Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dünya Doğayı Koruma Birliği veya tam adıyla Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (International Union for Conservation of Nature and Natural Resources, kısaca IUCN) doğal kaynakların korunması amacı ile kurulmuş uluslararası bir organizasyondur. Merkezi Gland, İsviçre'de bulunur. IUCN dünya çapında 160 ülkeden 1.400’ün üzerinde devlet kuruluşu ve sivil toplum örgütünü aynı çatı altında toplamaktadır.
IUCN’in kuruluş statüsü 1948’de Fransa’nın Fontainebleau şehrinde kabul edilmiştir. Daha sonra değişik aralıklarla yapılan Genel Kurul toplantılarında değiştirilen Statü, IUCN’in anayasası niteliğindedir. 2004 yılında düzenlenen IUCN Kongresi'nde statüde bazı değişiklikler yapılmıştır.
Birliğin un üç önemli dayanağı vardır: üye organizasyonları, 6 bilimsel komisyonu ve profesyonel sekreteryası.
Görevi
IUCN'in görevi, doğal hayatın bütünlüğünü ve çeşitliliğini korumak, doğal kaynakların adil ve ekolojik olarak sürdürülebir olmasını sağlamak ve bu konu hakkındada toplumları bilinçlendirmek amacıyla faaliyet göstermektir. Kuruluş, çevre ve doğanın korunması ve sürdürülebilir çevre yönetiminin sağlanmasına yönelik uluslararası çabaları organize etmekte, “clearinghouse” olarak işlev görerek, doğanın korunmasına yönelik politikaların geliştirilmesine katkıda bulunmaktadır.
IUCN, üye ülkelere çevre politikalarının oluşturulmasında danışmanlık hizmetleri vermesinin yanı sıra, doğal dünya mirası önerilerini değerlendirme, yeşil ekonomi, ekoturizm, kırmızı listede bulunan ve nesli tehlike altında bulunan türlerin durumunun gözlem altında tutulması gibi konularda hizmet vermektedir. IUCN ayrıca, iklim değişikliğinin etkilerinin önlenmesi, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının yaygınlaştırılması, doğal kaynaklı felaketlerin etkilerinin azaltılması ve biyoteknoloji konularında çalışmalar yapmaktadır.
Çevre alanında en önemli uluslararası uzman kuruluş olan IUCN, çevre sözleşmelerinin yanı sıra, doğal kaynakların yönetimi ve strateji belgelerinin hazırlanması sırasında diğer uluslararası kuruluşlara (BM bünyesindeki örgütler vb.) teknik destek verebilmekte; söz konusu belgelerin hazırlanmasında anahtar rol oynayabilmektedir.
IUCN üyeleri
IUCN hem devletleri hem de hükûmete ait olmayan kuruluşları birleştirir. IUCN’e ülkelerin yanı sıra, akademik çevreler ile sivil toplum kuruluşları da üye olabilmektedir. Bunlar hareket biçimini, küresel programını seçerler ve IUCN Dünya Korunma Kongresi'nde IUCN konseyini seçerler. Üye kuruluşlar kendi bölgesel ve yöresel organizyonlarını yaparlar.
Bu çerçevede, Türkiye’den Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın yanı sıra, TEMA Vakfı, Türkiye Tabiatını Koruma Derneği, Doğal Hayatı Koruma Vakfı ve Doğa Derneği de anılan kuruluşa üyedir. Öte yandan, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü IUCN’e “Government Agency” statüsü ile üyedir.
IUCN, Türkiye’nin de taraf olduğu BM Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi, BM Çölleşmeyle Mücadele Sözleşmesi, Nesli Tehlikede Olan Türler (CITES) Sözleşmesi ile Ramsar Sulak Alanlar Sözleşmesi Sekretaryaları ile ortak projeler geliştirmektedir.
Temel organlar
Kongre
IUCN’in en önemli organıdır. Dört yılda bir düzenlenmektedir. Kongre’de, IUCN’in genel politikaları belirlenmekte, hükûmetlerle ulusal/uluslararası kuruluşlara IUCN’in faaliyetleri çerçevesinde tavsiyelerde bulunulmakta, mali raporlar değerlendirilmekte, bir sonraki döneme ait mali program kabul edilmekte ve üyelerin katkı payları belirlenmektedir. Kongre tarihleri ve düzenleneceği yer Konsey tarafından karara bağlanmaktadır.
