Dârülelhan (Türkçe: Nağmelerin Evi), Osmanlı Devleti’nin ilk resmi müzik okulu olarak İstanbul’da 1917-1927 arasında faaliyet gösteren dört yıllık eğitim kurumu. Osmanlı Devleti’nde Maarif Nezareti’ne bağlı okullarda öğretmenlik yapmak üzere hem Türk hem Batı müziğinin bilen öğretmenler yetiştirmek amacı ile kurulmuştur. Günümüzde İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı olarak geçmektedir.
Tarihçe
Dârülelhan’ın kuruluşundan önce 1914 yılında tiyatro eğitimi için Darülbedayi (Güzellikler Evi) adlı okul kurulmuştu. İstanbul Şehremini (belediye başkanı) Cemil Paşa’nın girişimi ile İstanbul’a getirtilen, Paris`teki Odeon Tiyatrosu müdürü André Antoine’ın kurduğu Darülbedayi’nin bünyesinde bir de müzik bölümü yer alıyordu. Bu bölüm, Dârülelhan’ın hazırlayıcısı olmuştur.
Musiki Encümeni
I. Dünya Savaşı devam ederken, Darülbedayi’de görev yapmış bir sanatçı ve eğitmen olan Abdülkadir Bey ülkede Türk müziğini günün ihtiyaçlarına göre bir sistem içinde öğretecek bir okulun kurulması gerektiğine dair bir rapor hazırlayarak Maarif Nezareti’ne sundu. Savaş yıllarında müttefik ülke Almanya’dan bir müzik grubunun İstanbul’a gelerek başarılı konserler vermesi, buna karşılık Almanya’ya giden Zeki Üngör başkanlığındaki Türk müzik heyetinin beğenilmemesi üzerine Abdülkadir Bey’in raporu gündeme gelip bakanlıkta görüşüldü ve bir Musiki Encümeni oluşturulmasına karar verildi.
Dârülelhan Talimatnamesi
Marif Nezareti bünyesinde kurulan ve başkanlığını Yusuf Ziya Paşa'nın yaptığı Musiki Encümeni’nin hazırladığı “Dârülelhan Talimatnamesi”nin 9 Aralık 1916'da yürürlüğe girmesiyle Dârülelhan, musiki hocası yetiştirecek ve daha çok Türk Musikisine ağırlık verecek bir okul olarak kuruldu.
İlk Hocalar
1916 yılında okulun idari heyeti ve hocaları:
- Yusuf Ziya Paşa (Başkan)
- Ali Rıfat Çağatay (Başkan Yardımcısı)
- İsmail Hakkı Bey (Baş Muallim)
- Abdülkadir Töre (Nazariyat Muallimi)
- Rauf Yekta Bey (Musikî Tarihi)
- Cemil Bey (Tanbûr Muallimi)
- Andon Efendi (Lavta Muallimi)
- Ahmet Irsoy (Dini Mûsikî Muallimi)
- Kâzım Uz (Batı Müziği)
- Zȃtî Bey (Batı Müziği)
- Levon Efendi (Repertuvar)
- Komidasi Efendi (Repertuvar)
1917-1923 dönemi
10 Ocak 1917’de Maarif Nezareti’nin görevlendirdiği sanatçılar tarafından kadınlar ve erkekler için ayrı binalarda eğitim vermek üzere Dârülelhan açıldı. Dört sınıflı bir okuldu; türk ve batı musikisinin çeşitli konularını, musiki tarihini ve kurallarını bilen, beste yapabilen öğretmenler yetiştirecekti.
1917-1923 yıllarında okulu Yusuf Ziya Paşa başkanlığındaki Musiki Encümeni yönetti. Okul I. Dünya Savaşı yıllarında beklenen gelişmeden uzaktı. Erkekler bölümü 1918’de kapandı, sadece Türk müziği eğitimi yapılan kadınlar bölümü eğitimi bir süre daha sürdürdü. 14 Eylül 1923'te Talimatnamede yapılan değişiklikle Musiki Encümeni kaldırıldı. Dârülelhan, İstanbul vilayet makamına bağlı bir müzik okulu haline getirildi. Batı müziği tekrar okulun kapsamına alındı; yeni programa göre öğrenciler hazırlık sınıfından sonra 3 yıl süren Batı Müziği bölümü veya 2 yıl süren Türk müziği bölümlerinden birisine devam edecekti.
