Biyoteknoloji; hücre ve doku biyolojisi kültürü, moleküler biyoloji, mikrobiyoloji, genetik, fizyoloji ve biyokimya gibi doğa bilimlerinin yanı sıra makine mühendisliği, elektrik-elektronik mühendisliği ve bilgisayar mühendisliği gibi mühendislik dallarından yararlanarak, DNA teknolojisiyle bitki, hayvan ve mikroorganizmaları geliştirmek, özel bir kullanıma yönelik ürünleri oluşturmak ya da dönüştürmek için biyolojik sistemleri, canlı organizmaları ya da türevlerini kullanan uygulamaların tümüne verilen addır.
Biyoteknoloji, temel bilim buluşlarını kısa sürede yararlı ticari ürünlere dönüştürebilmesiyle bir anlamda kendi talebini de yaratabilir. Bu yönüyle de diğer teknolojilerden ayrılır. Örneğin sıcak su kaynaklarında yaşayan bakterilerin birinden elde edilen yüksek sıcaklığa dayanıklı bir enzim, günümüzde uygulama ve temel bilim çalışmalarının ayrılmaz bir parçası olan PCR'nin önemli bir girdisidir. Biyoteknoloji uygulamaları; mikrobiyoloji, biyokimya, moleküler biyoloji, hücre biyolojisi, immünoloji, , ve teknolojileri gibi farklı alanları bünyesinde toplar. Bu nedenle de biyoteknoloji birçok bilimsel disiplinle karşılıklı ilişki içinde gelişir.
Bitki, hayvan veya mikroorganizmaların tamamı ya da bir parçası kullanılarak yeni bir organizma (bitki, hayvan ya da mikroorganizma) elde etmek veya var olan bir organizmanın genetik yapısında arzu edilen yönde değişiklikler meydana getirmek amacı ile kullanılan yöntemlerin tamamına Biyoteknoloji denmektedir.
Biyoteknoloji, insan, hayvan ve bitki hücrelerinin fonksiyonlarını anlamak ve değiştirmek amacıyla uygulanan çeşitli teknikleri ve işlemleri tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Canlıların iyileştirilmesi ya da endüstriyel kullanımına yönelik ürünler geliştirilmesini, modern teknolojinin doğa bilimlerine uygulanmasını kapsar.
Uygulamalar
- Canlı Klonlama
5 Temmuz 1996'da Dolly isimli bir koyun klonlandı. Bir koyunun meme dokusundan bir hücre alarak bunu çekirdeği çıkartılmış bir yumurtaya aktarıldı ve elektrik şoku verilerek Dolly oluşturuldu.
- İnsan sağlığına yönelik olarak proteinlerin üretilmesi
- Bazı hormon, antikor, vitamin ve antibiyotik üretilmesi
- Çok zor şartlara sahip çevrelerde (sıcak, kurak, tuzlu...) yaşayan organizmaların enzimlerini ve biyomoleküllerini saflaştırarak bunların sanayide kullanılması
- Yeni sebze ve meyve üretimi
- İnsandaki zararlı genlerin elemine edilmesi
- Aşı, pestisit, tıbbi bitki üretimi
- İnsanın zarar görmüş veya işlevini kaybetmiş organ ve dokularının değiştirilmesi için yapay organ ve doku üretimi
- Parlayan tütün üretilmesi
CRISPR/Cas9 ve Genetik
2020'de Nobel Kimya ödülü alanEmmanuelle Charpentier ve , tarafından icat edilen genetik düzenleme teknolojisi CRİSPR/Cas9, Kümelenmiş Düzenli Aralıklı Kısa Palindromik Tekrar Dizileri (Clustered Regularly Interspaced Short Palindromic Repeats) isminin kısaltılmışıdır. 2005 yılında CRISPR genleri üzerine çalışan 3 farklı grubun araştırmaları ve keşfi ile kanıtlandı. Araştırmalar sonucu keşfedilen şey, CRISPR kümelerinde bulunan aralık genlerinin, o canlıyı enfekte eden bazı virüsler ile aynı dizilime sahip olduğuydu. Bir virüs DNA’sı ile aynı dizilime sahip aralık genine sahip olmak, o virüse karşı bir direnç oluşturuyordu.aktif bir Cas9, DNA’yı yüksek hassaslıkta ve doğrulukta kesebilmeleri için gereken tek şey o DNA’nın dizisini kesebilecek bir makastı. Bundan hareketle DNA’nın bu baz dizisine denk gelen RNA molekülü oluşturuldu ve bu RNA molekülü Cas9 proteini ile birleştirilerek bir kompleks yapıldı.
CRİSPR/Cas9: Cas9 isimli DNA kesebilen bir enzim ve Guide RNA denilen Cas9 enziminin kesilinmesini istediği yere götüren bir "rehber RNA"dan oluşur. Bu teknoloji sayesinde insanlık DNA'sı değiştirilebilen insanlar yaratabilir.
Açık kaynaklı biyoteknoloji
Açık kaynaklı biyoteknoloji açık kaynaklı fikirlerin geliştirildiği ve desteklendiği kurumlar, açık kaynaklı yazılımlar ve açık kaynaklı veritabanları ve veri paylaşım formatlarından oluşmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Türkiye'de Biyoteknoloji ve Toplumsal Kesimler. Ankara Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsü Yayınları. s. s.7. 7 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Nisan 2023.
- ^ Bağış, H. (2000). Klonlama.
- ^ . 3 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2013.