Konsey
Örgütün icra kanadıdır. IUCN Başkanı, Muhasip (treasurer), Komisyon Başkanları ve Bölgesel Konsey üyelerinden oluşmaktadır. 6-15 Eylül 2012 tarihleri arasında Jeju/Güney Kore’de 4. IUCN Kongresinde yapılan seçimlerde Zhang Xinsheng (Çin) IUCN Başkanı seçilmiştir. Konsey’in, Kongre kararları çerçevesinde politikaları yönlendirmek ve tamamlayıcı politikalara karar vermek, IUCN amaçlarına yönelik bildiri yayınlamak, Kongre’ye ve üyelere faaliyetlerle ilgili rapor vermek, bir sonraki yılın program ve bütçesini kabul etmek, Komisyonların faaliyetlerini gözden geçirmek, Genel Direktör’ü atamak gibi yetki ve sorumlulukları bulunmaktadır.
Ulusal ve bölgesel komiteler
IUCN üyeleri, bir ülke, bölge veya alt bölgede, işbirliğinin geliştirilmesine yönelik olarak, sadece IUCN üyelerinin katılımına açık Komiteler oluşturabilmektedir. Bu Komitelerin IUCN’den ayrı hukuki kimlikleri bulunabilmektedir.
Komisyonlar
IUCN’in kurumsal bilgi ve deneyimlerine ve amaçlarına hizmet etmek üzere oluşturulan gönüllü uzman ağlarıdır. Komisyonlar, Konsey’in önerisi doğrultusunda Kongre tarafından kurulmakta veya görevine son verilmektedir. Komisyon Başkanları, Kongre’ye faaliyetlerine ilişkin rapor sunmaktadır. IUCN bünyesinde Dünyanın doğal kaynaklarının durumununu değerlendiren ve Birliğe öneriler getiren altı komisyon vardır:
- Türlerin hayatta kalma komisyonu (Species Survival Commission (SSC) 3 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .): SSC türlerin korunmasındaki teknik konularda birliğe akıl verir ve soyu tükenme tehlikesi ile karşı karşıya olan türler için harekete geçer. IUCN Kırmızı Liste'ni hazırlar. Üye sayısı: 7000
- Koruma altındaki alanlar için Dünya Komisyonu (World Commission on Protected Areas (WCPA) 27 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .): WCPA dünya üzerindeki karasal ve denizsel koruma alanların kurulmasını ve efektif bir şekilde yönetilmesini sağlamaya çalışır. Üye sayısı: 1300
- Çevresel Kanun Komisyonu (Commission on Environmental Law (CEL) 3 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .): CEl yeni araçlar ve konseptler ile çevresel hukukun ilerlemesine ve devletlerin çevresel hukuku daha ciddiye almasını sağlamaya çalışır. Üye: 800
- Eğitim ve İletişim Komisyonu (Commission on Education and Communication (CEC) 5 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .): CEC, doğal kaynakların korunmasında eğitimin ve iletişimin stratejik kullanımının destekleyicisidir. Üye: 600
- Ekonomik ve sosyal politika komisyonu (Commission on Environmental Economic and Social Policy (CEESP) 5 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .): CEESP Kaynakların korunması ve korunma hakkında ekonomik ve sosyal yardım sağlar. Üye: 500
- Ekosistem Yönetimi Komisyonu (Commission on Ecosystem Management (CEM) 3 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .): CE doğal ve değiştirilmiş ekosistemlerin yönetimi ile ilgili uzman desktek verir. Üye: 400
IUCN sekretaryası
-Sekretarya: İsviçre’nin Gland kasabasında yerleşik Sekretarya, Genel Direktör başkanlığında Kongre, Konsey gibi temel organların koordinasyonunu sağlamaktadır.
