Rijksuniversiteit Groningen 14 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Aralik 2016 NASA IPAC Extragalactic Database vasitasiyla Ayrica bkz Rubin V Thonnard N Ford W K Jr 1980 Rotational Properties of 21 Sc Galaxies With a Large Range of Luminosities and Radii from NGC 4605 R 4kpc to UGC 2885 R 122kpc The Astrophysical Journal 238 471 487 Bibcode 1980ApJ 238 471R doi 10 1086 158003 Begeman K G Broeils A H Sanders R H 1991 Extended Rotation Curves of Spiral Galaxies Dark Haloes and Modified Dynamics Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 249 3 523 537 Bibcode 1991MNRAS 249 523B doi 10 1093 mnras 249 3 523 Hammond Richard 1 Mayis 2008 The Unknown Universe The Origin of the Universe Quantum Gravity Wormholes and Other Things Science Still Can t Explain Franklin Lakes NJ Career Press Bosma A 1978 The Distribution and Kinematics of Neutral Hydrogen in Spiral Galaxies of Various Morphological Types PhD Rijksuniversiteit Groningen 14 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Aralik 2016 NASA IPAC Extragalactic Database vasitasiyla Verilerin kapsamli bir tartismasi ve MOND a uygunlugu icin bkz Milgrom M 2007 The MOND Paradigm arXiv 0801 3133 2