1924-1926 dönemi
Dârülelhan, İstanbul Valisi Haydar Bey'in gayretiyle 14 Eylül 1924'te yeniden açıldı. Almanya’da müzik öğrenimini tamamlayıp yurda dönmüş olan Musa Süreyya Bey, okulun müdürlüğüne getirildi. Musa Süreyya Bey yeni haliyle Dârülelhan'ı açılış gününde yaptığı konuşmada: "Dârülelhan'ın yurdun musiki hayatını makul ve esaslı gelişme kaailiyeti olan akımlara götürecek bir merkez" olarak tanımladı.
Fransa’da müzik öğrenimini tamamlayıp yurda dönen Cemal Reşit Bey, Veli Bey, Muhittin Bey, , , Zeki Bey, ve Edgar Manas Batı musikisi bölümünde; Rauf Yekta Bey, , , Tanburi Faize Hanım, , Türk musikisi bölümünde öğretmen olarak görev aldılar.
Bu dönemde Dârülelhan, öğretim, konser ve yayın bakımından verimli oldu, konserleri ilgiyle karşılandı. 1924-1926 yılları arasında okul tarafından adında bir dergi çıkarıldı. Derlemelere ve araştırmalara başlandı, notasız eserler notaya aktarıldı.
Dârülelhan'dan Konservatuvara
Dârülelhan, 9 Aralık 1926’da Maarif vekili Mustafa Necati Bey tarafından belediyeye bağlı bir kuruluş olarak yeniden örgütlenmek üzere kapatılarak, 22 Ocak 1927'de İstanbul Belediye Konservatuvarı adıyla açıldı. Yeni açılan okulun bünyesinde Türk Müziği eğitimi yer almıyordu. Doğu musikisi aletleri öğrenimi kaldırılarak yerine Türk musikisi icra heyeti ve Türk musikisi tasnif heyeti kondu. Programda batı konservatuvarları örnek alındı. Yeni örgütlenmeden sonra Musa Süreyya Bey, 1931 yılına kadar konservatuvar müdürü olarak görevine devam etti.
Dârülelhan Derlemeleri
1.Derleme Gezisi:Yusuf Ziya Demircioğlu, Rauf Yekta Bey, , tarafından Adana, Gaziantep, Urfa, Niğde, Kayseri, Sivas illeri çerçevesinde 1926 yılında yapıldı.250 adet Türk halk müziği eseri İstanbul Şehzadebaşı Evkaf Matbaası aracılığıyla yayınlanmıştır. Yusuf Ziya Bey, bu derlemler için Paris’ten o dönemin ses kayıt cihazı olan getirmiştir.
2.Derleme Gezisi:Yusuf Ziya Demircioğlu, , , tarafından Konya, Karaman, Ereğli, Alaşehir, Manisa, Ödemiş, Aydın illeri çerçevesinde 1927 yılında yapıldı.250 adet Türk halk müziği eseri İstanbul Şehzadebaşı Evkaf Matbaası aracılığıyla yayınlanmıştır. Anadolu Halk Şarkıları serilerinde 1927 yılında yayınlanmıştır.
3.Derleme Gezisi:Yusuf Ziya Demircioğlu, , , tarafından İnebolu, Kastamonu, Çankırı, Ankara, Eskişehir, Kütahya, Bursa illeri çerçevesinde 1928 yılında yapıldı.200 adet Türk halk müziği eseri İstanbul Şehzadebaşı Evkaf Matbaası aracılığıyla yayınlanmıştır. Halk Türküleri adıyla 1929-1931 yılları arasında yayımlanmıştır.
4.Derleme Gezisi:Yusuf Ziya Demircioğlu, Mahmut Ragıp Gazimihal, , tarafından Trabzon, Rize, Sinop, Giresun, Gümüşhane, Bayburt, Erzincan, Erzurum illeri çerçevesinde 1929 yılında yapıldı.300 adet Türk halk müziği eseri İstanbul Şehzadebaşı Evkaf Matbaası aracılığıyla yayınlanmıştır.Şarkî Anadolu Türkü ve Oyunları ve Halk Türküleri adıyla on üç defter halinde yayımlanmıştır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 16 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2011.
- ^ a b . 15 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2011.
- ^ a b c d e Cumhuriyet Ansiklopedisi Cilt 1 / 1923-1940. Yapı Kredi Yayınları. 2003. s. 28. ISBN .
- ^ https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/498213 []
- ^ a b c d e f g h Meydan Larousse Büyük Lugat ve Ansiklopedi, C. 3. Meydan Yayınevi. 1970. s. 406.