Konsey’e karşı, politika ve programların uygulanmasından ve mali yönetiminden sorumlu olan Genel Direktör, iki Kongre arası dönemde gerçekleştirilen faaliyetlere ilişkin olarak Kongrelerde rapor sunmaktadır.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- IUCN resmi web sitesi6 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dunya Dogayi Koruma Birligi veya tam adiyla Dunya Dogayi ve Dogal Kaynaklari Koruma Birligi International Union for Conservation of Nature and Natural Resources kisaca IUCN dogal kaynaklarin korunmasi amaci ile kurulmus uluslararasi bir organizasyondur Merkezi Gland Isvicre de bulunur IUCN dunya capinda 160 ulkeden 1 400 un uzerinde devlet kurulusu ve sivil toplum orgutunu ayni cati altinda toplamaktadir IUCN in kurulus statusu 1948 de Fransa nin Fontainebleau sehrinde kabul edilmistir Daha sonra degisik araliklarla yapilan Genel Kurul toplantilarinda degistirilen Statu IUCN in anayasasi niteligindedir 2004 yilinda duzenlenen IUCN Kongresi nde statude bazi degisiklikler yapilmistir Birligin un uc onemli dayanagi vardir uye organizasyonlari 6 bilimsel komisyonu ve profesyonel sekreteryasi GoreviIUCN in Isvicre nin Gland kentinde bulunan genel merkezi IUCN in gorevi dogal hayatin butunlugunu ve cesitliligini korumak dogal kaynaklarin adil ve ekolojik olarak surdurulebir olmasini saglamak ve bu konu hakkindada toplumlari bilinclendirmek amaciyla faaliyet gostermektir Kurulus cevre ve doganin korunmasi ve surdurulebilir cevre yonetiminin saglanmasina yonelik uluslararasi cabalari organize etmekte clearinghouse olarak islev gorerek doganin korunmasina yonelik politikalarin gelistirilmesine katkida bulunmaktadir IUCN uye ulkelere cevre politikalarinin olusturulmasinda danismanlik hizmetleri vermesinin yani sira dogal dunya mirasi onerilerini degerlendirme yesil ekonomi ekoturizm kirmizi listede bulunan ve nesli tehlike altinda bulunan turlerin durumunun gozlem altinda tutulmasi gibi konularda hizmet vermektedir IUCN ayrica iklim degisikliginin etkilerinin onlenmesi yenilenebilir enerji kaynaklarinin kullaniminin yayginlastirilmasi dogal kaynakli felaketlerin etkilerinin azaltilmasi ve biyoteknoloji konularinda calismalar yapmaktadir Cevre alaninda en onemli uluslararasi uzman kurulus olan IUCN cevre sozlesmelerinin yani sira dogal kaynaklarin yonetimi ve strateji belgelerinin hazirlanmasi sirasinda diger uluslararasi kuruluslara BM bunyesindeki orgutler vb teknik destek verebilmekte soz konusu belgelerin hazirlanmasinda anahtar rol oynayabilmektedir IUCN uyeleriIUCN hem devletleri hem de hukumete ait olmayan kuruluslari birlestirir IUCN e ulkelerin yani sira akademik cevreler ile sivil toplum kuruluslari da uye olabilmektedir Bunlar hareket bicimini kuresel programini secerler ve IUCN Dunya Korunma Kongresi nde IUCN konseyini secerler Uye kuruluslar kendi bolgesel ve yoresel organizyonlarini yaparlar Bu cercevede Turkiye den Orman ve Su Isleri Bakanligi nin yani sira TEMA Vakfi Turkiye Tabiatini Koruma Dernegi Dogal Hayati Koruma Vakfi ve Doga Dernegi de anilan kurulusa uyedir Ote yandan Cevre ve Sehircilik Bakanligi Tabiat Varliklarini Koruma Genel Mudurlugu IUCN e Government Agency statusu ile uyedir IUCN Turkiye nin de taraf oldugu BM Biyolojik Cesitlilik Sozlesmesi BM Collesmeyle Mucadele Sozlesmesi Nesli Tehlikede Olan Turler CITES Sozlesmesi ile Ramsar Sulak Alanlar Sozlesmesi Sekretaryalari ile ortak projeler gelistirmektedir Temel organlarKongre IUCN in en onemli organidir Dort yilda bir duzenlenmektedir Kongre de IUCN in genel politikalari belirlenmekte hukumetlerle ulusal uluslararasi kuruluslara IUCN in faaliyetleri