- ^ AKKUŞ, H. G. N., GÜNAYDIN, B. E., & USTUNDAG, C. (2020). DOKU MÜHENDİSLİĞİNDE 3 BOYUTLU BİYO-BASKI İÇİN BİYOFONKSİYONEL MÜREKKEPLER. International Journal of 3D Printing Technologies and Digital Industry, 4(3), 285-294.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Biyoteknoloji hucre ve doku biyolojisi kulturu molekuler biyoloji mikrobiyoloji genetik fizyoloji ve biyokimya gibi doga bilimlerinin yani sira makine muhendisligi elektrik elektronik muhendisligi ve bilgisayar muhendisligi gibi muhendislik dallarindan yararlanarak DNA teknolojisiyle bitki hayvan ve mikroorganizmalari gelistirmek ozel bir kullanima yonelik urunleri olusturmak ya da donusturmek icin biyolojik sistemleri canli organizmalari ya da turevlerini kullanan uygulamalarin tumune verilen addir Insulin kristalleri Biyoteknoloji temel bilim buluslarini kisa surede yararli ticari urunlere donusturebilmesiyle bir anlamda kendi talebini de yaratabilir Bu yonuyle de diger teknolojilerden ayrilir Ornegin sicak su kaynaklarinda yasayan bakterilerin birinden elde edilen yuksek sicakliga dayanikli bir enzim gunumuzde uygulama ve temel bilim calismalarinin ayrilmaz bir parcasi olan PCR nin onemli bir girdisidir Biyoteknoloji uygulamalari mikrobiyoloji biyokimya molekuler biyoloji hucre biyolojisi immunoloji ve teknolojileri gibi farkli alanlari bunyesinde toplar Bu nedenle de biyoteknoloji bircok bilimsel disiplinle karsilikli iliski icinde gelisir Bitki hayvan veya mikroorganizmalarin tamami ya da bir parcasi kullanilarak yeni bir organizma bitki hayvan ya da mikroorganizma elde etmek veya var olan bir organizmanin genetik yapisinda arzu edilen yonde degisiklikler meydana getirmek amaci ile kullanilan yontemlerin tamamina Biyoteknoloji denmektedir Biyoteknoloji insan hayvan ve bitki hucrelerinin fonksiyonlarini anlamak ve degistirmek amaciyla uygulanan cesitli teknikleri ve islemleri tanimlamak icin kullanilan bir terimdir Canlilarin iyilestirilmesi ya da endustriyel kullanimina yonelik urunler gelistirilmesini modern teknolojinin doga bilimlerine uygulanmasini kapsar UygulamalarCanli Klonlama 5 Temmuz 1996 da Dolly isimli bir koyun klonlandi Bir koyunun meme dokusundan bir hucre alarak bunu cekirdegi cikartilmis bir yumurtaya aktarildi ve elektrik soku verilerek Dolly olusturuldu Insan sagligina yonelik olarak proteinlerin uretilmesi Bazi hormon antikor vitamin ve antibiyotik uretilmesi Cok zor sartlara sahip cevrelerde sicak kurak tuzlu yasayan organizmalarin enzimlerini ve biyomolekullerini saflastirarak bunlarin sanayide kullanilmasi Yeni sebze ve meyve uretimi Insandaki zararli genlerin elemine edilmesi Asi pestisit tibbi bitki uretimi Insanin zarar gormus veya islevini kaybetmis organ ve dokularinin degistirilmesi icin yapay organ ve doku uretimi Parlayan tutun uretilmesiCRISPR Cas9 ve Genetik2020 de Nobel Kimya odulu alanEmmanuelle Charpentier ve tarafindan icat edilen genetik duzenleme teknolojisi CRISPR Cas9 Kumelenmis Duzenli Aralikli Kisa Palindromik Tekrar Dizileri Clustered Regularly Interspaced Short Palindromic Repeats isminin kisaltilmisidir 2005 yilinda CRISPR genleri uzerine calisan 3 farkli grubun arastirmalari ve kesfi ile kanitlandi Arastirmalar sonucu kesfedilen sey CRISPR kumelerinde bulunan aralik genlerinin o canliyi enfekte eden bazi virusler ile ayni dizilime sahip olduguydu Bir virus DNA si ile ayni dizilime sahip aralik genine sahip olmak o viruse karsi bir direnc olusturuyordu aktif bir Cas9 DNA yi yuksek hassaslikta ve dogrulukta kesebilmeleri icin gereken tek sey o DNA nin dizisini kesebilecek bir makasti Bundan hareketle DNA nin bu baz dizisine denk gelen RNA molekulu olusturuldu ve bu RNA molekulu Cas9 proteini ile birlestirilerek bir kompleks yapildi CRISPR Cas9 Cas9 isimli DNA kesebilen bir enzim ve Guide RNA denilen Cas9 enziminin kesilinmesini istedigi yere goturen bir rehber RNA dan olusur Bu teknoloji sayesinde insanlik DNA si degistirilebilen insanlar yaratabilir Acik kaynakli biyoteknolojiAcik kaynakli biyoteknoloji acik kaynakli fikirlerin gelistirildigi ve desteklendigi kurumlar acik kaynakli yazilimlar ve acik kaynakli veritabanlari ve veri paylasim formatlarindan olusmaktadir Ayrica bakinizAvrupa Biyoteknoloji DernegiKaynakca Turkiye de Biyoteknoloji ve Toplumsal Kesimler Ankara Universitesi Biyoteknoloji Enstitusu Yayinlari s s 7 7 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Nisan 2023 Bagis H 2000 Klonlama 3 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Aralik 2013 AKKUS H G N GUNAYDIN B E amp USTUNDAG C 2020 DOKU MUHENDISLIGINDE 3 BOYUTLU BIYO BASKI ICIN BIYOFONKSIYONEL MUREKKEPLER International Journal of 3D Printing Technologies and Digital Industry 4 3 285 294 Arsivlenmis kopya 15 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2021