- ^ a b . 3 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2011.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Darulelhan Turkce Nagmelerin Evi Osmanli Devleti nin ilk resmi muzik okulu olarak Istanbul da 1917 1927 arasinda faaliyet gosteren dort yillik egitim kurumu Osmanli Devleti nde Maarif Nezareti ne bagli okullarda ogretmenlik yapmak uzere hem Turk hem Bati muziginin bilen ogretmenler yetistirmek amaci ile kurulmustur Gunumuzde Istanbul Universitesi Devlet Konservatuvari olarak gecmektedir Yusuf Ziya PasaTarihceDarulelhan in kurulusundan once 1914 yilinda tiyatro egitimi icin Darulbedayi Guzellikler Evi adli okul kurulmustu Istanbul Sehremini belediye baskani Cemil Pasa nin girisimi ile Istanbul a getirtilen Paris teki Odeon Tiyatrosu muduru Andre Antoine in kurdugu Darulbedayi nin bunyesinde bir de muzik bolumu yer aliyordu Bu bolum Darulelhan in hazirlayicisi olmustur Musiki Encumeni I Dunya Savasi devam ederken Darulbedayi de gorev yapmis bir sanatci ve egitmen olan Abdulkadir Bey ulkede Turk muzigini gunun ihtiyaclarina gore bir sistem icinde ogretecek bir okulun kurulmasi gerektigine dair bir rapor hazirlayarak Maarif Nezareti ne sundu Savas yillarinda muttefik ulke Almanya dan bir muzik grubunun Istanbul a gelerek basarili konserler vermesi buna karsilik Almanya ya giden Zeki Ungor baskanligindaki Turk muzik heyetinin begenilmemesi uzerine Abdulkadir Bey in raporu gundeme gelip bakanlikta gorusuldu ve bir Musiki Encumeni olusturulmasina karar verildi Darulelhan Talimatnamesi Marif Nezareti bunyesinde kurulan ve baskanligini Yusuf Ziya Pasa nin yaptigi Musiki Encumeni nin hazirladigi Darulelhan Talimatnamesi nin 9 Aralik 1916 da yururluge girmesiyle Darulelhan musiki hocasi yetistirecek ve daha cok Turk Musikisine agirlik verecek bir okul olarak kuruldu Ilk Hocalar 1916 yilinda okulun idari heyeti ve hocalari Yusuf Ziya Pasa Baskan Ali Rifat Cagatay Baskan Yardimcisi Ismail Hakki Bey Bas Muallim Abdulkadir Tore Nazariyat Muallimi Rauf Yekta Bey Musiki Tarihi Cemil Bey Tanbur Muallimi Andon Efendi Lavta Muallimi Ahmet Irsoy Dini Musiki Muallimi Kazim Uz Bati Muzigi Zȃti Bey Bati Muzigi Levon Efendi Repertuvar Komidasi Efendi Repertuvar 1917 1923 donemi 10 Ocak 1917 de Maarif Nezareti nin gorevlendirdigi sanatcilar tarafindan kadinlar ve erkekler icin ayri binalarda egitim vermek uzere Darulelhan acildi Dort sinifli bir okuldu turk ve bati musikisinin cesitli konularini musiki tarihini ve kurallarini bilen beste yapabilen ogretmenler yetistirecekti Rauf Yekta Bey 1917 1923 yillarinda okulu Yusuf Ziya Pasa baskanligindaki Musiki Encumeni yonetti Okul I Dunya Savasi yillarinda beklenen gelismeden uzakti Erkekler bolumu 1918 de kapandi sadece Turk muzigi egitimi yapilan kadinlar bolumu egitimi bir sure daha surdurdu 14 Eylul 1923 te Talimatnamede yapilan degisiklikle Musiki Encumeni kaldirildi Darulelhan Istanbul vilayet makamina bagli bir muzik okulu haline getirildi Bati muzigi tekrar okulun kapsamina alindi yeni programa gore ogrenciler hazirlik sinifindan sonra 3 yil suren Bati Muzigi bolumu veya 2 yil suren Turk muzigi bolumlerinden birisine devam edecekti 1924 1926 donemi Ali Haydar Bey Darulelhan Istanbul Valisi Haydar Bey in gayretiyle 14 Eylul 1924 te yeniden acildi Almanya da muzik ogrenimini tamamlayip yurda donmus olan Musa Sureyya Bey okulun mudurlugune getirildi Musa Sureyya Bey yeni haliyle Darulelhan i acilis gununde yaptigi konusmada Darulelhan in yurdun musiki hayatini makul ve esasli gelisme kaailiyeti olan akimlara goturecek bir merkez olarak tanimladi 22 Eylul 1923 tarihli Resimli Gazete de Gecen Cuma gunu resmi kusadi icra edilen konservatuarimizin muallim ve muallimeleri bir arada altyazili fotograf ve haber Fransa da muzik ogrenimini tamamlayip yurda donen Cemal Resit Bey Veli Bey Muhittin Bey Zeki Bey ve Edgar Manas Bati musikisi bolumunde Rauf Yekta Bey Tanburi Faize Hanim Turk musikisi bolumunde ogretmen olarak gorev aldilar Mustafa Necati Bey Bu donemde Darulelhan ogretim konser ve yayin bakimindan verimli oldu konserleri ilgiyle karsilandi 1924 1926 yillari arasinda okul tarafindan adinda bir dergi cikarildi Derlemelere ve arastirmalara baslandi notasiz eserler notaya aktarildi Darulelhan dan KonservatuvaraDarulelhan 9 Aralik 1926 da Maarif vekili Mustafa Necati Bey tarafindan belediyeye bagli bir kurulus olarak yeniden orgutlenmek uzere kapatilarak 22 Ocak 1927 de Istanbul Belediye Konservatuvari adiyla acildi Yeni acilan okulun bunyesinde Turk Muzigi egitimi yer almiyordu Dogu musikisi aletleri ogrenimi kaldirilarak yerine Turk musikisi icra heyeti ve Turk musikisi tasnif heyeti kondu Programda bati konservatuvarlari ornek alindi Yeni orgutlenmeden sonra Musa Sureyya Bey 1931 yilina kadar konservatuvar muduru olarak gorevine devam etti Darulelhan Derlemeleri1 Derleme Gezisi Yusuf Ziya Demircioglu Rauf Yekta Bey tarafindan Adana Gaziantep Urfa Nigde Kayseri Sivas illeri cercevesinde 1926 yilinda yapildi 250 adet Turk halk muzigi eseri Istanbul Sehzadebasi Evkaf Matbaasi araciligiyla yayinlanmistir Yusuf Ziya Bey bu derlemler icin Paris ten o donemin ses kayit cihazi olan getirmistir 2 Derleme Gezisi Yusuf Ziya Demircioglu tarafindan Konya Karaman Eregli Alasehir Manisa Odemis Aydin illeri cercevesinde 1927 yilinda yapildi 250 adet Turk halk muzigi eseri Istanbul Sehzadebasi Evkaf Matbaasi araciligiyla yayinlanmistir Anadolu Halk Sarkilari serilerinde 1927 yilinda yayinlanmistir 3 Derleme Gezisi Yusuf Ziya Demircioglu tarafindan Inebolu Kastamonu Cankiri Ankara Eskisehir Kutahya Bursa illeri cercevesinde 1928 yilinda yapildi 200 adet Turk halk muzigi eseri Istanbul Sehzadebasi Evkaf Matbaasi araciligiyla yayinlanmistir Halk Turkuleri adiyla 1929 1931 yillari arasinda yayimlanmistir 4 Derleme Gezisi Yusuf Ziya Demircioglu Mahmut Ragip Gazimihal tarafindan Trabzon Rize Sinop Giresun Gumushane Bayburt Erzincan Erzurum illeri cercevesinde 1929 yilinda yapildi 300 adet Turk halk muzigi eseri Istanbul Sehzadebasi Evkaf Matbaasi araciligiyla yayinlanmistir Sarki Anadolu Turku ve Oyunlari ve Halk Turkuleri adiyla on uc defter halinde yayimlanmistir Ayrica bakinizDarulbedayi Istanbul Belediye Konservatuvari Istanbul Universitesi Devlet KonservatuvariKaynakca 16 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mart 2011 a b 15 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mart 2011 a b c d e Cumhuriyet Ansiklopedisi Cilt 1 1923 1940 Yapi Kredi Yayinlari 2003 s 28 ISBN 975 08 0409 0 https dergipark org tr en download article file 498213 yalin URL a b c d e f g h Meydan Larousse Buyuk Lugat ve Ansiklopedi C 3 Meydan Yayinevi 1970 s 406 a b 3 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mart 2011 Arsivlenmis kopya 4 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2021 Arsivlenmis kopya PDF 12 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 4 Aralik 2021