cercevesinde tavsiyelerde bulunulmakta mali raporlar degerlendirilmekte bir sonraki doneme ait mali program kabul edilmekte ve uyelerin katki paylari belirlenmektedir Kongre tarihleri ve duzenlenecegi yer Konsey tarafindan karara baglanmaktadir Konsey Orgutun icra kanadidir IUCN Baskani Muhasip treasurer Komisyon Baskanlari ve Bolgesel Konsey uyelerinden olusmaktadir 6 15 Eylul 2012 tarihleri arasinda Jeju Guney Kore de 4 IUCN Kongresinde yapilan secimlerde Zhang Xinsheng Cin IUCN Baskani secilmistir Konsey in Kongre kararlari cercevesinde politikalari yonlendirmek ve tamamlayici politikalara karar vermek IUCN amaclarina yonelik bildiri yayinlamak Kongre ye ve uyelere faaliyetlerle ilgili rapor vermek bir sonraki yilin program ve butcesini kabul etmek Komisyonlarin faaliyetlerini gozden gecirmek Genel Direktor u atamak gibi yetki ve sorumluluklari bulunmaktadir Ulusal ve bolgesel komiteler IUCN uyeleri bir ulke bolge veya alt bolgede isbirliginin gelistirilmesine yonelik olarak sadece IUCN uyelerinin katilimina acik Komiteler olusturabilmektedir Bu Komitelerin IUCN den ayri hukuki kimlikleri bulunabilmektedir Komisyonlar IUCN in kurumsal bilgi ve deneyimlerine ve amaclarina hizmet etmek uzere olusturulan gonullu uzman aglaridir Komisyonlar Konsey in onerisi dogrultusunda Kongre tarafindan kurulmakta veya gorevine son verilmektedir Komisyon Baskanlari Kongre ye faaliyetlerine iliskin rapor sunmaktadir IUCN bunyesinde Dunyanin dogal kaynaklarinin durumununu degerlendiren ve Birlige oneriler getiren alti komisyon vardir Turlerin hayatta kalma komisyonu Species Survival Commission SSC 3 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde SSC turlerin korunmasindaki teknik konularda birlige akil verir ve soyu tukenme tehlikesi ile karsi karsiya olan turler icin harekete gecer IUCN Kirmizi Liste ni hazirlar Uye sayisi 7000 Koruma altindaki alanlar icin Dunya Komisyonu World Commission on Protected Areas WCPA 27 Eylul 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde WCPA dunya uzerindeki karasal ve denizsel koruma alanlarin kurulmasini ve efektif bir sekilde yonetilmesini saglamaya calisir Uye sayisi 1300 Cevresel Kanun Komisyonu Commission on Environmental Law CEL 3 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde CEl yeni araclar ve konseptler ile cevresel hukukun ilerlemesine ve devletlerin cevresel hukuku daha ciddiye almasini saglamaya calisir Uye 800 Egitim ve Iletisim Komisyonu Commission on Education and Communication CEC 5 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde CEC dogal kaynaklarin korunmasinda egitimin ve iletisimin stratejik kullaniminin destekleyicisidir Uye 600 Ekonomik ve sosyal politika komisyonu Commission on Environmental Economic and Social Policy CEESP 5 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde CEESP Kaynaklarin korunmasi ve korunma hakkinda ekonomik ve sosyal yardim saglar Uye 500 Ekosistem Yonetimi Komisyonu Commission on Ecosystem Management CEM 3 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde CE dogal ve degistirilmis ekosistemlerin yonetimi ile ilgili uzman desktek verir Uye 400IUCN sekretaryasi Sekretarya Isvicre nin Gland kasabasinda yerlesik Sekretarya Genel Direktor baskanliginda Kongre Konsey gibi temel organlarin koordinasyonunu saglamaktadir Konsey e karsi politika ve programlarin uygulanmasindan ve mali yonetiminden sorumlu olan Genel Direktor iki Kongre arasi donemde gerceklestirilen faaliyetlere iliskin olarak Kongrelerde rapor sunmaktadir Ayrica bakinizIUCN Kirmizi ListeDis baglantilarIUCN resmi web sitesi6 Mayis 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde